ಕೇಂದ್ರ ಸರ್ಕಾರವು ವಿವಿಧ ಯೋಜನೆಗಳು ಮತ್ತು ಕಾರ್ಯಕ್ರಮಗಳ ಮೂಲಕ ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷ ಅಥವಾ ಪರೋಕ್ಷವಾಗಿ ಆರ್ಥಿಕ ನೆರವು ನೀಡುವ ಮೂಲಕ ದೇಶದ ಕ್ರೀಡಾ ಪಟುಗಳಿಗೆ ಕ್ರೀಡೆಯನ್ನು ವೃತ್ತಿಯನ್ನಾಗಿ ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳಲು ಪ್ರೋತ್ಸಾಹಿಸುತ್ತಿದೆ. ಈ ಯೋಜನೆಗಳ ವಿವರಗಳು ಈ ಕೆಳಗಿನಂತಿವೆ:

I. ಖೇಲೋ ಇಂಡಿಯಾ ಸ್ಕೀಮ್ ನ " ಖೇಲೋ ಇಂಡಿಯಾ ಸೆಂಟರ್ ಗಳು ಮತ್ತು ಸ್ಪೋರ್ಟ್ಸ್ ಅಕಾಡೆಮಿಗಳು " ಘಟಕದ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ , ಖೇಲೋ ಇಂಡಿಯಾ ಪ್ಲಾನ್ಮೆಂಟ್ ಗುರುತಿಸಲಾದ ಪ್ರತಿಭೆಗಳಿಗೆ ಮಾನ್ಯತೆ ಪಡೆದ ಖೇಲೋ ಇಂಡಿಯಾ ಅಕಾಡೆಮಿಗಳಿಗೆ ಸೇರುವ ಆಯ್ಕೆಯನ್ನು ನೀಡಲಾಗುತ್ತದೆ. ತರಬೇತಿ, ತರಬೇತಿ, ಸ್ಪರ್ಧೆಗಳ ವೆಚ್ಚಗಳ ಪ್ರದರ್ಶನಗಳು , ಶಿಕ್ಷಣ , ಸಲಕರಣೆ ಬೆಂಬಲ, ವೈಜ್ಞಾನಿಕ ನೆರವು ಇತ್ಯಾದಿಗಳಿಗಾಗಿ ವಾರ್ಷಿಕ ರೂ 6.28 ಲಕ್ಷ ( ಪಾಕೆಟ್ ಭತ್ಯೆಯಾಗಿ ರೂ 1.20 ಲಕ್ಷ ಸೇರಿದಂತೆ) ಹಣಕಾಸಿನ ನೆರವು ನೀಡಲಾಗುತ್ತದೆ. ಹೆಚ್ಚುವರಿಯಾಗಿ , ಖೇಲೋ ಇಂಡಿಯಾ ಸ್ಕೀಮ್ ನ ಖೇಲೋ ಇಂಡಿಯಾ ಸೆಂಟರ್ ವರ್ಟಿಕಲ್ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ , ಮಾಜಿ ಚಾಂಪಿಯನ್ ಅಥ್ಲೀಟ್ ಗಳನ್ನು (ಪಿಸಿಎ) ಖೇಲೋ ಇಂಡಿಯಾ ಸೆಂಟರ್ ಗಳಲ್ಲಿ (ಕೆಐಐ) ತರಬೇತುದಾರರು / ಮಾರ್ಗದರ್ಶಕರಾಗಿ ನೇಮಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ.  ಅವರು ಈ ಕ್ರೀಡಾಪಟುಗಳಿಗೆ ತರಬೇತಿ ನೀಡುತ್ತಾರೆ.  KIC ಅನ್ನು ಸ್ವಾಯತ್ತ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ಅಥವಾ ರಾಜ್ಯ/UT ಕ್ರೀಡಾ ಇಲಾಖೆಯ ಬೆಂಬಲದೊಂದಿಗೆ ನಡೆಸುತ್ತಾರೆ. ಇದೀಗ 36 ರಾಜ್ಯಗಳು/UTಗಳಲ್ಲಿ 1059 ಖೇಲೋ ಇಂಡಿಯಾ ಕೇಂದ್ರಗಳಲ್ಲಿ 918 ಪಿಸಿಎಗಳನ್ನು ನೇಮಿಸಿಕೊಳ್ಳಲಾಗಿದೆ.

II. ಟಾರ್ಗೆಟ್ ಒಲಂಪಿಕ್ ಪೋಡಿಯಂ ಸ್ಕೀಮ್ ( TOPS ) ಅಡಿಯಲ್ಲಿ , ಒಲಂಪಿಕ್ ಮತ್ತು ಪ್ಯಾರಾಲಿಂಪಿಕ್ ಕ್ರೀಡಾಕೂಟಗಳಿಗೆ ತಯಾರಿ ನಡೆಸಲು ಸರ್ಕಾರವು ಭಾರತದ ಪ್ರಮುಖ ಕ್ರೀಡಾಪಟುಗಳಿಗೆ ನೆರವು ಒದಗಿಸುತ್ತಿದೆ.  ಆಯ್ಕೆಯಾದ ಆಟಗಾರರಿಗೆ ಕಸ್ಟಮೈಸ್ ಮಾಡಿದ ತರಬೇತಿ ಮತ್ತು ಬೆಂಬಲಕ್ಕಾಗಿ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಕ್ರೀಡಾ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ನಿಧಿಯಿಂದ ( NSDF ) ಧನಸಹಾಯವನ್ನು ಪಡೆದಿದೆ , ಇದು ಸಚಿವಾಲಯದ ಸಾಮಾನ್ಯ ಯೋಜನೆಗಳ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಲಭ್ಯವಿಲ್ಲ. ಕೋರ್ ಗ್ರೂಪ್ ಅಥ್ಲೀಟ್ಗಳಿಗೆ ತಿಂಗಳಿಗೆ ರೂ 50,000 ದರದಲ್ಲಿ ಪಾಕೆಟ್ ಭತ್ಯೆ ( OPA ) ನೀಡಲಾಗುತ್ತದೆ . ಪಾಕೆಟ್ ಭತ್ಯೆಯ ಹೊರತಾಗಿ , ಕ್ರೀಡಾಪಟು ಸಲ್ಲಿಸಿದ ತರಬೇತಿ ಯೋಜನೆಯ ಸಂಪೂರ್ಣ ವೆಚ್ಚವನ್ನು ಮಿಷನ್ ಒಲಿಂಪಿಕ್ ಸೆಲ್ ( MOC ) ಪರಿಗಣಿಸುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಅನುಮೋದಿಸುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಇದನ್ನು TOPS ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಪೂರೈಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಪ್ರಸ್ತುತ, 174 ವೈಯಕ್ತಿಕ ಕ್ರೀಡಾಪಟುಗಳು ಮತ್ತು 2 ಹಾಕಿ ತಂಡಗಳನ್ನು (M&W) ಕೋರ್ ಗ್ರೂಪ್ ಆಗಿ ಯೋಜನೆಯ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಆಯ್ಕೆ ಮಾಡಲಾಗಿದೆ. ಅಲ್ಲದೆ, ಡೆವಲಪ್ಮೆಂಟ್ ಗ್ರೂಪ್ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ, ಭಾರತದ ಒಲಿಂಪಿಕ್ ತಯಾರಿಯಲ್ಲಿ ಕೇಂದ್ರೀಕೃತ ವಿಧಾನವನ್ನು ಖಚಿತಪಡಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು 134 ಅತ್ಯುತ್ತಮ ಕ್ರೀಡಾ ಪ್ರತಿಭೆಗಳ ಪ್ರತಿಭಾ ಗುರುತಿಸುವಿಕೆಯನ್ನು ಪೂರ್ಣಗೊಳಿಸಲಾಗಿದೆ. ಟಾಪ್ಸ್ ಡೆವಲಪ್ಮೆಂಟ್ ಗ್ರೂಪ್ ಅಥ್ಲೀಟ್ ರೂ. 25,000/-  ಒಪಿಎ ಪಡೆಯುತ್ತಿದ್ದಾರೆ. 

III. ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಕ್ರೀಡಾ ಒಕ್ಕೂಟಗಳಿಗೆ ಸಹಾಯ ಯೋಜನೆ(ANSF) ಅಡಿಯಲ್ಲಿ , ಕ್ರೀಡಾಪಟುಗಳ ತರಬೇತಿಗಾಗಿ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಕ್ರೀಡಾ ಒಕ್ಕೂಟಗಳಿಗೆ (NSF) ಹಣಕಾಸಿನ ನೆರವು ನೀಡಲಾಗುತ್ತದೆ , ಇದರಲ್ಲಿ ತರಬೇತಿ , ಅಂತರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಈವೆಂಟ್ಗಳಲ್ಲಿ ಭಾಗವಹಿಸುವಿಕೆ , ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಚಾಂಪಿಯನ್ಶಿಪ್ಗಳ ಸಂಘಟನೆ, ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಅಂತರರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಪಂದ್ಯಾವಳಿಗಳ ಸಂಘಟನೆ , ವಿದೇಶಿ ತರಬೇತುದಾರರು / ಬೆಂಬಲ ಸಿಬ್ಬಂದಿ ನೇಮಕಕ್ಕೆ ಅಗತ್ಯವಿರುವ ಎಲ್ಲಾ ಸೌಲಭ್ಯಗಳು , ವೈಜ್ಞಾನಿಕ ಮತ್ತು ವೈದ್ಯಕೀಯ ನೆರವು ಇತ್ಯಾದಿಗಳನ್ನು ಸೇರಿಸಲಾಗಿದೆ.

IV. ಪಂಡಿತ್ ದೀನದಯಾಳ್ ಉಪಾಧ್ಯಾಯ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಆಟಗಾರರ ಕಲ್ಯಾಣ ನಿಧಿ (PDUNWFS) ಯೋಜನೆಯಡಿ, ಬಡತನ ರೇಖೆಗಿಂತ ಕೆಳಗಿರುವ ಆಟಗಾರರಿಗೆ ತರಬೇತಿ, ಕ್ರೀಡಾ ಸಾಮಗ್ರಿಗಳ ಖರೀದಿ, ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಮತ್ತು ಅಂತರರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಕ್ರೀಡಾಕೂಟಗಳಲ್ಲಿ ಭಾಗವಹಿಸಲು ಸರ್ಕಾರವು ನೇರ ಆರ್ಥಿಕ ನೆರವು (ರೂ . 2.50 ಲಕ್ಷದವರೆಗೆ) ಒದಗಿಸುತ್ತಿದೆ. 

V. ಸಕ್ರಿಯ ಕ್ರೀಡೆಗಳಿಂದ ನಿವೃತ್ತಿ ಹೊಂದಿದ ನಂತರ ಅತ್ಯುತ್ತಮ ಕ್ರೀಡಾಪಟುಗಳಿಗೆ ಪಿಂಚಣಿ ಯೋಜನೆಯ ಮೂಲಕ ಸರ್ಕಾರವು ಹಣಕಾಸಿನ ನೆರವು ನೀಡುತ್ತದೆ.ಇದು ಅತ್ಯುತ್ತಮ ಕ್ರೀಡಾ ಪಟುಗಳಿಗೆ ಸಬ್ಸಿಡಿಗಳ ಮೂಲಕ ಖಾತರಿಯ ಮಾಸಿಕ ಆದಾಯವನ್ನು ಒದಗಿಸುವ ಗುರಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ಪ್ರಸ್ತುತ ಯೋಜನೆಯಡಿ, ಮಾಸಿಕ ಪಿಂಚಣಿ ರೂ. 12,000/- ರಿಂದ ರೂ. 20,000/- ಅರ್ಹ ಮಾಜಿ ಕ್ರೀಡಾ ಪಟುಗಳಿಗೆ ನೀಡಲಾಗುತ್ತದೆ.    

VI.   ಅಂತರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಕ್ರೀಡಾಕೂಟಗಳಲ್ಲಿ ಪದಕ ವಿಜೇತರು ಮತ್ತು ಅವರ ತರಬೇತುದಾರರಿಗೆ ನಗದು ಪುರಸ್ಕಾರಗಳ ಯೋಜನೆಯಡಿಯಲ್ಲಿ, ಅತ್ಯುತ್ತಮ ಕ್ರೀಡಾ ಪಟುಗಳಿಗೆ ಅವರ ಉನ್ನತ ಸಾಧನೆಗಳಿಗಾಗಿ ಅವರನ್ನು ಪ್ರೇರೇಪಿಸಲು ಮತ್ತು ಯುವ ಪೀಳಿಗೆಯನ್ನು ಕ್ರೀಡೆಯತ್ತ ಆಕರ್ಷಿಸಲು ಸ್ಫೂರ್ತಿದಾಯಕ ಮಾದರಿಗಳಾಗಿ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸಲು ಸರ್ಕಾರವು ನಗದು ಪ್ರಶಸ್ತಿಗಳನ್ನು ನೀಡುತ್ತದೆ. ಈ ಯೋಜನೆಯಡಿ ಅಂತಾರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಸ್ಪರ್ಧೆಗಳಲ್ಲಿ ಪದಕ ಗೆದ್ದ ಕ್ರೀಡಾಪಟುಗಳಿಗೆ ರೂ. 20,000 ರಿಂದ ರೂ. 75,00,000 ವರೆಗೆ ನಗದು ಬಹುಮಾನ ನೀಡಲಾಗುತ್ತಿದೆ.

VII. ಮೇಲೆ ತಿಳಿಸಿದ ಯೋಜನೆಗಳ ಹೊರತಾಗಿ, ಅಂತರರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಕ್ರೀಡಾಕೂಟಗಳಲ್ಲಿ ಪದಕ ಗೆದ್ದ ಕ್ರೀಡಾಪಟುವನ್ನು ಗೌರವಿಸಲು ಸರ್ಕಾರವು ಪ್ರತಿ ವರ್ಷ ಮೇಜರ್ ಧ್ಯಾನ್ ಚಂದ್ ಖೇಲ್ ರತ್ನ ಪ್ರಶಸ್ತಿ, ಅರ್ಜುನ ಪ್ರಶಸ್ತಿ ಮತ್ತು ದ್ರೋಣಾಚಾರ್ಯ ಪ್ರಶಸ್ತಿಗಳಂತಹ ವಿವಿಧ ವಿಭಾಗಗಳ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಕ್ರೀಡಾ ಪ್ರಶಸ್ತಿಗಳನ್ನು ನೀಡುತ್ತಿದೆ.

ಕೇಂದ್ರ ಯುವಜನ ವ್ಯವಹಾರ ಮತ್ತು ಕ್ರೀಡಾ ಸಚಿವರಾದ ಡಾ. ಮನ್ಸುಖ್ ಮಾಂಡವಿಯ ಅವರು ಇಂದು ಲೋಕಸಭೆಯಲ್ಲಿ ಲಿಖಿತ ಉತ್ತರದಲ್ಲಿ ಈ ಮಾಹಿತಿ ನೀಡಿದ್ದಾರೆ.

*****