ಉತ್ಕಲ್‌ ಕೇಶರಿ ಡಾ. ಹರೇಕೃಷ್ಣ ಮಹತಾಬ್‌ ಅವರ 125ನೇ ಜನ್ಮ ದಿನಾಚರಣೆಯಂದು ಸಂಸ್ಕೃತಿ ಸಚಿವಾಲಯವು ಇಂದು ನವದೆಹಲಿಯ ವಿಜ್ಞಾನ ಭವನದಲ್ಲಿ ವಿಶೇಷ ಸ್ಮರಣಾರ್ಥ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮವನ್ನು ಆಯೋಜಿಸಿತ್ತು. ಕೇಂದ್ರ ಸಂಸ್ಕೃತಿ ಮತ್ತು ಪ್ರವಾಸೋದ್ಯಮ ಸಚಿವರಾದ ಶ್ರೀ ಗಜೇಂದ್ರ ಸಿಂಗ್‌ ಶೇಖಾವತ್‌, ಕೇಂದ್ರ ಶಿಕ್ಷಣ ಸಚಿವರಾದ ಶ್ರೀ ಧರ್ಮೇಂದ್ರ ಪ್ರಧಾನ್‌ ಮತ್ತು ಒಡಿಶಾ ಮುಖ್ಯಮಂತ್ರಿ ಶ್ರೀ ಮೋಹನ್‌ ಚರಣ್‌ ಮಾಝಿ ಅವರ ಉಪಸ್ಥಿತಿಯಲ್ಲಿ ಭಾರತದ ರಾಷ್ಟ್ರಪತಿ ಶ್ರೀಮತಿ ದ್ರೌಪದಿ ಮುರ್ಮು ಅವರು ಈ ಸಭೆಯಲ್ಲಿ ಭಾಗವಹಿಸಿದ್ದರು. ವರ್ಷವಿಡೀ ನಡೆಯುವ ರಾಷ್ಟ್ರವ್ಯಾಪಿ ಸ್ಮರಣೆಯು ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಹೋರಾಟಗಾರ, ಸಮೃದ್ಧ ಬರಹಗಾರ, ರಾಜನೀತಿಜ್ಞ, ಇತಿಹಾಸಕಾರ, ಪತ್ರಕರ್ತ ಮತ್ತು ಆಧುನಿಕ ಒಡಿಶಾದ ವಾಸ್ತುಶಿಲ್ಪಿಯಾಗಿ ಡಾ.ಹರೇಕೃಷ್ಣ ಮಹತಾಬ್‌ ಅವರ ಮಹತ್ವದ ಕೊಡುಗೆಗಳನ್ನು ಸರಣಿ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮಗಳು, ಉಪನ್ಯಾಸಗಳು, ಪ್ರದರ್ಶನಗಳು, ವಿಚಾರಗೋಷ್ಠಿಗಳು ಮತ್ತು ಹೆಚ್ಚಿನವುಗಳ ಮೂಲಕ ಬಿಂಬಿಸುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಆಚರಿಸುತ್ತದೆ.

ಲಲಿತ ಕಲಾ ಅಕಾಡೆಮಿಯಿಂದ ಡಾ.ಮಹತಾಬ್‌ ಅವರ ಜೀವನ ಪಯಣವನ್ನು ಪ್ರದರ್ಶಿಸುವ ವಿಶೇಷ ಪ್ರದರ್ಶನವನ್ನು ಸ್ಥಳದಲ್ಲಿ ಪ್ರದರ್ಶಿಸಲಾಯಿತು. ಡಾ.ಹರೇಕೃಷ್ಣ ಅವರ ಪರಂಪರೆ, ಅವರ ಆರಂಭಿಕ ಜೀವನ, ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಹೋರಾಟಕ್ಕೆ ನೀಡಿದ ಕೊಡುಗೆ ಮತ್ತು ಒಡಿಶಾ ರಾಜ್ಯಕ್ಕೆ ಗೌರವ ಸಲ್ಲಿಸಲು ಒಡಿಶಾದ 15ಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚು ಕಲಾವಿದರ ಗುಂಪು ಈ ಪ್ರದರ್ಶನವನ್ನು ರಚಿಸಿದೆ. ಪ್ರದರ್ಶನ ಮತ್ತು ವರ್ಣಚಿತ್ರಗಳು ಅದರ ವಿವರಗಳು, ಹುರುಪು ಮತ್ತು ಸೃಜನಶೀಲತೆಗಾಗಿ ಗೌರವಾನ್ವಿತ ರಾಷ್ಟ್ರಪತಿಗಳಿಂದ ಮೆಚ್ಚುಗೆ ಪಡೆದವು. ಕಲಾವಿದರಿಗೆ ರಾಷ್ಟ್ರಪತಿಗಳೊಂದಿಗೆ ಸಂವಹನ ನಡೆಸಲು ಮತ್ತು ಫೋಟೋಗಳನ್ನು ಕ್ಲಿಕ್‌ ಮಾಡಲು ಅವಕಾಶ ಸಿಕ್ಕಿತು. ಇದಲ್ಲದೆ, ಡಾ.ಹರೇಕೃಷ್ಣ ಮಹತಾಬ್‌ ಅವರ ಜೀವನವನ್ನು ಬೆಳಗಿಸುವ ಮತ್ತು ಪ್ರೇಕ್ಷಕರಿಗೆ ಅವರ ಮಹತ್ವದ ಕೊಡುಗೆಗಳು ಮತ್ತು ಶಾಶ್ವತ ಪರಂಪರೆಯ ಬಗ್ಗೆ ಆಳವಾದ ಒಳನೋಟವನ್ನು ನೀಡುವ ಕಿರುಚಿತ್ರವನ್ನು ಸಹ ಪ್ರಸ್ತುತಪಡಿಸಲಾಯಿತು.

ಸ್ಮರಣಾರ್ಥ ಬಿಡುಗಡೆಗಳು

ಈ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ರಾಷ್ಟ್ರಪತಿ ಅವರು ಡಾ.ಮಹತಾಬ್‌ ಅವರ 125ನೇ ಜನ್ಮ ದಿನಾಚರಣೆಯ ಸ್ಮರಣಾರ್ಥ ಅಂಚೆ ಚೀಟಿ ಮತ್ತು ನಾಣ್ಯವನ್ನು ಬಿಡುಗಡೆ ಮಾಡಿದರು.

ಇದಲ್ಲದೆ, ಈ ಕೆಳಗಿನ ಪುಸ್ತಕಗಳನ್ನು ಬಿಡುಗಡೆ ಮಾಡಲಾಯಿತು:

1. ಹರೇಕೃಷ್ಣ ಮಹತಾಬ್‌: ಸಾಹಿತ್ಯ ಅಕಾಡೆಮಿ ಪ್ರಕಟಿಸಿದ ಬೈಷ್ಣಬ ಚರಣ್‌ ಸಮಲ್‌ ಅವರ ಒಡಿಯಾದಲ್ಲಿಒಂದು ಮೊನೊಗ್ರಾಫ್‌.
2. ಗಾಂವ್‌ ಮಜ್ಲಿಸ್‌: ಡಾ.ಮಹತಾಬ್‌ ಅವರ ಸಾಹಿತ್ಯ ಅಕಾಡೆಮಿ ಪ್ರಶಸ್ತಿ ವಿಜೇತ ಒಡಿಯಾ ಪ್ರಬಂಧಗಳ ತರುಣ್‌ ಕುಮಾರ್‌ ಸಾಹು ಅವರ ಇಂಗ್ಲಿಷ್‌ ಅನುವಾದ.
3. ಗಾಂವ್‌ ಮಜ್ಲಿಸ್‌: ಅದೇ ಕೃತಿಯ ಸುಜಾತಾ ಶಿವೆನ್‌ ಅವರ ಹಿಂದಿ ಅನುವಾದ.

ಈ ಪುಸ್ತಕಗಳ ಮೊದಲ ಪ್ರತಿಗಳನ್ನು ಆಯಾ ಸಚಿವರು ರಾಷ್ಟ್ರಪತಿ ಅವರಿಗೆ ನೀಡಿದರು.

ಭಾರತದ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಚಳವಳಿಯ ಮೇಲೆ ಡಾ. ಮಹತಾಬ್‌ ಅವರ ಅಳಿಸಲಾಗದ ಪ್ರಭಾವ ಮತ್ತು ಸಾಹಿತ್ಯ ಮತ್ತು ಆಡಳಿತಕ್ಕೆ ಅವರು ನೀಡಿದ ನಿರಂತರ ಕೊಡುಗೆಗಳನ್ನು ರಾಷ್ಟ್ರಪತಿ ಅವರು ಒತ್ತಿ ಹೇಳಿದರು. ಒಡಿಶಾದ ಅತ್ಯುನ್ನತ ದಿಗ್ಗಜರ ಕೊಡುಗೆಗಳನ್ನು ಗುರುತಿಸುವಲ್ಲಿ ಮತ್ತು ಅವರ ಶಾಶ್ವತ ಪರಂಪರೆಯ ಒಂದು ವರ್ಷದ ಆಚರಣೆಯನ್ನು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದ್ದಕ್ಕಾಗಿ ಅವರು ಸಂಸ್ಕೃತಿ ಸಚಿವಾಲಯಕ್ಕೆ ಧನ್ಯವಾದ ಅರ್ಪಿಸಿದರು.

ಈ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಮಾತನಾಡಿದ ರಾಷ್ಟ್ರಪತಿ ಅವರು, ಡಾ.ಹರೇಕೃಷ್ಣ ಮಹತಾಬ್‌ ಅವರು ದೂರದೃಷ್ಟಿಯ ನಾಯಕರಾಗಿದ್ದರು. ಕೇವಲ ದೈಹಿಕ ಬೆಳವಣಿಗೆ ಸಾಕಾಗುವುದಿಲ್ಲಆದರೆ ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ಜಾಗೃತಿಯೂ ಅಗತ್ಯ ಎಂದು ಅವರಿಗೆ ತಿಳಿದಿತ್ತು. ಡಾ.ಹರೇಕೃಷ್ಣ ಮಹತಾಬ್‌ ಅವರು ದೇಶಭಕ್ತಿಯನ್ನು ದೇಶದ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಗೆ ಆಧಾರವೆಂದು ಪರಿಗಣಿಸಿದ್ದರು ಎಂದು ಅವರು ಹೇಳಿದರು.

ಕೇಂದ್ರ ಪ್ರವಾಸೋದ್ಯಮ ಮತ್ತು ಸಂಸ್ಕೃತಿ ಸಚಿವರಾದ ಶ್ರೀ ಗಜೇಂದ್ರ ಸಿಂಗ್‌ ಶೇಖಾವತ್‌ ಅವರು ತಮ್ಮ ಭಾಷಣದಲ್ಲಿ, ಡಾ. ಮಹತಾಬ್‌ ಅವರ ಗಮನಾರ್ಹ ಜೀವನದ ಸಮಗ್ರ ಅವಲೋಕನವನ್ನು ನೀಡಿದರು, ಭಾರತದ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಹೋರಾಟದಲ್ಲಿಅವರ ಪ್ರಮುಖ ಪಾತ್ರವನ್ನು ಬಿಂಬಿಸಿದರು. ಡಾ. ಮಹತಾಬ್‌ ಅವರು ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯಕ್ಕಾಗಿ ಹೋರಾಡಿದ್ದಲ್ಲದೆ, ಒಡಿಶಾದ ಸಾಮಾಜಿಕ-ಆರ್ಥಿಕ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಗೆ ತಮ್ಮನ್ನು ತಾವು ಸಮರ್ಪಿಸಿಕೊಂಡಿದ್ದರು ಎಂಬುದನ್ನು ಅವರು ವಿವರಿಸಿದರು.

ಒಡಿಶಾದ ಮುಖ್ಯಮಂತ್ರಿ ಶ್ರೀ ಮೋಹನ್‌ ಚರಣ್‌ ಮಾಝಿ ಅವರು ಸಭಿಕರನ್ನುದ್ದೇಶಿಸಿ ಮಾತನಾಡಿದರು ಮತ್ತು ಡಾ. ಹರೇಕೃಷ್ಣ ಮಹತಾಬ್‌ ಅವರ ಅಪಾರ ಕೊಡುಗೆಗಳನ್ನು ಬಿಂಬಿಸಿದರು. ಇಂದಿನ ಒಡಿಶಾವು ರಾಜ್ಯದ 26 ಪ್ರಾಂತ್ಯಗಳನ್ನು ಒಗ್ಗೂಡಿಸುವಲ್ಲಿಸರ್ದಾರ್‌ ಪಟೇಲ್‌ ಅವರೊಂದಿಗೆ ಅವರ ಪಾತ್ರ ಸೇರಿದಂತೆ ಡಾ.ಮಹತಾಬ್‌ ಅವರ ಮಹತ್ವದ ಪ್ರಯತ್ನಗಳನ್ನು ಪ್ರತಿಬಿಂಬಿಸುತ್ತದೆ ಎಂದು ಅವರು ಗಮನಿಸಿದರು. ಒಡಿಯಾ ಭಾಷೆ ಮತ್ತು ಸಾಹಿತ್ಯದ ಮೇಲೆ ಡಾ. ಮಹತಾಬ್‌ ಅವರ ಪ್ರಭಾವವನ್ನು ಒತ್ತಿ ಹೇಳಿದ ಮುಖ್ಯಮಂತ್ರಿ, ಅವರ ಪರಂಪರೆ ಉಳಿಯುತ್ತದೆ ಎಂದು ದೃಢಪಡಿಸಿದರು. ಡಾ.ಮಹತಾಬ್‌ ಅವರ 125ನೇ ಜನ್ಮ ದಿನಾಚರಣೆಗಾಗಿ ಒಂದು ವರ್ಷದ ಆಚರಣೆಯನ್ನು ಅವರು ಘೋಷಿಸಿದರು, ಇದರಲ್ಲಿ ಪ್ರಸ್ತುತ ಪೀಳಿಗೆಯನ್ನು ಪ್ರೇರೇಪಿಸುವ ಜೀವನಚರಿತ್ರೆಯೂ ಸೇರಿದೆ.

ಶಿಕ್ಷಣ ಸಚಿವರು ತಮ್ಮ ಭಾಷಣದಲ್ಲಿಇಂತಹ ಮಹತ್ವದ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮವನ್ನು ಆಯೋಜಿಸಿದ್ದಕ್ಕಾಗಿ ಮತ್ತು ಒಡಿಶಾವನ್ನು ಈ ರೀತಿ ಗೌರವಿಸಿದ್ದಕ್ಕಾಗಿ ಪ್ರಧಾನಮಂತ್ರಿ ಶ್ರೀ ನರೇಂದ್ರ ಮೋದಿ ಅವರಿಗೆ ಕೃತಜ್ಞತೆ ಸಲ್ಲಿಸಿದರು. ಅವರು ಅಬ್ರಹಾಂ ಲಿಂಕನ್‌ ಅವರನ್ನು ಉಲ್ಲೇಖಿಸಿದರು: ನಿಮ್ಮ ಮರಣದ ನಂತರ ನಿಮ್ಮ ಹೆಸರು ನೆನಪಿನಲ್ಲಿ ಉಳಿಯಬೇಕೆಂದು ನೀವು ಬಯಸಿದರೆ, ಬರೆಯಲು ಯೋಗ್ಯವಾದದ್ದನ್ನು ಮಾಡಿ ಅಥವಾ ಓದಲು ಯೋಗ್ಯವಾದದ್ದನ್ನು ಬರೆಯಿರಿ. ಡಾ. ಮಹತಾಬ್‌ ಅವರು ಎರಡನ್ನೂ ಸಾಧಿಸಿದರು, ಇತಿಹಾಸದಲ್ಲಿಅಳಿಸಲಾಗದ ಛಾಪು ಮೂಡಿಸಿದರು ಎಂದು ಅವರು ಒತ್ತಿ ಹೇಳಿದರು. ಡಾ. ಮಹತಾಬ್‌ ಅವರನ್ನು ನಿಜವಾದ ರಾಜನೀತಿಜ್ಞ ಮತ್ತು ಒಡಿಶಾದ ಹೆಮ್ಮೆಯ ಮೂಲ ಎಂದು ಸಚಿವರು ಹೆಮ್ಮೆಯಿಂದ ಘೋಷಿಸಿದರು.

ಡಾ. ಹರೇಕೃಷ್ಣ ಮಹತಾಬ್‌ ಅವರ 125ನೇ ಜನ್ಮ ದಿನಾಚರಣೆಯ ಆಚರಣೆಯು ರಾಷ್ಟ್ರದ ಪ್ರಗತಿಗೆ ಸಮರ್ಪಿತವಾದ ಅವರ ಅಸಾಧಾರಣ ಜೀವನದ ಹೃದಯಸ್ಪರ್ಶಿ ಜ್ಞಾಪಕವಾಗಿದೆ. ಪ್ರದರ್ಶನ, ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ಪ್ರದರ್ಶನಗಳು ಮತ್ತು ಸ್ಮರಣಾರ್ಥ ಬಿಡುಗಡೆಗಳ ಮೂಲಕ, ಈ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮವು ಭಾರತದ ಅಗ್ರಗಣ್ಯ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಹೋರಾಟಗಾರರು ಮತ್ತು ಸಾಹಿತ್ಯ ಐಕಾನ್‌ಗಳಲ್ಲಿಒಬ್ಬರಿಗೆ ಸೂಕ್ತ ಗೌರವ ಸಲ್ಲಿಸಿತು.

ಡಾ. ಹರೇಕೃಷ್ಣ ಮಹತಾಬ್‌ ಬಗ್ಗೆ:

ಉತ್ಕಲ್‌ ಕೇಸರಿ ಎಂದೂ ಕರೆಯಲ್ಪಡುವ ಡಾ.ಹರೇಕೃಷ್ಣ ಮಹತಾಬ್‌ ಅವರು 1899ರ ನವೆಂಬರ್‌ 21ರಂದು ಒಡಿಶಾದ ಅಗರಪಾರಾದಲ್ಲಿ ಜನಿಸಿದರು. ಅವರು ಭಾರತೀಯ ಇತಿಹಾಸದಲ್ಲಿಬಹುಮುಖಿ ನಾಯಕರಾಗಿದ್ದರು, ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಹೋರಾಟಗಾರ, ರಾಜಕಾರಣಿ, ಇತಿಹಾಸಕಾರ, ಬರಹಗಾರ, ಸಮಾಜ ಸುಧಾರಕ ಮತ್ತು ಪತ್ರಕರ್ತ ಎಂದು ಕರೆಯಲ್ಪಡುತ್ತಿದ್ದರು. ಅವರು ಸ್ವಾಮಿ ವಿವೇಕಾನಂದ, ರಾಮಕೃಷ್ಣ ಪರಮಹಂಸ ಮತ್ತು ಮಹಾತ್ಮ ಗಾಂಧಿ ಅವರಂತಹ ವ್ಯಕ್ತಿಗಳಿಂದ ಗಾಢವಾಗಿ ಪ್ರಭಾವಿತರಾಗಿದ್ದರು. ಅವರ ರಾಜಕೀಯ ಜೀವನವು ತಮ್ಮ ಕಾಲೇಜು ವರ್ಷಗಳಲ್ಲಿಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಚಳವಳಿಗೆ ಸೇರಿದಾಗ, ಅಸಹಕಾರ ಚಳುವಳಿ, ಉಪ್ಪಿನ ಸತ್ಯಾಗ್ರಹ ಮುಂತಾದ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮಗಳಲ್ಲಿಸಕ್ರಿಯವಾಗಿ ಭಾಗವಹಿಸಿದಾಗ ಪ್ರಾರಂಭವಾಯಿತು. ಅವರ ಕ್ರಿಯಾಶೀಲತೆಗಾಗಿ ಅವರನ್ನು ಅನೇಕ ಬಾರಿ ಬಂಧಿಸಲಾಯಿತು ಮತ್ತು ಒಡಿಶಾವನ್ನು ಭಾರತದ ಒಕ್ಕೂಟದಲ್ಲಿಏಕೀಕರಿಸುವಲ್ಲಿ ಪ್ರಮುಖ ಪಾತ್ರ ವಹಿಸಿದರು.

ಡಾ. ಹರೇಕೃಷ್ಣ ಮಹತಾಬ್‌ ರಾಜಪ್ರಭುತ್ವದ ರಾಜ್ಯದ ಕೊನೆಯ ಪ್ರಧಾನ ಮಂತ್ರಿಯಾಗಿದ್ದರು. ನಂತರ ಸ್ವತಂತ್ರ ಭಾರತದ ಮುಖ್ಯಮಂತ್ರಿಯಾಗಿ, ಅವರು ಒಡಿಶಾದ ಕೈಗಾರಿಕೀಕರಣದ ಮೇಲೆ ಕೇಂದ್ರೀಕರಿಸಿದರು ಮತ್ತು ರಾಜ್ಯದ ಆರ್ಥಿಕ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಗೆ ಪ್ರತಿಪಾದಿಸಿದರು. ಡಾ.ಹರೇಕೃಷ್ಣ ಮಹತಾಬ್‌ ಅವರು ಒಡಿಯಾ ಮತ್ತು ಇಂಗ್ಲಿಷ್‌ ಎರಡರಲ್ಲೂವ್ಯಾಪಕವಾಗಿ ಬರೆದಿದ್ದಾರೆ ಮತ್ತು ಐತಿಹಾಸಿಕ ಖಾತೆ ‘ಹಿಸ್ಟರಿ ಆಫ್‌ ಒಡಿಶಾ’ ಸೇರಿದಂತೆ ಅವರ ಕೆಲಸಕ್ಕಾಗಿ ಪ್ರಶಂಸೆಗಳಿಗೆ ಪಾತ್ರರಾಗಿದ್ದಾರೆ ಮತ್ತು 1983ರಲ್ಲಿ‘ಗಾಂವ್‌ ಮಜ್ಲಿಸ್‌’ ಗಾಗಿ ಸಾಹಿತ್ಯ ಅಕಾಡೆಮಿ ಪ್ರಶಸ್ತಿಗೂ ಭಾಜನರಾಗಿದ್ದಾರೆ. ಅವರು ಕೇಂದ್ರ ವಾಣಿಜ್ಯ ಮತ್ತು ಕೈಗಾರಿಕಾ ಸಚಿವರಾಗಿಯೂ ಸೇವೆ ಸಲ್ಲಿಸಿದರು ಮತ್ತು 1962 ರಲ್ಲಿ ಲೋಕಸಭೆಗೆ ಅವಿರೋಧವಾಗಿ ಆಯ್ಕೆಯಾಗಿದ್ದರು.

*****