প্ৰধানমন্ত্ৰী শ্ৰী নৰেন্দ্ৰ মোদীৰ অধ্যক্ষতাত অনুষ্ঠিত কেন্দ্ৰীয় কেবিনেটে ৭২১০ কোটি টকাৰ বিত্তীয় ব্যয়ৰ সৈতে চাৰি বছৰ (২০২৩ চনৰ পৰা) কেন্দ্ৰীয় খণ্ডৰ আঁচনি হিচাপে ই-ক'ৰ্টপ্ৰকল্প তৃতীয় পৰ্যায়ত অনুমোদন জনাইছে।

মাননীয় প্ৰধানমন্ত্ৰী শ্ৰী নৰেন্দ্ৰ মোদীজীৰ "সবকা সাথ, সবকা বিকাশ আৰু সবকা বিশ্বাস"ৰ দৃষ্টিভংগীৰ সৈতে সংগতি ৰাখি, ই-ক'ৰ্টছ মিছন মোড প্ৰকল্প হৈছে প্ৰযুক্তি ব্যৱহাৰ কৰি ন্যায়ৰ প্ৰৱেশাধিকাৰ উন্নত কৰাৰ মুখ্য প্ৰৱৰ্তক। ৰাষ্ট্ৰীয় ই-গভৰ্ণেন্স আঁচনিৰ অংশ হিচাপে, ভাৰতীয় ন্যায়পালিকাৰ আইচিটি সক্ষমকৰণৰ বাবে ২০০৭ চনৰ পৰা ই-আদালত প্ৰকল্পৰূপায়ণৰ কাম চলি আছে যাৰ দ্বিতীয় পৰ্যায় ২০২৩ চনত সমাপ্ত হৈছে। ভাৰতত ই-আদালত প্ৰকল্পৰ তৃতীয় পৰ্যায়ৰ মূল হৈছে "প্ৰৱেশাধিকাৰ আৰু অন্তৰ্ভুক্তি"ৰ দৰ্শন।

প্ৰথম আৰু দ্বিতীয় পৰ্যায়ৰ লাভক পৰৱৰ্তী পৰ্যায়লৈ লৈ যোৱাৰ লক্ষ্যৰে ই-ক'ৰ্ট তৃতীয় পৰ্যায় হৈছে উত্তৰাধিকাৰী ৰেকৰ্ডসহ সমগ্ৰ আদালতৰ ৰেকৰ্ড ডিজিটাইজেচনৰ জৰিয়তে ডিজিটেল, অনলাইন আৰু কাগজবিহীন আদালতৰ দিশে আগবাঢ়ি আৰু ই-সেৱা কেন্দ্ৰৰ সৈতে সকলো আদালত কমপ্লেক্সৰ সংপৃক্তকৰণৰ জৰিয়তে ই-ফাইলিং/ই-পেমেণ্টৰ সাৰ্বজনীনকৰণ কৰাৰ জৰিয়তে ন্যায়ৰ সৰ্বাধিক সহজতাৰ ব্যৱস্থা আৰম্ভ কৰা। ই বুদ্ধিমান স্মাৰ্ট প্ৰণালী স্থাপন কৰিব যিয়ে বিচাৰক আৰু পঞ্জীয়নৰ বাবে ডাটা-আধাৰিত সিদ্ধান্ত লোৱাটো সক্ষম কৰিব আৰু গোচৰবোৰ অনুসূচীত বা অগ্ৰাধিকাৰ দিব। তৃতীয় পৰ্যায়ৰ মুখ্য উদ্দেশ্য হৈছে ন্যায়পালিকাৰ বাবে এক একত্ৰিত প্ৰযুক্তি মঞ্চ সৃষ্টি কৰা, যি আদালত, মোকৰ্দমাকাৰী আৰু অন্যান্য অংশীদাৰসকলৰ মাজত এক নিৰৱচ্ছিন্ন আৰু কাগজবিহীন আন্তঃপৃষ্ঠ প্ৰদান কৰিব।

কেন্দ্ৰীয় পৃষ্ঠপোষকতাত ভাৰত চৰকাৰৰ আইন আৰু ন্যায় মন্ত্ৰালয় আৰু ভাৰতৰ উচ্চতম ন্যায়ালয়ৰ ই-কমিটিৰ যুটীয়া অংশীদাৰীত্বৰ অধীনত ই-আদালতৰ তৃতীয় পৰ্যায়ৰ আঁচনিখন এক ন্যায়িক ব্যৱস্থা বিকশিত কৰাৰ বাবে সংশ্লিষ্ট উচ্চ ন্যায়ালয়ৰ জৰিয়তে এক বিকেন্দ্ৰীকৃত প্ৰকাৰে ৰূপায়ণ কৰা হৈছে যি ব্যৱস্থাটো অধিক সুলভ কৰি সকলো অংশীদাৰৰ বাবে সুলভ, নিৰ্ভৰযোগ্য, অনুমানযোগ্য আৰু স্বচ্ছ ন্যায়ৰ সহজতা বৃদ্ধি কৰিব।

ই-কোৰ্ট তৃতীয় পৰ্যায়ৰ উপাদানবোৰ নিম্নলিখিত ধৰণৰ:

আঁচনিখনৰ প্ৰত্যাশিত ফলাফলবোৰ নিম্নলিখিত ধৰণৰ:

• প্ৰযুক্তিৰ সুবিধা নোপোৱা নাগৰিকসকলে ই-সেৱা কেন্দ্ৰৰ পৰা ন্যায়িক সেৱা প্ৰাপ্ত কৰিব পাৰে, এনেদৰে ডিজিটেল বিভাজন দূৰ কৰিব পাৰে।

• আদালতৰ ৰেকৰ্ডৰ ডিজিটাইজেশ্বনে প্ৰকল্পটোত আন সকলো ডিজিটেল সেৱাৰ ভেটি স্থাপন কৰে। ই কাগজ-আধাৰিত ফাইলিং হ্ৰাস কৰি আৰু নথিপত্ৰৰ ভৌতিক চলাচল হ্ৰাস কৰি প্ৰক্ৰিয়াবোৰ অধিক পৰিৱেশ অনুকূল হ'বলৈ সক্ষম কৰে।

• আদালতৰ প্ৰক্ৰিয়াত ভাৰ্চুৱেল অংশগ্ৰহণএনেদৰে আদালতৰ প্ৰক্ৰিয়াৰ সৈতে সম্পৰ্কিত ব্যয় হ্ৰাস কৰে, যেনে সাক্ষী, ন্যায়াধীশ আৰু অন্যান্য অংশীদাৰসকলৰ বাবে ভ্ৰমণ ব্যয়।

• যিকোনো স্থানৰ পৰা, যিকোনো সময়তে আদালতৰ মাচুল, জৰিমনা আৰু জৰিমনা পৰিশোধ কৰা।

• নথিপত্ৰ দাখিল কৰাৰ বাবে প্ৰয়োজনীয় সময় আৰু প্ৰচেষ্টা হ্ৰাস কৰাৰ বাবে ইফাইলিংসম্প্ৰসাৰণ। ইয়াৰ দ্বাৰা মানৱীয় ত্ৰুটি হ্ৰাস কৰা যিহেতু নথিপত্ৰবোৰ স্বয়ংক্ৰিয়ভাৱে পৰীক্ষা কৰা হয় আৰু লগতে কাগজ আধাৰিত ৰেকৰ্ডৰ অধিক সৃষ্টি প্ৰতিহত কৰে।

• "স্মাৰ্ট" পৰিস্থিতিতন্ত্ৰ নিৰ্মাণ কৰি এক মসৃণ ব্যৱহাৰকাৰী অভিজ্ঞতা প্ৰদান কৰিবলৈ আল আৰু ইয়াৰ চাবছেট মেচিন লাৰ্ণিং (এমএল), অপ্টিকেল কেৰেক্টৰ চিনাক্তকৰণ (ওচিআৰ), প্ৰাকৃতিক ভাষা প্ৰক্ৰিয়াকৰণ (এনএলপি)ৰ দৰে শেহতীয়া প্ৰযুক্তিৰ ব্যৱহাৰ। ৰেজিষ্ট্ৰীবোৰত কম ডাটা এণ্ট্ৰি আৰু নিম্নতম ফাইল পৰীক্ষা থাকিব যাৰ দ্বাৰা উন্নত সিদ্ধান্ত লোৱা আৰু নীতি পৰিকল্পনা সহজ হ'ব। ইয়াত স্মাৰ্ট অনুসূচী, বুদ্ধিমান প্ৰণালীৰ পৰিকল্পনা কৰা হৈছে যি বিচাৰক আৰু পঞ্জীয়নৰ বাবে ডাটা-আধাৰিত সিদ্ধান্ত লোৱাত সহায় কৰে, ন্যায়াধীশ আৰু উকীলসকলৰ ক্ষমতাৰ অধিক ভৱিষ্যতবাণী আৰু অনুকূলকৰণৰ অনুমতি দিয়ে।

• যান-বাহন উলংঘনৰ গোচৰৰ নিৰ্ণয়ৰ বাহিৰেও ভাৰ্চুৱেল আদালতৰ সম্প্ৰসাৰণ, যাৰ ফলত আদালতত মোকৰ্দমাকাৰী বা উকীলৰ উপস্থিতি নাইকিয়া হয়।

• আদালতৰ প্ৰক্ৰিয়াত বৰ্ধিত শুদ্ধতা আৰু স্বচ্ছতা

• এনএছএপিটিৰ (ইলেক্ট্ৰনিক প্ৰক্ৰিয়াৰ ৰাষ্ট্ৰীয় সেৱা আৰু ট্ৰেকিং) অধিক সম্প্ৰসাৰিত কৰি আদালতৰ চমনৰ স্বয়ংক্ৰিয় বিতৰণৰ ওপৰত গুৰুত্ব দিয়া, সেয়েহে পৰীক্ষণত বিলম্ব যথেষ্ট হ্ৰাস কৰে।

• আদালতৰ প্ৰক্ৰিয়াত উদীয়মান প্ৰযুক্তিৰ ব্যৱহাৰে সেইবোৰক অধিক দক্ষ আৰু কাৰ্যকৰী কৰি তুলিব, সেয়েহে পেণ্ডেন্সি গোচৰ হ্ৰাস কৰাত গুৰুত্বপূৰ্ণ অৰিহণা যোগাব।

*****