ભારત સરકારના આરોગ્ય અને પરિવાર કલ્યાણ મંત્રાલય હેઠળનો મુખ્ય કાર્યક્રમ, કેન્દ્ર સરકાર આરોગ્ય યોજના (CGHS), આગામી પેઢીના આરોગ્ય વ્યવસ્થાપન માહિતી પ્રણાલી (HMIS)ના લોન્ચ સાથે એક મોટા ડિજિટલ પરિવર્તનમાંથી પસાર થઈ રહ્યો છે. સેન્ટર ફોર ડેવલપમેન્ટ ઓફ એડવાન્સ્ડ કમ્પ્યુટિંગ (C-DAC) દ્વારા વિકસિત, આ વ્યાપક ડિજિટલ પ્લેટફોર્મ 28 એપ્રિલ 2025થી લાઇવ થવાનું છે.

આ ફેરફાર હાલના CGHS સોફ્ટવેરની ટેકનિકલ અપ્રચલિતતાને ધ્યાનમાં રાખીને લાગુ કરવામાં આવી રહ્યો છે, જે 2005થી ઉપયોગમાં છે અને આધુનિક IT ધોરણો, સાયબર સુરક્ષા માળખા અને વપરાશકર્તાની અપેક્ષાઓ સાથે સુસંગતતાનો અભાવ ધરાવે છે. સુધારેલા HMIS CGHS સેવાઓની ઝડપી, વધુ પારદર્શક અને વપરાશકર્તા મૈત્રીપૂર્ણ સુલભતાને સક્ષમ બનાવશે, જે સુધારેલ સેવા વિતરણ અને વહીવટી કાર્યક્ષમતા સુનિશ્ચિત કરશે.

સીમલેસ રોલઆઉટ સુનિશ્ચિત કરવા માટે, વેલનેસ સેન્ટર્સ સહિતની તમામ CGHS સેવાઓ 26 એપ્રિલ 2025 (શનિવાર)ના રોજ એક દિવસ માટે બંધ રહેશે. ડેટા સ્થળાંતર, સ્વિચ-ઓવર પ્રવૃત્તિઓ અને અંતિમ માન્યતા પૂર્ણ કરવા માટે આ કામચલાઉ સસ્પેન્શન જરૂરી છે.

નવા CGHS HMISમાં મુખ્ય સુધારાઓ અને તકનીકી પ્રગતિઓ

1. લાભાર્થીઓની PAN-આધારિત અનન્ય ઓળખ

• હવે દરેક લાભાર્થીને એક અનન્ય PAN-આધારિત ઓળખકર્તા સાથે લિંક કરવામાં આવશે. આનાથી રેકર્ડનું ડુપ્લિકેશન દૂર થશે અને પાત્રતા માટે ચકાસણી પ્રક્રિયાને સુવ્યવસ્થિત કરવામાં મદદ મળશે.

2. સંકલિત ડિજિટલ ચકાસણી અને યોગદાન ટ્રેકિંગ

• યોગદાન ચૂકવણીઓ હવે ભારત કોષ સાથે સીધા સંકલન (લાઇન ઓફ બિઝનેસ એપ્લિકેશન ઇન્ટિગ્રેશન) દ્વારા સ્વતઃ-ચકાસવામાં આવશે. વિકલ્પોની મેન્યુઅલ પસંદગી થશે નહીં, ભારત કોષ પોર્ટલ પર વિગતો દાખલ કરવાની જરૂર રહેશે નહીં, જેનાથી ભૂલો અને રિફંડ સંબંધિત સમસ્યાઓ દૂર થશે.

3. અરજીઓની પૂર્વ-ચુકવણી ચકાસણી

• નવી સિસ્ટમ ચૂકવણી તબક્કા પહેલા કાર્ડ અરજીઓની ચકાસણી અને મંજૂરીને સક્ષમ કરે છે. આ ખાતરી કરે છે કે અરજદારોને ચુકવણી કરતા પહેલા પાત્રતા અને યોગદાનની રકમ અંગે માર્ગદર્શન આપવામાં આવે છે.

4. ઓનલાઈન કાર્ડ ફેરફાર સેવાઓ

• કાર્ડ ટ્રાન્સફર, આશ્રિત સ્થિતિમાં ફેરફાર અને શ્રેણીમાં ફેરફાર (પેન્શનરને સેવા આપવી, વગેરે) જેવી સેવાઓ હવે સંપૂર્ણપણે ઓનલાઈન શરૂ અને પૂર્ણ કરી શકાય છે.

5. રીયલ-ટાઇમ એપ્લિકેશન ટ્રેકિંગ અને ચેતવણીઓ

• સિસ્ટમ એપ્લિકેશન પ્રક્રિયાના દરેક તબક્કે SMS અને ઇમેઇલ ચેતવણીઓ જનરેટ કરશે. આ પારદર્શિતા વધારે છે અને વ્યક્તિગત ફોલો-અપ્સ ઘટાડે છે.

6. ફરજિયાત પાસવર્ડ રીસેટ અને સુરક્ષિત ઍક્સેસ

• બધા હાલના વપરાશકર્તાઓને પ્રથમ લોગિન પર તેમના પાસવર્ડ રીસેટ કરવા માટે સંકેત આપવામાં આવશે. આને MeitY સુરક્ષા સલાહ અનુસાર સાયબર સ્વચ્છતા માપદંડ તરીકે લાગુ કરવામાં આવી રહ્યું છે.

7. DDO/PAO-આધારિત વિભાગ ઓળખ

• કર્મચારી પગાર સ્લિપમાં દર્શાવેલ મુજબ, પે એન્ડ એકાઉન્ટ્સ ઓફિસ (PAO) અને ડ્રોઇંગ એન્ડ ડિબર્સિંગ ઓફિસર (DDO) કોડ્સનો ઉપયોગ કરીને વિભાગ ઓળખ ચકાસવામાં આવશે. આ પ્રાયોજક સત્તાવાળાઓનું બેકએન્ડ મેપિંગ સુનિશ્ચિત કરે છે.

8. મોબાઇલ એપ્લિકેશન રીલોન્ચ (Android અને iOS)

• સત્તાવાર CGHS મોબાઇલ એપ્લિકેશન્સ ફરીથી વિકસાવવામાં આવી છે અને હવે તે લાભાર્થીઓને વધુ સારો અનુભવ આપે છે:

•  ડિજિટલ CGHS કાર્ડની ઍક્સેસ
•  રીયલ-ટાઇમ સ્ટેટસ ટ્રેકિંગ
• ઈ-રેફરલ્સ અને એપોઇન્ટમેન્ટ શેડ્યૂલિંગ (જ્યાં લાગુ પડે)
• હેલ્પડેસ્ક અને AD ઓફિસો સાથે સંકલિત સંપર્ક

લેગસી સિસ્ટમ નિષ્ક્રિયકરણ અને વેબસાઇટ સ્થળાંતર

28 એપ્રિલ 2025થી, જૂની CGHS વેબસાઇટ www.cghs.gov.in અને www.cghs.nic.in નિષ્ક્રિય કરવામાં આવશે. હવેથી બધી સેવાઓ અને માહિતી નવા એકીકૃત CGHS ડિજિટલ પ્લેટફોર્મ www.cghs.mohfw.gov.in પર હોસ્ટ કરવામાં આવશે.

લાભાર્થીઓને સલાહ આપવામાં આવે છે કે તેઓ નોંધણી, અરજી, ફરિયાદ નિવારણ અને માહિતી પુનઃપ્રાપ્તિ સહિતની તમામ ઓનલાઈન સેવાઓ ફક્ત આ નવા પોર્ટલ દ્વારા જ ઍક્સેસ કરે.

તબીબી ઇતિહાસ અને ફાર્મસી વ્યવહારો સહિત તમામ વારસાગત લાભાર્થી ડેટા સુરક્ષિત રીતે સ્થાનાંતરિત કરવામાં આવી રહ્યો છે, જેથી રેકર્ડનું કોઈ નુકસાન ન થાય. આ સંક્રમણ સરકારી ડેટા ગોપનીયતા અને સુરક્ષા ધોરણોનું સંપૂર્ણપણે પાલન કરે છે.

વધુમાં, વિભાગને પેપરલેસ મંજૂરી પ્રક્રિયા માટે નવા CGHS પ્લેટફોર્મ પર ઓનબોર્ડ કરવામાં આવશે. દરમિયાન, વિભાગો સંબંધિત CGHS કાર્ડ વિભાગો પર ભૌતિક રીતે અરજીઓ સબમિટ કરવાનું ચાલુ રાખી શકે છે.

લાભાર્થીઓ અને વિભાગો માટે સલાહ

• 28 એપ્રિલથી, CGHS ફાળો ફક્ત CGHS વેબસાઇટ એટલે કે www.cghs.mohfw.gov.in દ્વારા જ આપવામાં આવશે. www.bharatkosh.gov.in પર ઉપલબ્ધ ચૂકવણીની હાલની મેન્યુઅલ પ્રક્રિયા 28 એપ્રિલ 2025થી બંધ થઈ જશે.
• 27 એપ્રિલ 2025 સુધીમાં CGHS સેવાઓ માટે ચૂકવણી ન કરાયેલી અરજીઓ સમાપ્ત થઈ જશે. નવા પોર્ટલ દ્વારા નવી અરજી કરવાની રહેશે.
• 18 વર્ષથી વધુ ઉંમરના તમામ લાભાર્થીઓને સલાહ આપવામાં આવે છે કે તેઓ તેમના PAN કાર્ડને તેમના CGHS લાભાર્થી ID સાથે લિંક કરે અને CGHS વેબસાઇટ www.cghs.mohfw.gov.in પર લાભાર્થી લોગિન દ્વારા કોઈપણ ભૂલના કિસ્સામાં સુધારા માટે અરજી કરે.
• નવા પ્લેટફોર્મ પર ઓનબોર્ડિંગ અંગે વિભાગોને સૂચનાઓ જારી કરવામાં આવશે.
• હાલના જારી કરાયેલા કાર્ડ સામાન્ય રીતે કાર્ય કરવાનું ચાલુ રાખશે.

સહાયક પહેલમાં સામેલ છે:

• CGHS હેલ્પડેસ્ક અને વપરાશકર્તા માર્ગદર્શિકાઓ CGHS વેબસાઇટ www.cghs.mohfw.gov.in અને મોબાઇલ એપ્લિકેશન પર વિભાગો અને લાભાર્થીઓ દ્વારા ઉપયોગ માટે ઉપલબ્ધ છે.
• CGHS કાર્ડ વિભાગો અને સંબંધિત અધિક નિયામક (AD) કચેરીઓ દ્વારા સતત સહાય.http://www.cghs.gov.in/

AP/IJ/GP/JT

સોશિયલ મીડિયા પર અમને ફોલો કરો :  @PIBAhmedabad    /pibahmedabad1964    /pibahmedabad  pibahmedabad1964[at]gmail[dot]com