ગ્રામીણ વિકાસ મંત્રાલય અંતર્ગત દીનદયાળ અંત્યોદય યોજના - રાષ્ટ્રીય ગ્રામીણ આજીવિકા મિશન (ડીએવાય-એનઆરએલએમ)એ ગઈકાલે એક આંતર-મંત્રાલય બેઠક બોલાવી હતી, જેમાં જાતિ આધારિત હિંસા સામેના તેના રાષ્ટ્રીય અભિયાનની ત્રીજી આવૃત્તિ 'નયી ચેતના 3.0' માટે વ્યૂહાત્મક રોડમેપની રૂપરેખા તૈયાર કરવામાં આવી હતી.

ગ્રામીણ વિકાસ સચિવ શ્રી શૈલેષકુમાર સિંઘની અધ્યક્ષતામાં યોજાયેલી આ બેઠકમાં સાત હરોળના મંત્રાલયોના પ્રતિનિધિઓ એકત્ર થયા હતા, જેમાં રાષ્ટ્રવ્યાપી જાતિ આધારિત હિંસા સામે જાગૃતિ લાવવા અને પ્રતિભાવ પ્રણાલીને મજબૂત કરવા સહયોગ અને કાર્યયોજનાઓ પર ચર્ચા કરવામાં આવી હતી.

ગ્રામીણ વિકાસનાં સંયુક્ત સચિવ શ્રીમતી સ્મૃતિ શરણે બેઠકની શરૂઆત નયી ચેતના અભિયાનની અગાઉની આવૃત્તિઓમાંથી મુખ્ય તારણો પ્રસ્તુત કરીને કરી હતી, જેમાં સહયોગી પ્રયાસોની જરૂરિયાત પર ભાર મૂકવામાં આવ્યો હતો, ત્યારબાદ નઇ ચેતના-3.0 માટેનાં લક્ષ્યાંકો અને માળખાની ઝાંખી કરવામાં આવી હતી.

એક મહિના સુધી ચાલનાર આ અભિયાન 25 નવેમ્બર 2024ના રોજ શરૂ થશે અને 23 ડિસેમ્બર 2024 સુધી તમામ ભારતીય રાજ્યો અને કેન્દ્રશાસિત પ્રદેશોમાં ચાલશે. આ પહેલનું નેતૃત્વ ડીએવાય-એનઆરએલએમના સ્વ-સહાય જૂથ (એસએચજી) નેટવર્ક દ્વારા કરવામાં આવશે, જે જન આંદોલન (જન આંદોલન)ની ભાવનાને મૂર્તિમંત કરશે.

ગ્રામીણ વિકાસ મંત્રાલયની આગેવાની હેઠળની આ બેઠકમાં આરોગ્ય અને પરિવાર કલ્યાણ, માહિતી અને પ્રસારણ, મહિલા અને બાળ વિકાસ મંત્રાલયો, પંચાયતી રાજ, યુવા બાબતો, સામાજિક ન્યાય અને સશક્તીકરણ અને ન્યાય વિભાગ સહિત લાઇન મંત્રાલયોની ભાગીદારી જોવા મળી હતી. નિવારક પ્રયત્નોને મજબૂત કરવા, સપોર્ટ સિસ્ટમ્સની સુલભતામાં સુધારો કરવા અને અભિયાનના ઉદ્દેશોને આગળ વધારવા માટે દરેક મંત્રાલયની કુશળતાનો લાભ લેવા માટે સમન્વયને પ્રોત્સાહન આપવા પર ચર્ચા કરવામાં આવી હતી. દરેક મંત્રાલયની ભૂમિકાને રેખાંકિત કરતી સંયુક્ત સલાહના મુસદ્દા પર ચર્ચા કરવામાં આવી હતી અને તેની સમીક્ષા કરવામાં આવી હતી. આ ચર્ચાએ હિંસાના વિવિધ સ્વરૂપો પર કે જેને પ્રાથમિકતા આપી શકાય છે અને આ અવરોધોને દૂર કરવા માટે લેવામાં આવતા પગલાઓ પર પ્રકાશ પાડ્યો હતો

ગ્રામીણ વિકાસનાં અધિક સચિવ શ્રી ચરણજીત સિંહે પોતાનાં વક્તવ્યમાં બેઠક દરમિયાન કરવામાં આવેલા સૂચનોની પ્રશંસા કરી હતી અને અભિયાનને મિશન મોડમાં આગળ વધારવા માટે સલાહકારને ઔપચારિક સ્વરૂપ આપવાનું આહ્વાન કર્યું હતું.

શ્રી શૈલેષકુમાર સિંહે પોતાનાં સમાપન વક્તવ્યમાં જાતિ આધારિત હિંસાનો સામનો કરવા માટે વિવિધ મંત્રાલયોમાં સંયુક્ત અભિગમ અપનાવવાની જરૂરિયાત પર ભાર મૂક્યો હતો, જે વ્યાપક સામાજિક પરિવર્તનને પ્રોત્સાહન આપશે.

નયી ચેતના અભિયાનનો ઉદ્દેશ જાગૃતિ વધારવાનો અને પાયાના સ્તરે પહેલ દ્વારા લિંગ-આધારિત હિંસાને દૂર કરવા માટે માહિતગાર પગલાં લેવાનો છે. તેની શરૂઆતથી, નયી ચેતનાએ દેશભરમાં લાખો લોકોને એકઠા કર્યા છે, જેણે લિંગ સમાનતા અને મહિલા સશક્તીકરણ માટે નોંધપાત્ર ચળવળ ઉભી કરી છે. તેના પ્રથમ વર્ષમાં, આ અભિયાન 3.5 કરોડ લોકો સુધી પહોંચ્યું હતું, જેને અનેક લાઇન મંત્રાલયો દ્વારા ટેકો આપવામાં આવ્યો હતો, જ્યારે બીજી આવૃત્તિ, નયી ચેતના 2.0, 31 રાજ્યો અને કેન્દ્રશાસિત પ્રદેશોમાં 5.5 કરોડ સહભાગીઓને સામેલ કરવામાં આવ્યા હતા, જેમાં દેશભરમાં લિંગ-આધારિત હિંસા પર 9 લાખથી વધુ જાગૃતિ પ્રવૃત્તિઓ હાથ ધરવામાં આવી હતી.

AP/GP/JD