"ಕಳೆದ ದಶಕದಲ್ಲಿ, ಮೆಟ್ರೋ ಸಂಪರ್ಕವನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸುವಲ್ಲಿ ವ್ಯಾಪಕವಾದ ಕೆಲಸವನ್ನು ಮಾಡಲಾಗಿದೆ, ಇದು ನಗರ ಸಾರಿಗೆಯನ್ನು ಬಲಪಡಿಸುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಜೀವನವನ್ನು ಸುಲಭಗೊಳಿಸುತ್ತದೆ."

-ಪ್ರಧಾನಮಂತ್ರಿ ಶ್ರೀ ನರೇಂದ್ರ ಮೋದಿ

ಮೆಟ್ರೋ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯು ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಪ್ರಯಾಣವನ್ನು ಪರಿವರ್ತಿಸಿದೆ. 11 ರಾಜ್ಯಗಳು ಮತ್ತು 23 ನಗರಗಳಲ್ಲಿ 1,000 ಕಿಲೋಮೀಟರ್‌ ಗಳಿಗಿಂತ ಹೆಚ್ಚು ವ್ಯಾಪ್ತಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ಈ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯನ್ನು ತ್ವರಿತ, ಸುಲಭ ಮತ್ತು ಕೈಗೆಟುಕುವ ಪ್ರಯಾಣಕ್ಕಾಗಿ ಲಕ್ಷಾಂತರ ಜನರು ಅವಲಂಬಿಸಿದ್ದಾರೆ. ಈ ಬೆಳವಣಿಗೆಯೊಂದಿಗೆ, ಭಾರತವು ವಿಶ್ವದ ಮೂರನೇ ಅತಿದೊಡ್ಡ ಮೆಟ್ರೋ ಜಾಲವಾಗಿದೆ. ಮೆಟ್ರೋ ಕೇವಲ ಸುತ್ತಾಡಲು ಇರುವ ಮಾರ್ಗವಲ್ಲ - ಇದು ನಗರಗಳಲ್ಲಿ ನಾವು ವಾಸಿಸುವ ಮತ್ತು ಸಂಚಾರದ ವಿಧಾನವನ್ನು ಬದಲಾಯಿಸುತ್ತಿದೆ.

ವೇಗದ, ಸುರಕ್ಷಿತ ಮತ್ತು ವಿಶ್ವಾಸಾರ್ಹ ಪ್ರಯಾಣದ ಭವಿಷ್ಯ

ಜನವರಿ 5 ರಂದು, ಪ್ರಧಾನಿ ನರೇಂದ್ರ ಮೋದಿ ಅವರು ಭಾರತದ ಮೆಟ್ರೋ ಜಾಲವನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸುವ ಬೃಹತ್ ಹೆಜ್ಜೆಯನ್ನು ಇಟ್ಟರು. ಅದನ್ನು ಹೆಚ್ಚು ಶಕ್ತಿಯುತ ಮತ್ತು ಸುಧಾರಿತ ಜಾಲವನ್ನಾಗಿ ಮಾಡಿದರು. ದೆಹಲಿ-ಗಾಜಿಯಾಬಾದ್-ಮೀರತ್ ನಮೋ ಭಾರತ್ ಕಾರಿಡಾರ್‌ ನ 13 ಕಿಮೀ ವ್ಯಾಪ್ತಿಯ ಉದ್ಘಾಟನೆ ಸೇರಿದಂತೆ ದೆಹಲಿಯಲ್ಲಿ 12,200 ಕೋಟಿ ರೂ.ಗೂ ಹೆಚ್ಚು ಮೌಲ್ಯದ ಬಹು ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಯೋಜನೆಗಳಿಗೆ ಅವರು ಶಂಕುಸ್ಥಾಪನೆ ನೆರವೇರಿಸಿದರು, ಇದು ದೆಹಲಿ ಮತ್ತು ಮೀರತ್ ನಡುವಿನ ಪ್ರಯಾಣವನ್ನು ಹೆಚ್ಚು ಸುಗಮಗೊಳಿಸುತ್ತದೆ. ಇದರ ಜೊತೆಗೆ, ದೆಹಲಿ ಮೆಟ್ರೋ ಹಂತ-IV ರ 2.8 ಕಿಮೀ ಉದ್ದದ ವಿಭಾಗವನ್ನು ಪ್ರಧಾನಿ ಉದ್ಘಾಟಿಸಿದರು, ಅದು ಪಶ್ಚಿಮ ದೆಹಲಿಗೆ ಪ್ರಯೋಜನವನ್ನು ನೀಡುತ್ತದೆ ಮತ್ತು 26.5 ಕಿಮೀ ಉದ್ದದ ರಿಥಾಲಾ-ಕುಂಡ್ಲಿ ವಿಭಾಗಕ್ಕೆ ಅಡಿಗಲ್ಲು ಹಾಕಿದರು, ಇದು ದೆಹಲಿ ಮತ್ತು ಹರಿಯಾಣ ನಡುವಿನ ಸಂಪರ್ಕವನ್ನು ಮತ್ತಷ್ಟು  ಬಲಪಡಿಸುತ್ತದೆ.

ಈ ಯೋಜನೆಗಳು ಸಾರಿಗೆಯಲ್ಲಿ ಪ್ರಮುಖ ಮೈಲುಗಲ್ಲುಗಳಾಗಿವೆ, ಏಕೆಂದರೆ ಮೆಟ್ರೋ ವ್ಯವಸ್ಥೆಗಳು ಈಗ ಹೆಚ್ಚಿನ ದೂರವನ್ನು ಕ್ರಮಿಸುತ್ತಿವೆ ಮತ್ತು ಪ್ರತಿದಿನ 1 ಕೋಟಿಗೂ ಹೆಚ್ಚು ಪ್ರಯಾಣಿಕರಿಗೆ ಸೇವೆ ಸಲ್ಲಿಸುತ್ತಿವೆ. ಈ ಹೆಚ್ಚಳದೊಂದಿಗೆ, ಭಾರತವು 2022 ರಲ್ಲಿ ಮೆಟ್ರೋ ರೈಲು ಯೋಜನೆಗಳಲ್ಲಿ ಜಪಾನ್ ಅನ್ನು ಹಿಂದಿಕ್ಕಿದೆ. ಪ್ರಸ್ತುತ, ಕಾರ್ಯಾಚರಣಾ ಮೆಟ್ರೋ ಜಾಲದ ಉದ್ದದಲ್ಲಿ ಭಾರತವು ಜಾಗತಿಕವಾಗಿ ಮೂರನೇ ಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿದೆ ಮತ್ತು ವಿಶ್ವದ ಎರಡನೇ ಅತಿದೊಡ್ಡ ಮೆಟ್ರೋ ನೆಟ್‌ವರ್ಕ್ ಆಗುವ ಹಾದಿಯಲ್ಲಿದೆ.

ಭಾರತದ ಮೆಟ್ರೋ ಇತಿಹಾಸದಲ್ಲಿ ಮೈಲಿಗಲ್ಲುಗಳು

ಮೆಟ್ರೋ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯ ಕಾರಿಡಾರ್‌ ಗಳು ಮತ್ತು ಮಾರ್ಗಗಳು ದಶಕಗಳ ಹಿಂದೆ ಪ್ರಾರಂಭವಾದ ಪ್ರಯಾಣದೊಂದಿಗೆ ಭಾರತದಲ್ಲಿ ನಗರ ಪ್ರಯಾಣವನ್ನು ಮರುರೂಪಿಸಿವೆ. 1969 ರಲ್ಲಿ, ಮೆಟ್ರೋಪಾಲಿಟನ್ ಸಾರಿಗೆ ಯೋಜನೆಯ ಮೂಲಕ ಮೆಟ್ರೋ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯ ಉಪಕ್ರಮವನ್ನು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಲಾಯಿತು. ಆದಾಗ್ಯೂ, ಮೊದಲ ಹೆಜ್ಜೆ ಸಾಕಾರವಾಗಲು ಸುಮಾರು ಎರಡು ದಶಕಗಳನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಂಡಿತು.

1984: ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಮೊದಲ ಮೆಟ್ರೋ ಮಾರ್ಗವು 3.4 ಕಿ.ಮೀ ವ್ಯಾಪ್ತಿಯ ಎಸ್‌ಪ್ಲೇನೇಡ್ ಮತ್ತು ಭೋವಾನಿಪುರದ ನಡುವೆ ಕೊಲ್ಕತ್ತಾದಲ್ಲಿ ಆರಂಭವಾಯಿತು. ಇದು ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಮೆಟ್ರೋ ಪ್ರಯಾಣದ ಆರಂಭವನ್ನು ಗುರುತಿಸಿತು.

1995: ದೆಹಲಿಗೆ ವಿಶ್ವದರ್ಜೆಯ ಸಾಮೂಹಿಕ ಕ್ಷಿಪ್ರ ಸಾರಿಗೆಯನ್ನು ತರಲು ದೆಹಲಿ ಮೆಟ್ರೋ ರೈಲು ನಿಗಮವನ್ನು (ಡಿ ಎಂ ಆರ್‌ ಸಿ) ಸ್ಥಾಪಿಸಲಾಯಿತು. ಕೇಂದ್ರ ಸರ್ಕಾರ ಮತ್ತು ದೆಹಲಿ ಸರ್ಕಾರದ ಜಂಟಿ ಸಹಭಾಗಿತ್ವದೊಂದಿಗೆ ಯೋಜನೆಯು ವೇಗವನ್ನು ಪಡೆಯಿತು

2002: ಡಿ ಎಂ ಆರ್‌ ಸಿ ತನ್ನ ಮೊದಲ ಮೆಟ್ರೋ ಕಾರಿಡಾರ್ ಅನ್ನು ದೆಹಲಿಯಲ್ಲಿ ಶಹದಾರ ಮತ್ತು ತೀಸ್ ಹಜಾರಿ ನಡುವೆ ಆರಂಭಿಸಿತು, ಇದು ದೇಶದ ಅತಿದೊಡ್ಡ ಮೆಟ್ರೋ ಜಾಲಕ್ಕೆ ವೇದಿಕೆಯನ್ನು ಸಿದ್ಧಪಡಿಸಿತು.

2011: ನಮ್ಮ ಮೆಟ್ರೋದ (ಬೆಂಗಳೂರು ಮೆಟ್ರೋ) ಮೊದಲ ವಿಭಾಗವನ್ನು ನಿರ್ಮಿಸಲಾಯಿತು

2017: ಕೊಯಂಬೆಡುವಿನಿಂದ ನೆಹರು ಪಾರ್ಕ್‌ ವರೆಗೆ ಹಸಿರು ಮಾರ್ಗದಲ್ಲಿ ತನ್ನ ಮೊದಲ ಭೂಗತ ವಿಭಾಗದ ಉದ್ಘಾಟನೆಯೊಂದಿಗೆ ಚೆನ್ನೈನ ಮೆಟ್ರೋ ವಿಸ್ತರಣೆಯ ಮೂಲಕ ದಕ್ಷಿಣ ಭಾರತದ ಮೆಟ್ರೋ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಯಲ್ಲಿ ಪ್ರಮುಖ ಮೈಲಿಗಲ್ಲನ್ನು ಗುರುತಿಸಿತು.

2020: ಕೊಚ್ಚಿ ಮೆಟ್ರೋದ ಹಂತ 1 ಪೂರ್ಣಗೊಂಡಿತು, ತೈಕೂಡಂ-ಪೆಟ್ಟಾ ವಿಭಾಗ ಆರಂಭವಾಯಿತು, ಕೇರಳವನ್ನು ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಬೆಳೆಯುತ್ತಿರುವ ಮೆಟ್ರೋ ಜಾಲದ ಭಾಗವಾಗಿ ಮಾಡಿತು.

ಪ್ರಮುಖ ನಗರಗಳಾದ್ಯಂತ ಮೆಟ್ರೋ ವ್ಯವಸ್ಥೆಗಳಲ್ಲಿನ ಈ ಪ್ರಮುಖ ಬೆಳವಣಿಗೆಗಳು ಇಂದು ಲಕ್ಷಾಂತರ ಜನರನ್ನು ಸಂಪರ್ಕಿಸುವ ವಿಶಾಲ ಮತ್ತು ಪರಿಣಾಮಕಾರಿ ಮೆಟ್ರೋ ಜಾಲಕ್ಕೆ ಅಡಿಪಾಯವನ್ನು ಹಾಕಿದವು.

ಮೆಟ್ರೋ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯಲ್ಲಿನ ಪ್ರಗತಿ

ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಮೆಟ್ರೋ ವಿಸ್ತರಣೆಯು ಕೇವಲ ಭೂ-ಆಧಾರಿತ ಸಾರಿಗೆಯನ್ನು ಮೀರಿ, ಭವಿಷ್ಯಕ್ಕಾಗಿ ನವೀನ ಪರಿಹಾರಗಳನ್ನು ಅಳವಡಿಸಿಕೊಂಡಿದೆ. ನದಿಯೊಳಗಿನ ಸುರಂಗಗಳಿಂದ ಹಿಡಿದು ಚಾಲಕರಹಿತ ರೈಲುಗಳು ಮತ್ತು ನೀರಿನ ಮೆಟ್ರೋಗಳವರೆಗೆ, ಭಾರತವು ಆಧುನಿಕ ನಗರ ಚಲನಶೀಲತೆಯಲ್ಲಿ ಹೊಸ ಮಾನದಂಡಗಳನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸುತ್ತಿದೆ.

ನೀರೊಳಗಿನ ಮೆಟ್ರೋ: 2024 ರಲ್ಲಿ, ಪ್ರಧಾನಿ ಮೋದಿ ಅವರು ಕೋಲ್ಕತ್ತಾದಲ್ಲಿ ಭಾರತದ ಮೊದಲ ನೀರೊಳಗಿನ ಮೆಟ್ರೋ ಸುರಂಗವನ್ನು ಉದ್ಘಾಟಿಸಿದರು, ಅಲ್ಲಿ ಎಸ್ಪ್ಲಾನೇಡ್-ಹೌರಾ ಮೈದಾನ ವಿಭಾಗವು ಹೂಗ್ಲಿ ನದಿಯ ಕೆಳಗೆ ಹಾದುಹೋಗುತ್ತದೆ. ಈ ಗಮನಾರ್ಹ ಸಾಧನೆಯು ಭಾರತದ ಎಂಜಿನಿಯರಿಂಗ್ ಸಾಮರ್ಥ್ಯಗಳನ್ನು ಪ್ರದರ್ಶಿಸುತ್ತದೆ.

ಚಾಲಕರಹಿತ ಮೆಟ್ರೋ: ಡಿಸೆಂಬರ್ 28, 2020 ರಂದು, ದೆಹಲಿ ಮೆಟ್ರೋದ ಕೆನ್ನೇರಳೆ ಮಾರ್ಗದಲ್ಲಿ ಭಾರತವು ತನ್ನ ಮೊದಲ ಚಾಲಕರಹಿತ ಮೆಟ್ರೋ ಸೇವೆಯನ್ನು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿತು, ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಸಾರಿಗೆಯಲ್ಲಿ ಯಾಂತ್ರೀಕೃತಗೊಂಡ ಹೊಸ ಮಾನದಂಡವನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸಿತು.

ಕೊಚ್ಚಿ ವಾಟರ್ ಮೆಟ್ರೋ: ಕೇರಳದ ಕೊಚ್ಚಿಯು ವಾಟರ್ ಮೆಟ್ರೋ ಯೋಜನೆಯನ್ನು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದ ಭಾರತದ ಮೊದಲ ನಗರವಾಗಿದೆ, ನಗರದ ಸುತ್ತಲಿನ 10 ದ್ವೀಪಗಳನ್ನು ವಿದ್ಯುತ್ ಹೈಬ್ರಿಡ್ ದೋಣಿಗಳೊಂದಿಗೆ ಸಂಪರ್ಕಿಸುತ್ತದೆ. ಈ ಅದ್ಭುತ ಉಪಕ್ರಮವು ತಡೆರಹಿತ ಸಂಪರ್ಕವನ್ನು ಖಾತ್ರಿಗೊಳಿಸುತ್ತದೆ, ಮೊದಲ ದೋಣಿಯನ್ನು ಡಿಸೆಂಬರ್ 2021 ರಲ್ಲಿ ಪ್ರಾರಂಭಿಸಲಾಯಿತು.

ಮೂರು ಮೆಟ್ರೋ ರೈಲು ಯೋಜನೆಗಳಿಗೆ ಅನುಮೋದನೆ:

• ಬೆಂಗಳೂರು ಮೆಟ್ರೋ ಯೋಜನೆ: ಎರಡು ಕಾರಿಡಾರ್‌ ಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡ 44 ಕಿಮೀ ವಿಸ್ತರಣೆ.
• ಥಾಣೆ ಮೆಟ್ರೋ ಯೋಜನೆ: ಥಾಣೆ ರಸ್ತೆಗಳಲ್ಲಿನ ದಟ್ಟಣೆಯನ್ನು ಕಡಿಮೆ ಮಾಡುವ ಗುರಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ 29 ಕಿ.ಮೀ.ಮಾರ್ಗ.
• ಪುಣೆ ಮೆಟ್ರೋ ಯೋಜನೆ: ನಗರದಲ್ಲಿ ನಗರ ಚಲನಶೀಲತೆಯನ್ನು ಇನ್ನಷ್ಟು ಸುಧಾರಿಸಲು 5.5 ಕಿ.ಮೀ.ಮಾರ್ಗ.

ದೇಶೀಯ ಪ್ರಗತಿಯ ಜೊತೆಗೆ, ಮೆಟ್ರೋ ರೈಲು ವ್ಯವಸ್ಥೆಯಲ್ಲಿನ ಭಾರತದ ಪರಿಣತಿಯಲ್ಲಿ ಅಂತರರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಆಸಕ್ತಿಯೂ ಹೆಚ್ಚುತ್ತಿದೆ.

ದೆಹಲಿ ಮೆಟ್ರೋ ರೈಲು ಕಾರ್ಪೊರೇಷನ್ (ಡಿ ಎಂ ಆರ್‌ ಸಿ) ಪ್ರಸ್ತುತ ಬಾಂಗ್ಲಾದೇಶದಲ್ಲಿ ಮೆಟ್ರೋ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯ ಅನುಷ್ಠಾನವನ್ನು ಮೇಲ್ವಿಚಾರಣೆ ಮಾಡುತ್ತಿದೆ ಮತ್ತು ಜಕಾರ್ತಾದಲ್ಲಿ ಸಲಹಾ ಸೇವೆಗಳನ್ನು ನೀಡಿದೆ. ಇಸ್ರೇಲ್, ಸೌದಿ ಅರೇಬಿಯಾ (ರಿಯಾದ್), ಕೀನ್ಯಾ ಮತ್ತು ಎಲ್ ಸಾಲ್ವಡಾರ್‌ನಂತಹ ದೇಶಗಳು ತಮ್ಮ ಮೆಟ್ರೋ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಯೋಜನೆಗಳಿಗಾಗಿ ಡಿ ಎಂ ಆರ್‌ ಸಿ ಯೊಂದಿಗೆ ಸಹಯೋಗವನ್ನು ಅನ್ವೇಷಿಸುತ್ತಿವೆ.

ಮುಕ್ತಾಯ

ಭಾರತದ ಮೆಟ್ರೋ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯು ಕೋಲ್ಕತ್ತಾದಲ್ಲಿ ತನ್ನ ಮೊದಲ ಹೆಜ್ಜೆಗಳಿಂದ ಇಂದು ಕಂಡುಬರುವ ಸುಧಾರಿತ ತಾಂತ್ರಿಕ ವೈಶಿಷ್ಟ್ಯಗಳವರೆಗೆ ಬಹಳ ದೂರ ಸಾಗಿದೆ. ನಗರಗಳಲ್ಲಿ ವ್ಯಾಪಿಸಿರುವ ಯೋಜನೆಗಳು ಮತ್ತು ಚಾಲಕರಹಿತ ರೈಲುಗಳು ಮತ್ತು ನದಿಯೊಳಗಿನ ಸುರಂಗಗಳಂತಹ ನಾವೀನ್ಯತೆಗಳೊಂದಿಗೆ, ಮೆಟ್ರೋ ಜಾಲಗಳು ಪ್ರಯಾಣವನ್ನು ಮರುರೂಪಿಸುವುದಲ್ಲದೆ ಸುಸ್ಥಿರ ನಗರಾಭಿವೃದ್ಧಿಗೆ ಕೊಡುಗೆ ನೀಡುತ್ತಿವೆ. ಜಾಲವು ಬೆಳೆಯುವುದನ್ನು ಮುಂದುವರಿಸಿದಂತೆ, ಇದು ನಗರ ಚಲನಶೀಲತೆಗೆ ಹೊಸ ಮಾನದಂಡಗಳನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸುತ್ತಿದೆ ಮತ್ತು ಹೆಚ್ಚು ಸಂಪರ್ಕಿತ ಭವಿಷ್ಯಕ್ಕೆ ದಾರಿ ಮಾಡಿಕೊಡುತ್ತಿದೆ.

ಉಲ್ಲೇಖಗಳು

• https://pib.gov.in/PressReleasePage.aspx?PRID=2090157 https://delhimetrorail.com/pages/es/introduction (ದೆಹಲಿ ಮೆಟ್ರೋ)
• https://www.kmrc.in/overview.php (ಕೋಲ್ಕತ್ತಾ ಮೆಟ್ರೋ)
• https://chennaimetrorail.org/wp-content/uploads/2023/12/08-Press-Release-12-05-2017.pdf (ಚೆನ್ನೈ ಮೆಟ್ರೋ ಹಂತ 1)
• https://pib.gov.in/PressReleaseIframePage.aspx ?PRID=1651983 (ಕೇರಳ ಮೆಟ್ರೋ ಹಂತ I)
• https://pib.gov.in/PressReleasePage.aspx?PRID=2046368 https://english.bmrc.co.in/annual-reports/ (ಬೆಂಗಳೂರು ಮೆಟ್ರೋ)
• https://x.com/mygovindia/status/1875746572170097000 ?ref_src=twsrc

Click here to see in PDF:

*****