કેન્દ્રીય ગૃહ મંત્રી અને સહકારિતા મંત્રી શ્રી અમિત શાહે આજે નવી દિલ્હીમાં આદિજાતિ યુવા આદાન-પ્રદાન કાર્યક્રમ (ટીવાયઇપી) અંતર્ગત 200 આદિવાસી યુવાનો સાથે વાર્તાલાપ કર્યો.

આદિવાસી યુવાનો સાથેની વાતચીત દરમિયાન કેન્દ્રીય ગૃહમંત્રીએ જણાવ્યું હતું કે, આજે આદિવાસી સમાજના લોકો માટે ઘણી તકો ઉપલબ્ધ છે. તેમણે કહ્યું હતું કે, આ ગર્વની વાત છે કે, એક આદિવાસી મહિલા શ્રીમતી દ્રોપદી મુર્મુ ભારતનાં રાષ્ટ્રપતિ છે. શ્રી શાહે જણાવ્યું હતું કે, પ્રધાનમંત્રી શ્રી નરેન્દ્ર મોદીએ દેશની આઝાદીની લડતમાં સર્વસ્વનું બલિદાન આપનારા આદિવાસી સ્વાતંત્ર્ય સેનાનીઓની સ્મૃતિમાં રૂ. 200 કરોડનાં ખર્ચે દેશભરમાં 10 આદિવાસી સંગ્રહાલયોનું નિર્માણ કરવાનો નિર્ણય લીધો છે.

કેન્દ્રીય ગૃહમંત્રી અને સહકારિતા મંત્રીએ કહ્યું કે ડાબેરી ઉગ્રવાદીઓ અને તેમની વિચારધારા દેશના વિકાસ અને ઉજ્જવળ ભવિષ્યની વિરુદ્ધ છે. તેમણે કહ્યું હતું કે, જે લોકો ડાબેરી ઉગ્રવાદથી અસરગ્રસ્ત વિસ્તારોમાં મોબાઇલ ટાવર, રોડ અને અન્ય આવશ્યક સુવિધાઓ ઇચ્છતાં નથી, તેઓ યુવાનોનાં ઉજ્જવળ ભવિષ્યનાં માર્ગમાં અવરોધો ઊભા કરી રહ્યાં છે. શ્રી શાહે જણાવ્યું હતું કે, હિંસાથી રોજગારી ન મળી શકે અને વિકાસ માટે અને મૂળભૂત માળખાગત સુવિધાઓ ઊભી કરવા સમાજનાં મુખ્ય પ્રવાહમાં સામેલ થવું જરૂરી છે. તેમણે ઉમેર્યું હતું કે, આદિવાસી યુવાનોએ દેશમાંથી ડાબેરી ઉગ્રવાદના વિચારને નાબૂદ કરવામાં મહત્ત્વપૂર્ણ ભૂમિકા ભજવવી જોઈએ. ગૃહમંત્રીનું કહેવું છે કે, આદિવાસી યુવાનોની જવાબદારી છે કે તે ન તો ખોટા રસ્તે ચાલે અને ન તો બીજાને આવું કરવા દે.

શ્રી અમિત શાહે જણાવ્યું હતું કે, આદિવાસી યુવાનોએ સ્વદેશ પરત ફરીને સૌને જણાવવું જોઈએ કે, આજે દેશ દરેક ક્ષેત્રમાં પ્રગતિ કરી રહ્યો છે અને દરેક ક્ષેત્રમાં આદિવાસીઓ માટે પુષ્કળ તકો રહેલી છે. તેમણે કહ્યું કે જન્મસ્થળ મહત્વનું નથી, પરંતુ વ્યક્તિએ જીવનમાં જે કામ કર્યું છે તે મહત્વનું છે. તેમણે કહ્યું હતું કે, ધન, જ્ઞાન અને સન્માન મહેનતથી જ પ્રાપ્ત કરી શકાય છે.

ગૃહ મંત્રાલય છેલ્લા 15 વર્ષથી ટ્રાઈબલ યૂથ એક્સચેન્જ પ્રોગ્રામ (ટીવાયઈપી) ચલાવી રહ્યું છે. આ કાર્યક્રમ યુવા બાબતો અને રમતગમત મંત્રાલય અંતર્ગત નેહરુ યુવા કેન્દ્ર સંગઠન (એનવાયકેએસ) મારફતે ચલાવવામાં આવી રહ્યો છે. આ કાર્યક્રમ અંતર્ગત ડાબેરી ઉગ્રવાદથી સૌથી વધુ પ્રભાવિત અંતરિયાળ વિસ્તારોમાંથી આદિવાસી સમુદાયના યુવક-યુવતીઓને દેશભરના મોટા શહેરો અને મહાનગરોની યાત્રા પર લઈ જવામાં આવે છે. આ કાર્યક્રમનાં મુખ્ય ઉદ્દેશો આ મુજબ છેઃ

1. ડાબેરી ઉગ્રવાદથી પ્રભાવિત વિસ્તારોમાં યુવાનોની આકાંક્ષાઓને પ્રોત્સાહન આપવું.
2. સી.પી.આઈ. માઓવાદીઓ દ્વારા ફેલાવવામાં આવી રહેલા સરકાર સામેના પ્રચારનો સામનો કરવો.
3. આદિવાસી વિસ્તારોના યુવાનોને વિકાસ પ્રવૃત્તિઓ અને ઔદ્યોગિક પ્રગતિ વિશે માહિતગાર કરવા અને તેમને ભારતના સમૃદ્ધ સાંસ્કૃતિક વારસા વિશે સંવેદનશીલ બનાવવા.
4. આ ક્ષેત્રોમાં લોકશાહી પ્રણાલીમાં વિશ્વાસને વધુ મજબૂત કરવો.
5. આદિવાસી સમુદાયના યુવાનોમાં મોટી વિકાસ અને કલ્યાણકારી યોજનાઓ વિશે જાગૃતિ ફેલાવવી.
6. દેશના અન્ય ભાગોમાં આદિજાતિ સમુદાય અને તેમના પીઅર જૂથો સાથે જોડાયેલા યુવાનો વચ્ચે ભાવનાત્મક બંધન વિકસાવવું.

આદિજાતિ યુવા વિનિમય કાર્યક્રમમાં આદિવાસી સમાજના 25880 યુવાનોએ વર્ષ 2006-07થી 2022-23 સુધીમાં ભાગ લીધો છે. તેમાંથી 2014-15થી 2022-23 સુધીના છેલ્લા 9 વર્ષમાં 20,700 યુવાનોએ ભાગ લીધો છે અને 2019-20થી 2022-23 સુધીના છેલ્લા 4 વર્ષમાં 10,200 યુવાનોએ ભાગ લીધો છે. આ વર્ષે ટીવાયઇપીમાં 5000 યુવક-યુવતીઓ ભાગ લઇ રહ્યા છે. અગાઉ, દર વર્ષે આ કાર્યક્રમમાં 2000 સહભાગીઓ કલા લેતા હતા, જે ઓગસ્ટ 2019 માં વધારીને 4000 કરવામાં આવ્યા હતા અને 2022 માં દર વર્ષે 5000 સહભાગીઓ હતા.

આ કાર્યક્રમમાં બંધારણીય સત્તાધિકારીઓ, વરિષ્ઠ સરકારી અધિકારીઓ, રમત-ગમત, ઉદ્યોગ, કળા વગેરેમાં ઉત્કૃષ્ટ સિદ્ધિ હાંસલ કરનાર અને અન્ય આદર્શોને યુવાનો સાથે સંવાદ કરવા માટે આમંત્રિત કરવામાં આવે છે. આ ઉપરાંત ઈન્ડસ્ટ્રી એક્સ્પોઝર ટ્રીપ, આઝાદી કા અમૃત મહોત્સવ અંતર્ગતની પ્રવૃત્તિઓ, ભાષણ સ્પર્ધાઓ, કૌશલ્ય વિકાસ, કારકિર્દી માર્ગદર્શન, રમતગમતના કાર્યક્રમોના સંપર્કમાં, સુરક્ષા દળોના કેમ્પની મુલાકાતો અને સાંસ્કૃતિક કાર્યક્રમો વગેરેનું પણ આયોજન કરવામાં આવે છે. ઉપરાંત, જ્યારે આ યુવાનો તેમના વતન પાછા ફરે છે, ત્યારે એક કાર્યક્રમનું આયોજન કરવામાં આવે છે, જેમાં તેઓ તેમના અનુભવો અન્ય યુવાનો અને તેમના વિસ્તારના રહેવાસીઓ સાથે વહેંચે છે.

ટીવાયઈપી હેઠળ આ વર્ષે યુવાનોને 25 જૂથોમાં દેશભરના મોટા શહેરો અને મહાનગરોના પ્રવાસે લઈ જવામાં આવી રહ્યા છે. દરેક જૂથમાં ડાબેરી ઉગ્રવાદથી સૌથી વધુ અસરગ્રસ્ત આંતરિક વિસ્તારોના 200 યુવાન પુરુષો અને સ્ત્રીઓ હશે.

આ વર્ષે ત્રણ જૂથો રાષ્ટ્રીય રાજધાની નવી દિલ્હીની મુલાકાત લઈ રહ્યા છે. પ્રથમ જૂથ 15 થી 21 ઓક્ટોબર દરમિયાન દિલ્હીની મુલાકાત લઈ રહ્યું છે અને તેમાં બીજાપુર, સુકમા, બસ્તર, દંતેવાડા, કાંકેર, નારાયણપુર અને છત્તીસગઢના રાજનંદગાંવના 140 સહભાગીઓ અને બાલાઘાટ, મધ્યપ્રદેશના 60 સહભાગીઓનો સમાવેશ થાય છે.

CB/GP/JD