ভাৰতত যক্ষ্মা-ৰোধী ঔষধৰ অভাৱ বুলি দাবী কৰা কিছুমান সংবাদ মাধ্যমৰ প্ৰতিবেদন প্ৰকাশ হৈছে। এনে প্ৰতিবেদনসমূহ মিছা, বিভ্ৰান্তিকৰ, অনুপ্ৰেৰিত আৰু ইচ্ছাকৃতভাৱে মানুহক প্ৰতাৰণা আৰু ভুল পথ প্ৰদৰ্শন কৰাৰ উদ্দেশ্যে প্ৰকাশ কৰা যেন লাগে।

ঔষধ সংবেদনশীল যক্ষ্মা ৰোগৰ চিকিৎসাত ৪এফডিচি (ইছোনিয়াজিড, ৰিফাম্পিচিন, ইথাম্বুটল আৰু পাইৰাজিনামাইড) হিচাপে উপলব্ধ চাৰিটা ঔষধৰ দুমাহ আৰু তাৰ পিছত ৩ টা এফডিচি (ইছোনিয়াজিড, ৰিফাম্পিচিন আৰু ইথাম্বুটোল) হিচাপে দুমাহৰ তিনিটা ঔষধ উপলব্ধ থাকে। এই সকলোবোৰ ঔষধ ছয় মাহ বা তাতকৈ অধিক সময়ৰ বাবে পৰ্যাপ্ত ষ্টকৰ সৈতে উপলব্ধ। ২০২৪-২৫ বিত্তীয় বৰ্ষৰ বাবে এই ঔষধসমূহৰ ক্ৰয় প্ৰক্ৰিয়াও ইতিমধ্যে আৰম্ভ কৰা হৈছে।

মাল্টি ড্ৰাগ প্ৰতিৰোধী (এমডিআৰ) যক্ষ্মাৰোগৰ চিকিৎসা পদ্ধতিত সাধাৰণতে চাৰি মাহৰ ৭ টা ঔষধ থাকে (বেডাকুইলিন, লেভফ্লক্সাচিন, ক্লোফাজিমিন, ইছোনিয়াজিড, ইথাম্বুটল, পাইৰাজিনামাইড আৰু ইথিওনামাইড) আৰু তাৰ পিছত পাঁচ মাহৰ ৪ টা ঔষধ (লেভফ্লোক্সাচিন, ক্লোফাজিমিন, পাইৰাজিনামাইড আৰু ইথাম্বুটল)। ঔষধ প্ৰতিৰোধী যক্ষ্মা থকা প্ৰায় ৩০% লোকৰ ক্ষেত্ৰত, চাইক্লোজাৰিন আৰু লাইনজোলিডৰ প্ৰয়োজন। মাল্টিড্ৰাগ প্ৰতিৰোধী যক্ষ্মা ঔষধ গ্ৰহণ কৰা ৰোগীসকল মুঠ যক্ষ্মা প্ৰভাৱিত জনসংখ্যাৰ মাত্ৰ ২.৫%। অৱশ্যে, প্ৰতিবেদনত প্ৰকাশ পোৱাৰ দৰে আনকি এই গোটটোৰ বাবেও কোনো অভাৱ নাই।

ৰাষ্ট্ৰীয় যক্ষ্মা নিৰ্মূল কাৰ্যসূচীৰ (এনটিইপি) অধীনত কেন্দ্ৰীয় পৰ্যায়ত যক্ষ্মা-ৰোধী ঔষধ আৰু অন্যান্য সামগ্ৰী ক্ৰয়, সঞ্চয়, ষ্টক ৰক্ষণাবেক্ষণ আৰু সময়মতে বিতৰণ কৰা হৈছে। বিৰল পৰিস্থিতিত, ৰাজ্যসমূহক ৰাষ্ট্ৰীয় স্বাস্থ্য মিছনৰ (এনএইচএম) অধীনত বাজেট ব্যৱহাৰ কৰি সীমিত সময়ৰ বাবে স্থানীয়ভাৱে কেইটামান ঔষধ ক্ৰয় কৰিবলৈ অনুৰোধ কৰা হয় যাতে ব্যক্তিগত ৰোগীৰ যত্নত প্ৰভাৱ নপৰে।

সেয়েহে, এনটিইপিৰ অধীনত মক্সিফ্লোক্সাচিন ৪০০মিগ্ৰা আৰু পাইৰিডক্সিনৰ ১৫ মাহৰো অধিক ষ্টক উপলব্ধ। লগতে, ডেলামানিড ৫০মিগ্ৰা আৰু ক্লোফাজিমিন ১০০মিগ্ৰা আগষ্ট ২০২৩-ত ক্ৰয় কৰা হৈছিল আৰু সকলো ৰাজ্য আৰু কেঃশাঃ অঞ্চললৈ যোগান ধৰা হৈছিল। ইয়াৰ উপৰিও, ডেলামানিড ৫০মিগ্ৰা টেবলেটৰ অতিৰিক্ত ৮ লাখ পৰিমাণ যোগানৰ বাবে ২৩.০৯.২০২৩ তাৰিখে পিঅ' জাৰী কৰা হৈছে।

ওপৰত উল্লেখ কৰা ষ্টকৰ উপৰিও, আগষ্ট ২০২৩-ত ৩ এফডিচি(পি), লাইনজোলিড-৬০০মিগ্ৰা আৰু কেপ চাইক্লোজাৰিন-২৫০ মিগ্ৰা যোগানৰ বাবে ক্ৰয় আদেশ জাৰী কৰা হৈছিল। ৩ এফডিচি(পি), লাইনজোলিড-৬০০ মিগ্ৰা আৰু কেপ চাইক্লোজাৰিন-২৫০ মিগ্ৰা আৰু ৩এফডিচি(পি) আৰু চাইক্লোজাৰিনৰ বাবে গুণগত মানদণ্ড পৰীক্ষাৰ প্ৰতিবেদনৰ বাবে প্ৰাক-প্ৰেৰণ পৰিদৰ্শন (পিডিআই) আহিছে। এই ঔষধবোৰ ৰাজ্যসমূহলৈ প্ৰেৰণ কৰা হৈছে। ২৫.০৯.২০২৩ ৰ পৰা মুকলিৰ আদেশ জাৰী কৰা হৈছে।

নি-ক্ষয় ঔষধি অনুসৰি আজিৰ তাৰিখলৈকে ৰাষ্ট্ৰীয় পৰ্যায়ত প্ৰবন্ধটোত উল্লেখ কৰা এই ঔষধবোৰৰ বৰ্তমানৰ ষ্টক নিম্নলিখিত ধৰণৰ:

এই অত্যাৱশ্যকীয় যক্ষ্মা-বিৰোধী ঔষধৰ উপলব্ধতা নিশ্চিত কৰাৰ বাবে কৰা গুৰুত্বপূৰ্ণ প্ৰচেষ্টাৰ উপৰিও, কেন্দ্ৰীয় ৱেৰহাউচৰ পৰা প্ৰান্তীয় স্বাস্থ্য প্ৰতিষ্ঠানলৈকে বিভিন্ন স্তৰত ষ্টকৰ স্থিতি মূল্যাঙ্কন কৰাৰ বাবে নিয়মীয়া মূল্যায়ন কৰা হয়।

সেয়েহে, সংশ্লিষ্ট সংবাদ মাধ্যমৰ প্ৰতিবেদনত উল্লেখ কৰা তথ্যবোৰ কেৱল অশুদ্ধ আৰু বিভ্ৰান্তিকৰেই নহয়, লগতে দেশত যক্ষ্মা-বিৰোধী ঔষধৰ উপলব্ধ ষ্টকৰ সঠিক ছবিও প্ৰতিফলিত নকৰে।

*****

MV

HFW/MythsVsFacts-Shortage of TB Meds/01^st Oct/2023/1