ਭਾਰਤੀ ਭੂ-ਵਿਗਿਆਨ ਸਰਵੇਖਣ (ਜੀਐੱਸਆਈ) ਨੇ 22 ਦਸੰਬਰ 2023 ਨੂੰ ਜੀਐੱਸਆਈ ਟ੍ਰੇਨਿੰਗ ਇੰਸਟੀਚਿਊਟ, ਹੈਦਰਾਬਾਦ ਵਿਖੇ "ਖਣਿਜ ਖੋਜ ਵਿੱਚ ਉਭਰਦੀਆਂ ਤਕਨੀਕਾਂ" 'ਤੇ ਇੱਕ ਵਰਕਸ਼ਾਪ ਦੀ ਮੇਜ਼ਬਾਨੀ ਕੀਤੀ। ਵਰਕਸ਼ਾਪ ਦਾ ਉਦਘਾਟਨ ਖਣਨ ਮੰਤਰਾਲੇ ਦੇ ਸਕੱਤਰ, ਸ਼੍ਰੀ ਵੀ ਐੱਲ ਕਾਂਥਾ ਰਾਓ ਨੇ ਕੀਤਾ।

ਇਸ ਮੌਕੇ 'ਤੇ ਬੋਲਦੇ ਹੋਏ, ਸ਼੍ਰੀ ਰਾਓ ਨੇ ਸਾਡੇ ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਖਣਿਜ ਖੋਜ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ ਨੂੰ ਤੇਜ਼ ਕਰਨ ਲਈ ਨਵੀਂ ਯੁੱਗ ਤਕਨਾਲੋਜੀ, ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਆਰਟੀਫਿਸ਼ੀਅਲ ਇੰਟੈਲੀਜੈਂਸ (ਏਆਈ) ਅਤੇ ਮਸ਼ੀਨ ਲਰਨਿੰਗ (ਐੱਮਐੱਲ) ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਦੀ ਲੋੜ 'ਤੇ ਜ਼ੋਰ ਦਿੱਤਾ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਭੂ-ਵਿਗਿਆਨਕ ਡੇਟਾ ਨੂੰ ਪ੍ਰੋਸੈਸ ਕਰਨ ਦੇ ਰਵਾਇਤੀ ਤਰੀਕੇ ਸਮਾਂ ਲੈਣ ਵਾਲੇ, ਮਹਿੰਗੇ ਅਤੇ ਕਈ ਵਾਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਸ਼ੁੱਧਤਾ ਵਿੱਚ ਸੀਮਤ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਏਆਈ ਅਤੇ ਐੱਮਐੱਲ ਵਰਗੀਆਂ ਨਵੀਆਂ ਤਕਨੀਕਾਂ ਦੇ ਆਗਮਨ ਦੇ ਨਾਲ, ਭੂ-ਵਿਗਿਆਨਕ ਡੇਟਾ ਹੌਲੀ-ਹੌਲੀ ਮਾਤਰਾ, ਮੁੱਲ, ਵਿਭਿੰਨਤਾ ਅਤੇ ਸਮਾਂਬੱਧਤਾ ਨੂੰ ਸ਼ਾਮਲ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਵੱਡੇ ਡੇਟਾ ਦੇ ਤੱਤਾਂ ਦੁਆਰਾ ਦਰਸਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਵੱਡੇ-ਡਾਟਾ ਤਕਨਾਲੋਜੀਆਂ ਦੇ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ, ਆਰਟੀਫਿਸ਼ੀਅਲ ਇੰਟੈਲੀਜੈਂਸ (ਏਆਈ) ਅਤੇ ਮਸ਼ੀਨ ਲਰਨਿੰਗ (ਐੱਮਐੱਲ) ਵਿਧੀਆਂ, ਉੱਚ-ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਕੰਪਿਊਟਿੰਗ ਦੇ ਵਿਕਾਸ ਦੇ ਨਾਲ, ਚੰਗੇ ਸੰਭਾਵੀ ਖਣਿਜ ਮਾਡਲਾਂ ਨੂੰ ਲੱਭਣ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ਾਲੀ ਸਾਬਤ ਹੋਈਆਂ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਸਰਕਾਰੀ ਪੀਐੱਸਯੂ ਅਤੇ ਨਿੱਜੀ ਹਿੱਸੇਦਾਰਾਂ ਨੂੰ ਜੀਐੱਸਆਈ ਦੇ ਨੈਸ਼ਨਲ ਜਿਓਸਾਇੰਸ ਡੇਟਾ ਰਿਪੋਜ਼ਟਰੀ (ਐੱਨਜੀਡੀਆਰ) ਪਲੇਟਫਾਰਮ ਤੋਂ ਵਿਸ਼ਾਲ ਭੂ-ਵਿਗਿਆਨਕ ਡੇਟਾ ਦੀ ਸਰਵੋਤਮ ਵਰਤੋਂ ਕਰਨ ਦੀ ਅਪੀਲ ਕੀਤੀ। ਸ਼੍ਰੀ ਰਾਓ ਨੇ ਏਆਈ ਅਤੇ ਐੱਮਐੱਲ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਕੇ ਖੋਜ ਦੇ ਵਾਤਾਵਰਣ ਨੂੰ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕਰਨ ਲਈ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਹਿੱਸਿਆਂ ਵਿੱਚ 20 ਅਜਿਹੀਆਂ ਵਰਕਸ਼ਾਪਾਂ ਦਾ ਪ੍ਰਬੰਧ ਕਰਨ ਦਾ ਵੀ ਨਿਰਦੇਸ਼ ਦਿੱਤਾ। ਸ਼੍ਰੀ ਰਾਓ ਨੇ ਸਮੇਂ ਦੀ ਬੱਚਤ ਲਈ ਮੈਪਿੰਗ ਲਈ ਡਰੋਨ ਸਰਵੇਖਣ ਦਾ ਲਾਭ ਲੈਣ ਦੀ ਸਲਾਹ ਦਿੱਤੀ ਅਤੇ ਖੋਜ ਦੇ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਕੰਮ ਕਰ ਰਹੀਆਂ ਸਾਰੀਆਂ ਸੂਚਿਤ ਖੋਜ ਏਜੰਸੀਆਂ ਅਤੇ ਸਟਾਰਟ-ਅੱਪਾਂ ਨੂੰ ਅਹਿਮ ਖਣਿਜਾਂ, ਪੋਟਾਸ਼ ਅਤੇ ਛੁਪੇ ਹੋਏ ਭੰਡਾਰਾਂ 'ਤੇ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਧਿਆਨ ਦੇਣ ਦੀ ਅਪੀਲ ਕੀਤੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਰਾਜ ਸਰਕਾਰਾਂ ਨੂੰ ਜੀਐੱਸਆਈ ਨਾਲ ਮਿਲ ਕੇ ਕੰਮ ਕਰਨ ਅਤੇ ਫਾਲੋ-ਅੱਪ ਕਾਰਵਾਈ ਵਜੋਂ ਅਜਿਹੀਆਂ ਵਰਕਸ਼ਾਪਾਂ ਦਾ ਆਯੋਜਨ ਕਰਨਾ ਜਾਰੀ ਰੱਖਣ ਦੀ ਅਪੀਲ ਕੀਤੀ।

ਸਭਾ ਨੂੰ ਸੰਬੋਧਨ ਕਰਦੇ ਹੋਏ, ਸ਼੍ਰੀ ਜਨਾਰਦਨ ਪ੍ਰਸਾਦ, ਡਾਇਰੈਕਟਰ ਜਨਰਲ, ਜੀਐੱਸਆਈ ਨੇ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਆਰਥਿਕ ਵਿਕਾਸ ਨੂੰ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਖਣਿਜ ਖੋਜ ਦੀ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਭੂਮਿਕਾ 'ਤੇ ਜ਼ੋਰ ਦਿੱਤਾ। ਜੀਐੱਸਆਈ ਦੀ ਯੋਜਨਾ ਵਧੇਰੇ ਕੁਸ਼ਲ ਅਤੇ ਸਟੀਕ ਖਣਿਜ ਸੰਭਾਵਨਾਵਾਂ ਲਈ ਡਰੋਨ, ਏਆਈ ਅਤੇ ਐੱਮਐੱਲ ਵਰਗੀਆਂ ਉੱਨਤ ਤਕਨੀਕਾਂ ਨੂੰ ਤੈਨਾਤ ਕਰਨ ਦੀ ਯੋਜਨਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਕੀਮਤੀ ਸਮੇਂ ਅਤੇ ਸਰੋਤਾਂ ਦੀ ਬਚਤ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਛੁਪੇ ਹੋਏ ਡਿਪਾਜ਼ਿਟ ਦਾ ਪਤਾ ਲਗਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਖਣਿਜ ਖੋਜ ਦੇ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਏਆਈ ਅਤੇ ਐੱਮਐੱਲ ਤਕਨਾਲੋਜੀ ਦੇ ਆਗਮਨ ਨਾਲ, ਖਣਿਜਕਰਨ ਲਈ ਸੰਭਾਵੀ ਖੇਤਰਾਂ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਣ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਸ਼ੁੱਧਤਾ ਦੇ ਕਾਰਨ, ਸਮੇਂ-ਪਰੀਖਿਆ ਮਸ਼ੀਨ ਸਿਖਲਾਈ ਐਲਗੋਰਿਦਮ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਡੇਟਾਸੈਟਾਂ ਦਾ ਏਕੀਕਰਣ ਪ੍ਰਸਿੱਧੀ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਖਾਸ ਤੌਰ 'ਤੇ ਏਆਈ ਨੇ ਸਮੇਂ ਦੇ ਹਿੱਸੇ ਨੂੰ ਜੋੜ ਕੇ 4ਡੀ ਮਾਡਲਿੰਗ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਉਪਭੋਗਤਾਵਾਂ ਦੀ ਮਦਦ ਕੀਤੀ ਹੈ ਜੋ ਭੂ-ਵਿਗਿਆਨਕ ਬਣਤਰਾਂ ਦੇ ਗਤੀਸ਼ੀਲ ਵਿਕਾਸ ਨੂੰ ਦੁਬਾਰਾ ਪੈਦਾ ਕਰਨ ਅਤੇ ਭੂ-ਵਿਗਿਆਨਕ ਬਣਤਰਾਂ ਦੇ ਪਿਛਲੇ ਵਿਗਾੜ ਇਤਿਹਾਸ ਨੂੰ ਮੁੜ ਬਣਾਉਣ ਦੀ ਇਜਾਜ਼ਤ ਦਿੰਦਾ ਹੈ।

ਤਕਨੀਕੀ ਸੈਸ਼ਨਾਂ ਨੇ ਏਆਈ, ਐੱਮਐੱਲ ਅਤੇ 3ਡੀ ਮਾਡਲਿੰਗ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਭੂ-ਵਿਗਿਆਨ ਡੇਟਾ ਏਕੀਕਰਣ ਨੂੰ ਛੋਹਿਆ, ਖਣਿਜ ਨਿਸ਼ਾਨਾ ਬਣਾਉਣ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਨੂੰ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਿਤ ਕੀਤਾ। ਜੀਐੱਸਆਈ, ਐੱਮਈਸੀਐੱਲ, ਆਈਆਈਟੀ, ਐੱਨਜੀਆਰਆਈ, ਐੱਨਏਐੱਲ, ਏਐੱਮਡੀ,ਡੀਐੱਮਜੀ, ਕਰਨਾਟਕ, ਕੇਆਈਓਸੀਐੱਲ, ਆਰਐੱਸਏਏ, ਇਸਰੋ, ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਆਫ਼ ਹੈਦਰਾਬਾਦ, ਆਈਆਈਸੀਟੀ, ਐੱਫਆਈਐੱਮਆਈ, ਰੁੰਗਟਾ ਸੰਨਜ਼ ਪ੍ਰਾਈਵੇਟ ਲਿਮਟਿਡ, ਐੱਮਪੀਐਕਸਜੀ ਐਕਸਪਲੋਰਸ਼ਨ ਪ੍ਰਾਈਵੇਟ ਲਿਮਿਟਡ, ਐੱਨਐੱਮਟੀਡੀਸੀ, ਐੱਮਐੱਮਪੀਐੱਲ, ਜੇਮਕੋਕਟੀ ਐਕਪਲੋਰੇਸ਼ਨ, ਈਡੀਐੱਸਟੈਕਨੋਲੌਜੀ, ਟਾਟਾ ਸਟੀਲ, ਸੀਗਰ ਜੀਓਸਾਇੰਸ ਪ੍ਰਾਈਵੇਟ ਲਿਮਿਟਡ, ਐਮਾਜ਼ਾਨ ਵੈੱਬ ਸੇਵਾਵਾਂ, ਮੈਕਫਰ ਅਤੇ ਜਿਓਮਰੀਨ ਸੋਲਿਊਸ਼ਨਜ਼ ਪ੍ਰਾਈਵੇਟ ਲਿਮਟਿਡ ਆਦਿ ਨੇ ਆਪਣੀ ਮੁਹਾਰਤ ਸਾਂਝੀ ਕੀਤੀ, ਖਣਿਜ ਖੋਜ ਨੂੰ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕਰਨ ਲਈ ਏਆਈ ਅਤੇ ਐੱਮਐੱਲ ਅਤੇ ਡਰੋਨ ਤਕਨਾਲੋਜੀ ਵਰਗੀ ਨਵੀਂ ਯੁੱਗ ਤਕਨਾਲੋਜੀ ਦੀ ਅਹਿਮ ਭੂਮਿਕਾ 'ਤੇ ਜ਼ੋਰ ਦਿੱਤਾ।

ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਮੌਕੇ ਸ਼੍ਰੀ ਵੀ ਐੱਲ ਕਾਂਥਾ ਰਾਓ ਨੇ ਕੈਮੀਕਲ ਲੈਬ, ਦੱਖਣੀ ਖੇਤਰ, ਜੀਐੱਸਆਈ ਹੈਦਰਾਬਾਦ ਵਿਖੇ ਗ੍ਰੇਫਾਈਟ ਟਿਊਬ ਐਟੋਮਾਈਜ਼ਰ (ਏਏਐਸ-ਜੀਟੀਏ) ਦੇ ਨਾਲ ਐਟੋਮਿਕ ਐਡਸੋਰਪਸ਼ਨ ਸਪੈਕਟਰੋਮੀਟਰ ਦਾ ਉਦਘਾਟਨ ਕੀਤਾ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਜੀਐੱਸਆਈ ਟਰੇਨਿੰਗ ਇੰਸਟੀਚਿਊਟ ਕੈਂਪਸ ਦੇ ਮੁੱਖ ਗੇਟ 'ਤੇ ਹਾਈ ਮਾਸਟ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਝੰਡੇ ਦਾ ਉਦਘਾਟਨ ਵੀ ਕੀਤਾ।

ਇਹ ਸਮਾਗਮ ਪੈਨਲ ਵਿਚਾਰ-ਵਟਾਂਦਰੇ, ਵੱਖ-ਵੱਖ ਸਰਕਾਰੀ ਏਜੰਸੀਆਂ ਅਤੇ ਨਿੱਜੀ ਹਿਤਧਾਰਕਾਂ ਵਿਚਕਾਰ ਗੱਲਬਾਤ ਸੈਸ਼ਨਾਂ ਨਾਲ ਸਮਾਪਤ ਹੋਇਆ। । ਵਰਕਸ਼ਾਪ ਨੇ ਨਾ ਸਿਰਫ਼ ਖੋਜ ਲਈ ਅਨੁਕੂਲ ਈਕੋਸਿਸਟਮ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਜੀਐੱਸਆਈ ਦੀ ਵਚਨਬੱਧਤਾ ਨੂੰ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਿਤ ਕੀਤਾ ਬਲਕਿ ਖਣਿਜ ਖੋਜ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਸਹਿਯੋਗੀ ਅਤੇ ਤਕਨੀਕੀ-ਸੰਚਾਲਿਤ ਭਵਿੱਖ ਲਈ ਪੜਾਅ ਵੀ ਤੈਅ ਕੀਤਾ।

****

ਬੀਵਾਈ/ਆਰਕੇਪੀ/ਐੱਸਟੀ

(Release ID: 1992046) Visitor Counter : 104