ଏକ ଐତିହାସିକ ପଦକ୍ଷେପ ସ୍ୱରୂପ, ଜନଜାତି ବ୍ୟାପାର ମନ୍ତ୍ରଣାଳୟ ଏବଂ ଭାରତ ପେଟ୍ରୋଲିୟମ କର୍ପୋରେସନ ଲିମିଟେଡ (ବିପିସିଏଲ୍) ଦେଶର ୧୯ଟି ରାଜ୍ୟରେ ୭୫ଟି ଏକଲବ୍ୟ ଆଦର୍ଶ ଆବାସିକ ବିଦ୍ୟାଳୟ (ଇଏମଆରଏସ୍) ରେ ମହାକାଶ ପ୍ରୟୋଗଶାଳା ସ୍ଥାପନ କରିବାକୁ ଘୋଷଣା କରିଛନ୍ତି। ଏଥିରେ ଓଡିଶାର କିଛି ଏକଲବ୍ୟ ଆଦର୍ଶ ଆବାସିକ ବିଦ୍ୟାଳୟ ମଧ୍ୟ ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ। ଏହି ପ୍ରକଳ୍ପ ରାଜ୍ୟର ଆଦିବାସୀ ଛାତ୍ରଛାତ୍ରୀଙ୍କୁ ଭାରତର ବୈଜ୍ଞାନିକ ପ୍ରଗତିରେ ମୁଖ୍ୟଧାରାରେ ସାମିଲ କରିବା ଦିଗରେ ଏକ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ପଦକ୍ଷେପ। ଏହା ସମାଜର ସମସ୍ତ ବର୍ଗ ପାଇଁ ସମାନ ଏବଂ ସମାବେଶୀ ଶିକ୍ଷା ସୁଯୋଗ ସୃଷ୍ଟି କରିବା ଲାଗି ଏନଇପି ୨୦୨୦ ଢାଞ୍ଚା ଅଧୀନରେ ସରକାରଙ୍କ ବ୍ୟାପକ ପ୍ରୟାସକୁ ପ୍ରତିଫଳିତ କରେ।

ଭାରତ ସରକାରଙ୍କ ଜନଜାତି ବ୍ୟାପାର ମନ୍ତ୍ରଣାଳୟ ଅନୁସୂଚିତ ଜନଜାତି ପିଲାମାନଙ୍କୁ ଗୁଣାତ୍ମକ ଶିକ୍ଷା ପ୍ରଦାନ କରିବା ପାଇଁ ଇଏମଆରଏସ୍ ପ୍ରତିଷ୍ଠା କରୁଛି ଯାହାଦ୍ଵାରା ସେମାନେ ଉଚ୍ଚ ଶିକ୍ଷା ଏବଂ ବୃତ୍ତିଗତ ପାଠ୍ୟକ୍ରମରେ ସୁଯୋଗ ପାଇପାରିବେ ଏବଂ ବିଭିନ୍ନ କ୍ଷେତ୍ରରେ ଲାଭଦାୟକ ନିଯୁକ୍ତି ପାଇପାରିବେ। ଉଚ୍ଚମାନର ଶିକ୍ଷା ପ୍ରଦାନ କରିବା ସହିତ, ଇଏମଆରଏସ୍ ସେମାନଙ୍କର ପୁଷ୍ଟି ଏବଂ ସାମଗ୍ରିକ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ଏବଂ ବିକାଶର ମଧ୍ୟ ଯତ୍ନ ନିଏ। ବର୍ତ୍ତମାନ ସୁଦ୍ଧା ସାରା ଦେଶରେ ୪୭୦ଟି କାର୍ଯ୍ୟକ୍ଷମ ଇଏମଆରଏସ୍ ଅଛି।

ବିପିସିଏଲ ଏହାର କର୍ପୋରେଟ୍ ସାମାଜିକ ଦାୟିତ୍ୱବୋଧ (ସିଏସଆର) ପଦକ୍ଷେପ ଅଧୀନରେ ମହାକାଶ ପ୍ରୟୋଗଶାଳା ସ୍ଥାପନ ପାଇଁ ପ୍ରାୟ ୧୨ କୋଟି ଟଙ୍କା ମଞ୍ଜୁର କରିଛି।

ଏହି ପଦକ୍ଷେପ ମାଧ୍ୟମରେ, ମନ୍ତ୍ରଣାଳୟ ଶିକ୍ଷାଗତ ବ୍ୟବଧାନକୁ ପୂରଣ କରିବାକୁ ଏବଂ ମହାକାଶ ବିଜ୍ଞାନ, ପ୍ରଯୁକ୍ତିବିଦ୍ୟା, ଇଞ୍ଜିନିୟରିଂ ଏବଂ ଗଣିତ (ଷ୍ଟେମ୍) କ୍ଷେତ୍ରରେ ଆଦିବାସୀ ଯୁବକମାନଙ୍କ ପାଇଁ ନୂତନ ରାସ୍ତା ଖୋଲିବାକୁ ଚେଷ୍ଟା କରୁଛି। ଯୁବ ବୟସରେ ମହାକାଶ ବିଜ୍ଞାନ ସମ୍ପର୍କରେ ସୂଚନା ପ୍ରଦାନ କରି, ମନ୍ତ୍ରଣାଳୟ ଆଦିବାସୀ ସମ୍ପ୍ରଦାୟର ଭବିଷ୍ୟତର ବୈଜ୍ଞାନିକ, ପ୍ରଯୁକ୍ତିବିଦ୍ୟା ଏବଂ ଉଦ୍ଭାବକମାନଙ୍କୁ ପ୍ରୋତ୍ସାହିତ କରିବା ପାଇଁ ମୂଳଦୁଆ ସ୍ଥାପନ କରିବାକୁ ଲକ୍ଷ୍ୟ ରଖିଛି।

ଏହି ପଦକ୍ଷେପକୁ ଭାରତୀୟ ମହାକାଶ ଗବେଷଣା ସଂଗଠନ (ଇସ୍ରୋ) ଦ୍ୱାରା ସ୍ୱୀକୃତିପ୍ରାପ୍ତ ମହାକାଶ ଶିକ୍ଷାଦାତା ଏଜେନ୍ସିଗୁଡ଼ିକ ଦ୍ୱାରା ବୈଷୟିକ ଭାବରେ ସମର୍ଥନ କରାଯିବ। ଏପରି ପ୍ରତ୍ୟେକ ପରୀକ୍ଷାଗାରରେ ନିମ୍ନଲିଖିତ ଉପାଦାନ ସହିତ ଉନ୍ନତ ବୈଜ୍ଞାନିକ ଉପକରଣ ରହିବ:

1. ସମସ୍ତ ଡବ୍ ସିଷ୍ଟମ୍ ବିବରଣୀ ସହିତ ଏଲଭିଏମ୩  ଲଞ୍ଚ ଯାନ ଏବଂ ଇଓ ସାଟେଲାଇଟ୍ ଡେମୋ ମଡେଲ୍
2. ଷ୍ଟାଟିକ୍ ମଡେଲ ଲଞ୍ଚ ଯାନ (ପିଏସଏଲଭି, ଏଚଆରଏଲଭି, ଆଇଆରଏନଏସଏସ, ଜିସାଟ୍)
3. ସୌରମଣ୍ଡଳ, ଚନ୍ଦ୍ରଗ୍ରହଣ, ଚନ୍ଦ୍ରର ପର୍ଯ୍ୟାୟ, ଦିନ ଏବଂ ରାତି, ୪ ଋତୁ, ଗ୍ଲୋବ ଏବଂ ସମୟ ସୂଚକର ଟେବୁଲ ଟପ୍ ଡେମୋ ମଡେଲ
4. ଷ୍ଟାର ଟ୍ରାକର ଟେଲିସ୍କୋପ୍ ୧୫୦/୭୫୦ ଏମଏମ୍ ଏବଂ କାନସାଟ୍ କାର୍ଯ୍ୟକ୍ଷମ ମଡେଲ୍
5. ମହାକାଶ, ବିଜ୍ଞାନ ଏବଂ ଗଣିତ ଶିକ୍ଷାଦାନ ଶିକ୍ଷଣ ସାମଗ୍ରୀ (ଟିଏଲଏମ) କିଟ୍ସ
6. ଇସ୍ରୋ ସ୍ପେସ୍ ବୁକ ଏଣ୍ଡ ଟାଇମ ଲିମିଟ୍ ଏକଜିବିଟ୍

ଏହି ଲ୍ୟାବଗୁଡିକ ଭାରତର ୧୯ ଟି ରାଜ୍ୟର ଇଏମଆରଏସ୍ ରେ ପ୍ରତିଷ୍ଠିତ ହେବାକୁ ଯାଉଛି ଏବଂ ଏଥିରେ ଆନ୍ଧ୍ରପ୍ରଦେଶ, ଅରୁଣାଚଳ ପ୍ରଦେଶ, ଛତିଶଗଡ, ଦାଦ୍ରା ଏବଂ ନଗର ହାଭେଲି, ଗୁଜରାଟ, ହିମାଚଳ ପ୍ରଦେଶ, ଜାମ୍ମୁ କାଶ୍ମୀର, ଝାଡଖଣ୍ଡ, କର୍ଣ୍ଣାଟକ, ମଧ୍ୟପ୍ରଦେଶ, ମହାରାଷ୍ଟ୍ର,  ମିଜୋରାମ, ଓଡିଶା, ରାଜସ୍ଥାନ, ତେଲେଙ୍ଗାନା,  ତ୍ରିପୁରା, ଉତ୍ତର ପ୍ରଦେଶ, ଉତ୍ତରାଖଣ୍ଡ ଏବଂ ପଶ୍ଚିମବଙ୍ଗ ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ । ଏହି ପଦକ୍ଷେପ ଦ୍ୱାରା ୫୦,୦୦୦ ରୁ ଅଧିକ ଆଦିବାସୀ ଛାତ୍ରଛାତ୍ରୀ ଉପକୃତ ହେବେ।

********

SSP