श्रम आणि रोजगार मंत्रालय
ई-श्रम पोर्टल वर 30.68 कोटींहून अधिक असंघटित कामगारांची नोंदणी, त्यापैकी 53.68% महिला
Posted On:
10 MAR 2025 4:45PM by PIB Mumbai
नवी दिल्ली, 10 मार्च 2025
श्रम व रोजगार मंत्रालयाने 26 ऑगस्ट 2021 रोजी ई श्रम पोर्टल (eshram.gov.in ) चा प्रारंभ केला होता. या पोर्टलद्वारे एक सर्वसमावेशक राष्ट्रीय असंघटित कामगार माहितीसाठा (NDUW) तयार करून त्याला आधारशी जोडणे हा त्यामागचा उद्देश होता. असंघटित कामगारांची ई श्रम पोर्टल वर नोंदणी करून त्यांना स्वयंघोषणेच्या आधाराने सार्वत्रिक खाते क्रमांक (UAN) दिला जातो. ई श्रम पोर्टल वरती 3 मार्च 2025 पर्यंत 30.68 कोटीहून अधिक असंघटित कामगारांची नोंदणी झाली असून त्यापैकी निम्म्याहून जास्त ( 53.68% ) महिला आहेत.ई श्रम पोर्टलचा लाभ जास्तीत जास्त जनतेपर्यंत पोचवण्यासाठी श्रम व रोजगार मंत्रालयातर्फे 7 जानेवारी 2025 ला भाषिणी व्यासपीठामार्फत हे पोर्टल विविध भाषांमधून वापरण्याची सुविधा उपलब्ध करून देण्यात आली आहे. या सुविधेमुळे हे पोर्टल सर्वसमावेशक व सुलभ झाले असून आता कामगारांना 22 भारतीय भाषांमधून या पोर्टलचा वापर करता येईल.
ई श्रम व त्यासोबतच्या सर्व सेवांचा लाभ कामगारांना सहजपणे घेता यावा यासाठी श्रम व रोजगार मंत्रालयाने 24 फेब्रुवारी 2025 रोजी ई श्रम मोबाईल अँप चा प्रारंभ केला आहे. ई श्रम पोर्टलशी संबंधित कल्याणकारी योजनांची अद्ययावत माहिती या अँप वर उपलब्ध असून तिचा वापर करणे कामगारांना सुलभ जाईल अशी तिची रचना आहे.
असंघटित कामगारांमध्ये जागृती वाढवण्यासाठी मंत्रालयाने टाकलेली पाऊले :
- राज्ये व केंद्रशासित प्रदेशांबरोबर नियमित आढावा बैठक घेणे
- सामायिक सेवा केंद्रांबरोबर (CSC) नियमित बैठक
- कौशल्यविकास व रोजगार संधी मिळवून देण्यासाठी ई श्रम पोर्टलला राष्ट्रीय करियर सेवा व स्किल इंडिया डिजिटल पोर्टल शी जोडले आहे.
- निवृत्तीवेतन योजनांमध्ये सुलभतेने नोंदणी होण्यासाठी इ श्रम पोर्टल ला प्रधान मंत्री श्रम योगी मानधन योजनेशी (PMSYM) जोडले आहे.
- सरकारच्या सर्व कल्याणकारी योजनांची माहिती एकाच ठिकाणी मिळण्यासाठी ई श्रम पोर्टलला मायस्कीम पोर्टलशी जोडले आहे.
- जागृती निर्माण करण्यासाठी एसएमएस मोहीम
लोकसभेत एका लिखित उत्तरात केंद्रीय श्रम व रोजगार राज्यमंत्री शोभा करंदलाजे यांनी आज ही माहिती दिली.
Annexure I
Annexure referred to in reply to Part (a) to (d) of the Lok Sabha Unstarred Question No. 1827 for 10.03.2025 regarding “Status of e-Shram Portal”
States/UTs wise number of unorganised workers registered on e-Shram, as on 3rd March, 2025 is as under:
S.No.
|
State
|
Total Registrations
|
1
|
Andaman And Nicobar Islands
|
32,984
|
2
|
Andhra Pradesh
|
82,78,582
|
3
|
Arunachal Pradesh
|
2,04,159
|
4
|
Assam
|
76,25,041
|
5
|
Bihar
|
2,97,84,018
|
6
|
Chandigarh
|
1,86,256
|
7
|
Chhattisgarh
|
85,51,016
|
8
|
Delhi
|
35,20,346
|
9
|
Goa
|
77,670
|
10
|
Gujarat
|
1,19,51,388
|
11
|
Haryana
|
53,73,158
|
12
|
Himachal Pradesh
|
19,88,766
|
13
|
Jammu And Kashmir
|
35,75,377
|
14
|
Jharkhand
|
96,37,220
|
15
|
Karnataka
|
1,06,87,903
|
16
|
Kerala
|
60,23,160
|
17
|
Ladakh
|
33,896
|
18
|
Lakshadweep
|
2,818
|
19
|
Madhya Pradesh
|
1,86,69,796
|
20
|
Maharashtra
|
1,75,61,195
|
21
|
Manipur
|
4,55,685
|
22
|
Meghalaya
|
3,30,557
|
23
|
Mizoram
|
65,107
|
24
|
Nagaland
|
2,34,120
|
25
|
Odisha
|
1,35,67,509
|
26
|
Puducherry
|
1,90,711
|
27
|
Punjab
|
57,99,009
|
28
|
Rajasthan
|
1,45,78,594
|
29
|
Sikkim
|
42,833
|
30
|
Tamil Nadu
|
90,69,411
|
31
|
Telangana
|
44,82,351
|
32
|
The Dadra And Nagar Haveli And Daman And Diu
|
74,771
|
33
|
Tripura
|
8,89,395
|
34
|
Uttar Pradesh
|
8,38,24,946
|
35
|
Uttarakhand
|
30,65,635
|
36
|
West Bengal
|
2,64,38,711
|
|
Total
|
30,68,74,094
|
Annexure II
Annexure referred to in reply to Part (a) to (d) of the Lok Sabha Unstarred Question No. 1827 for 10.03.2025 regarding “Status of e-Shram Portal”
Gender wise number of unorganised workers registered on eShram, as on 3rd March, 2025 is as under:
S. No
|
Gender
|
Registrations
|
1
|
Female
|
16,47,36,072
|
2
|
Male
|
14,21,30,667
|
3
|
Others
|
7,355
|
Total
|
30,68,74,094
|
Annexure III
Annexure referred to in reply to Part (a) to (d) of the Lok Sabha Unstarred Question No. 1827 for 10.03.2025 regarding “Status of e-Shram Portal”
Occupation wise number of unorganised workers registered on eShram, as on 3rd March, 2025 is as under:
S.No.
|
Occupation Sector
|
No of Registrations
|
1
|
Agriculture
|
15,99,36,962
|
2
|
Apparel
|
2,00,36,504
|
3
|
Automobile & Transportation
|
82,06,116
|
4
|
Banking, Financial Services & Insurance
|
44,522
|
5
|
Beauty & Wellness
|
20,51,964
|
6
|
Capital Goods & Manufacturing
|
64,21,937
|
7
|
Construction
|
2,77,31,452
|
8
|
Domestic and Household Workers
|
2,89,04,451
|
9
|
Education
|
51,56,353
|
10
|
Electronics & HW
|
49,86,500
|
11
|
Food Industry
|
14,06,177
|
12
|
Gem & Jewellery
|
10,13,275
|
13
|
Glass & Ceramics
|
2,86,619
|
14
|
Handicrafts & Carpets
|
23,19,790
|
15
|
Healthcare
|
34,18,685
|
16
|
Leather Industry Works
|
60,69,527
|
17
|
Mining
|
4,49,069
|
18
|
Miscellaneous
|
1,36,65,316
|
19
|
Musical Instruments
|
1,09,882
|
20
|
Office Administration & Facility Management
|
29,10,812
|
21
|
Organised Retail
|
87,678
|
22
|
Printing
|
4,94,673
|
23
|
Private Security
|
4,52,043
|
24
|
Professionals
|
8,12,367
|
25
|
Retail
|
23,41,729
|
26
|
Service
|
2,93,228
|
27
|
Textile & Handloom
|
2,04,164
|
28
|
Tobacco Industry
|
26,89,300
|
29
|
Tourism & Hospitality
|
41,69,416
|
30
|
Wood & Carpentry
|
2,03,583
|
|
Total
|
30,68,74,094
|
S.Kane/U.Raikar/P.Malandkar
सोशल मिडियावर आम्हाला फॉलो करा: @PIBMumbai /PIBMumbai /pibmumbai pibmumbai[at]gmail[dot]com /PIBMumbai /pibmumbai
(Release ID: 2109904)
|