ભારત સરકારે નિર્ણય લીધો છે કે, ફૂડ કોર્પોરેશન ઑફ ઇન્ડિયા (એફસીઆઈ) ઓપન માર્કેટ સેલ સ્કીમ (ડોમેસ્ટિક)[ઓએમએસએસ (ડી)] હેઠળ તબક્કાવાર રીતે 50 એલએમટી ઘઉં અને 25 એલએમટી ચોખાને ખુલ્લા બજારમાં ઇ-હરાજી મારફતે વેચાણ માટે ઓફલોડ કરશે. એફસીઆઈ દ્વારા ચોખા માટેની પાછલી 5 ઇ-હરાજીના અનુભવને ધ્યાનમાં રાખીને, તે નક્કી કરવામાં આવ્યું છે કે અનામત કિંમતમાં 200 રૂપિયા / ક્વિન્ટલનો ઘટાડો કરવામાં આવશે અને હવે અસરકારક કિંમત 2900 રૂપિયા / ક્વિન્ટલ હશે. અનામત કિંમતમાં ઘટાડાને કારણે ખર્ચ ગ્રાહક બાબતોના વિભાગ દ્વારા જાળવવામાં આવતા પ્રાઇસ સ્ટેબિલાઇઝેશન ફંડમાંથી ઉઠાવવામાં આવશે.

એક વર્ષમાં ૭-૮-૨૦૨૩ની સ્થિતિએ ઘઉંના ભાવમાં છૂટક બજારમાં ૬.૭૭ ટકા અને હોલસેલ માર્કેટમાં ૭.૩૭ ટકાનો વધારો થયો છે. એ જ રીતે છૂટક બજારમાં ચોખાના ભાવમાં જથ્થાબંધ બજારમાં 10.63 ટકા અને 11.12 ટકાનો વધારો થયો છે.

દેશના 140 કરોડથી વધુ નાગરિકોના લાભને ધ્યાનમાં રાખીને ભારત સરકારે ઉપલબ્ધતા વધારવા, બજાર કિંમતોમાં વધારાને મધ્યમ કરવા અને ખાદ્ય ફુગાવાને નિયંત્રિત કરવા માટે ખાનગી પક્ષોને ઓએમએસએસ (ડી) હેઠળ ઘઉં અને ચોખા ઓફર કરવાનો આ નિર્ણય લીધો છે. આમ છતાં, એ ઉલ્લેખ કરવો પણ પ્રસ્તુત છે કે સરકાર એનએફએસએ લાભાર્થીઓને તેમના અધિકારો અનુસાર 1 જાન્યુઆરી, 2023 થી પ્રધાનમંત્રી ગરીબ કલ્યાણ અન્ન યોજના (પીએમ-જીકેએવાય) હેઠળ પ્રતિબદ્ધ કર્યા મુજબ વિના મૂલ્યે અનાજ પણ પ્રદાન કરી રહી છે.

ઓએમએસએસ (ડી) હેઠળ સમયાંતરે સ્ટોક ઉતારવામાં આવે છે, જેમાં વિવિધ ઉદ્દેશો હાંસલ કરવા માટે સમયાંતરે ઓએમએસએસ (ડી) હેઠળ સ્ટોક ઉતારવામાં આવે છે, જેમાં અન્ય બાબતો ઉપરાંત, વધારાના જથ્થાનો નિકાલ, અનાજના વહન ખર્ચમાં ઘટાડો કરવો, નબળી મોસમ અને ખાધવાળા વિસ્તારોમાં અનાજનો પુરવઠો વધારવો અને બજાર કિંમતોને મધ્યમ કરવી વગેરેનો સમાવેશ થાય છે. કેલેન્ડર વર્ષ 2023 માં, ભારત સરકાર દ્વારા નિર્ધારિત અનામત કિંમતો અનુસાર, એફસીઆઈ દ્વારા તબક્કાવાર રીતે ઘઉં અને ચોખાને ઉતારવામાં આવી રહ્યા છે.

CB/GP/JD