10.42 ദശലക്ഷമാണ് ഇന്ത്യയിലെ പട്ടികവർഗ്ഗ (എസ്ടി) ജനസംഖ്യ. ഇത് ഇന്ത്യയിലെ മൊത്തം ജനസംഖ്യയുടെ 8.6% ത്തെ പ്രതിനിധീകരിക്കുന്നു. 705 തനത് ഗ്രൂപ്പുകളിൽ വ്യാപിച്ചുകിടക്കുന്ന ഇവർ പ്രധാനമായും രാജ്യത്തിൻ്റെ വിദൂര പ്രദേശങ്ങളിൽ താമസിക്കുന്നു. സാമൂഹിക സാമ്പത്തിക ശാക്തീകരണം, സുസ്ഥിര വികസനം, ഈ സമുദായങ്ങളെ പിന്തുണയ്ക്കുന്നതിനായി അവരുടെ ഊർജ്ജസ്വലമായ സാംസ്കാരിക പൈതൃകം സംരക്ഷിക്കൽ എന്നിവയിൽ ശ്രദ്ധ കേന്ദ്രീകരിച്ച് ​ഗവണ്മെൻ്റ് നിരവധി ക്ഷേമ പദ്ധതികൾ നടപ്പാക്കിയിട്ടുണ്ട്. ഈ പരിപാടികൾ ജീവിതസാഹചര്യങ്ങൾ മെച്ചപ്പെടുത്തുന്നതിനും വിദ്യാഭ്യാസം പ്രോത്സാഹിപ്പിക്കുന്നതിനും ഗോത്രവർഗ്ഗക്കാരിൽ എല്ലാവരെയും ഉൾക്കൊള്ളുന്ന വളർച്ചയെ പ്രോത്സാഹിപ്പിക്കുന്നതിനും ലക്ഷ്യമിടുന്നു.

ഗോത്രവർഗ്ഗ സമൂഹങ്ങളെ ശാക്തീകരിക്കുന്നതിനുള്ള പ്രതിജ്ഞാബദ്ധതയുടെ ഭാഗമായി, ഗോത്രവർഗ്ഗകാര്യ മന്ത്രാലയം (MoTA) മേഖലാ വികസനത്തിന് മുൻഗണന നൽകിക്കൊണ്ട് ഗോത്രവർഗ്ഗ ക്ഷേമത്തിനായുള്ള അചഞ്ചലമായ സമർപ്പണം പ്രകടമാക്കി. മെച്ചപ്പെടുത്തിയ സാമ്പത്തിക വിഹിതം, വിവിധ മേഖലകളിലുടനീളമുള്ള ശ്രമങ്ങളുടെ സംയോജനം, പ്രോഗ്രാമുകളുടെയും സംരംഭങ്ങളുടെയും ഫലപ്രദമായ വിതരണം ഉറപ്പാക്കുന്നതിന് ആസൂത്രണ, നടപ്പാക്കൽ സംവിധാനങ്ങളുടെ പുനർനിർമ്മാണം എന്നിവയിലൂടെയാണ് ഇത് നേടിയത്.

2024 ലെ  ഗോത്രവർഗ്ഗകാര്യ മന്ത്രാലയത്തിൻ്റെ പദ്ധതികളുടെയും നേട്ടങ്ങളുടെയും സംരംഭങ്ങളുടെയും പ്രധാന സവിശേഷതകൾ ഇനിപ്പറയുന്നവയാണ്:

ഗോത്രവർഗ്ഗ ശാക്തീകരണത്തിനും പുരോഗതിക്കുമുള്ള ബജറ്റ്

മന്ത്രാലയത്തിനായുള്ള ബജറ്റ് വിഹിതം 2014-15ൽ 4,497.96 കോടി രൂപയിൽ നിന്ന് 2024-25ൽ 13,000 കോടി രൂപയായി ഗണ്യമായി വർധിച്ചു.

പട്ടികവർഗ വിഭാഗങ്ങൾക്കായുള്ള വികസന പ്രവർത്തന പദ്ധതി (DAPST) എന്നറിയപ്പെടുന്ന ട്രൈബൽ സബ് പ്ലാൻ (TSP) പ്രകാരം 42 മന്ത്രാലയങ്ങൾ/വകുപ്പുകൾ ഓരോ വർഷവും അവരുടെ മൊത്തം പദ്ധതി വിഹിതത്തിൻ്റെ 4.3 മുതൽ 17.5 ശതമാനം വരെയാണ് ഇത്തരം പ്രദേശങ്ങളിലെ വിദ്യാഭ്യാസം, ആരോഗ്യം, കൃഷി, ജലസേചനം, റോഡുകൾ, പാർപ്പിടം, വൈദ്യുതീകരണം, തൊഴിലവസരങ്ങൾ, നൈപുണ്യ വികസനം എന്നിങ്ങനെ ഗോത്രവർഗ്ഗ വികസന പദ്ധതികൾക്കായി ഫണ്ട് അനുവദിക്കുന്നത്. DAPST ഫണ്ട് വിഹിതം 2013-14 മുതൽ ഏകദേശം 5.8 മടങ്ങ് വർദ്ധിച്ചു, 2013-14 ലെ 21,525.36 കോടി രൂപയിൽ നിന്ന് (യഥാർത്ഥ ചെലവ്) 2024-25 ബിഇയിൽ 1,24,908.00 കോടി രൂപയായി.

ഗോത്രവർഗ്ഗക്കാർക്കുള്ള ക്ഷേമ പദ്ധതികൾ:

•    ധർതി ആബ ജൻജാതിയ ഗ്രാം ഉത്കർഷ് അഭിയാൻ്റെ സമാരംഭം

2024 ഒക്‌ടോബർ 2-ന് പ്രധാനമന്ത്രി നരേന്ദ്രമോദി ഝാർഖണ്ഡിലെ ഹസാരിബാഗിൽ ധർത്തി ആബ ജൻജാതിയ ഗ്രാം ഉത്കർഷ് അഭിയാൻ ഉദ്ഘാടനം ചെയ്തു. 79,156 കോടി രൂപയിലധികം ചെലവ് വരുന്ന ഈ പരിപാടി, ഏകദേശം 63,843 ഗോത്രവർഗ്ഗ ഗ്രാമങ്ങളിലെ സാമൂഹിക അടിസ്ഥാന സൗകര്യങ്ങൾ, ആരോഗ്യം, വിദ്യാഭ്യാസം, ഉപജീവന വികസനം എന്നിവയിലെ നിർണായക വിടവുകൾ പരിഹരിക്കാൻ ലക്ഷ്യമിടുന്നു.

•    പ്രധാൻ മന്ത്രി ജനജാതി ആദിവാസി ന്യായ മഹാ അഭിയാൻ (PM-JANMAN)

2023 നവംബർ 15-ന്, ഝാർഖണ്ഡിലെ ഖൂടിയിൽ നടന്ന ജൻജാതിയ ഗൗരവ് ദിവസ് വേളയിൽ,പ്രത്യേക ദുർബല ഗോത്രവിഭാഗങ്ങളുടെ (PVTGs) ഉന്നമനത്തിനായി പ്രധാനമന്ത്രി പ്രധാൻ മന്ത്രി ജൻജാതി ആദിവാസി ന്യായ മഹാ അഭിയാൻ (PMJANMAN) ആരംഭിച്ചു. സുരക്ഷിതമായ പാർപ്പിടം, ശുദ്ധമായ കുടിവെള്ളം, വിദ്യാഭ്യാസം, ആരോഗ്യം, റോഡ്, ടെലികോം കണക്റ്റിവിറ്റി, വൈദ്യുതീകരണം, സുസ്ഥിരമായ ഉപജീവനമാർഗങ്ങൾ തുടങ്ങിയ മേഖലകളിൽ ലക്ഷ്യബോധത്തോടെയുള്ള പിന്തുണയിലൂടെ പിവിടിജി സമൂഹങ്ങളുടെ ജീവിതനിലവാരം മെച്ചപ്പെടുത്തുകയാണ് PM-JANMAN ലക്ഷ്യമിടുന്നത്.

18 സംസ്ഥാനങ്ങളിലും 1 യുടിയിലും താമസിക്കുന്ന 75 പ്രത്യേക ദുർബല ഗോത്രവിഭാഗങ്ങളുടെ (PVTG) വികസനമാണ് ദൗത്യം ലക്ഷ്യമിടുന്നത്. മന്ത്രാലയങ്ങളുടെ / വകുപ്പുകളുടെ സ്കീമുകൾ അവരിലേക്ക് എത്തിച്ചേരാത്തതിനാൽ, 3 വർഷത്തിനുള്ളിൽ 9 മന്ത്രാലയങ്ങളുടെ 11 ഇടപെടലുകളുടെ പൂർത്തീകരണത്തിനായി 24,000 കോടി രൂപ ബജറ്റിൽ ഈ മിഷനിലൂടെ ബഹുമേഖലാ സംയോജനം ആവശ്യമാണ്. ജനുവരി 15-ന് പ്രധാനമന്ത്രി 4450 കോടി രൂപയുടെ പദ്ധതികൾക്ക് അനുമതി നൽകി. DAPST-ന് കീഴിൽ STC ബജറ്റ് ശീർഷകത്തിൽ ലഭ്യമായ ഫണ്ടുകൾ ഉപയോഗിച്ച് PVTG-കൾക്ക് അവരുടെ നിലവിലുള്ള സ്കീമുകളുടെ ഇടപെടലുകളുടെ പ്രയോജനം വ്യാപിപ്പിക്കാൻ മന്ത്രാലയങ്ങൾ നിർബന്ധിതരാകുന്നു. നിലവിൽ 7356 കോടി രൂപയുടെ പദ്ധതികൾക്കാണ് മന്ത്രാലയങ്ങൾ അനുമതി നൽകിയത്.

പ്രധാനമന്ത്രി ജൻജാതി ആദിവാസി ന്യായ മഹാ അഭിയാൻ (PM-JANMAN) മിഷൻ്റെ വ്യാപ്തിയും ഫലപ്രാപ്തിയും വർദ്ധിപ്പിക്കുന്നതിനായി കേന്ദ്ര ഗോത്രവർഗ്ഗകാര്യ മന്ത്രാലയം രാജ്യവ്യാപകമായി ഇൻഫർമേഷൻ, എഡ്യൂക്കേഷൻ, കമ്മ്യൂണിക്കേഷൻ (IEC) കാമ്പെയ്ൻ ആരംഭിച്ചു. 2024 ഓഗസ്റ്റ് 23 മുതൽ 2024 സെപ്തംബർ 10 വരെ, പ്രത്യേക ദുർബല ഗോത്രവിഭാഗങ്ങളുടെ (PVTG) ഭൂരിഭാഗം പ്രദേശങ്ങളിലെ ​ഗവണ്മെൻ്റ് പദ്ധതികളുടെ 100% സാച്ചുറേഷൻ ഉറപ്പാക്കാൻ കാമ്പെയ്ൻ ലക്ഷ്യമിടുന്നു.

പ്രചാരണ ലക്ഷ്യങ്ങൾ

•    ഇന്ത്യയിലെ 206 ജില്ലകളിലെ 28,700 PVTG ആവാസ വ്യവസ്ഥകളിൽ ഗവണ്മെൻ്റ് പദ്ധതികളെക്കുറിച്ചുള്ള അവബോധം വർദ്ധിപ്പിക്കുകയും അവ നടപ്പിലാക്കുന്നുവെന്ന് ഉറപ്പാക്കുകയും ചെയ്യുക.

•    ഈ PVTG മേഖലകളിൽ ഏകദേശം 44.6 ലക്ഷം വ്യക്തികളിലേക്ക് (10.7 ലക്ഷം വീടുകൾ) എത്തിച്ചേരുന്നു

•    ദൂരം, റോഡ്, ഡിജിറ്റൽ കണക്റ്റിവിറ്റി തുടങ്ങിയ വെല്ലുവിളികളെ അഭിമുഖീകരിച്ചുകൊണ്ട് PVTG കുടുംബങ്ങളുടെ വാതിൽപ്പടിയിൽ അവശ്യ രേഖകളും സേവനങ്ങളും നൽകുക.

•    പ്രധാനമന്ത്രി ആദി ആദർശ് ഗ്രാം യോജന (PMAAGY)

ഗോത്രവർഗ്ഗ ക്ഷേമത്തിനായുള്ള വികസന വിടവുകൾ നികത്താൻ ലക്ഷ്യമിട്ട് 1977-78-ൽ ആരംഭിച്ച 'പ്രത്യേക കേന്ദ്ര സഹായം ആദിവാസി ഉപപദ്ധതി (എസ്‌സിഎ മുതൽ ടിഎസ്എസ്), 2021-22ൽ, ഗണ്യമായ ആദിവാസി ജനസംഖ്യയുള്ള ഗ്രാമങ്ങളിൽ അടിസ്ഥാന സൗകര്യങ്ങൾ ഒരുക്കുന്നതിൽ ശ്രദ്ധ കേന്ദ്രീകരിച്ച്, പ്രധാനമന്ത്രി ആദി ആദർശ് ഗ്രാം യോജന (PMAAGY) ആയി പദ്ധതി നവീകരിച്ചു. PMAAGY ന് കീഴിൽ, അഭിലാഷ ജില്ലകൾ ഉൾപ്പെടെ 50% ആദിവാസി ജനസംഖ്യയുള്ള 36,428 ഗ്രാമങ്ങൾ വികസനത്തിനായി കണ്ടെത്തിയിട്ടുണ്ട്.1.02 കോടി കുടുംബങ്ങളും 4.22 കോടി എസ്ടി ജനസംഖ്യയും. വിവിധ വിടവുകൾ നികത്തുന്നതിന് പട്ടികവർഗ ഘടകവും സംസ്ഥാന ​ഗവണ്മെൻ്റ് പദ്ധതികളും ഉള്ള കേന്ദ്ര ഗവൺമെൻ്റിൻ്റെ 58 സ്കീമുകളുമായി ഒത്തുചേരൽ ആസൂത്രണം ചെയ്തിട്ടുണ്ട്. 5 വർഷത്തേക്ക് 7276 കോടി രൂപ പദ്ധതിക്ക് കീഴിൽ വകയിരുത്തിയിട്ടുണ്ട്. ആരംഭത്തിന് ശേഷം 2357.50 കോടിയുടെ ഫണ്ട് അനുവദിച്ച് 17616 ഗ്രാമവികസന പദ്ധതികൾക്ക് അംഗീകാരം നൽകി.

•    പ്രധാൻ മന്ത്രി ജനജാതിയ വികാസ് മിഷൻ (പിഎംജെവിഎം)

പിഎംജെവിഎം ഗോത്രവർഗ്ഗ സംരംഭകത്വം പ്രോത്സാഹിപ്പിക്കാനും "ഗോത്രവർഗങ്ങളുടെ വോക്കൽ ഫോർ ലോക്കൽ " സംരംഭം മുന്നോട്ട് കൊണ്ടുപോകാനും ലക്ഷ്യമിടുന്നു. പ്രാദേശികമായി ഉൽപ്പാദിപ്പിക്കുന്ന ചരക്കുകളെ കേന്ദ്രീകരിച്ചുള്ള വ്യവസായങ്ങളെ പിന്തുണയ്‌ക്കുന്നതിലൂടെ മൈനർ ഫോറസ്റ്റ് പ്രോഡക്‌ടുകളും (എംഎഫ്‌പികൾ) നോൺ-എംഎഫ്‌പികളും ഉൾപ്പെടെയുള്ള പ്രകൃതിവിഭവങ്ങൾ ഫലപ്രദമായി വിനിയോഗിക്കാൻ ഗോത്രവർഗ്ഗ സമൂഹങ്ങളെ ശാക്തീകരിക്കുന്നതിന് ഇത് ഊന്നൽ നൽകുന്നു. ചെറുകിട വനോത്പന്നങ്ങൾ കുറഞ്ഞ താങ്ങുവിലയ്ക്ക് സംഭരിക്കാൻ സംസ്ഥാനങ്ങളെ സഹായിക്കുന്നതിന് പുറമെ വൻധൻ വികാസ് കേന്ദ്രങ്ങൾ / വൻധൻ പ്രൊഡ്യൂസർ എൻ്റർപ്രൈസസ് എന്നിവ സ്ഥാപിച്ച് എല്ലാവരെയും ബന്ധിപ്പിച്ചുകൊണ്ട് രാജ്യത്തുടനീളമുള്ള ഉപജീവനമാർഗ്ഗത്തിലൂടെയുള്ള ഗോത്രവർഗ്ഗ വികസനം കൈവരിക്കാൻ ശ്രമിക്കുന്നു. പദ്ധതിക്ക് കീഴിൽ 3000 ഹാട്ട് ബസാറുകളും 600 സംഭരണശാലകൾ സ്ഥാപിക്കാനും വ്യവസ്ഥയുണ്ട്. അഞ്ച് വർഷത്തേക്ക് പിഎംജെവിഎം സ്കീമിന് കീഴിൽ 1612 കോടി രൂപയ്ക്ക് അംഗീകാരം നൽകിയിട്ടുണ്ട്. പ്രധാൻ മന്ത്രി ജനജാതിയ വികാസ് മിഷൻ്റെ നിർവഹണ ഏജൻസിയാണ് TRIFED. 28 സംസ്ഥാനങ്ങളിലും കേന്ദ്ര ഭരണ പ്രദേശങ്ങളിലും ഏകദേശം 12 ലക്ഷം ജനങ്ങളെ ഉൾക്കൊള്ളുന്ന 3959 വൻ ധൻ വികാസ് കേന്ദ്രങ്ങൾ (VDVK) 587.52 കോടി രൂപ ധനസഹായത്തോടെ അനുവദിച്ചു. 

മറ്റ് സംരംഭങ്ങൾ:

•    MFP സ്കീമിനുള്ള MSP-യുടെ കീഴിൽ വരുന്ന MFP-കളുടെ അറിയിപ്പ് ഇനങ്ങളുടെ പട്ടികയിൽ 87 MFP-കൾ ചേർത്തു.

•    എംഎഫ്പികളുടെ സംഭരണത്തിനായി 319.65 കോടി രൂപ സംസ്ഥാന ഗവണ്മെൻ്റുകൾക്ക് റിവോൾവിംഗ് ഫണ്ടായി അനുവദിച്ചു. മൊത്തം 665.34 കോടി രൂപയുടെ സംഭരണമാണ് ഇതുവരെ നടന്നത്.

•    1316 ഹാട്ട് ബസാറുകളും 603 ചെറുകിട സംഭരണ യൂണിറ്റുകളും 22 സംസ്കരണ യൂണിറ്റുകളും അനുവദിച്ച് അടിസ്ഥാന സൗകര്യങ്ങൾ സൃഷ്ടിക്കുന്നതിനായി 89.14 കോടി രൂപ സംസ്ഥാന ഗവണ്മെൻ്റുകൾക്ക് അനുവദിച്ചു.

ഏകലവ്യ മോഡൽ റസിഡൻഷ്യൽ സ്കൂളുകൾ

2018-19-ൽ ആരംഭിച്ച ഏകലവ്യ മോഡൽ റസിഡൻഷ്യൽ സ്‌കൂൾ (ഇഎംആർഎസ്) പദ്ധതി, ഗോത്രവർഗ്ഗ വിദ്യാർത്ഥികൾക്ക് അവരുടെ അക്കാദമിക്, സാംസ്‌കാരിക, നൈപുണ്യ വികസനം എന്നിവയിൽ ശ്രദ്ധ കേന്ദ്രീകരിച്ച് ഗുണനിലവാരമുള്ള വിദ്യാഭ്യാസം നൽകാൻ ലക്ഷ്യമിടുന്നു. 2024 ഒക്‌ടോബർ 2-ന് പ്രധാനമന്ത്രി 40 ഇഎംആർഎസ് ഉദ്ഘാടനം ചെയ്യുകയും 2800 കോടിയിലധികം രൂപയുടെ നിക്ഷേപത്തോടെ 25 എണ്ണത്തിൻ്റെ കൂടി നിർമാണോദ്ഘാടനം നിർവഹിക്കുകയും ചെയ്തു.ഇതുവരെ 728 ഇ.എം.ആർ.എസ്. അനുവദിച്ചു.

2013-14ൽ 167 സ്‌കൂളുകൾക്ക് അനുമതി ലഭിച്ചു, 2024 നവംബറോടെ അത് 715 ആയി ഉയർന്നു. ഇപ്പോൾ ഇ.എം.ആർ.എസിൻ്റെ ആവർത്തന ചെലവ് 2023-24-ൽ 1,09,000 രൂപയാണ് (ഒരു വിദ്യാർത്ഥിക്ക് പ്രതിവർഷം) 2013-14 ൽ 24,200 രൂപയാണ് (വർഷത്തിൽ ഒരു വിദ്യാർത്ഥിക്ക്). രജിസ്റ്റർ ചെയ്ത വിദ്യാർത്ഥികളുടെ എണ്ണം 2013-14 ലെ 34,365 ൽ നിന്ന് 2023-2024 ൽ 1.33 ലക്ഷമായി വർദ്ധിച്ചു.

അടുത്ത മൂന്ന് വർഷത്തിനുള്ളിൽ, 3.5 ലക്ഷം ഗോത്രവർഗ്ഗ വിദ്യാർത്ഥികളുടെ വിദ്യാഭ്യാസത്തിനായി 728 ഏകലവ്യ മോഡൽ റസിഡൻഷ്യൽ സ്കൂളുകളിലേക്ക് 38,800 അധ്യാപകരെയും സപ്പോർട്ട് സ്റ്റാഫിനെയും കേന്ദ്രം നിയമിക്കും. യോഗ്യരായ തെരഞ്ഞെടുക്കപ്പെട്ട 9023 ഉദ്യോഗാർത്ഥികൾക്ക് (ടീച്ചിംഗ് & നോൺ ടീച്ചിംഗ് സ്റ്റാഫ്) നിയമന പത്രങ്ങൾ നൽകിയിട്ടുണ്ട്.

•    ഒഡീഷയിലെ മയൂർഭഞ്ചിലെ ബർസാഹിയിൽ ഏകലവ്യ മോഡൽ റസിഡൻഷ്യൽ സ്കൂൾ ഇന്ത്യൻ രാഷ്ട്രപതി ശ്രീമതി. ദ്രൗപദി മുർമു ഉദ്ഘാടനം ചെയ്തു.

ഏകദേശം 8 ഏക്കർ സ്ഥലത്താണ് ബർസാഹി ഇഎംആർഎസ് കാമ്പസ് നിർമ്മിച്ചിരിക്കുന്നത്. ഒരു സാധാരണ ഇഎംആർഎസിൽ 240 പെൺകുട്ടികളും 240 ആൺകുട്ടികളും അടങ്ങുന്ന 480 വിദ്യാർത്ഥികൾക്ക് 16 ക്ലാസ് മുറികൾ ഉണ്ടായിരിക്കും. ആൺകുട്ടികൾക്കും പെൺകുട്ടികൾക്കും വെവ്വേറെ ഹോസ്റ്റലുകൾ, മെസ്, പ്രിൻസിപ്പൽ, അധ്യാപക അനധ്യാപക ജീവനക്കാർക്കുള്ള താമസ സൗകര്യം, അഡ്മിനിസ്ട്രേറ്റീവ് ബ്ലോക്ക്, കളിസ്ഥലം, കമ്പ്യൂട്ടർ, സയൻസ് ലബോറട്ടറികൾ എന്നിവയുണ്ട്.

•    മൂന്ന് വടക്ക് കിഴക്കൻ സംസ്ഥാനങ്ങളിൽ നിന്നുള്ള ഇഎംആർഎസ് വിദ്യാർത്ഥികൾ ഉദ്യാൻ ഉത്സവ്, വിവിധതാ കാ അമൃത് മഹോത്സവ്-2024 എന്നിവയിൽ രാഷ്ട്രപതി ഭവനിൽ പങ്കെടുത്തു

നാഷണൽ എജ്യുക്കേഷൻ സൊസൈറ്റി ഫോർ ട്രൈബൽ സ്റ്റുഡൻ്റ്സ് (NESTS), 2024 ഫെബ്രുവരി 8 മുതൽ 12 വരെ മൂന്ന് വടക്കുകിഴക്കൻ സംസ്ഥാനങ്ങളിലെ - മണിപ്പൂർ, സിക്കിം, ത്രിപുര എന്നിവയിലെ ഏകലവ്യ മോഡൽ റസിഡൻഷ്യൽ സ്‌കൂളുകളിൽ (EMRS) 255 വിദ്യാർത്ഥികൾക്കും അധ്യാപകർക്കും വേണ്ടി ഡൽഹിയിൽ ഒരു വിദ്യാഭ്യാസ വിനോദയാത്ര സംഘടിപ്പിച്ചു. കൂടാതെ, ഫെബ്രുവരി 08-ന് രാഷ്ട്രപതി മ്യൂസിയവും അമൃത് ഉദ്യാനവും സന്ദർശിക്കാൻ ഈ വിദ്യാർത്ഥികൾക്ക് NESTS-ൻ്റെയും രാഷ്ട്രപതി ഭവൻ്റെയും ഏകോപനത്തിൽ അവസരം നൽകിയിട്ടുണ്ട്. കൂടാതെ, ഇന്ത്യൻ രാഷ്ട്രപതി ശ്രീമതി ദ്രൗപദി മുർമുവുമായി അവിസ്മരണീയമായ ആശയവിനിമയം നടത്താനുള്ള അവസരം വിദ്യാർത്ഥികൾക്ക് ലഭിച്ചു.

•    നെസ്റ്റ്സ്  ഭുവനേശ്വറിൽ അഞ്ചാമത് ദേശീയ ഇഎംആർഎസ് സാംസ്കാരിക സാഹിത്യ ഫെസ്റ്റും കലാ ഉത്സവും സംഘടിപ്പിച്ചു

നാഷണൽ എജ്യുക്കേഷൻ സൊസൈറ്റി ഫോർ ട്രൈബൽ സ്റ്റുഡൻ്റ്സ് (NESTS) അഞ്ചാമത് ദേശീയ ഇഎംആർഎസ്  സാംസ്കാരിക സാഹിത്യ ഫെസ്റ്റും കലാ ഉത്സവും - 2024 സംഘടിപ്പിച്ചു. 2024 നവംബർ 12 മുതൽ 15 വരെ ഒഡീഷയിലെ ഭുവനേശ്വറിലെ ശിക്ഷാ 'ഒ' അനുസന്ധാനിലാണ് പരിപാടി നടന്നത്. ഒഡീഷ മോഡൽ ട്രൈബൽ എജ്യുക്കേഷണൽ സൊസൈറ്റി (OMTES) ആതിഥേയത്വം വഹിച്ചു.

ഏകലവ്യ മോഡൽ റസിഡൻഷ്യൽ സ്‌കൂളുകൾക്കായി നെസ്റ്റ്സിന് 'ആമസോൺ ഫ്യൂച്ചർ എഞ്ചിനീയർ പ്രോഗ്രാം' ഉണ്ട്.

നാഷണൽ എജ്യുക്കേഷൻ സൊസൈറ്റി ഫോർ ട്രൈബൽ സ്റ്റുഡൻ്റ്സ് (NESTS) ആന്ധ്രാപ്രദേശ്, ഗുജറാത്ത്, കർണാടക, മധ്യപ്രദേശ്, ഒഡീഷ, തെലങ്കാന, ത്രിപുര എന്നിവിടങ്ങളിലായി വ്യാപിച്ചുകിടക്കുന്ന 50 ഏകലവ്യ മോഡൽ റസിഡൻഷ്യൽ സ്കൂളുകളിൽ (EMRS) ‘ആമസോൺ ഫ്യൂച്ചർ എഞ്ചിനീയർ പ്രോഗ്രാമിൻ്റെ’ മൂന്നാം ഘട്ടം ആരംഭിച്ചു. മൂന്നാം ഘട്ടത്തിൽ ബ്ലോക്ക്ചെയിൻ, ആർട്ടിഫിഷ്യൽ ഇൻ്റലിജൻസ്, കോഡിംഗ്, ബ്ലോക്ക് പ്രോഗ്രാമിംഗ്, AI സെഷനുകൾ എന്നിവയെക്കുറിച്ചുള്ള ഓറിയൻ്റേഷൻ ഉൾപ്പെടുന്നു.

ഗോത്രവർഗ്ഗ വിദ്യാർത്ഥികൾക്ക് സെമികണ്ടക്ടർ സാങ്കേതികവിദ്യയിൽ പരിശീലനം

ഗോത്രവർ​ഗകാര്യ മന്ത്രാലയം (MoTA), കേന്ദ്ര സെക്‌ടർ സ്‌കീമായ 2023-2024 സാമ്പത്തിക വർഷത്തിലെ ആദിവാസി ഗവേഷണ വിവരങ്ങൾ, വിദ്യാഭ്യാസം, ആശയവിനിമയം, ഇവൻ്റുകൾ (TRI-ECE) ക്ക് കീഴിൽ ബെംഗളൂരുവിലെ ഇന്ത്യൻ ഇൻസ്റ്റിറ്റ്യൂട്ട് ഓഫ് സയൻസിലെ (IISc) നാനോ സയൻസ് ആൻഡ് എഞ്ചിനീയറിംഗ് സെൻ്ററിന് ' ഗോത്രവർഗ്ഗ സമൂഹത്തിൽ നിന്നുള്ള വിദ്യാർത്ഥികൾക്കുള്ള സെമികണ്ടക്ടർ ഫാബ്രിക്കേഷൻ & ക്യാരക്‌ടറൈസേഷൻ ട്രെയിനിംഗ്' എന്ന പദ്ധതി ചുമതലപ്പെടുത്തി.

•    ഗോത്രവർഗ്ഗകാര്യ മന്ത്രാലയവും ആയുഷും സംയുക്തമായി ആയുർവേദ ഇടപെടലുകളിലൂടെ ഗോത്രവർഗ്ഗ വിദ്യാർത്ഥികളുടെ ആരോഗ്യ പരിപാലനത്തിനും , നിരീക്ഷണത്തിനുമായി ഒരു ദേശീയ തല പദ്ധതി ആരംഭിക്കുന്നു.

ആയുഷ് മന്ത്രാലയവും സെൻട്രൽ കൗൺസിൽ ഫോർ റിസർച്ച് ഇൻ ആയുർവേദ സയൻസസുമായി (CCRAS) സഹകരിച്ച്, ഗോത്രവർഗ്ഗകാര്യ മന്ത്രാലയത്തിൻ്റെയും ഐസിഎംആർ-നാഷണൽ ഇൻസ്റ്റിറ്റ്യൂട്ട് ഓഫ് റിസർച്ച് ഇൻ ട്രൈബൽ ഹെൽത്തിൻ്റെ (NIRTH)യും പങ്കാളിത്തത്തോടെ ഗോത്രവർഗ്ഗ വിദ്യാർത്ഥികൾക്കായി ഈ ആരോഗ്യ സംരംഭം ഏറ്റെടുത്തു. രാജ്യത്തെ ഗോത്രവർഗ്ഗ മേഖലകളിലുടനീളമുള്ള EMRS-ൽ താമസിക്കുന്ന വിദ്യാർത്ഥികളുടെ ആരോഗ്യ സംരക്ഷണ ആവശ്യങ്ങൾ നിറവേറ്റുകയാണ് ഇത് ലക്ഷ്യമിടുന്നത്. 20,000-ത്തിലധികം ഗോത്രവർഗ്ഗ വിദ്യാർത്ഥികൾക്ക് പ്രയോജനപ്പെടുന്നതാണ് ഈ പദ്ധതി.

ഗോത്രവർഗ്ഗ ശാക്തീകരണത്തിനുള്ള സ്കോളർഷിപ്പുകൾ

ഇന്ത്യാ ഗവൺമെൻ്റ് ഗോത്രവർഗ്ഗങ്ങൾക്കായി 5 സ്കോളർഷിപ്പ് സ്കീമുകൾ നടപ്പിലാക്കുന്നു, ഇതിന് കീഴിൽ 2500 കോടി രൂപയുടെ വാർഷിക ബജറ്റിൽ പ്രതിവർഷം 30 ലക്ഷത്തിലധികം വിദ്യാർത്ഥികൾക്ക് സ്കോളർഷിപ്പ് നൽകുന്നു.

1. പ്രീ-മെട്രിക്, പോസ്റ്റ് മെട്രിക് സ്കോളർഷിപ്പ് പദ്ധതികൾ

•    പ്രീ-മെട്രിക് സ്കോളർഷിപ്പ്: സെക്കൻഡറി വിദ്യാഭ്യാസത്തിലേക്കുള്ള മാറ്റം പ്രോത്സാഹിപ്പിക്കുന്ന ഒമ്പത്, പത്ത് ക്ലാസുകളിലെ പട്ടികവർഗ വിദ്യാർത്ഥികൾക്ക് സാമ്പത്തിക സഹായം.

•    പോസ്റ്റ്-മെട്രിക് സ്കോളർഷിപ്പ്: ഉന്നത വിദ്യാഭ്യാസത്തെ പിന്തുണയ്ക്കുന്ന പതിനൊന്നാം ക്ലാസ് മുതൽ ബിരുദാനന്തര കോഴ്‌സുകൾ വരെയുള്ള എസ്ടി വിദ്യാർത്ഥികൾക്ക് സാമ്പത്തിക സഹായം.

2. എസ്ടി വിദ്യാർത്ഥികൾക്കുള്ള നാഷണൽ ഓവർസീസ് സ്കോളർഷിപ്പ്: ഈ സ്കീം മികച്ച എസ്ടി വിദ്യാർത്ഥികൾക്ക് അന്താരാഷ്ട്ര സർവ്വകലാശാലകളിൽ ബിരുദാനന്തര ബിരുദം, ഡോക്ടറൽ, പോസ്റ്റ്-ഡോക്ടറൽ പഠനങ്ങൾ നടത്താനുള്ള അവസരം നൽകുന്നു.

3.എസ്ടി വിദ്യാർത്ഥികൾക്കുള്ള ദേശീയ ഫെലോഷിപ്പ്: ഈ ഫെലോഷിപ്പ് സ്കീം സമ്പൂർണ്ണ ഡിജിറ്റൽ പ്രക്രിയയിലൂടെ ഉന്നത വിദ്യാഭ്യാസം നേടുന്ന 
ഗോത്രവർഗ്ഗ വിദ്യാർത്ഥികളെ പിന്തുണയ്ക്കുന്നു, സമയബന്ധിതമായ സാമ്പത്തിക സഹായവും ഡിജിലോക്കർ സംയോജനത്തിലൂടെ പരാതി പരിഹാരവും ഉറപ്പാക്കുന്നു.

•    പ്രീ-മെട്രിക് സ്കോളർഷിപ്പ് നേടുന്ന 589 ഗോത്രവർഗ്ഗ വിദ്യാർത്ഥികളെ ന്യൂഡൽഹിയിലെ റിപ്പബ്ലിക് ദിന ആഘോഷങ്ങൾക്ക് പ്രത്യേക അതിഥികളായി ക്ഷണിച്ചു

2024 ജനുവരി 26-ന് ഇന്ത്യൻ റിപ്പബ്ലിക്കിൻ്റെ വജ്രജൂബിലി ആഘോഷവേളയിൽ, ന്യൂഡൽഹിയിൽ 2024ലെ റിപ്പബ്ലിക് ദിന ആഘോഷങ്ങളിൽ പങ്കെടുക്കാൻ 663 ഗോത്രവർഗ്ഗ വിദ്യാർത്ഥികളെയും അധ്യാപകരെയും പ്രത്യേക അതിഥികളായി ​ഗവണ്മെൻ്റ് ക്ഷണിച്ചു. സംഘത്തിൽ 589 വിദ്യാർത്ഥികളും (258 പെൺകുട്ടികളും 331 ആൺകുട്ടികളും) 31 സംസ്ഥാനങ്ങൾ/യുടികളിൽ നിന്നുള്ള 74 അധ്യാപകരും ഉൾപ്പെടുന്നു. കേന്ദ്ര ഗോത്രവർഗ്ഗകാര്യ മന്ത്രാലയം നടപ്പാക്കുന്ന പദ്ധതി പ്രകാരം നൽകുന്ന പ്രീ-മെട്രിക് സ്കോളർഷിപ്പിൻ്റെ ഗുണഭോക്താക്കളാണ് ഈ കുട്ടികൾ.

•    2024 ഫെബ്രുവരി 10-ന് ഡൽഹിയിലെ മേജർ ധ്യാൻചന്ദ് നാഷണൽ സ്റ്റേഡിയത്തിൽ ആദി മഹോത്സവം രാഷ്ട്രപതി ഉദ്ഘാടനം ചെയ്തു.

ഇന്ത്യൻ പ്രസിഡൻ്റ് ശ്രീമതി.ദ്രൗപദി മുർമു 2024 ഫെബ്രുവരി 10-ന് ഡൽഹിയിലെ മേജർ ധ്യാൻ ചന്ദ് നാഷണൽ സ്റ്റേഡിയത്തിൽ വെച്ച് മെഗാ ദേശീയ ഗോത്രവർഗ്ഗ ഉത്സവമായ ആദി മഹോത്സവ്  ഉദ്ഘാടനം ചെയ്തു. പാചകരീതി, വാണിജ്യം, പരമ്പരാഗത കല, ഗോത്ര സംസ്ക്കാരം എന്നിവ ദേശീയ വേദിയിൽ അവതരിപ്പിക്കാനുള്ള ശ്രമമാണ് ആദി മഹോത്സവം, ഇത് ഗോത്ര സംസ്ക്കാരത്തിൻ്റെയും കരകൗശലത്തിൻ്റെയും ആത്മാവിനെ ആഘോഷിക്കുന്നു. ഗോത്രവർഗ്ഗകാര്യ മന്ത്രാലയത്തിന് കീഴിലുള്ള ട്രൈബൽ കോഓപ്പറേറ്റീവ് മാർക്കറ്റിംഗ് ഡെവലപ്‌മെൻ്റ് ഫെഡറേഷൻ ലിമിറ്റഡിൻ്റെ (TRIFED) വാർഷിക സംരംഭമാണിത്.

ഈ അവസരത്തിൽ അന്നത്തെ കേന്ദ്ര ഗോത്രകാര്യ മന്ത്രി ശ്രീ അർജുൻ മുണ്ട, ശ്രീമതി ദ്രൗപദി മുർമുവിൻ്റെ സാന്നിധ്യത്തിൽ പട്ടികവർഗക്കാർക്കുള്ള വെഞ്ച്വർ ക്യാപിറ്റൽ ഫണ്ട് (VCF-ST) ഉദ്ഘാടനം ചെയ്തു.

SEBI രജിസ്‌റ്റർ ചെയ്‌ത വെഞ്ച്വർ ക്യാപിറ്റൽ സംരംഭമായ ഫണ്ട് നിയന്ത്രിക്കുന്നത്,  ഇന്ത്യാ ഗവൺമെൻ്റിൻ്റെ സംരംഭമായ IFCI ലിമിറ്റഡിൻ്റെ ഒരു ‍അനുബന്ധ സംരംഭമായ, IFCI വെഞ്ച്വർ ആണ്. ഉൽപ്പാദനം, സേവനങ്ങൾ, സാങ്കേതികവിദ്യയിൽ ഇൻകുബേറ്റ് ചെയ്യുന്ന സ്റ്റാർട്ടപ്പുകൾ ഉൾപ്പെടെ അനുബന്ധ മേഖലകളിൽ പ്രവർത്തിക്കുന്ന പട്ടികവർഗ പ്രമോട്ടഡ് കമ്പനികൾക്ക് 10 ലക്ഷം രൂപ മുതൽ 5 കോടി രൂപ വരെ ധനസഹായം നൽകി പട്ടികവർഗക്കാർക്കിടയിൽ സംരംഭകത്വം പ്രോത്സാഹിപ്പിക്കും. ടെക്‌നോളജി ബിസിനസ് ഇൻകുബേറ്ററുകളിൽ ഇൻകുബേറ്റ് ചെയ്യുന്ന സ്റ്റാർട്ടപ്പുകളും യൂണിറ്റുകളും ഉൾപ്പെടെ, യൂണിറ്റ് / പ്രോജക്‌റ്റിൽ വിന്യസിച്ചിരിക്കുന്ന ഫണ്ടിൽ നിന്ന് 4% p.a എന്ന ഇളവ് നിരക്കിൽ ആസ്തി സൃഷ്ടിക്കൽ ഉറപ്പാക്കുന്നു (എസ്‌ടി സ്ത്രീകൾക്ക് / എസ്ടി വികലാംഗരായ സംരംഭകർക്ക് @ 3.75% p.a.).

ഗോത്രവർഗ്ഗ ​ഗവേഷണ ഇൻസ്റ്റിറ്റ്യൂട്ട് പദ്ധതിക്കുള്ള പിന്തുണ:

•    ഗോത്രവർഗ്ഗ ഗവേഷണ ഇൻസ്റ്റിറ്റ്യൂട്ട് പദ്ധതിക്ക് കീഴിൽ കേന്ദ്ര ഗോത്രവർഗ്ഗകാര്യ മന്ത്രാലയം 2014 മുതൽ ആന്ധ്രാപ്രദേശ്, ഉത്തരാഖണ്ഡ്, കർണാടക, അരുണാചൽ പ്രദേശ്, ജമ്മു & കശ്മീർ, മിസോറാം, നാഗാലാൻഡ്, സിക്കിം, മേഘാലയ, ഗോവ എന്നിവിടങ്ങളിൽ 10 പുതിയ ടിആർഐകളുടെ കെട്ടിടം നിർമ്മിക്കാൻ ഫണ്ട് അനുവദിച്ചു.

സിക്കിം മുഖ്യമന്ത്രി പ്രേം സിംഗ് തമാംഗ് 2024 നവംബർ 15 ന് എംപി, ലോക്‌സഭാ അംഗങ്ങൾ, കേന്ദ്ര മന്ത്രിമാർ, എംഎൽഎമാർ എന്നിവർക്കൊപ്പം പുതുതായി നിർമ്മിച്ച TRI ബിൽഡിംഗ് ഔദ്യോഗികമായി ഉദ്ഘാടനം ചെയ്തു.

•    പദ്ധതി പ്രകാരം, 2017-18 മുതൽ ഗോത്രവർഗ്ഗ സ്വാതന്ത്ര്യ സമര സേനാനികൾക്കായി മന്ത്രാലയം ഗുജറാത്ത്, ജാർഖണ്ഡ്, ആന്ധ്രാപ്രദേശ്, ഛത്തീസ്ഗഡ്, കേരളം, മധ്യപ്രദേശ്, തെലങ്കാന, മണിപ്പൂർ, മിസോറാം, ഗോവ എന്നീ സംസ്ഥാനങ്ങളിൽ 11 മ്യൂസിയങ്ങൾ അനുവദിച്ചിട്ടുണ്ട്.

•    റാഞ്ചിയിലെ ഭഗവാൻ ബിർസ മുണ്ട ട്രൈബൽ ഫ്രീഡം ഫൈറ്റർ മ്യൂസിയം, ജബൽപൂരിലെ രാജ ശങ്കർ ശങ്കർ ഷാ രഘുനാഥ് ഷാ, ചിന്ദ്വാരയിലെ ബാദൽ ഭോയ് ട്രൈബൽ ഫ്രീഡം ഫൈറ്റർ മ്യൂസിയം എന്നിങ്ങനെ 3 മ്യൂസിയങ്ങൾ പൂർത്തിയായി.

· ഗോത്രവർഗ്ഗ ഭാഷകളുടെ സംരക്ഷണം

ഗോത്രവർഗ്ഗകാര്യ മന്ത്രാലയം, ഇന്ത്യാ ഗവൺമെൻ്റ്, ‘ടിആർഐകൾക്കുള്ള പിന്തുണ’ പദ്ധതിക്ക് കീഴിൽ, ഗോത്രഭാഷകളുടെ സംരക്ഷണത്തിനും,പരിപാലനത്തിനും ,പ്രോത്സാഹനത്തിനുമായി ഏറ്റെടുത്തിട്ടുള്ള പ്രോജക്ടുകൾ/പ്രവർത്തനങ്ങൾക്കായി സംസ്ഥാനങ്ങളിലെ/ കേന്ദ്ര ഭരണ പ്രദേശങ്ങളിലെ ഗോത്രവർഗ്ഗ ​ഗവേഷണ ഇൻസ്റ്റിറ്റ്യൂട്ടുകൾക്ക് (ടിആർഐ) സാമ്പത്തിക സഹായം നൽകുന്നു.കോൺഫറൻസുകൾ, സെമിനാറുകൾ, വർക്ക്ഷോപ്പുകൾ, എക്സ്ചേഞ്ച് പ്രോഗ്രാമുകൾ എന്നിവയിൽ പങ്കെടുക്കാൻ ഗോത്രവർഗ്ഗ സമൂഹങ്ങളെ പ്രോത്സാഹിപ്പിക്കുന്നു.

പട്ടികവർഗക്കാരുടെ ക്ഷേമത്തിനായി പ്രവർത്തിക്കുന്ന സന്നദ്ധ സംഘടനകൾക്കുള്ള സഹായധനം:

കഴിഞ്ഞ 10 വർഷത്തിനിടെ, ഗോത്രവർഗ്ഗ ജനസംഖ്യയുമായി ബന്ധപ്പെട്ട് വിദ്യാഭ്യാസം, ഉപജീവനം, ആരോഗ്യം എന്നീ മേഖലകളിൽ പ്രവർത്തിക്കുന്ന 250 ഓളം പദ്ധതികൾക്കായി 200 ഓളം എൻജിഒകൾക്ക് ഏകദേശം 1000 കോടി അനുവദിച്ചു.

ഗോത്രവർഗ്ഗക്കാരുടെ മെച്ചപ്പെട്ട ആരോഗ്യ സംരക്ഷണത്തിനുള്ള സംരംഭങ്ങൾ:

ഗോത്രവർഗ്ഗ സമൂഹങ്ങളുടെ ക്ഷേമം ലക്ഷ്യമിട്ട് ​ഗവണ്മെൻ്റ് നിരവധി പ്രധാന ആരോഗ്യ സംരംഭങ്ങൾ ആരംഭിച്ചിട്ടുണ്ട്.

•    2023-24 ലെ കേന്ദ്ര ബജറ്റിൽ അരിവാൾകോശ രോഗ നിർമാർജ്ജനത്തിന ദൗത്യം  പ്രഖ്യാപിച്ചു.

2023 ജൂലൈ 1-ന് ആരംഭിച്ച അരിവാൾകോശ രോ​ഗ നിർമാർജ്ജനത്തിന ​ദൗത്യം, മധ്യ, പടിഞ്ഞാറൻ, ദക്ഷിണേന്ത്യ എന്നിവിടങ്ങളിലെ 
ഗോത്രവർഗ്ഗ ജനസംഖ്യയിൽ പ്രത്യേക ഊന്നൽ നൽകിക്കൊണ്ട് ബോധവത്കരണ കാമ്പെയ്‌നുകൾ, സാർവത്രിക സ്ക്രീനിംഗ്, താങ്ങാനാവുന്ന പരിചരണം എന്നിവയിലൂടെ അരിവാൾകോശ രോ​ഗം (എസ്‌സിഡി) നിർമാർജനം ചെയ്യുന്നതിൽ ശ്രദ്ധ കേന്ദ്രീകരിക്കുന്നു. ദുരിതബാധിത പ്രദേശങ്ങളിലെ 0-40 വയസ്സിനിടയിലുള്ള 7 കോടി ജനങ്ങളുടെ ബോധവൽക്കരണവും സാർവത്രിക പരിശോധനയും കേന്ദ്ര മന്ത്രാലയങ്ങളുടെയും സംസ്ഥാന​ ഗവണ്മെൻ്റുകളുടെയും സഹകരണത്തോടെയുള്ള കൗൺസിലിംഗും ലക്ഷ്യമിടുന്നു.7 കോടിയിൽ 4.5 കോടിയിലധികം പേരുടെ പരിശോധന നടത്തി.

ലോക അരിവാൾ കോശ ദിനം 2024 ൽ, ഗോത്രവർഗ്ഗകാര്യ മന്ത്രാലയം (MoTA) വിജ്ഞാന പങ്കാളിയായ ബിർസ മുണ്ട സെൻ്ററും, എയിംസ് ഡൽഹിയും ചേർന്ന്, അരിവാൾ കോശ രോഗത്തെക്കുറിച്ചുള്ള അവബോധം സൃഷ്ടിക്കുന്നതിനായി 2024 ജൂൺ 19 ന് ന്യൂഡൽഹിയിൽ ഒരു ദേശീയ കോൺക്ലേവ് സംഘടിപ്പിച്ചു

വനാവകാശ നിയമം

•    വനാവകാശ നിയമം 2006 പ്രകാരം, മൊത്തം 23.73 ലക്ഷം വ്യക്തിഗത പട്ടയങ്ങളും മൊത്തം 1.16 ലക്ഷം കമ്മ്യൂണിറ്റി പട്ടയങ്ങളും വിതരണം ചെയ്തു, ഏകദേശം 190.39 ലക്ഷം ഏക്കർ ഭൂമി വിതരണം ചെയ്തു.

വനാവകാശ നിയമം
വിതരണം ചെയ്ത പട്ടയങ്ങളുടെ എണ്ണം-2013-14-സെപ്റ്റംബർ 2024
വ്യക്തികൾക്ക് വിതരണം ചെയ്ത പട്ടയങ്ങളുടെ എണ്ണം-14.36 ലക്ഷം-23.73 ലക്ഷം
സമൂഹങ്ങൾക്ക് വിതരണം ചെയ്ത പട്ടയങ്ങളുടെ എണ്ണം    -23,000-1.16 ലക്ഷം
തീർപ്പാക്കിയ ക്ലെയിമുകൾ -25.11 ലക്ഷം-    42.475 ലക്ഷം
നിക്ഷിപ്തമായ ഭൂപ്രദേശം -55 ലക്ഷം ഏക്കർ -    190.39 ലക്ഷം ഏക്കർ

•    വിതരണം ചെയ്ത ഭൂമിയുടെ ആകെ വ്യാപ്തി ഗണ്യമായി വർദ്ധിപ്പിച്ചു:

30.11.2024 വരെ രാജ്യത്തുടനീളം 190.39 ലക്ഷം ഏക്കർ വനഭൂമി (വ്യക്തിക്ക് 50.77 ലക്ഷം ഏക്കറും സമൂഹത്തിന് 139.62 ലക്ഷം ഏക്കറും) വിതരണം ചെയ്തു.

•    ജമ്മു കാശ്മീരിൽ എഫ്ആർഎ നടപ്പാക്കൽ : ജമ്മു കശ്മീരിൽ 2019 ഒക്ടോബർ 31 മുതൽ എഫ്ആർഎ നടപ്പാക്കുന്നു, ഇപ്പോൾ ആകെ 4505 പട്ടയങ്ങൾ (305 വ്യക്തിഗത അവകാശങ്ങളും 4190 കമ്മ്യൂണിറ്റി അവകാശങ്ങളും) നൽകിയിട്ടുണ്ട്.

ഭഗവാൻ ബിർസ മുണ്ടയുടെ ജന്മദിനത്തിൽ അദ്ദേഹത്തിന് ശ്രദ്ധാഞ്ജലികൾ അർപ്പിക്കാൻ 2024 നവംബർ 15-ന് ജൻ ദേശീയ ഗൗരവ് ദിവസിൽ ഇന്ത്യയിലുടനീളം ആഘോഷങ്ങൾ അടയാളപ്പെടുത്തി.

2021-ൽ ഇന്ത്യൻ​ ​ഗവണ്മെൻ്റ് , എല്ലാ ഗോത്ര സ്വാതന്ത്ര്യ സമര സേനാനികളെയും ആദരിക്കുന്നതിനും, അവർ നൽകിയ സംഭാവനകളെ സ്മരിച്ചുകൊണ്ടും, രാജ്യത്തെ ഇതിഹാസ സ്വാതന്ത്ര്യ സമര സേനാനിയും ഗോത്രവർഗ നേതാവുമായ ഭഗവാൻ ബിർസ മുണ്ടയുടെ ജന്മവാർഷികമായ നവംബർ 15 ന് ജൻജാതിയ ഗൗരവ് ദിവസ് ആയി പ്രഖ്യാപിച്ചു. സ്വാതന്ത്ര്യ സമരവും സാംസ്കാരിക പൈതൃകവും, നമ്മുടെ സാംസ്കാരിക പൈതൃകവും ദേശീയ അഭിമാനവും സംരക്ഷിക്കാൻ വരും തലമുറയെ പ്രചോദിപ്പിക്കുകയാണ് ലക്ഷ്യം.2024 നവംബർ 15 മുതൽ 2025 നവംബർ 15 വരെ ഗോത്രവർഗ സ്വാതന്ത്ര്യ സമര സേനാനികളുടെ സംഭാവനകളെ സ്മരിച്ചുകൊണ്ട് ഒരു വർഷം ജൻജാതിയ ഗൗരവ് വർഷമായി ആചരിക്കുമെന്ന് ബഹു. പ്രധാനമന്ത്രി ശ്രീ നരേന്ദ്ര മോദി പ്രഖ്യാപിച്ചു.

EMRS വിദ്യാർത്ഥികളും PMJANMAN ഗുണഭോക്താക്കളും VDVK കളും ന്യൂഡൽഹിയിൽ നടന്ന സ്വാതന്ത്ര്യ ദിനാഘോഷത്തിൽ പങ്കെടുത്തു

എഴുപത്തിയെട്ടാം സ്വാതന്ത്ര്യ ദിനാഘോഷത്തിൽ രാജ്യമെമ്പാടുമുള്ള EMRS വിദ്യാർത്ഥികളെയും PMJANMAN ഗുണഭോക്താക്കളെയും VDVK കളെയും അതിഥികളായി ഡൽഹിയിലേക്ക് ക്ഷണിച്ചു. ലാൽ ക്വിലയിൽ നടന്ന ആഘോഷത്തിൽ പങ്കെടുത്ത അവർ പ്രധാനമന്ത്രി മ്യൂസിയം, പാർലമെൻ്റ് ഹൗസ്, രാഷ്ട്രപതിഭവൻ എന്നിവ സന്ദർശിച്ചു.

***

SK