মোৰ প্ৰিয় দেশবাসী, নমস্কাৰ। ‘মন কী বাত’ মানে দেশৰ সামূহিক প্ৰচেষ্টা, দেশৰ সাফল্য, জনসাধাৰণৰ সামৰ্থ্যৰ কথা, ‘মন কী বাত’ মানে দেশৰ যুৱক-যুৱতীসকলৰ সপোন আৰু দেশৰ নাগৰিকৰ আকাংক্ষাৰ কথা। গোটেই মাহটো 'মন কী বাত'লৈ অপেক্ষা কৰি থাকোঁ, যাতে আপোনালোকৰ লগত পোনপটীয়াকৈ যোগাযোগ কৰিব পাৰো। আপোনালোকে ইমানবোৰ বাৰ্তা পঠাইছে! যিমান পাৰো বাৰ্তাবোৰ পঢ়ি আপোনালোকৰ পৰামৰ্শৰ বিষয়ে চিন্তা কৰিবলৈ যৎপৰোনাস্তি চেষ্টা কৰো।

বন্ধুসকল, আজি এটা অতি বিশেষ দিন– আজি এনচিচি দিৱস। এনচিচিৰ নামটো ওলোৱাৰ লগে লগে আমাৰ স্কুল-কলেজৰ দিনবোৰলৈ মনত পৰে। মই নিজেই এজন এনচিচি কেডেট আছিলো, সেয়েহে, মই সম্পূৰ্ণ আত্মবিশ্বাসেৰে ক’ব পাৰো যে ইয়াৰ পৰা লাভ কৰা অভিজ্ঞতা মোৰ বাবে অমূল্য। ‘এনচিচি’য়ে যুৱ প্ৰজন্মৰ মাজত অনুশাসন, নেতৃত্ব আৰু সেৱাৰ মনোভাৱৰ সঞ্চাৰ কৰে। আপোনালোকে নিশ্চয় আপোনাৰ চৌপাশে দেখিছে, যেতিয়াই কোনো দুৰ্যোগ হয়, সেয়া বান পৰিস্থিতিয়েই হওক, ভূমিকম্পই হওক, যিকোনো দুৰ্ঘটনাই হওক, সহায় কৰিবলৈ এনচিচি কেডেট নিশ্চিতভাৱে উপস্থিত থাকে। আজি দেশত এনচিচি শক্তিশালী কৰাৰ বাবে নিৰন্তৰ কাম চলি আছে। ২০১৪ চনত প্ৰায় ১৪ লাখ যুৱকে এনচিচিত যোগদান কৰিছিল। এতিয়া ২০২৪ চনত ২০ লাখৰো অধিক যুৱকে এনচিচিত যোগদান কৰিছে। এতিয়া আগৰ তুলনাত আৰু পাঁচ হাজাৰ নতুন বিদ্যালয়-মহাবিদ্যালয়ত এনচিচিৰ সুবিধা আছে আৰু আটাইতকৈ ডাঙৰ কথাটো হ’ল আগতে এনচিচিত ছোৱালী কেডেটৰ সংখ্যা আছিল মাত্ৰ প্ৰায় ২৫%। এতিয়া এনচিচিত ছোৱালী কেডেটৰ সংখ্যা প্ৰায় ৪০% লৈ বৃদ্ধি পাইছে। সীমান্তত বসবাস কৰা অধিক সংখ্যক যুৱক-যুৱতীক এনচিচিৰ সৈতে সংযোগ কৰাৰ অভিযানো অবিৰতভাৱে চলি আছে। যুৱ প্ৰজন্মক সৰ্বাধিক সংখ্যক এনচিচিত যোগদান কৰিবলৈ আহ্বান জনাম। আপোনালোকে দেখিব যে আপোনালোকে যি কেৰিয়াৰতেই নাথাকক কিয়, এনচিচিয়ে আপোনাৰ ব্যক্তিত্ব গঢ়ি তোলাত যথেষ্ট সহায় কৰিব।

বন্ধুসকল,

উন্নত ভাৰত গঢ়াত যুৱক-যুৱতীৰ যথেষ্ট ভূমিকা আছে। যুৱ মনবোৰ যেতিয়া একত্ৰিত হৈ ব্ৰেইনষ্টৰ্মিঙে দেশৰ ভৱিষ্যত যাত্ৰাৰ কথা চিন্তা কৰে, তেতিয়া নিশ্চিতভাৱে সুদৃঢ় পথৰ উন্মেষ ঘটে। আপোনালোকে জানে যে স্বামী বিবেকানন্দৰ জন্মদিনটো ১২ জানুৱাৰীত দেশত ‘যুৱ দিৱস’ পালন কৰা হয়। অহা বছৰ স্বামী বিবেকানন্দৰ ১৬২সংখ্যক জন্ম বাৰ্ষিকী। এইবাৰ অতি বিশেষ ধৰণেৰে উদযাপন কৰা হ’ব। এই উপলক্ষে অহা ১১-১২ জানুৱাৰীত দিল্লীৰ ভাৰত মণ্ডপামত যুৱ ধাৰণাৰে এক মহাকুম্ভ অনুষ্ঠিত হ’ব আৰু এই পদক্ষেপৰ নাম হৈছে ‘বিকশিত ভাৰত যুৱ নেতাসকলৰ আলোচনা’। সমগ্ৰ ভাৰতৰ কোটি কোটি যুৱকে ইয়াত অংশগ্ৰহণ কৰিব। গাঁও, ব্লক, জিলা, ৰাজ্য আৰু সংশ্লিষ্ট ঠাইৰ পৰা নিৰ্বাচিত এনে দুই হাজাৰ যুৱকে ভাৰত মণ্ডপমত ‘বিকশিত ভাৰত যুৱ নেতাসকলৰ আলোচনা’ৰ বাবে সমবেত হ’ব। আপোনালোকে মনত ৰাখিব, লালকিল্লাৰ প্ৰাচীৰৰ পৰা মই এনে যুৱক-যুৱতীক ৰাজনীতিত যোগদান কৰিবলৈ আহ্বান জনাইছো, যাৰ কোনো এজনৰ পৰিয়াল বা সমগ্ৰ পৰিয়ালৰ কোনো ৰাজনৈতিক পটভূমি নাই, এনে এক লাখ যুৱক, নতুন যুৱকক ৰাজনীতিৰ সৈতে সংযোগ কৰিবলৈ ইয়াৰ বাবে দেশত বহু ধৰণৰ বিশেষ অভিযান চলোৱা হ’ব। ‘বিকশিত ভাৰত যুৱ নেতাসকলৰ আলোচনা’ও তেনে এক প্ৰচেষ্টা। ইয়াত ভাৰত আৰু বিদেশৰ পৰা বিশেষজ্ঞ আহিব। লগতে বহু ৰাষ্ট্ৰীয় আৰু আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় চেলিব্ৰিটিও উপস্থিত থাকিব। মইও ইয়াত যিমান পাৰো উপস্থিত থাকিম। যুৱক-যুৱতীসকলে তেওঁলোকৰ ধাৰণাসমূহ পোনপটীয়াকৈ আমাৰ সন্মুখত উপস্থাপন কৰাৰ সুযোগ পাব। এই ধাৰণাবোৰ দেশে কেনেকৈ আগুৱাই নিব পাৰি? কেনেকৈ এটা সুনিৰ্দিষ্ট ৰোডমেপ তৈয়াৰ কৰিব পাৰি? ইয়াৰ বাবে এটা ব্লুপ্ৰিণ্ট প্ৰস্তুত কৰা হ’ব, গতিকে যিসকল দেশৰ ভৱিষ্যত প্ৰজন্ম, তেওঁলোক সাজু হওক, ভাৰতৰ ভৱিষ্যত গঢ়িবলৈ যোৱাসকলৰ বাবে এইটো এটা ডাঙৰ সুযোগ। আহক আমি সকলোৱে মিলি দেশ গঢ়া আৰু দেশৰ বিকাশ কৰো।

মোৰ প্ৰিয় দেশবাসী,

‘মন কী বাত’ত আমি প্ৰায়ে এনে যুৱক-যুৱতীৰ বিষয়ে আলোচনা কৰোঁ। এনে একাংশ যুৱকে সমাজৰ বাবে নিস্বাৰ্থভাৱে কাম কৰি ৰাইজৰ সৰু সৰু সমস্যাৰ সমাধানৰ সন্ধানত ব্যস্ত হৈ পৰিছে। আমাৰ চাৰিওফালে চালে আমি ইমানবোৰ মানুহ দেখিবলৈ পাওঁ যাক কিবা এটা সহায় বা তথ্যৰ প্ৰয়োজন। মই জানিবলৈ পাই সুখী হৈছো যে একাংশ যুৱকে এই সমস্যা সমাধানৰ বাবে গোট গঠন কৰিছে, যেনে লক্ষ্ণৌৰ বাসিন্দা বীৰেন্দ্ৰই বৃদ্ধসকলক ডিজিটেল লাইফ চাৰ্টিফিকেটৰ কামত সহায় কৰে। আপোনালোকে জানে যে নিয়ম অনুসৰি সকলো পেঞ্চনাৰেই বছৰত এবাৰ জীৱন প্ৰমাণ পত্ৰ জমা দিব লাগে। ২০১৪ চনলৈকে ইয়াৰ প্ৰক্ৰিয়া আছিল যে বৃদ্ধসকলে বেংকত গৈ নিজেই জমা কৰিবলগীয়া হৈছিল ইয়াৰ ফলত আমাৰ বয়োজ্যেষ্ঠসকলৰ কিমান অসুবিধাৰ সৃষ্টি হৈছিল। এতিয়া এই ব্যৱস্থাটো সলনি হৈছে। এতিয়া ডিজিটেল লাইফ চাৰ্টিফিকেট দাখিল কৰি কথাবোৰ অতি সহজ হৈ পৰিছে, বৃদ্ধসকলে বেংকলৈ যাব নালাগে। বীৰেন্দ্ৰৰ দৰে যুৱক-যুৱতীসকলে যাতে বয়োজ্যেষ্ঠসকলে প্ৰযুক্তিৰ বাবে কোনো সমস্যাৰ সন্মুখীন নহয় তাৰ বাবে ডাঙৰ ভূমিকা আছে। এই বিষয়ে তেওঁ নিজৰ অঞ্চলৰ বয়োজ্যেষ্ঠসকলক সজাগ কৰি আহিছে। কেৱল ইমানেই নহয়, তেওঁলোকে বৃদ্ধসকলকো টেক চেভি কৰি তুলিছে এনে প্ৰচেষ্টাৰ বাবে আজি ডিজিটেল লাইফ চাৰ্টিফিকেট লাভ কৰা লোকৰ সংখ্যাই ৮০ লাখৰ সংখ্যা অতিক্ৰম কৰিছে। ইয়াৰে দুই লক্ষাধিক লোকৰ বয়স ৮০ বছৰ অতিক্ৰম কৰিছে।

বন্ধুসকল,

বহু চহৰত ‘যুৱক’সকলেও ডিজিটেল বিপ্লৱৰ বয়োজ্যেষ্ঠসকলক অংশীদাৰ কৰিবলৈ আগবাঢ়ি আহিছে। ভূপালৰ মহেশে নিজৰ স্থানীয় বহু বয়োজ্যেষ্ঠক মোবাইলৰ জৰিয়তে ধন পৰিশোধ কৰিবলৈ শিকাইছে। এই বয়োজ্যেষ্ঠসকলৰ হাতত স্মাৰ্ট ফোন আছিল যদিও সঠিক ব্যৱহাৰৰ কথা কোৱা কোনো নাছিল। ডিজিটেল গ্ৰেপ্তাৰৰ বিপদৰ পৰা বৃদ্ধসকলক বচাবলৈও আগবাঢ়ি আহিছে যুৱক-যুৱতীসকল। আহমেদাবাদৰ ৰাজীৱে ডিজিটেল গ্ৰেপ্তাৰৰ বিপদৰ বিষয়ে মানুহক সকীয়াই দিয়ে। ‘মন কী বাত’ৰ শেষৰ খণ্ডটোত ডিজিটেল গ্ৰেপ্তাৰৰ বিষয়ে আলোচনা কৰিছিলোঁ। এই ধৰণৰ অপৰাধৰ আটাইতকৈ ডাঙৰ বলি হৈ পৰে বৃদ্ধসকল। এনে পৰিস্থিতিত তেওঁলোকক সজাগ কৰা আৰু চাইবাৰ জালিয়াতিৰ পৰা হাত সাৰিবলৈ সহায় কৰাটো আমাৰ দায়িত্ব। আমি বাৰে বাৰে ৰাইজক বুজাব লগা হৈছে যে চৰকাৰত ডিজিটেল গ্ৰেপ্তাৰ বুলি কোনো ব্যৱস্থা নাই-এয়া এক গোকাট মিছা, মানুহক ফান্দত পেলোৱাৰ ষড়যন্ত্ৰ মই সুখী যে আমাৰ যুৱ বন্ধুসকলে সম্পূৰ্ণ সংবেদনশীলতা আৰু প্ৰেৰণাদায়কতাৰে এই কামত অংশ লৈছে আন কিছুমানেও।

মোৰ প্ৰিয় দেশবাসী,

আজিকালি শিশুৰ শিক্ষাৰ সন্দৰ্ভত বহু ধৰণৰ পৰীক্ষা-নিৰীক্ষা কৰা হৈছে। আমাৰ ল’ৰা-ছোৱালীৰ সৃষ্টিশীলতা বৃদ্ধি আৰু কিতাপৰ প্ৰতি তেওঁলোকৰ প্ৰেম বৃদ্ধিৰ প্ৰচেষ্টা-‘কিতাপ’ মানুহৰ প্ৰিয় বন্ধু বুলিও কোৱা হয় আৰু এতিয়া এই বন্ধুত্বক মজবুত কৰিবলৈ পুথিভঁৰালতকৈ ভাল ঠাই কি হ’ব? চেন্নাইৰ পৰা এটা উদাহৰণ আপোনালোকৰ লগত শ্বেয়াৰ কৰিব বিচাৰিছো। ইয়াত শিশুসকলৰ বাবে এটা পুথিভঁৰাল প্ৰস্তুত কৰা হৈছে, যিটো সৃষ্টিশীলতা আৰু শিক্ষণৰ কেন্দ্ৰবিন্দু হৈ পৰিছে। ইয়াক প্ৰাকৃত অৰিভাগম বুলি জনা যায়। এই পুথিভঁৰালটোৰ ভেটি হৈছে প্ৰযুক্তি জগতৰ সৈতে জড়িত শ্ৰীৰাম গোপালন জীৰ অৱদান। বিদেশত কাম কৰাৰ সময়ছোৱাত তেওঁ শেহতীয়া প্ৰযুক্তিৰ জগতখনৰ সৈতে জড়িত হৈ থাকিল। কিন্তু, শিশুৰ পঢ়া-শুনাৰ অভ্যাস গঢ়ি তোলাৰ কথাও তেওঁ ভাবি থাকিল। ভাৰতলৈ উভতি অহাৰ পিছত তেওঁ প্ৰাকৃত অৰিভাগম প্ৰস্তুত কৰে। ইয়াত তিনি হাজাৰতকৈও অধিক কিতাপ আছে, যিবোৰ পঢ়িবলৈ শিশুসকলে প্ৰতিযোগিতাত অংশগ্ৰহণ কৰে। কিতাপৰ উপৰিও এই পুথিভঁৰালত ঘটি থকা বহু ধৰণৰ কাম-কাজেও শিশুসকলক আকৰ্ষণ কৰে। গল্প কোৱাৰ অধিবেশন হওক, কলা কৰ্মশালা হওক, স্মৃতিশক্তি প্ৰশিক্ষণ ক্লাছ হওক, ৰবটিক্স পাঠ হওক বা ৰাজহুৱা ভাষণ হওক, সকলোৱে উপভোগ কৰিব পৰা কিবা এটা আছে।

বন্ধুসকল, ‘ফুড ফৰ থ’ট’ ফাউণ্ডেচনেও হায়দৰাবাদত বহুতো আচৰিত পুথিভঁৰাল গঢ়ি তুলিছে। শিশুসকলে যাতে যিমান পাৰি সিমান বিষয়ৰ কঠিন তথ্য থকা কিতাপ পঢ়িবলৈ পোৱাটোও তেওঁলোকৰ প্ৰচেষ্টা। বিহাৰত গোপালগঞ্জৰ ‘প্ৰয়োগ পুথিভঁৰাল’ৰ বিষয়ে ওচৰৰ বহু চহৰত চৰ্চা আৰম্ভ হৈছে। এই পুথিভঁৰালটোৰ পৰাই প্ৰায় ১২খন গাঁৱৰ যুৱক-যুৱতীসকলে কিতাপ পঢ়াৰ সুবিধা লাভ কৰিবলৈ আৰম্ভ কৰিছে, তদুপৰি, এই পুথিভঁৰালটোৱে অধ্যয়নত সহায়ক হোৱাকৈ অন্যান্য প্ৰয়োজনীয় সা-সুবিধাও আগবঢ়াইছে। কিছুমান পুথিভঁৰাল আছে যিবোৰ ছাত্ৰ-ছাত্ৰীৰ বাবে প্ৰতিযোগিতামূলক পৰীক্ষাৰ প্ৰস্তুতিৰ ক্ষেত্ৰত অতি উপযোগী। সঁচাকৈয়ে এইটো দেখি বৰ ভাল লাগিছে যে আজি পুথিভঁৰালটো সমাজখনক সবলীকৰণৰ ক্ষেত্ৰত অতি সুন্দৰভাৱে ব্যৱহাৰ কৰা হৈছে। আপোনালোকেও কিতাপৰ সৈতে বন্ধুত্ব গঢ়ি তোলক আৰু চাওক আপোনালোকৰ জীৱন কেনেকৈ সলনি হয়।

মোৰ প্ৰিয় দেশবাসী, মই এইমাত্ৰ দক্ষিণ আমেৰিকাৰ এখন দেশ গায়ানাৰ পৰা কালি আগনিশা উভতি আহিছো। ভাৰতৰ পৰা হাজাৰ হাজাৰ কিলোমিটাৰ দূৰত্বত, গায়ানাত এটা ‘মিনি ইণ্ডিয়া’ বাস কৰে। প্ৰায় ১৮০ বছৰ আগতে ভাৰতৰ পৰা মানুহক পথাৰত কাম কৰিবলৈ আৰু অন্যান্য কামৰ বাবে গায়ানালৈ লৈ যোৱা হৈছিল। আজি গায়ানাত ভাৰতীয় মূলৰ লোকসকলে ৰাজনীতি, ব্যৱসায়, শিক্ষা আৰু সংস্কৃতিৰ প্ৰতিটো ক্ষেত্ৰতে গায়ানাক আগুৱাই লৈ গৈছে। গায়ানাৰ ৰাষ্ট্ৰপতি ড^০ ইৰফান আলীও ভাৰতীয় মূলৰ আৰু ভাৰতীয় ঐতিহ্যক লৈ গৌৰৱ অনুভৱ কৰে। গায়ানাত থাকোঁতে মোৰ মনলৈ এটা চিন্তা আহিছিল – যিটো মই আপোনালোকৰ সৈতে ‘মন কী বাত’ত শ্বেয়াৰ কৰিছো। গায়ানাৰ দৰে বিশ্বৰ কেইবা ডজন দেশত লাখ লাখ ভাৰতীয় আছে। বিগত দশকবোৰৰ অৰ্থাৎ ২০০-৩০০ বছৰৰ আগৰ তেওঁলোকৰ পূৰ্বপুৰুষৰ নিজস্ব কাহিনী আছে। ভাৰতীয় অনুপ্ৰৱেশকাৰীয়ে কেনেকৈ বিভিন্ন দেশত নিজৰ নাম উজলাইছিল তাৰ কাহিনী বিচাৰি পাবনে! তাত স্বাধীনতা সংগ্ৰামত তেওঁ কেনেকৈ অংশ লৈছিল! কেনেকৈ তেওঁলোকে নিজৰ ভাৰতীয় ঐতিহ্যক জীয়াই ৰাখিলে? মই বিচাৰো আপোনালোকে এনে সত্য কাহিনী বিচাৰি উলিয়াওক আৰু মোৰ লগত শ্বেয়াৰ কৰক। এই কাহিনীসমূহ আপোনালোকে নমো এপ বা মাইগভত #IndianDiasporaStoriesৰ সৈতেও শ্বেয়াৰ কৰিব পাৰে।

বন্ধুসকল,

ওমানত চলি থকা এটা অসাধাৰণ প্ৰকল্পও আপোনালোকে অতি আকৰ্ষণীয় বুলি বিবেচনা কৰিব। বহু ভাৰতীয় পৰিয়ালে যুগ যুগ ধৰি ওমানত বসবাস কৰি আহিছে। ইয়াৰে অধিকাংশই গুজৰাটৰ কচ্চৰ পৰা বসতি স্থাপন কৰিছে। এই লোকসকলে বাণিজ্যৰ গুৰুত্বপূৰ্ণ সংযোগৰ সৃষ্টি কৰিছিল। আজিও তেওঁৰ ওমানীয়া নাগৰিকত্ব আছে, কিন্তু ভাৰতীয়ত্ব তেওঁৰ প্ৰতিটো আঁহতে আছে। ওমানত থকা ভাৰতীয় দূতাবাস আৰু ভাৰতৰ ৰাষ্ট্ৰীয় আৰ্কাইভৰ সহযোগত এটা দলে এই পৰিয়ালসমূহৰ ইতিহাস সংৰক্ষণৰ কাম আৰম্ভ কৰিছে। এই অভিযানৰ অধীনত এতিয়ালৈকে হাজাৰ হাজাৰ নথি-পত্ৰ সংগ্ৰহ কৰা হৈছে। ইয়াৰ ভিতৰত ডায়েৰী, একাউণ্ট বুক, লেজাৰ, চিঠি আৰু টেলিগ্ৰাম আদি। ইয়াৰে কিছুমান নথিও ১৮৩৮ চনৰ। এই নথি-পত্ৰ আৱেগেৰে ভৰা। বছৰ বছৰ আগতে যেতিয়া তেওঁ ওমানত উপস্থিত হৈছিল, তেতিয়া তেওঁ কেনেকুৱা জীৱন কটালে, কেনেধৰণৰ আনন্দ-দুখৰ সন্মুখীন হৈছিল আৰু ওমান জনসাধাৰণৰ সৈতে তেওঁৰ সম্পৰ্ক কেনেকৈ আগবাঢ়িছিল-এই সকলোবোৰ এই নথি-পত্ৰৰ অংশ। ‘মৌখিক ইতিহাস প্ৰকল্প’ও এই অভিযানৰ এক গুৰুত্বপূৰ্ণ ভিত্তি। তাত থকা জ্যেষ্ঠ লোকসকলে এই অভিযানত নিজৰ অভিজ্ঞতা শ্বেয়াৰ কৰিছে। মানুহে তাত থকা বসবাসৰ লগত জড়িত কথাবোৰ বিতংভাৱে বুজাই দিছে।

বন্ধুসকল, ভাৰততো একেধৰণৰ ‘মৌখিক ইতিহাস প্ৰকল্প’ চলি আছে। এই প্ৰকল্পৰ অধীনত ইতিহাসপ্ৰেমীসকলে দেশ বিভাজনৰ সময়ছোৱাত ভুক্তভোগীসকলৰ অভিজ্ঞতা সংগ্ৰহ কৰি আছে। এতিয়া দেশত বিভাজনৰ ভয়াবহতা দেখা মানুহ খুব কম। এনে পৰিস্থিতিত এই প্ৰচেষ্টা অধিক গুৰুত্বপূৰ্ণ হৈ পৰিছে।

বন্ধুসকল,

দেশখন, ঠাইখন, যিয়ে নিজৰ ইতিহাসক লালন-পালন কৰে, ইয়াৰ ভৱিষ্যতেও সুৰক্ষিত হৈ থাকে। ইয়াৰ প্ৰতি লক্ষ্য ৰাখিয়েই এনে এক প্ৰয়াস কৰা হৈছে য’ত গাঁৱৰ ইতিহাস সংৰক্ষণ কৰি এখন ডাইৰেক্টৰী তৈয়াৰ কৰা হৈছে। ভাৰতৰ প্ৰাচীন সাগৰীয় ভ্ৰমণৰ সামৰ্থ্যৰ সৈতে জড়িত প্ৰমাণ ৰক্ষাৰ অভিযানো দেশত চলি আছে। এই সন্দৰ্ভত লোথালত এটা বিশাল সংগ্ৰহালয় নিৰ্মাণ কৰা হৈছে ইয়াৰ বাহিৰেও যদি আপোনাৰ জ্ঞাত কোনো পাণ্ডুলিপি, যিকোনো ঐতিহাসিক নথি, যিকোনো হাতে লিখা প্ৰতিলিপি আছে, তেন্তে আপোনালোকে ইয়াক National Archives of Areৰ সহায়ত সংৰক্ষণ কৰিব পাৰিব।

বন্ধুসকল,

শ্লোভাকিয়াত চলি থকা এনে আন এক প্ৰচেষ্টাৰ বিষয়ে মই জানিব পাৰিছো যিটো আমাৰ সংস্কৃতি সংৰক্ষণ আৰু প্ৰচাৰৰ সৈতে জড়িত। ইয়াত প্ৰথমবাৰৰ বাবে আমাৰ উপনিষদসমূহ শ্লোভাক ভাষালৈ অনুবাদ কৰা হৈছে। এই প্ৰচেষ্টাসমূহে ভাৰতীয় সংস্কৃতিৰ বৈশ্বিক প্ৰভাৱো উন্মোচন কৰে। আমাৰ সকলোৰে বাবে গৌৰৱৰ বিষয় যে সমগ্ৰ বিশ্বতে কোটি কোটি মানুহ আছে যাৰ মাজত ভাৰত তেওঁলোকৰ অন্তৰত বাস কৰে।

মোৰ প্ৰিয় দেশবাসী,

এতিয়া মই আপোনালোকৰ লগত দেশৰ এনে এক কৃতিত্ব ভাগ কৰিব বিচাৰিছো যিটো শুনি আপোনালোকে সুখী আৰু গৌৰৱ অনুভৱ কৰিব আৰু যদি আপোনালোকে তেনে কৰা নাই, তেন্তে হয়তো আপোনালোকেও অনুশোচনা কৰিব। কেইমাহমানৰ আগতে আমি ‘এক পেড় মা কে নাম’ অভিযান আৰম্ভ কৰিছিলো। দেশৰ বিভিন্ন প্ৰান্তৰ পৰা জনসাধাৰণে অতি উৎসাহেৰে এই অভিযানত অংশগ্ৰহণ কৰে। এই অভিযানে ১০০ কোটি গছপুলি ৰোপণৰ গুৰুত্বপূৰ্ণ মাইলৰ খুঁটি অতিক্ৰম কৰিছে বুলি ক’বলৈ পাই মই অতি সুখী হৈছো। এশ কোটি গছ, কেৱল মাত্ৰ পাঁচ মাহত– এইটো সম্ভৱ হৈছে কেৱল আমাৰ দেশবাসীৰ অক্লান্ত পৰিশ্ৰমৰ বাবে। ইয়াৰ সৈতে জড়িত আৰু এটা কথা জানিলে আপোনালোকে গৌৰৱ অনুভৱ কৰিব। ‘এক পেড় মা কে নাম’ অভিযান এতিয়া বিশ্বৰ আন আন দেশতো বিয়পি পৰিছে। গায়ানাত থাকোঁতে তাতো এই অভিযানৰ সাক্ষী হৈছিলোঁ। তাত মোৰ লগত গায়ানাৰ ৰাষ্ট্ৰপতি ড^০ ইৰফান আলী, তেওঁৰ শাহু আৰু পৰিয়ালৰ বাকীসকলেও ‘এক পেড় মাকে নাম’ অভিযানত অংশগ্ৰহণ কৰিছিল।

বন্ধুসকল,

দেশৰ বিভিন্ন প্ৰান্তত এই অভিযান অবিৰতভাৱে চলি আছে। ‘এক পেড় মা কে নাম’ অভিযানৰ অধীনত মধ্যপ্ৰদেশৰ ইন্দোৰত গছপুলি ৰোপণৰ অভিলেখ সৃষ্টি উঠিছে। ২৪ ঘণ্টাত ইয়াত ১২ লাখৰো অধিক গছ ৰোপণ কৰা হৈছে। এই অভিযানৰ বাবেই এতিয়া ইন্দোৰৰ ৰেৱতী পাহাৰৰ বন্যাৰ্ত অঞ্চলসমূহ গ্ৰীণ জ’নলৈ পৰিণত হ’ব। এই অভিযানৰ জৰিয়তে ৰাজস্থানৰ জয়ছালমেৰত এক অনন্য অভিলেখ সৃষ্টি হ’ল-ইয়াত মহিলাৰ এটা দলে এঘণ্টাত ২৫ হাজাৰ গছপুলি ৰোপণ কৰিলে। মাতৃসকলে মাতৃৰ নামত গছপুলি ৰোপণ কৰি আনকো অনুপ্ৰাণিত কৰিছিল। ইয়াত পাঁচ হাজাৰতকৈ অধিক লোকে একেলগে এটা ঠাইত গছপুলি ৰোপণ কৰিছিল-এইটোও নিজৰ বাবে এক অভিলেখ। 'মাতৃৰ নামত এজোপা গছ' অভিযানৰ অধীনত বহু সামাজিক সংগঠনে স্থানীয় প্ৰয়োজন অনুযায়ী গছপুলি ৰোপণ কৰি আছে। তেওঁৰ প্ৰচেষ্টা হৈছে য’ত গছপুলি ৰোপণ কৰা হয়, সেই ঠাইত সমগ্ৰ পৰিৱেশ তন্ত্ৰই পৰিৱেশ অনুকূলভাৱে বিকশিত হোৱাটো নিশ্চিত কৰা। সেইবাবেই এই সংগঠনসমূহে কোনো কোনো ঠাইত ঔষধি উদ্ভিদ আৰু আন ঠাইত চৰাইৰ বাবে বাহ সৃষ্টি কৰিবলৈ গছ ৰোপণ কৰিছে। বিহাৰত ‘জীৱিকা আত্মসহায়ক গোট’ৰ মহিলাসকলে ৭৫ লাখ গছপুলি ৰোপণৰ অভিযান চলাইছে। এই মহিলাসকলৰ মনোযোগ ফলমূলৰ গছৰ ওপৰত, যাতে তেওঁলোকে ভৱিষ্যতে উপাৰ্জন কৰিব পাৰে।

বন্ধুসকল,

এই অভিযানত যোগদান কৰি যিকোনো ব্যক্তিয়ে মাতৃৰ নামত এজোপা গছ ৰোপণ কৰিব পাৰিব। যদি আপোনালোকৰ মাক আপোনালোকৰ লগত থাকে তেন্তে আপোনালোকে তেওঁক লগত লৈ গছ ৰোপণ কৰিব পাৰে, অন্যথা আপোনালোকে তেওঁৰ ফটো লগত লৈ এই অভিযানৰ অংশ হ’ব পাৰে। আপোনালোকেও mygov.in ত গছজোপাৰ সৈতে আপোনাৰ চেলফি পোষ্ট কৰিব পাৰে। মাতৃয়ে আমাৰ বাবে কৰা সকলো কামৰ বাবে আমি কেতিয়াও মাতৃৰ ওচৰত আমাৰ ঋণ পৰিশোধ কৰিব নোৱাৰো, কিন্তু তেওঁৰ নামত এজোপা গছ ৰোপণ কৰি আমি তেওঁৰ উপস্থিতি চিৰদিনৰ বাবে জীয়াই ৰাখিব পাৰো।

মোৰ প্ৰিয় দেশবাসী,

আপোনালোক সকলোৱে শৈশৱত চাগে ঘৰৰ চাদত বা গছত চৰাইৰ চিঞৰ-বাখৰ কৰা দেখিছে। এই চৰাইটোক তামিল আৰু মালয়ালম ভাষাত কুৰুভি, তেলেগু ভাষাত পিচুকা আৰু কানাড়া ভাষাত গুব্বি বুলি জনা যায়। প্ৰতিটো ভাষা-সংস্কৃতিত চৰাইৰ বিষয়ে কাহিনী কোৱা হয়। আমাৰ চৌপাশৰ জৈৱ বৈচিত্ৰ্য বজাই ৰখাত চৰাইৰ ভূমিকা অতি গুৰুত্বপূৰ্ণ যদিও আজি চহৰত চৰাই খুব কমেইহে দেখা যায়। বৰ্ধিত নগৰায়নৰ বাবে চৰাইটো আমাৰ পৰা আঁতৰি গৈছে। আজিৰ প্ৰজন্মৰ বহু শিশুৱে কেৱল ছবি বা ভিডিঅ’ত চৰাই দেখিছে। এনে শিশুৰ জীৱনলৈ এই মৰমলগা চৰাইটোক ঘূৰাই অনাৰ বাবে কিছু অনন্য প্ৰচেষ্টা চলোৱা হৈছে। চেন্নাইৰ কুডুগাল ট্ৰাষ্টে চৰাইৰ সংখ্যা বৃদ্ধিৰ অভিযানত স্কুলীয়া ছাত্ৰ-ছাত্ৰীক অন্তৰ্ভুক্ত কৰিছে। ইনষ্টিটিউটৰ মানুহবোৰে স্কুললৈ গৈ ল’ৰা-ছোৱালীক কয় যে দৈনন্দিন জীৱনত চৰাই কিমান গুৰুত্বপূৰ্ণ।

এই শিক্ষানুষ্ঠানসমূহে শিশুসকলক চৰাইৰ বাহ বনাবলৈ প্ৰশিক্ষণ দিয়ে। ইয়াৰ বাবে প্ৰতিষ্ঠানৰ ৰাইজে শিশুসকলক এটা সৰু কাঠৰ ঘৰ বনাবলৈ শিকাইছিল। ইয়াত চৰাইবোৰ থাকিবলৈ আৰু খোৱাৰ ব্যৱস্থা কৰা হ’ল। যিকোনো অট্টালিকাৰ বাহিৰৰ বেৰত বা গছত স্থাপন কৰিব পৰা ঘৰ। এই অভিযানত শিশুসকলে উৎসাহেৰে অংশগ্ৰহণ কৰি বৃহৎ সংখ্যক চৰাইৰ বাবে বাহ সাজিবলৈ আৰম্ভ কৰে। যোৱা চাৰি বছৰত এই সংস্থাটোৱে চৰাইৰ বাবে দহ হাজাৰ এনে বাহ সাজু কৰি তুলিছে। কুডুগাল ট্ৰাষ্টৰ এই পদক্ষেপৰ বাবেই চাৰিওফালৰ অঞ্চলত চৰাইৰ জনসংখ্যা বৃদ্ধি পাবলৈ আৰম্ভ কৰিছে। যদি আপোনালোকেও আপোনাৰ চৌপাশে এনে প্ৰচেষ্টা চলায় তেন্তে নিশ্চয়কৈ চৰাইবোৰ আমাৰ জীৱনৰ এক অংশ হৈ পৰিব।

কৰ্ণাটকৰ মহীশূৰত থকা ফ্ৰেণ্ডছ নামৰ সংস্থাটোৱে শিশুসকলৰ বাবে ‘আৰ্লি বাৰ্ড’ নামেৰে এক অভিযান আৰম্ভ কৰিছে। এই সংস্থাটোৱে শিশুসকলক চৰাইৰ বিষয়ে জনাবলৈ এক বিশেষ ধৰণৰ পুথিভঁৰাল চলায়। কেৱল ইমানেই নহয়, শিশুৰ মাজত প্ৰকৃতিৰ প্ৰতি দায়িত্ববোধ জগাই তুলিবলৈ প্ৰস্তুত কৰা হৈছে ‘নেচাৰ এডুকেচন কিট’। এই কিটত শিশুৰ বাবে গল্পৰ কিতাপ, গেম, এক্টিভিটি শ্বীট আৰু জিগ-চ’ পাজল আছে। এই সংস্থাটোৱে চহৰৰ ল’ৰা-ছোৱালীক গাঁৱে-ভূঞে লৈ গৈ চৰাইৰ কথা কয়। এই সংস্থাৰ প্ৰচেষ্টাত শিশুসকলে বহু প্ৰজাতিৰ চৰাই চিনি পাবলৈ আৰম্ভ কৰিছে। এনে প্ৰচেষ্টাৰ জৰিয়তে ‘মন কী বাত’ৰ শ্ৰোতাসকলেও শিশুৰ চৌপাশৰ দৃশ্য আৰু বুজাৰ এক সুকীয়া ধৰণ গঢ়ি তুলিব পাৰে।

মোৰ প্ৰিয় দেশবাসী,

আপোনালোকে নিশ্চয় মন কৰিছে যে কোনোবাই ‘চৰকাৰী কাৰ্যালয়’ বুলি কোৱাৰ লগে লগে ফাইলৰ থোপা এটা ছবি আপোনাৰ মনলৈ আহে। আপোনালোকে হয়তো ছবিতো একেধৰণৰ কিবা এটা দেখিছে। ইমানবোৰ কৌতুক কৰা হৈছে আৰু চৰকাৰী কাৰ্যালয়ত এই ফাইলবোৰৰ স্তূপত ইমানবোৰ কাহিনী লিখা হৈছে। বছৰ বছৰ ধৰি এই ফাইলবোৰ অফিচত পৰি আছিল আৰু ধূলিৰে ভৰি আছিল, তাত লেতেৰা হ’বলৈ ধৰিলে-এনে দশক পুৰণি ফাইল আৰু স্ক্ৰেপ আঁতৰোৱাৰ বাবে এক বিশেষ পৰিষ্কাৰ-পৰিচ্ছন্নতাৰ অভিযান আৰম্ভ কৰা হৈছিল। আপোনালোকে জানি আনন্দিত হ’ব যে এই অভিযানে চৰকাৰী বিভাগসমূহত আচৰিত ধৰণৰ ফল দিছে। পৰিষ্কাৰ-পৰিচ্ছন্নতাৰ বাবে কাৰ্যালয়সমূহত বহু ঠাই মুকলি কৰি দিয়া হৈছে। ইয়াৰ ফলত কাৰ্যালয়ত কাম কৰাসকলৰ মাজতো মালিকীস্বত্বৰ ভাৱ আহি পৰিছে। নিজৰ কৰ্মস্থলী পৰিষ্কাৰ কৰি ৰখাৰ গুৰুত্বও গঢ় লৈ উঠিছে।

বন্ধুসকল,

আপোনালোকে নিশ্চয় প্ৰায়ে বয়োজ্যেষ্ঠসকলে কোৱা শুনিছে যে য’ত পৰিষ্কাৰ-পৰিচ্ছন্নতা আছে তাতেই দেৱী লক্ষ্মী বাস কৰে। ‘আৱৰ্জনাৰ পৰা কাঞ্চন’ৰ ধাৰণাটো ইয়াত বহুত পুৰণি। দেশৰ বহু ঠাইত ‘যুৱক’ই অসাৰ বুলি গণ্য কৰা বস্তু ব্যৱহাৰ কৰি আৱৰ্জনাৰে ‘কাঞ্চন’ বনাইছে। বিভিন্ন ধৰণৰ নতুনত্বৰ কাম চলি আছে। ইয়াৰ পৰা তেওঁলোকে ধন উপাৰ্জন কৰি কৰ্মসংস্থাপনৰ উপায় গঢ়ি তুলিছে। এই যুৱক-যুৱতীসকলেও নিজৰ প্ৰচেষ্টাৰ জৰিয়তে বহনক্ষম জীৱনশৈলীৰ প্ৰসাৰ ঘটাইছে। মুম্বাইৰ দুগৰাকী কন্যাৰ এই প্ৰচেষ্টা সঁচাকৈয়ে অতি প্ৰেৰণাদায়ক। অক্ষৰা আৰু প্ৰকৃতি নামৰ এই দুগৰাকী কন্যাই কাটিঙৰ পৰা ফেশ্বন আইটেম তৈয়াৰ কৰি আছে। আপোনালোকে এইটোও জানে যে কাপোৰ কাটি চিলাই কৰাৰ সময়ত ওলোৱা টুকুৰাবোৰ অদৰকাৰী বুলি গণ্য কৰি পেলাই দিয়া হয়। একেখিনি কাপোৰৰ আৱৰ্জনাকে ফেশ্বন প্ৰডাক্টলৈ ৰূপান্তৰিত কৰে অক্ষৰ আৰু প্ৰকৃতিৰ দলটোৱে। কাটিঙৰ পৰা তৈয়াৰী কেপ আৰু বেগো বিক্ৰী কৰা হৈছে।

বন্ধুসকল, চাফ-চিকুণতাৰ সন্দৰ্ভত উত্তৰপ্ৰদেশৰ কানপুৰতো ভাল পদক্ষেপ গ্ৰহণ কৰা হৈছে। ইয়াত কিছুমান মানুহে প্ৰতিদিনে পুৱা মৰ্নিং ৱাকত ওলাই যায় আৰু গংগাৰ ঘাটত সিঁচৰিত হৈ থকা প্লাষ্টিক আৰু অন্যান্য আৱৰ্জনা সংগ্ৰহ কৰে। এই গোটটোক ‘কানপুৰ প্লগাৰছ গ্ৰুপ’ নামেৰে নামাকৰণ কৰা হৈছে। এই অভিযান কেইজনমান বন্ধুৱে একেলগে আৰম্ভ কৰিছিল। লাহে লাহে এইটো জনসাধাৰণৰ অংশগ্ৰহণৰ এক ডাঙৰ অভিযানত পৰিণত হ’ল। মহানগৰীৰ বহু লোকে ইয়াত যোগদান কৰিছে। ইয়াৰ সদস্যসকলে, এতিয়া, দোকান আৰু ঘৰৰ পৰাও জাবৰ সংগ্ৰহ কৰিবলৈ আৰম্ভ কৰিছে। এই আৱৰ্জনাবোৰৰ পৰাই ৰিচাইকেল প্লাণ্টত গছৰ ৰক্ষক প্ৰস্তুত কৰা হয়, অৰ্থাৎ এই গোটৰ লোকসকলেও আৱৰ্জনাৰে নিৰ্মিত গছৰ ৰক্ষকেৰে গছবোৰক সুৰক্ষা প্ৰদান কৰে।

বন্ধুসকল,

সৰু সৰু প্ৰচেষ্টাৰে কিমান ডাঙৰ সফলতা লাভ কৰিব পাৰি তাৰ নিদৰ্শন অসমৰ ইতিশা। ইতিশাই দিল্লী আৰু পুনেত শিক্ষা গ্ৰহণ কৰিছিল। কৰ্পৰেট জগতৰ লোভনীয় চাকৰি আৰু গ্লেমাৰ এৰি ইতিশা অৰুণাচলৰ সংগতি উপত্যকা চাফা কৰাত ব্যস্ত হৈ আছে। বিভিন্ন পৰ্যটকে য’তে-ত’তে পেলোৱা প্লাষ্টিকৰ আৱৰ্জনা জমা হ’বলৈ ধৰিলে। এসময়ত পৰিষ্কাৰ হৈ থকা নদীখন প্লাষ্টিকৰ আৱৰ্জনাত প্ৰদূষিত হৈ পৰিছিল। ইতিশাই স্থানীয় ৰাইজৰ সৈতে মিলি ইয়াক চাফা কৰিবলৈ কাম কৰি আছে। তেওঁৰ দলৰ মানুহে তালৈ অহা পৰ্যটকক সজাগ কৰি প্লাষ্টিকৰ আৱৰ্জনা সংগ্ৰহৰ বাবে সমগ্ৰ উপত্যকাত বাঁহেৰে নিৰ্মিত ডাষ্টবিন স্থাপন কৰে।

বন্ধুসকল, এনে প্ৰচেষ্টাই ভাৰতৰ স্বচ্ছতা অভিযানক গতি প্ৰদান কৰে। এয়া নিৰন্তৰ চলি থকা অভিযান। আপোনাৰ আশে-পাশেও নিশ্চয় এনেকুৱা হৈ আছে। এনে প্ৰচেষ্টাৰ বিষয়ে আপোনালোকে মোলৈ লিখি থাকিব লাগিব।

বন্ধুসকল, 'মন কী বাত'ৰ আজি খণ্ডটো ইমানেই। গোটেই মাহটো আপোনালোকৰ সঁহাৰি, চিঠি আৰু পৰামৰ্শৰ বাবে আগ্ৰহী হৈ ৰ’লো। প্ৰতিমাহে অহা আপোনালোকৰ বাৰ্তাই মোক আৰু ভাল কাম কৰিবলৈ অনুপ্ৰাণিত কৰে। মন কী বাত'ৰ আন এটা সংখ্যাত আমি অহা মাহত পুনৰ লগ হ'ম, '- দেশ আৰু দেশবাসীৰ নতুন কৃতিত্বৰ সৈতে, তেতিয়ালৈকে আপোনালোক সকলোলৈকে মোৰ শুভেচ্ছা থাকিল। আপোনালোক সকলোকে অশেষ ধন্যবাদ।

*******

MJPS/ST/VK