કૃષિ અને ખેડૂત કલ્યાણ વિભાગના (DA&FW) સચિવ ડૉ. દેવેશ ચતુર્વેદીએ સંયુક્ત રાષ્ટ્ર વિશ્વના પ્રતિનિધિઓ સાથે કન્ટ્રી સ્ટ્રેટેજિક પ્લાન (CSP) 2023-2027ના અમલીકરણની સમીક્ષા કરવા માટે ખાદ્ય કાર્યક્રમ (UN WFP) અને સંબંધિત મંત્રાલયો/વિભાગોના સભ્યો સાથે કન્ટ્રી પ્રોગ્રામ એડવાઇઝરી કમિટી (CPAC)ની એક બેઠકની અધ્યક્ષતા કરી હતી.

ક્ષમતા નિર્માણ અને તકનીકી સહાય દ્વારા ખાદ્ય સુરક્ષા અને પોષણમાં રાષ્ટ્રીય પ્રાથમિકતાઓને સંબોધવા માટે, કૃષિ અને ખેડૂત કલ્યાણ વિભાગ અને સંયુક્ત રાષ્ટ્ર વિશ્વ ખાદ્ય કાર્યક્રમ વચ્ચે સમજૂતી કરાર (એમઓયુ) પર હસ્તાક્ષર કરવામાં આવ્યા હતા. એમઓયુ હેઠળ, CSP 2023-27 ચાર વ્યૂહાત્મક પરિણામોને સંબોધિત કરે છે જેમાં (i) વધુ અસરકારક અને કાર્યક્ષમ રાષ્ટ્રીય ખાદ્ય-આધારિત સામાજિક સુરક્ષા પ્રણાલી; (ii) વૈવિધ્યસભર, પૌષ્ટિક અને ફોર્ટિફાઇડ ખોરાકના વપરાશમાં વધારો; (iii) મહિલાઓની સામાજિક અને નાણાકીય ગતિશીલતામાં વધારો કરવો; અને (iv) આબોહવા-સ્થિતિસ્થાપક આજીવિકા અને ખાદ્ય પ્રણાલીઓનું નિર્માણ કરવા માટે અનુકૂલનશીલ ક્ષમતાને મજબૂત બનાવવાનું સામેલ છે.

કન્ટ્રી સ્ટ્રેટેજિક પ્લાન હેઠળની પહેલોની પ્રગતિનું સંકલન અને સમીક્ષા કરવા માટે, ડૉ. દેવેશ ચતુર્વેદીના અધ્યક્ષપદે એક દેશ કાર્યક્રમ સલાહકાર સમિતિની રચના કરવામાં આવી છે અને સંબંધિત મંત્રાલયો અને નીતિ આયોગના સંયુક્ત સચિવો તેના સભ્યો છે. સમિતિની બેઠક ઓછામાં ઓછી વર્ષે મળે છે. CSP 2023-27 હેઠળ CPACની આ પ્રથમ બેઠક હતી જેમાં ચાલુ કન્ટ્રી સ્ટ્રેટેજિક પ્લાન (CSP)ની પ્રગતિ અને સિદ્ધિઓની સમીક્ષા અને ચર્ચા કરવામાં આવી.

WFPના કન્ટ્રી ડાયરેક્ટર શ્રીમતી એલિઝાબેથ ફૉરેએ સમિતિને CSPના વિવિધ લક્ષ્યાંકિત પરિણામોની સ્થિતિ વિશે માહિતી આપી. WFP એ આસામ, ઓડિશા, તમિલનાડુ અને આંધ્રપ્રદેશ જેવા રાજ્યોમાં કૃષિમાં પરિવર્તન અને નાના ખેડૂતો માટે ખાદ્ય સુરક્ષા વધારવાનો સમાવેશ કરતી વિવિધ ચાલુ પહેલો વિશે માહિતી આપી હતી; બાજરીને મુખ્ય પ્રવાહમાં લાવવા માટે રાષ્ટ્રવ્યાપી પ્રયાસો; 'સિક્યોર ફિશિંગ' એપ્લિકેશન દ્વારા માછીમારી સમુદાયોમાં સ્થિતિસ્થાપકતાનું નિર્માણ કરવું; પબ્લિક ડિસ્ટ્રિબ્યુશન સિસ્ટમ (PDS)ને ઑપ્ટિમાઇઝ કરવા માટેની પહેલ; અન્નપૂર્તિ પહેલ અનાજ એટીએમ પ્રદાન કરે છે; શાળા પોષક-બગીચા; એન્ડ્રિસ ફોર્ટિફિકેશન વગેરે સામેલ છે.

ડો. દેવેશ ચતુર્વેદીએ પ્રકાશ પાડ્યો હતો કે વિભાગ અને WFP એ ખાદ્ય અને પોષણ સુરક્ષા હાંસલ કરવાના સહિયારા ધ્યેય દ્વારા સંચાલિત લાંબા સમયથી ભાગીદારી જાળવી રાખી છે. તેમણે અધિકારીઓને સ્કેલેબલ હસ્તક્ષેપો અને પહેલોને ઓળખવા અને મંત્રાલયો/વિભાગોના ચાલુ કાર્યક્રમોમાં તેનો સમાવેશ કરવા માટેની પદ્ધતિ તૈયાર કરવાનું સૂચન કર્યું. તેમણે આગળ WFPને કૃષિ ક્ષેત્રે મહત્વની પહેલો અને પાઇલોટ્સ વિશે વિશેષ રૂપે વિભાગના અધિકારીઓ સાથે રજૂઆત કરવા અને ચર્ચા કરવા માટે એક દિવસીય વર્કશોપનું આયોજન કરવાની સલાહ આપી. તેમણે એ વાત પર પણ ભાર મૂક્યો હતો કે કાર્યક્રમોના પોષણના પરિણામોને એક્સેસ કરતી વખતે આપણે ભારતીય વસ્તી માટે લાગુ પડતા પોષણ પરના ધોરણોને પણ જોવું જોઈએ. વિવિધ અનાજની ચાલી રહેલી ફોર્ટિફાઇડ જાતો સાથે, લાલ અને કાળા ચોખા અને બાજરીની હાલની સ્થાનિક જાતો, જે પૌષ્ટિક છે, તેને પણ લોકપ્રિય બનાવવી જોઈએ. તેમણે ફાર્મર પ્રોડ્યુસર ઓર્ગેનાઈઝેશન (FPO)ને વિભિન્ન પહેલ લાવવાની શક્યતાઓ શોધવાની પણ સલાહ આપી.

આ બેઠકમાં ખોરાક અને જાહેર વિતરણ વિભાગ, મહિલા અને બાળ વિકાસ મંત્રાલય, ગ્રામીણ વિકાસ મંત્રાલય, પર્યાવરણ, વનીકરણ અને જળવાયુ પરિવર્તન મંત્રાલય, શાળા શિક્ષણ અને સાક્ષરતા વિભાગ, વિદેશ મંત્રાલય, નેશનલ ડિઝાસ્ટર મેનેજમેન્ટ ઓથોરિટી, ભારત હવામાન વિભાગ અને પૃથ્વી વિજ્ઞાન મંત્રાલયના અધિકારીઓ અને પ્રતિનિધિઓએ પણ હાજરી આપી હતી.

AP/GP/JT

સોશિયલ મીડિયા પર અમને ફોલો કરો :  @PIBAhmedabad    /pibahmedabad1964    /pibahmedabad  pibahmedabad1964[at]gmail[dot]com