કેન્દ્રીય ગૃહ મંત્રી અને સહકારિતા મંત્રી શ્રી અમિત શાહ 21 ઓક્ટોબર, 2024 ને સોમવારના રોજ નવી દિલ્હીમાં રાષ્ટ્રીય પોલીસ સ્મારક ખાતે પોલીસ સ્મારક દિને શહીદોને શ્રદ્ધાંજલિ અર્પણ કરશે.

21 ઓક્ટોબર, 1959ના રોજ, લદ્દાખના હોટ સ્પ્રિંગ્સ ખાતે ભારે હથિયારોથી સજ્જ ચીની સૈનિકો દ્વારા કરવામાં આવેલા હુમલામાં દસ બહાદુર પોલીસજવાનોએ પોતાના જીવનનું બલિદાન આપ્યું હતું. 21 ઓક્ટોબર આ શહીદો અને અન્ય તમામ શહીદોની યાદમાં મનાવવામાં આવે છે જેમણે ફરજ દરમિયાન સર્વોચ્ચ બલિદાન આપ્યું હતું. પોલીસ કર્મચારીઓ દ્વારા આપવામાં આવેલા બલિદાન અને રાષ્ટ્રીય સુરક્ષા અને અખંડિતતાની જાળવણીમાં તેમની સર્વોચ્ચ ભૂમિકાને ધ્યાનમાં રાખીને પ્રધાનમંત્રી શ્રી નરેન્દ્ર મોદીએ પોલીસ સ્મારક દિવસ – 2018નાં રોજ નવી દિલ્હીનાં ચાણક્યપુરીમાં રાષ્ટ્રીય પોલીસ સ્મારક (એનપીએમ) દેશને અર્પણ કર્યું હતું.

આ સ્મારક પોલીસ દળોને રાષ્ટ્રીય ઓળખ, ગર્વ, હેતુની એકતા, સમાન ઇતિહાસ અને નિયતિની ભાવના પ્રદાન કરે છે તેમજ તેમના જીવનની કિંમતે પણ રાષ્ટ્રની રક્ષા કરવાની તેમની પ્રતિબદ્ધતાને પ્રતિપાદિત કરે છે. આ સ્મારકમાં કેન્દ્રીય શિલ્પ, 'શૌર્યની દિવાલ' અને એક સંગ્રહાલયનો સમાવેશ થાય છે. સેન્ટ્રલ સ્કલ્પ્ચર, જે 30 ફૂટ ઊંચું ગ્રેનાઇટ મોનોલિથ સેનોટાફ છે, તે પોલીસ કર્મચારીઓની તાકાત, સ્થિતિસ્થાપકતા અને નિ:સ્વાર્થ સેવા માટે વપરાય છે. શૌર્યની દીવાલ કે જેના પર શહીદોનાં નામ કોતરવામાં આવ્યાં છે તે આઝાદી પછી ફરજ દરમિયાન પોતાના જીવનનું બલિદાન આપનારા પોલીસ કર્મચારીઓની બહાદુરી અને બલિદાનની દ્રઢ સ્વીકૃતિ છે. આ સંગ્રહાલયની કલ્પના ભારતમાં પોલીસિંગ પરના એતિહાસિક અને વિકસિત પ્રદર્શન તરીકે કરવામાં આવી છે. આ સ્મારક તીર્થસ્થાન છે, જે પોલીસ કર્મચારીઓ અને નાગરિકો બંને માટે આદરનું સ્થળ છે. સોમવાર સિવાયના તમામ દિવસોમાં એનપીએમ જાહેર જનતા માટે ખુલ્લી રહે છે. સેન્ટ્રલ આર્મ્ડ પોલીસ ફોર્સિસ (સીએપીએફ) દર શનિવારે અને રવિવારે સાંજે એનપીએમ ખાતે બેન્ડ ડિસ્પ્લે, પરેડ અને રિટ્રીટ સેરેમનીનું આયોજન કરે છે, જે સૂર્યાસ્તના એક કલાક પહેલા શરૂ થાય છે.

દેશભરમાં પોલીસ સ્મારક દિવસ એટલે કે 21 ઓક્ટોબરની ઉજવણી કરવામાં આવે છે અને રાષ્ટ્રીય પોલીસ સ્મારક ખાતે આયોજિત મુખ્ય કાર્યક્રમ સાથે પોલીસ શહીદોને શ્રદ્ધાંજલિ આપવામાં આવે છે, જે પરંપરાગત રીતે કેન્દ્રીય ગૃહ મંત્રીની અધ્યક્ષતામાં હોય છે. દિલ્હી પોલીસ સાથે સીએપીએફની સંયુક્ત પરેડ યોજવામાં આવી છે. કેન્દ્રીય ગૃહ મંત્રી, રાજ્યમંત્રી, સાંસદો, સીએપીએફ/સીપીઓના વડાઓ વગેરે શહીદોને પુષ્પાંજલિ અર્પણ કરીને શ્રદ્ધાંજલિ અર્પણ કરે છે. ત્યારબાદ કેન્દ્રીય ગૃહમંત્રીએ વિધાનસભાને સંબોધન કરીને શહીદોને યાદ કર્યા હતા અને પોલીસિંગના પડકારોની રૂપરેખા આપી હતી. નિવૃત્ત ડીજી, પોલીસ બિરાદરોના અધિકારીઓ અને અન્ય મહાનુભાવો પણ ઉપસ્થિત રહે છે. કાર્યક્રમનું સમાપન કેન્દ્રીય ગૃહ મંત્રીએ હોટ સ્પ્રિંગ્સના શહીદોને સમર્પિત વેદી પર પુષ્પાંજલિ અર્પણ કરીને કર્યું હતું.

ત્યારબાદ સીએપીએફ/સીપીઓ 22થી 30 ઓક્ટોબર દરમિયાન એનપીએમ ખાતે વિવિધ સ્મારક કાર્યક્રમોનું આયોજન કરે છે, જેમાં શહીદોનાં પરિવારજનોની મુલાકાત, પોલીસ બેન્ડ ડિસ્પ્લે, મોટરસાઇકલ રેલી, શહીદો માટે દોડ, રક્તદાન શિબિર, નિબંધ/પેઇન્ટિંગ સ્પર્ધાઓ, પોલીસ કર્મચારીઓનાં બલિદાન, શૌર્ય અને સેવાને દર્શાવતી વીડિયો ફિલ્મોનું પ્રદર્શન સામેલ છે. આ સમયગાળા દરમિયાન તમામ પોલીસ દળો દ્વારા દેશભરમાં સમાન કાર્યક્રમોનું આયોજન કરવામાં આવે છે.

રાષ્ટ્રીય પોલીસ સ્મારક

ચાણક્યપુરી, નવી દિલ્હી

AP/GP/JD