ભારત માતાની જય

ભારત માતાની જય

મંચ પર ગુજરાતના રાજ્યપાલ આચાર્ય દેવવ્રત જી, ગુજરાતના મુખ્યમંત્રી ભૂપેન્દ્રભાઈ પટેલ જી, કેન્દ્રમાં મારા સાથીદાર સી.આર. પાટીલ જી અને ગુજરાતના મારા ભાઈઓ અને બહેનો અને આજે ખાસ કરીને અમરેલીના મારા ભાઈઓ અને બહેનો.

દિવાળી અને ધનતેરસ દરવાજા ખટખટાવી રહ્યા છે, આ શુભ કાર્યોનો સમય છે. એક તરફ સંસ્કૃતિની ઉજવણી છે, બીજી તરફ વિકાસની ઉજવણી છે, અને આ ભારતની નવી છાપ છે. હેરિટેજ અને ડેવલપમેન્ટની વહેંચણીનું કામ ચાલી રહ્યું છે. આજે મને ગુજરાતના વિકાસને લગતી અનેક યોજનાઓનો શિલાન્યાસ અને ઉદ્ઘાટન કરવાનો મોકો મળ્યો. આજે અહીં આવતા પહેલા હું વડોદરામાં હતો, અને ભારતની આ પ્રકારની પ્રથમ ફેક્ટરીનું ઉદ્ઘાટન કરવામાં આવ્યું છે. આપણું ગુજરાત, આપણું વડોદરા અને આપણું અમરેલી ગાયકવાડનું છે અને વડોદરા પણ ગાયકવાડનું છે. અને આ ઉદ્ઘાટનમાં આપણા વાયુસેના માટે મેડ ઈન ઈન્ડિયા એરક્રાફ્ટ બનાવવાની ફેક્ટરીનું ઉદ્ઘાટન પણ સામેલ હતું. એટલું કહો કે છાતી ફાટી જાય કે નહીં. બોલો જરા, અમરેલીના લોકો, નહીંતર તમારે અમારા રૂપાલાની ડાયરા વાંચવા પડશે. અને અહીં આવ્યા બાદ મને ભારત માતા સરોવરનું ઉદ્ઘાટન કરવાનો મોકો મળ્યો. અહીંના પ્લેટફોર્મ પરથી પાણી, રસ્તા અને રેલવેના ઘણા લાંબા ગાળાના પ્રોજેક્ટનો શિલાન્યાસ અને ઉદ્ઘાટન કરવામાં આવ્યું હતું. આ તમામ પ્રોજેક્ટ સૌરાષ્ટ્ર અને કચ્છનું જીવન સરળ બનાવવાના પ્રોજેક્ટ છે. અને એવા પ્રોજેક્ટ છે જે વિકાસને નવી ગતિ આપે છે. જે પ્રોજેક્ટનો શિલાન્યાસ અને ઉદ્ઘાટન કરવામાં આવ્યું છે તે આપણા ખેડૂતોના કલ્યાણ માટે, કૃષિ કાર્ય કરતા લોકોની સમૃદ્ધિ માટે છે. અને આપણા યુવાનો માટે રોજગાર... આ માટે ઘણી તકોનો આધાર પણ છે. કચ્છ, સૌરાષ્ટ્ર, ગુજરાતના મારા તમામ ભાઈ-બહેનોને અનેક પ્રોજેક્ટ માટે મારી શુભેચ્છાઓ.

મિત્રો,

સૌરાષ્ટ્ર અને અમરેલીની ધરતી એટલે કે આ ભૂમિએ અનેક રત્નો આપ્યા છે. અમરેલી ઐતિહાસિક, સાંસ્કૃતિક, સાહિત્યિક અને રાજકીય દરેક રીતે ભવ્ય ભૂતકાળ ધરાવે છે. આ એ જ ભૂમિ છે જેણે યોગીજી મહારાજને આપી હતી, આ એ જ ભૂમિ છે જેણે ભોજા ભગતને આપી હતી. અને ગુજરાતના જાહેર જીવનમાં ભાગ્યે જ એવી કોઈ સાંજ હશે જ્યારે ગુજરાતના કોઈ ખૂણે દુલા ભાયા કાગ યાદ ન હોય. એવી એક પણ ડાયરી કે લોકવાર્તા નહીં હોય જેમાં કાગ બાપુની ચર્ચા ન થઈ હોય. અને આજે જે માટી પર આજે પણ વિદ્યાર્થીકાળથી જીવનના અંત સુધી રે પંખીડા સુખથી ચણજો... કવિ કલાપી અને કદાચ કલાપીનો આત્મા આજે તૃપ્ત થશે કે પાણી આવ્યું.. રે પંખીડા સુખથી ચણજો, હવે તેના દિવસો સુવર્ણ થયા છે. અને આ અમરેલી છે, આ જાદુઈ ભૂમિના. લાલ પણ અહીંથી આવે છે, અને આપણા રમેશભાઈ પારેખ, આધુનિક કવિતાના પ્રણેતા અને ગુજરાતના પ્રથમ મુખ્યમંત્રી જીવરાજભાઈ મહેતાને યાદ કરીએ, જેમને પણ આ ભૂમિએ જ આપણને આપ્યા હતા. અહીંના બાળકોએ પ્રતિકૂળ સંજોગોનો સામનો કર્યો છે અને પડકારોનો સામનો કર્યો છે. જેઓ કુદરતી આફતો સામે ઝૂકવાને બદલે તાકાતનો માર્ગ પસંદ કરે છે તેઓ આ ધરતીના સંતાનો છે. અને કેટલાક ઉદ્યોગપતિઓ તેમાંથી બહાર આવ્યા છે. આ ભૂમિએ એવા રત્નો આપ્યા છે જેણે માત્ર જિલ્લાને જ નહીં પરંતુ ગુજરાત અને દેશને ગૌરવ અપાવ્યું છે. અને સમાજ માટે જે કંઈ થઈ શકે તે કરવાનો પ્રયાસ કર્યો છે. અને અમારો ધોળકિયા પરિવાર પણ આ જ પ્રક્રિયાને આગળ ધપાવી રહ્યો છે. પાણી માટે ગુજરાત સરકારની 80/20 યોજના જ્યારથી ગુજરાતમાં ભાજપની સરકાર આવી છે ત્યારથી અમે પાણીને પ્રાથમિકતા આપી છે. 80/20 યોજના અને જનભાગીદારી, ચેકડેમ બાંધવા, ખેત તલાવડીઓ બનાવવા, તળાવો ઉંડા કરવા, જળ મંદિરો બનાવવા, તલાવડી ખોદવા, ગમે તેટલા પ્રયત્નો... મને યાદ છે કે જ્યારે હું મુખ્યમંત્રી તરીકે અખિલ ભારતીય સભાઓમાં જતો હતો અને જ્યારે હું જતો હતો. કહો કે અમારે ગુજરાતના બજેટનો મોટો હિસ્સો પાણી માટે ખર્ચવો પડે છે, ત્યારે ભારતની અનેક સરકારોના મુખ્યમંત્રીઓ અને વડાઓ મારી સામે એવું જોતા હતા કે તમને આ ક્યાંથી મળ્યું. મેં તેમને કહ્યું કે મારા ગુજરાતમાં ઘણા જળસંપન્ન લોકો છે અને જો એક વાર પાણી મળશે તો મારું આખું ગુજરાત જળસંપન્ન બની જશે. આ સંસ્કૃતિ આપણા ગુજરાતની છે. અને 80/20 યોજનામાં ઘણા લોકો જોડાયા હતા. સમાજ, ગામ બધાએ ભાગ લીધો, મારા ધોળકિયા પરિવારે તેને મોટા પાયે ઉપાડ્યો, નદીઓને જીવંત કરી. અને નદીઓને જીવંત રાખવાનો આ માર્ગ છે. અમે 20 નદીઓ દ્વારા નર્મદા નદી સાથે જોડાયેલા હતા. અને નદીઓમાં નાના તળાવો બનાવવાનો વિચાર અમારા મનમાં આવ્યો. જેથી આપણે માઈલ સુધી પાણીનો બચાવ કરી શકીએ. અને પાણી જમીનમાં ઉતરી જાય પછી અમૃત આવ્યા વિના ના રહે ભાઈ. ગુજરાતના લોકોને કે સૌરાષ્ટ્રના લોકોને કે કચ્છના લોકોને પાણીનું મહત્વ સમજાવવાની જરૂર નથી, કોઈ પુસ્તકમાં શીખવવાની જરૂર નથી કારણ કે તેઓ સવારે ઉઠીને સમસ્યાઓમાંથી પસાર થયા હશે, તેઓ તેમની સમસ્યાઓ બરાબર જાણે છે, તેઓ જાણે છે કે સમસ્યાઓના પ્રકારો શું છે? અને આપણને એ પણ યાદ છે કે પાણીની આ અછતને કારણે આપણું આખું સૌરાષ્ટ્ર સ્થળાંતર કરતું હતું, કચ્છ સ્થળાંતર કરતું હતું. અને આપણે એ દિવસો પણ જોયા છે જ્યારે શહેરોમાં 8-8 લોકો એક રૂમમાં રહેવા મજબૂર હતા અને આજે આપણે દેશમાં પહેલીવાર જળ શક્તિ મંત્રાલય બનાવ્યું છે, કારણ કે આપણે તેનું મહત્વ જાણીએ છીએ. અને આજે આ તમામ પ્રયાસોને અનુરૂપ સંજોગો બદલાયા છે, હવે દરેક ગામડા સુધી નર્મદાનું પાણી પહોંચાડવાના અમારા અથાક પ્રયાસોને સફળતા મળી છે. મને યાદ છે કે એક સમય હતો જ્યારે નર્મદાની પ્રદક્ષિણા કરીને પુણ્ય મળતું હતું, હવે યુગ બદલાયો છે અને માતા નર્મદા પોતે ગામડે ગામડે ફરીને પુણ્ય વહેંચે છે અને પાણી પણ વહેંચી રહી છે. સરકારની જળ સંચય યોજના સૌની યોજના છે. મને યાદ છે કે જ્યારે મેં સૌની સ્કીમ પહેલીવાર શરૂ કરી હતી ત્યારે કોઈ માનવા તૈયાર નહોતું કે આવું થશે. અને કેટલાક કુટિલ લોકોએ હેડલાઇન પણ બનાવી કે મોદી ચૂંટણીનો સામનો કરી રહ્યા છે તેથી તેમણે ગપગોળા છોડ્યા. પરંતુ આ તમામ યોજનાઓએ કચ્છ, સૌરાષ્ટ્રને નવજીવન આપ્યું છે અને તમારું સ્વપ્ન સાકાર કરીને તમારી સામે હરિયાળી ધરતી જોવાનો આનંદ પણ આપ્યો છે. નિર્મળ લાગણીથી કરેલ સંકલ્પ કેવી રીતે પરિપૂર્ણ થાય છે તેનું આ ઉદાહરણ છે. અને જ્યારે મેં દેશના લોકોને કહ્યું કે હું આટલો મોટો પાઈપ નાંખી રહ્યો છું કે તમે પાઈપ દ્વારા મારુતિ કાર ચલાવી શકશો તો લોકોને આશ્ચર્ય થયું. આજે ગુજરાતના ખૂણે-ખૂણે ભૂગર્ભ પાઈપો છે જેનાથી પાણી નીકળે છે. ગુજરાતે આ કામ કર્યું છે. જો નદીની ઉંડાઈ વધારવી હોય તો ચેકડેમ બનાવવો પડશે, બીજું કંઈ નહીં તો બેરેજ બનાવવો પડશે, અમારે તેટલું દૂર જવું પડશે પણ પાણી બચાવવું પડશે. ગુજરાતે આ અભિયાનને સારી રીતે પકડ્યું, લોકભાગીદારીથી પકડ્યું. જેના કારણે આજુબાજુના વિસ્તારોમાં પીવાનું પાણી પણ શુદ્ધ થવા લાગ્યું, આરોગ્યમાં પણ સુધારો થવા લાગ્યો અને નવા નવા પ્રોજેક્ટના કારણે બે દાયકામાં દરેક ઘર સુધી પાણી પહોંચાડવાનું સપનું અને ખેતરથી ખેતર સુધી પાણી પહોંચાડવાની ઈચ્છા પૂર્ણ થઈ ગઈ. એ સત્ય છે કે સંતોષની લાગણી થઈ રહી છે. આજે 18-20 વર્ષના લબરમુછિયાને કદાચ ખબર પણ નહીં હોય કે તેને પાણી વિના કેટલી મુશ્કેલીનો સામનો કરવો પડતો હતો, આજે તે નળ ચાલુ કરીને ન્હાતો હશે, તેને ખબર નહીં હોય કે પહેલા તેની માતાએ કેટલા વાસણો લઈને 3- 4 કિલોમીટર જવું પડતું હતું. ગુજરાતે કરેલી કામગીરી આજે દેશ સમક્ષ ઉદાહરણરૂપ સાબિત થઈ રહી છે. ગુજરાતમાં આજે પણ દરેક ઘર અને ખેતરમાં પાણી પહોંચાડવાનું અભિયાન એટલી જ નિષ્ઠા અને પવિત્રતા સાથે ચાલી રહ્યું છે. નવદ-ચાવંડ બલ્ક પાઈપલાઈન પ્રોજેક્ટના પાણીનો લાભ લગભગ 1300 ગામો અને 35થી વધુ શહેરોને મળશે. અમરેલી, બોટાદ, રાજકોટ, જૂનાગઢ, પોરબંદર જિલ્લાના લાખો લોકો આ પાણીનો હકદાર બનશે અને દરરોજ અંદાજે 30 કરોડ લીટર વધારાનું પાણી આ વિસ્તારોમાં પહોંચશે. આજે પાસવી જૂથ પ્રોત્સાહન પાણી પુરવઠા યોજનાના બીજા તબક્કાનો શિલાન્યાસ પણ કરવામાં આવ્યો હતો. મહુવા, તળાજા, પાલિતાણા આ પ્રોજેક્ટના ત્રણ તાલુકાઓ છે અને પાલિતાણા યાત્રાધામ અને પ્રવાસીઓ માટે મહત્વનું સ્થળ છે જે સમગ્ર પંથકના અર્થતંત્રને ચલાવે છે. આ પ્રોજેક્ટ પૂર્ણ થવાથી 100થી વધુ ગામડાઓને સીધો લાભ મળવાનો છે.

મિત્રો,

આજે, જળ યોજનાઓનો શિલાન્યાસ અને ઉદ્ઘાટન સરકાર-સમાજની ભાગીદારી સાથે સંબંધિત છે. આ એક ઉત્તમ ઉદાહરણ છે અને અમે જનભાગીદારી પર ભાર મુકીએ છીએ. કારણ કે જો પાણીની મહત્વની વિધિ કરવામાં આવશે તો તે લોકભાગીદારીથી હાથ ધરવામાં આવશે. આઝાદીના 75 વર્ષ પૂર્ણ થયા ત્યારે સરકાર અનેક કાર્યક્રમોનું આયોજન કરી શકી હોત. મોદીના નામના બોર્ડ લગાવવાના ઘણા કાર્યક્રમો થયા હોત પરંતુ અમે એવું કર્યું નહીં, અમે દરેક ગામમાં અમૃત સરોવર બનાવવાની યોજના બનાવી અને દરેક જિલ્લામાં 75 અમૃત સરોવર બનાવવાનું આયોજન કર્યું અને છેલ્લી માહિતી એવી છે કે કેટલીક જગ્યાએ લગભગ 75 હજાર જગ્યાએ તળાવ બનાવવાનું કામ ચાલી રહ્યું છે. 60,000થી વધુ તળાવો આજે પણ જીવનથી ભરપૂર છે. આ ભાવિ પેઢીઓની સેવા કરવી એ એક વિશાળ ઉપક્રમ છે અને તેને કારણે પડોશમાં પાણીના સ્તરમાં વધારો થયો છે. કેચ ધ રેઈન અભિયાન શરૂ કર્યું અને હું દિલ્હી ગયો ત્યારે અહીંનો અનુભવ કામમાં આવ્યો. અને તેની સફળતા પણ એક મોટું ઉદાહરણ બની છે. પાણીના દરેક ટીપાને બચાવવા માટે, પછી તે કુટુંબ હોય, ગામ હોય કે વસાહત, લોકોને પાણી બચાવવા માટે પ્રેરિત કરવા પડશે, અને સદનસીબે સી.આર પાટીલ હવે અમારી કેબિનેટમાં છે. તેમને ગુજરાતના પાણીનો અનુભવ છે. હવે આખા દેશમાં લખાઈ રહ્યું છે. અને પાટીલજીએ કેચ ધ રેઈનના કામને તેમના મહત્વના કાર્યક્રમોમાંના એક તરીકે લીધું છે. ગુજરાતની સાથે સાથે રાજસ્થાન, મધ્યપ્રદેશ, બિહાર જેવા દેશના અનેક રાજ્યોમાં જનભાગીદારીથી હજારો રિચાર્જ કુવાઓનું બાંધકામ શરૂ થયું છે. થોડા સમય પહેલા અમને દક્ષિણ ગુજરાતના સુરતમાં વીડિયો કોન્ફરન્સ દ્વારા એક કાર્યક્રમમાં ભાગ લેવાની તક મળી હતી, જ્યાં લોકો તેમના પૂર્વજોના ગામડાઓમાં રિચાર્જ કૂવા બનાવવાનું કામ કરી રહ્યા છે, જેનાથી પરિવારની કેટલીક સંપત્તિ ગામમાં પાછી આવશે. આ એક નવો રોમાંચક વિકાસ છે, ગામનું પાણી ગામમાં રહે, સરહદનું પાણી સરહદની અંદર રહે, આ અભિયાન બીજું મોટું પગલું છે. અને વિશ્વના ઘણા દેશોમાં બહુ ઓછો વરસાદ પડે છે અને તેઓ પાણી બચાવે છે, અને તે બચાવેલા પાણી પર ચાલે છે. જો તમે ક્યારેય પોરબંદરમાં મહાત્મા ગાંધીના ઘરની મુલાકાત લો, તો તમને જમીનની નીચે 200 વર્ષ જૂની પાણી સંગ્રહ કરવાની ટાંકી જોવા મળશે. આપણા લોકો 200-200 વર્ષ પહેલા જ પાણીનું મહત્વ સમજી ચૂક્યા છે.

મિત્રો,

હવે પાણીની આ ઉપલબ્ધતાને કારણે ખેતી કરવી સરળ બની ગઈ છે, પરંતુ અમારો મૂળ મંત્ર છે – બુંદ, વધુ પાક, એટલે કે ગુજરાતમાં આપણે સૂક્ષ્મ સિંચાઈ એટલે કે સ્પ્રિંકલર પર પણ ભાર મૂક્યો છે. ગુજરાતના ખેડૂતોએ પણ આ વાતને આવકારી હતી. આજે જ્યાં જ્યાં નર્મદાનું પાણી પહોંચ્યું છે ત્યાં ત્રણ પાક થાય છે, જે ખેડૂત એક પાક ઉગાડવામાં મુશ્કેલી અનુભવતો હતો તેણે ત્રણ પાક લેવાનું શરૂ કર્યું છે. આવી સ્થિતિમાં તેમના ઘરમાં ખુશી અને ઉલ્લાસનું વાતાવરણ રહે છે. આજે અમરેલી જિલ્લો આપણા કૃષિ ક્ષેત્રે આગળ આવી રહ્યો છે, કપાસ, મગફળી, તલ, બાજરી, જાફરાબાદ બાજરી, હું દિલ્હીમાં તેની પ્રશંસા કરું છું. અમારા હીરા ભાઈ મને મોકલે છે. અને આપણી અમરેલીની કેસર કેરી, કેસર કેરીને હવે GI ટેગ મળી ગયો છે. અને તેના કારણે જ અમરેલીની કેસર કેરી તેના જીઆઈ ટેગ સાથે વિશ્વભરમાં જાણીતી બની છે. કુદરતી ખેતી અમરેલીની ઓળખ બની છે. આપણા રાજ્યપાલ તેના પર મિશન મોડમાં કામ કરી રહ્યા છે. તેમાં પણ અમરેલીના પ્રગતિશીલ ખેડૂતો પોતાની જવાબદારી સાથે આગળ વધી રહ્યા છે. હાલોલમાં કુદરતી ખેતીની અલગ યુનિવર્સિટી વિકસાવવામાં આવી છે. તે યુનિવર્સિટી હેઠળ અમરેલીને પ્રથમ કુદરતી ખેતી કોલેજ મળી છે. તેનું કારણ એ છે કે અહીંના ખેડૂતો આ નવા પ્રયોગ માટે પ્રતિબદ્ધ છે. તેથી જો અહીં ઉપયોગ કરવામાં આવે તો તેનો પાક તરત જ પાકી જાય છે અને પ્રયાસ એ છે કે વધુને વધુ ખેડૂતો પશુપાલન કરે અને ગાયોનું પણ પાલન કરે અને કુદરતી ખેતીનો પણ લાભ લે. અહીં અમરેલીમાં ડેરી ઉદ્યોગ, મને યાદ છે કે અગાઉ એવા કાયદા હતા કે ડેરી કરો તો ગુનો ગણાતો. મેં એ બધું ફેંકી દીધું અને અહીં આવીને અમરેલીમાં ડેરી ઉદ્યોગ શરૂ કર્યો. તે ખૂબ જ ઓછા સમયમાં વિકસિત થયું અને તે સહકાર અને સહયોગના આ સંયુક્ત પ્રયાસનું પરિણામ છે. મને યાદ છે કે જ્યારે 2007માં અપની અમર ડેરી શરૂ થઈ ત્યારે 25 ગામોમાં સહકારી મંડળીઓ હતી. આજે ખરેખર 700થી વધુ ગામો છે. દિલીપભાઈ મારા શબ્દો. આ ડેરી સમિતિઓ 700થી વધુ ગામોમાં આ ડેરી સાથે સંકળાયેલી છે. અને મને મળેલી છેલ્લી માહિતી મુજબ આ ડેરીમાં દરરોજ 1.25 લીટર દૂધ ભરાય છે. આ એક સંપૂર્ણ ક્રાંતિ છે ભાઈ, અને માત્ર એક જ રસ્તો નહીં, આપણે વિકાસના ઘણા રસ્તાઓ પકડ્યા છે, ભાઈ.

મિત્રો,

હું બીજી વાત માટે પણ ખુશ છું, મેં આ વર્ષો પહેલા કહ્યું હતું, મેં બધાની સામે કહ્યું હતું અને મેં કહ્યું હતું કે આપણે શ્વેત ક્રાંતિ કરવી જોઈએ, હરિયાળી ક્રાંતિ કરવી જોઈએ, પરંતુ હવે આપણે મીઠી ક્રાંતિ કરવાની છે. મધનું ઉત્પાદન કરવું છે, હની માત્ર ઘરમાં બોલવા માટે નથી ભાઈ, મધ ખેતરમાં ઉત્પન્ન થવું જોઈએ અને ખેડૂતોને તેમાંથી વધુ આવક મેળવવી જોઈએ, આપણા દિલીપભાઈ અને રૂપાલાજીએ આ બાબત હાથ ધરી અને પોતાના ખેતરોમાં મધ ઉછેરવાનું શરૂ કર્યું, અને લોકોએ તેની તાલીમ લીધી. અને હવે અહીંનું મધ પણ પોતાની આગવી ઓળખ બનાવી રહ્યું છે. ખુશીની વાત છે. પર્યાવરણને લગતા કામો ગમે તે હોય, અહીં જ્યારે વૃક્ષો વાવવાની વાત આવે છે, ત્યારે 'એક પેડ મા કે નામ' અભિયાન ગુજરાતે ઉપાડ્યું હતું, સમગ્ર દેશે ઉપાડી લીધું છે અને વિશ્વમાં 'એક પેડ મા કે નામ', હું કહું તો જગતના લોકોની આંખો ચમકી ગઈ. દરેક તેની સાથે જોડાઈ રહ્યા છે. એક મોટું પર્યાવરણીય કાર્ય ચાલી રહ્યું છે અને બીજું મોટું પર્યાવરણીય કાર્ય આપણા વીજળીના બિલને શૂન્ય સુધી ઘટાડવાની દિશામાં કામ કરવાનું છે. સૂર્ય ઘર યોજના, આ પીએમ સૂર્ય ઘર મફત વીજળી યોજના, અમે એટલું મોટું કાર્ય ઉપાડ્યું છે કે તમામ પરિવારો એક વર્ષમાં 25થી 30 હજાર રૂપિયા વીજળીના બિલમાં બચાવી શકે છે અને એટલું જ નહીં, જે લોકો બચત વેચીને આવક મેળવે છે. વીજળી અને મેં હવે આ સ્કીમ શરૂ કરી છે, તમે મને ત્રીજી વખત કામ સોંપ્યું છે. અને અત્યાર સુધીમાં લગભગ 1.50 કરોડ પરિવારોએ નોંધણી કરાવી છે. અને આપણા ગુજરાતમાં 2 લાખ ઘરોની છત પર સોલાર પેનલ લગાવેલી છે, તેઓ વીજળીનું ઉત્પાદન કરે છે અને વીજળી વેચે છે. અને ઉર્જા બાબતે અમરેલી જિલ્લાએ પણ નવા પગલા ભર્યા છે. આજે આપણા આ દુધડા ગામમાં ગોવિંદભાઈએ મિશન હાથ ધર્યું, છ મહિના પહેલા ગોવિંદભાઈએ મને કહ્યું હતું કે મારે મારું આખું ગામ સૂર્ય ઘર બનાવવું છે, અને હવે કામ લગભગ પૂરું થઈ ગયું છે. અને તેના કારણે ગામડાના લોકો દર મહિને અંદાજે 75,000 રૂપિયાની વીજળીની બચત કરશે. દુધાડા ગામમાં જે ઘરોમાં સોલાર પ્લાન્ટ લગાવવામાં આવ્યા છે તેઓ દર વર્ષે રૂપિયા 4000 બચાવશે. દુધડા ગામ અમરેલીનું પ્રથમ સોલાર ગામ બની રહ્યુ છે તે બદલ ગોવિંદભાઈ અને અમરેલીને ખુબ ખુબ અભિનંદન.

મિત્રો,

પાણી અને પર્યટન વચ્ચે સીધો સંબંધ છે, જ્યાં પાણી છે ત્યાં પ્રવાસન થવાનું જ છે. હમણાં જ હું ભારત માતા સરોવરને જોઈ રહ્યો હતો, ત્યારે તરત જ મેં વિચાર્યું કે શક્ય છે કે આ ડિસેમ્બરમાં જે યાયાવર પક્ષીઓ કચ્છમાં આવે છે, મને લાગે છે કે તેઓ હવે અહીં નવું સરનામું શોધશે. અને આ નવું સરનામું મળતાં જ અહીં પ્રવાસીઓની ભીડ વધી જશે. પ્રવાસનનું એક મોટું કેન્દ્ર તેની સાથે જોડાયેલું છે. અને આપણા અમરેલી જિલ્લામાં અનેક મોટા યાત્રાધામો અને આસ્થાના સ્થળો આવેલા છે. જ્યાં લોકો માથું નમાવવા આવે છે. આપણે જોયું છે કે સરદાર સરોવર ડેમ પાણી માટે બનાવવામાં આવ્યો હતો, તે કામ કરે છે, પરંતુ તેની કિંમત વધારીને અમે તેને વિશ્વની સૌથી ઊંચી સરદાર સાહેબની પ્રતિમા બનાવી છે અને આજે લગભગ 50 લાખ લોકો આ પ્રતિમાને જોવા માટે આવે છે. અને હવે 31મી ઓક્ટોબર આવવાની છે, બે દિવસ પછી સરદાર સાહેબની જન્મજયંતિ છે અને આ વખતે ખાસ 150 વર્ષ છે. અને આજે હું ફરી દિલ્હી જઈશ, પરમ દિવસે ફરી સરદાર સાહેબના ચરણોમાં માથું નમાવવા આવવાનો છું. દર વર્ષની જેમ આપણે સરદાર સાહેબના જન્મદિવસે રાષ્ટ્રીય એકતા માટેની દોડ કરાવીએ છીએ. પરંતુ આ વખતે દિવાળી 31મીએ છે તેથી 29મીએ રાખવામાં આવી છે. અને હું ઈચ્છું છું કે સમગ્ર ગુજરાતમાં મોટા પાયે એકતા દોડના કાર્યક્રમો યોજવામાં આવે અને હું ત્યાં કેવડિયામાં યોજાનારી રાષ્ટ્રીય એકતા પરેડમાં પણ હાજર રહેવાનો છું.

મિત્રો,

ભવિષ્યમાં, આ કેરલી રિચાર્જ જળાશય, જેનું નિર્માણ કરવામાં આવ્યું છે, તે ઇકો-ટૂરિઝમનું એક મોટું કેન્દ્ર બનશે, હું આજથી આ આગાહી કરી રહ્યો છું. હું ત્યાં એડવેન્ચર ટુરિઝમની શક્યતા જોઉં છું. અને કેરલીની બર્ડ સેન્ચુરી વિશ્વમાં અલગ હશે અને તમે બધાએ તેને જોવા માટે વિશ્વમાં શક્ય તેટલો સમય પસાર કરવો જોઈએ. આવા પ્રવાસી ક્યાંથી આવશે જે પક્ષી નિરીક્ષક હોય, જે લોકો પક્ષી જોવા આવે છે, તેઓ આવીને જંગલોમાં લાંબા સમય સુધી કેમેરા સાથે બેસી રહે છે, દિવસો સુધી રોકાય છે. તેથી, પ્રવાસન આવકનો મુખ્ય સ્ત્રોત બની જાય છે. આપણા ગુજરાતને આટલો મોટો દરિયા કિનારો મળવાનું સૌભાગ્ય છે, ભૂતકાળમાં એવું લાગતું હતું કે આ દરિયો પોતે ખારું પાણી અને દુ:ખ આપશે. આજે આપણે તેને પણ સમૃદ્ધિના પ્રવેશદ્વારમાં બદલી રહ્યા છીએ. તેઓ ગુજરાતના દરિયાકાંઠાને માત્ર ગુજરાતની જ નહીં પરંતુ દેશની સમૃદ્ધિનું પ્રવેશદ્વાર બનાવવા માટે તેમની પ્રાથમિકતા પર કામ કરી રહ્યા છે. મત્સ્ય સંપદા માછીમાર ભાઈઓએ તેમના બંદરો સાથે જોડાયેલા હજારો વર્ષોના વારસાનો લાભ લેવો જોઈએ. તેમને જીવનમાં પાછા લાવવા. લોથલ, એવું નથી કે આ લોથલ મોદીના આગમન પછી આવ્યું, તે 5 હજાર વર્ષ જૂનું છે. જ્યારે હું મુખ્યમંત્રી હતો ત્યારે આ લોથલને વિશ્વના પ્રવાસન નકશા પર મૂકવાનું મારું સપનું હતું. અને વિશ્વના નકશા પર મારી જાતને નાનું રાખવાનું મને સારું નથી લાગતું. અને હવે લોથલમાં આવીને મેરી ટાઇમ હેરિટેજ કોમ્પ્લેક્સ, વિશ્વનું સૌથી મોટું મેરીટાઇમ મ્યુઝિયમ બનાવવામાં આવી રહ્યું છે. આપણે અમરેલીથી અમદાવાદ જઈએ છીએ ત્યારે રસ્તામાં આવે છે, તે બહુ દૂર નથી, આપણે થોડે આગળ જવાનું છે.

મિત્રો,

દેશ અને વિશ્વને ભારતના દરિયાઈ વારસાથી વાકેફ કરવાનો આ પ્રયાસ છે. હજારો વર્ષો સુધી, આ લોકો એવા હતા જેમણે સમુદ્ર પાર કર્યો. અને અમારો પ્રયાસ બ્લુ રિવોલ્યુશન, બ્લુ વોટર, બ્લુ રિવોલ્યુશનને વેગ આપવાનો છે. પોર્ટ લેટ ડેવલપમેન્ટ એ વિકસિત ભારતના સંકલ્પને મજબૂત કરવાની દિશામાં અમારું કાર્ય છે. જાફરાબાદ, શિયાળ બેટમાં માછીમાર ભાઈઓ માટે શ્રેષ્ઠ ઈન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર તૈયાર થઈ રહ્યું છે અને તે અમરેલીનું ગૌરવ બની રહ્યું છે. પીપાવાવ બંધ થવાને કારણે અને તેના આધુનિકીકરણને કારણે તેના માટે નવી તકો ઊભી થઈ રહી છે. આજે આ બંદર હજારો લોકો માટે રોજગારનું કેન્દ્ર બની રહ્યું છે. આજે તેની પાસે 1 મિલિયનથી વધુ કન્ટેનર અને હજારો વાહનોને હેન્ડલ કરવાની ક્ષમતા છે. હવે અમારો પ્રયાસ છે કે બંદરોને ગુજરાતના તમામ બંદરો, દેશના તમામ પ્રદેશો સાથે જોડવાનું અભિયાન છે. સમગ્ર ભારતના બંદરોને ગુજરાતના બંદરો સાથે જોડવાનો પ્રયાસ છે. બીજી તરફ સામાન્ય માણસના જીવનની પણ એટલી જ ચિંતા છે. ગરીબો માટે કાયમી ઘર હોવા જોઈએ, વીજળી હોવી જોઈએ, રેલવે હોવી જોઈએ, રસ્તાઓ હોવા જોઈએ, ગેસની પાઈપલાઈન હોવી જોઈએ, ટેલિફોનના વાયર હોવા જોઈએ, ઓપ્ટિક ફાઈબર લગાવવા જોઈએ, આ બધા ઈન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચરના કામો થવા જોઈએ, હોસ્પિટલો બનવી જોઈએ અને અમારા ત્રીજા કાર્યકાળમાં કારણ કે 60 વર્ષ પછી દેશે કોઈ જોયું નથી તેણે પણ પ્રધાનમંત્રીને ત્રીજી વખત પ્રધાનમંત્રી તરીકે સેવા આપવાની તક આપી છે. ગુજરાત સાથેના સહકાર માટે જેટલો આભાર માની શકાય તેટલો ઓછો છે. અમે સૌરાષ્ટ્રમાં જોયું છે કે સારી કનેક્ટિવિટી પૂરી પાડવા માટે ઈન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર કેટલું સારું છે. જેમ જેમ ઇન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર સુધરે છે, ઉદ્યોગો મોટા પાયા પર આવે છે, મોટા પાયે આપણે રેલ-ફેરી સેવાનો લાભ જોયો છે. હું જ્યારે શાળામાં ભણતો હતો ત્યારે તે સાંભળતો હતો. ગોગાની ફેરી ગોગાની ફેરી, કોઈએ કર્યું... ના. અમને આ તક મળી અને અમે તે કર્યું. 1 લાખથી વધુ વાહનો, 75 હજારથી વધુ ટ્રક, બસ, તેના કારણે કેટલા લોકોનો સમય બચ્યો છે. લોકોના કેટલા પૈસા બચ્યા છે અને પેટ્રોલનો કેટલો ધુમાડો બચ્યો છે તેનો હિસાબ લગાવશો તો આપણને સૌને નવાઈ લાગશે કે આટલું મોટું કામ અગાઉ કેમ ન થયું. મને લાગે છે કે આટલું સારું કામ મારા માટે નિર્ધારિત હતું.

મિત્રો,

આજે જામનગરથી અમૃતસર ભટીંડા ઈકોનોમી કોરીડોર બનાવવાનું કામ ચાલી રહ્યું છે. તેનો સૌથી મોટો ફાયદો પણ મળશે. તેની સાથે ગુજરાતથી પંજાબ સુધીના રાજ્યો ફાયદાકારક બનવા જઈ રહ્યા છે. તે માર્ગ પર ખૂબ મોટા આર્થિક ક્ષેત્રો આવી રહ્યા છે. મોટા મંથન આવી રહ્યા છે. અને જે રોડ પ્રોજેકટનું ઉદ્ઘાટન થયું છે તેની સાથે જામનગર મોરબી, અને મેં હંમેશા કહ્યું હતું કે રાજકોટ-મોરબી-જામનગર એક એવો ત્રિકોણ છે કે તે ભારતના ઉત્પાદન હબ તરીકે નામના પામવાની શક્તિ ધરાવે છે. તેની પાસે મીની જાપાન બનવાની શક્તિ છે, જે મેં 20 વર્ષ પહેલા કહ્યું હતું જ્યારે આ બધા લોકો તેની મજાક ઉડાવતા હતા. તે આજે થઈ રહ્યું છે, અને તેની કનેક્ટિવિટીનું કામ આજે તેની સાથે જોડાયેલું છે. જેના કારણે સિમેન્ટ ફેક્ટરી વિસ્તારની કનેક્ટિવિટી પણ સુધરવાની છે. આ ઉપરાંત સોમનાથ, દ્વારકા, પોરબંદર, ગીર સિંહના યાત્રાધામ વિસ્તારો સુવિધાજનક અને અદ્ભુત પ્રવાસન વિસ્તારો બનવા જઈ રહ્યા છે. આજે કચ્છની રેલ કનેક્ટિવિટી પણ વિસ્તરી છે, સૌરાષ્ટ્ર, કચ્છ અને કચ્છનો આ કનેક્ટિવિટી પ્રોજેક્ટ હવે પ્રવાસન માટે દેશભરમાં આકર્ષણનું કેન્દ્ર બન્યો છે. કચ્છના પ્રવાસન અને કચ્છના ઉદ્યોગો માટે વિલંબ થશે તેવી દેશભરમાં ચિંતા સતાવી રહી છે અને લોકો દોડી રહ્યા છે.

મિત્રો,

જેમ જેમ ભારત વિકાસ કરી રહ્યું છે તેમ તેમ વિશ્વમાં ભારતનું ગૌરવ વધી રહ્યું છે. સમગ્ર વિશ્વ ભારત તરફ નવી આશા સાથે જોઈ રહ્યું છે, વિશ્વમાં ભારતને જોવા માટે એક નવી દ્રષ્ટિ રચાઈ રહી છે. ભારતની ક્ષમતા લોકોમાં ઓળખાવા લાગી છે. અને આજે સમગ્ર વિશ્વ ભારતને ગંભીરતાથી, ધ્યાનથી સાંભળી રહ્યું છે. અને દરેક જણ ચર્ચા કરી રહ્યા છે કે ભારતમાં શું શક્યતાઓ છે. અને તેમાં ગુજરાતનો રોલ છે, ગુજરાતે દુનિયાને બતાવ્યું છે કે ભારતના શહેરોના ગામડાઓ કેટલી ક્ષમતાઓથી ભરેલા છે. થોડા દિવસો પહેલા, ગયા અઠવાડિયે, હું બ્રિક્સ સંમેલનમાં ભાગ લેવા માટે રશિયા ગયો હતો, ત્યાં વિશ્વના ઘણા દેશોના પ્રધાનમંત્રીઓ અને રાષ્ટ્રપતિઓ હતા, મને તેમની સાથે શાંતિથી વાત કરવાનો મોકો મળ્યો અને દરેકની પાસે એક જ વાત હતી. ભારત સાથે હાથ મિલાવવા. આપણે ભારતની વિકાસયાત્રામાં ભાગીદાર બનવું પડશે. તમામ દેશો પૂછી રહ્યા છે કે ભારતમાં રોકાણની શું શક્યતાઓ છે. જ્યારે હું રશિયાથી પાછો આવ્યો ત્યારે જર્મનીના ચાન્સેલર દિલ્હી આવ્યા અને તેમની સાથે એક મોટું પ્રતિનિધિમંડળ લાવ્યા, જર્મન ઉદ્યોગપતિઓ જેઓ આખા એશિયામાં રોકાણ કરે છે તેઓ બધાને દિલ્હી લાવ્યા. અને બધાને કહ્યું કે સાહેબ તમે બધા મોદી સાહેબને સાંભળો અને નક્કી કરો કે તમારે ભારતમાં શું કરવાનું છે. મતલબ કે જર્મની પણ ભારતમાં મોટા પાયે રોકાણ કરવા આતુર છે. એટલું જ નહીં, તેમણે એક મહત્વની વાત કહી છે જે યુવાનોને ઉપયોગી થશે. અગાઉ જર્મની 20 હજાર વિઝા આપતું હતું, તેઓ આવ્યા અને જાહેરાત કરી કે તેઓ 90 હજાર વિઝા આપશે અને અમને યુવાનોની જરૂર છે, અમારે અમારી ફેક્ટરીમાં માનવબળની જરૂર છે. અને ભારતના યુવાનોની તાકાત ઘણી છે અને ભારતના લોકો કાયદાનું પાલન કરનારા લોકો છે, તેઓ એવા લોકો છે જેઓ સુખ અને શાંતિથી સાથે રહે છે. અમારે અહીં 90 હજાર લોકોની જરૂર છે અને તેમણે દર વર્ષે 90 હજાર લોકોને વિઝા આપવાની જાહેરાત કરી છે. હવે તક આપણા લોકોના હાથમાં છે કે તેઓ તેમની જરૂરિયાત મુજબ તૈયારી કરે. આજે સ્પેનના રાષ્ટ્રપતિ આવ્યા હતા, સ્પેને ભારતમાં આટલું મોટું રોકાણ કરવું જોઈએ, આજે વડોદરામાં ટ્રાન્સપોર્ટ ફેક્ટરી બનશે, તેના કારણે ગુજરાતના નાના ઉદ્યોગોને મોટો ફાયદો થશે. રાજકોટની નાની ફેક્ટરીઓ જે નાના ઓજારો બનાવે છે તે પણ ત્યાં આ એરક્રાફ્ટનું ઉત્પાદન કરવામાં આવશે. ગુજરાતના ખૂણે-ખૂણેથી નાના લેથ મશીન પર કામ કરતા લોકો પણ નાના-નાના પાર્ટ્સ બનાવીને આપશે, કારણ કે એક એરક્રાફ્ટમાં હજારો પાર્ટ્સ વપરાય છે અને દરેક ફેક્ટરી દરેક પાર્ટમાં માસ્ટરી ધરાવે છે. આ કામ આખા સૌરાષ્ટ્રમાં થાય છે જ્યાં લઘુ ઉદ્યોગોનું માળખું છે… ભાઈ, આ માટે પાંચેય આંગળીઓ ઘીમાં છે, તેના કારણે રોજગારીની ઘણી તકો આવવાની છે.

મિત્રો,

જ્યારે મને અહીં ગુજરાતની અંદર રહેવાનો મોકો મળ્યો, જ્યારે હું તમારી સેવામાં વ્યસ્ત હતો, ત્યારે ગુજરાતના વિકાસની સાથે સાથે દેશનો વિકાસ, અને મારો મંત્ર હતો ભારતના વિકાસ માટે ગુજરાતનો વિકાસ, વિકસિત ગુજરાત, વિકસિત ભારત. આ સ્વપ્નને સાકાર કરવા માટે પાથને મજબૂત કરવા માટે કામ કરે છે.

મિત્રો,

આજે ઘણા સમય પછી ઘણા જુના મિત્રો સાથે આવ્યો છું. હું બધા જૂના ચહેરાઓ જોઉં છું, બધા હસતા હોય છે, હું ખુશી અનુભવું છું. ફરી એક વાર હું મારા સવજીભાઈને કહું છું કે તમે સુરત જવાનું બંધ કરો અને માત્ર પાણી જ કહેતા રહો, તમે સુરતમાં કરી નાખ્યું, હવે માટી ઉપાડો અને ગુજરાતના ખૂણે-ખૂણે પાણી આપો. ગુજરાતને 80/20 યોજનાઓનો સંપૂર્ણ લાભ આપો, હું તમને ખૂબ ખૂબ શુભેચ્છા પાઠવું છું.

મારી સાથે બોલો

ભારત માતાની જય

ભારત માતાની જય

ભારત માતાની જય

આભાર મિત્રો.

AP/GP/JT

સોશિયલ મીડિયા પર અમને ફોલો કરો :  @PIBAhmedabad    /pibahmedabad1964    /pibahmedabad  pibahmedabad1964[at]gmail[dot]com