చంద్రయాన్-3ని విజయవంతంగా ప్రయోగించడం వల్ల స్పేస్ స్టార్టప్‌లు మరియు అంతరిక్ష పారిశ్రామికవేత్తలకు ప్రోత్సాహం లభిస్తుందని కేంద్ర సహాయ మంత్రి (స్వతంత్ర బాధ్యత) సైన్స్ & టెక్నాలజీ; పీఎంవో, పర్సనల్, పబ్లిక్ గ్రీవెన్స్, పెన్షన్‌లు, అణుశక్తి మరియు అంతరిక్ష శాఖ సహాయ మంత్రి డాక్టర్ జితేంద్ర సింగ్ అన్నారు.

ఇక్కడ జరిగిన జీ 20 యువ పారిశ్రామికవేత్తల  సదస్సులో డాక్టర్ జితేంద్ర సింగ్ మాట్లాడుతూ, ప్రైవేట్ భాగస్వామ్యం కోసం 2020లో ప్రధాని నరేంద్ర మోదీ అంతరిక్ష రంగాన్ని ద్వారాలు తెరిచిన తర్వాత, భారత అంతరిక్ష పరిశోధనా సంస్థ (ఇస్రో) గత ఏడాది నవంబర్‌లో భారతదేశపు తొలి ప్రైవేట్ సబార్బిటల్ (VKS) రాకెట్ విక్రమ్‌ను విజయవంతంగా ప్రయోగించి చరిత్ర సృష్టించింది. అంతరిక్ష పారిశ్రమిక వ్యవస్థాపకత యొక్క నూతన యుగానికి నాంది పలికేందుకు సమిష్టి ఉద్యమ స్పూర్తి తో  లాభదాయకమైన స్టార్టప్ వెంచర్ల ద్వారా అంతరిక్ష అవకాశాలను అన్వేషించాలని జీ 20 దేశాల యువ శాస్త్రవేత్తలు మరియు యువతకు ఆయన పిలుపునిచ్చారు.

భారతదేశం ఇప్పటివరకు ప్రయోగించిన 424 విదేశీ ఉపగ్రహాలలో 389 ప్రధానమంత్రి నరేంద్రమోదీ నేతృత్వంలోని ప్రభుత్వం గత తొమ్మిదేళ్లలో ప్రయోగించినవేనని మంత్రి ఈ సందర్భంగా సభకు వివరించారు. జనవరి 2018 నుండి ఇప్పటి వరకు, కొలంబియా ఉపగ్రహాలతో పాటు అమెరికా, యునైటెడ్ కింగ్‌డమ్, ఫ్రాన్స్, ఇటలీ, ఆస్ట్రేలియా, బ్రెజిల్, కెనడా, జపాన్, రిపబ్లిక్ ఆఫ్ కొరియాతో సహా ప్రధాన జీ 20 దేశాలకు చెందిన 200 విదేశీ ఉపగ్రహాలను ఫిన్లాండ్, ఇజ్రాయెల్, లిథువేనియా, లక్సెంబర్గ్, మలేషియా, నెదర్లాండ్స్, సింగపూర్, స్పెయిన్ మరియు స్విట్జర్లాండ్, వాణిజ్య ఒప్పందం ప్రకారం ఆన్-బోర్డ్ పీ ఎస్ ఎల్ వీ మరియు జీఎస్ఎల్వీ-ఎం కే III లాంచర్లను ఇస్రో విజయవంతంగా ప్రయోగించిందని ఆయన తెలిపారు.  

జాతీయ మరియు అంతర్జాతీయ స్థాయిలో ప్రభుత్వ-ప్రైవేట్ భాగస్వామ్యాన్ని, ముఖ్యంగా జీ 20 దేశాలలో అంతరిక్షం మరియు ఇతర అనుబంధ రంగాలలో వ్యాపారాన్ని భారీగా కొనసాగించాలని డాక్టర్ జితేంద్ర సింగ్ పిలుపునిచ్చారు.

ఇటీవలి కాలంలో ప్రధాని నరేంద్ర మోదీ అమెరికా పర్యటన సందర్భంగా అంతరిక్ష పరిశోధనలో భారత్‌ను సమాన భాగస్వామిగా, సహకారిగా అమెరికా పరిగణిస్తోందన్న విషయం స్పష్టమైందని డాక్టర్ జితేంద్ర సింగ్ చెప్పారు. నాసా నేడు భారతదేశ వ్యోమగాములను అభ్యర్థిస్తోందని, భారతదేశం కూడా  ఆర్టెమిస్ ఒప్పందం సంతకం చేసిన దేశాలలో భారతదేశం యొక్క గొప్ప అంతరిక్ష యాత్రకు రుజువు అని ఆయన అన్నారు.

నిన్న ఫ్రాన్స్ పర్యటనను ముగించుకున్న ప్రధాని మోదీ, అంతరిక్షం, భద్రత, పౌర అణు సాంకేతికత, ఉగ్రవాదాన్ని ఎదుర్కోవడం, సైబర్ భద్రత, వాతావరణ మార్పులు మరియు సరఫరాల ఏకీకరణతో సహా ఈ భాగస్వామ్యానికి సంబంధించిన కీలక అంశాలలో సహకారంపై అధ్యక్షుడు ఇమ్మాన్యుయేల్ మాక్రాన్‌తో చర్చించినట్లు మంత్రి తెలిపారు. 

డాక్టర్ జితేంద్ర సింగ్ మాట్లాడుతూ, భారతదేశం మరియు ప్రధానమంత్రి పాత్ర మరియు ప్రాముఖ్యత రోజురోజుకు పెరుగుతున్న తరుణంలో ఈ సంవత్సరం జీ 20 అధ్యక్ష పదవి ఈ దేశానికి మాత్రమే సరిపోతుందని అన్నారు.  నేడు భారతదేశం ప్రపంచంలో ఐదవ అతిపెద్ద ఆర్థిక వ్యవస్థగా ఉందని, రాబోయే 10-15 ఏళ్లలో మూడో అతిపెద్ద ఆర్థిక వ్యవస్థగా అవతరిస్తుందని ఆయన సంతృప్తి వ్యక్తం చేశారు.

భారతదేశం సైన్స్ అండ్ టెక్నాలజీ సంస్థల యొక్క బలమైన నెట్‌వర్క్ మరియు శిక్షణ పొందిన మానవశక్తిని కలిగి ఉందని డాక్టర్ జితేంద్ర సింగ్ గర్వించారు. ఇది ప్రపంచంలో మూడవ అతిపెద్ద శాస్త్రీయ మరియు సాంకేతిక మానవశక్తిని కలిగి ఉంది. భారతదేశంలో 1000 పైగా విశ్వవిద్యాలయాలు ఉన్నాయి. జీ డీ పీ లో భారతదేశ జీ ఈ ఆర్ డీ శాతం 0.65 శాతంగా ఉంది.

ఇటీవల, భారత ప్రభుత్వం సైన్స్, టెక్నాలజీ, ఇంజనీరింగ్ మరియు మ్యాథమెటిక్స్  ప్రవాస భారతీయులను అధునాతన సైన్స్ అండ్ టెక్నాలజీ  సమాచారం, విజ్ఞానం మరియు ఉత్తమ అభ్యాసాల భాగస్వామ్యం, విద్యా మరియు పరిశోధన మరియు అభివృద్ధి సంస్థలతో సహకార పరిశోధన కార్యకలాపాల కోసం అనుసంధానించడానికి కొత్త ఫెలోషిప్ పథకాన్ని ప్రవేశపెట్టిందని మంత్రి తెలియజేశారు. . డిపార్ట్‌మెంట్ ఆఫ్ సైన్స్ అండ్ టెక్నాలజీ, సైన్స్ అండ్ టెక్నాలజీ మంత్రిత్వ శాఖ, వైష్విక్ భారతీయ వైజ్ఞానిక్ (వైభవ్) ఫెలోషిప్ ప్రోగ్రామ్‌ను అమలు చేస్తుందని ఆయన తెలిపారు.

ఇటీవలి ప్రపంచ నివేదికను ప్రస్తావిస్తూ, డాక్టర్ జితేంద్ర సింగ్ మాట్లాడుతూ, భారతదేశం గత 15 ఏళ్లలో సుమారు 415 మిలియన్ల పేదలను పేదరికం నుండి బయటపడేసిందని, ఐక్యరాజ్యసమితి తప్ప మరెవరూ దేశాన్ని ప్రశంసించలేదని అన్నారు. దీని ఘనత ప్రధాని మోదీకి దక్కుతుందని, ఆయన ప్రధానిగా ఉన్న పదేళ్లలో ప్రభుత్వం ప్రారంభించిన వివిధ పథకాలు ఆయనకే దక్కుతాయని ఆయన అన్నారు.

భారతదేశం నుండి ప్రపంచం ఆశించడం ప్రారంభించిందని, ఇది చాలా వేగంగా జరుగుతోందని ప్రశ్నోత్తరాల సెషన్‌లో డాక్టర్ జితేంద్ర సింగ్ అన్నారు. కోవిడ్ మహమ్మారి ఉదాహరణను ఇస్తూ, కోవిన్ టీకా  ప్లాట్‌ఫారమ్‌ను పంచుకోవడంతో పాటు, ప్రపంచంలోనే మొట్టమొదటి డీ ఎన్ ఏ వ్యాక్సిన్‌ను తయారు చేసి ప్రపంచానికి అందించింది భారతదేశం అని ఆయన అన్నారు.

భారతదేశం హైడ్రోజన్ మిషన్‌ను ప్రారంభించడమే కాకుండా, సోలార్ అలయన్స్‌లో కీలకమైన దేశాలలో ఒకటి అని మంత్రి అన్నారు. ఇటీవల క్యాబినెట్ ఆమోదించిన నేషనల్ క్వాంటం మిషన్ కూడా భారతదేశం యొక్క గొప్ప శాస్త్రీయ పురోగతికి సూచిక అని ఆయన అన్నారు.

సుస్థిర హరిత ప్రపంచం సదస్సు: 2047-సైన్స్ అండ్ టెక్నాలజీ పాత్ర అనే అంశంపై డాక్టర్ జితేంద్ర సింగ్ మాట్లాడుతూ, గ్లోబల్ కమ్యూనిటీగా, కాప్ 26 మరియు  ఐక్యరాజ్యసమితి ఎస్ డీ జీ లక్ష్యాలైన నికర-సున్నా లక్ష్యాల పట్ల మన వ్యక్తిగత మరియు సామూహిక బాధ్యతలు ఉన్నాయి. వీటికి ప్రధాన చోదక శక్తి సైన్స్ అండ్ టెక్నాలజీ.

తన ముగింపు వ్యాఖ్యలలో, డాక్టర్ జితేంద్ర సింగ్ మాట్లాడుతూ, ఈ సమ్మిట్ యొక్క థీమ్ 'హమ్', ఇది హిందీలో కలిసిపోవడాన్ని కలుపుకుపోవడాన్ని  సూచిస్తుంది. నిజంగా, మనం ఒక భూమి, ఒకే కుటుంబం మరియు పై స్ఫూర్తితో, భారతదేశం తన జీ 20 ప్రెసిడెన్సీలో తన విజ్ఞానం, జ్ఞానం మరియు ప్రక్రియలను దక్షిణాది ప్రపంచం లోని ఇతర దేశాలతో పంచుకోవడానికి కట్టుబడి ఉంది. మనందరికీ తెలిసినట్లుగా, మానవాళి మరియు ప్రపంచం వాతావరణ మార్పుల గురించి ఆందోళన చెందుతోందని, అందువల్ల, మనం అన్ని భేదాలకు అతీతంగా ఎదగాలని మరియు ఒక ఉమ్మడి మానవ భవిత కోసం కృషి చేయాలని, దీని కోసం సైన్స్ అండ్ టెక్నాలజీ కీలక పాత్ర పోషిస్తుందని ఆయన అన్నారు.

***