পশুপালন খণ্ডৰ কৃতিত্ব আৰু পদক্ষেপ

১৷ ২০২২ চনৰ ১ আগষ্টৰ পৰা দেশজোৰা আইভিএফ কাৰ্যসূচীৰ চতুৰ্থ পৰ্যায় কাৰ্যকৰী কৰা হয়। ৬০৪খন জিলাত কৃত্ৰিম প্ৰজননৰ জৰিয়তে ৩.৩ কোটি জীৱ-জন্তু ব্যৱহাৰ কৰা হৈছিল। এই আঁচনিখন ৰাষ্ট্ৰীয় গোকুল আন্দোলনৰ অধীনত এক নতুন পদক্ষেপ।

২৷ ৰাষ্ট্ৰীয় গোকুল পদক্ষেপৰ অধীনত চৰকাৰী শুক্ৰাণু কেন্দ্ৰত ২৭.৮৬ লাখ মাত্ৰাৰ শুক্ৰাণু উৎপাদন কৰা হৈছিল। ব্যক্তিগত বীৰ্য কেন্দ্ৰ আৰু দুগ্ধ সমিতিৰ পৰা ৩১.১২ লাখ ড’জ সংগ্ৰহ কৰা হৈছিল।

৩৷ দেশত ২০০ টা গৰুৰ নূন্যতম জাক আকাৰৰ ন্যূনতম জাক আকাৰৰ জাতৰ বৃদ্ধি পাম স্থাপনৰ বাবে ব্যক্তিগত উদ্যোগীক মূলধনী ব্যয়ৰ (ভূমি খৰচ বাদ দি) ৫০% (প্ৰতিখন পামত ২ কোটি টকা পৰ্যন্ত) ৰাজসাহায্য প্ৰদান কৰাৰ প্ৰস্তাৱ দিয়া হৈছে।

৪৷ ২৬ নৱেম্বৰ ৰাষ্ট্ৰীয় দুগ্ধৰ দিৱসত ৩গৰাকী শ্ৰেষ্ঠ দুগ্ধ পালক, ৩গৰাকী শ্ৰেষ্ঠ কৃত্ৰিম বুদ্ধিমত্তা প্ৰযুক্তিবিদ, ৩গৰাকী শ্ৰেষ্ঠ দুগ্ধ সমবায়ক নিৰ্বাচিত কৰি ৰাষ্ট্ৰীয় গোপাল ৰত্ন বঁটা প্ৰদান কৰা হয়।

৫৷ পশুপালন আৰু দুগ্ধ খণ্ডই সন্মুখীন হোৱা প্ৰত্যাহ্বানসমূহ মোকাবিলা কৰিবলৈ বাণিজ্যিকভাৱে কাৰ্য্যকৰী সমাধান আৰু উদ্ভাৱন ৰূপায়ণৰ বাবে ২০২১-২২ চনত পশুপালন বিভাগে সৰ্ববৃহৎ ষ্টাৰ্টআপ চেলেঞ্জ কাৰ্যসূচী ২.০ৰ আয়োজন কৰিছিল।

৬৷ ২৬ নৱেম্বৰত ৰাষ্ট্ৰীয় দুগ্ধ দিৱসত আধুনিক সা-সুবিধাৰে পেছাদাৰীসকলৰ বাবে এখন প্ৰশিক্ষণ প্ৰতিষ্ঠান স্থাপনৰ বাবে আধাৰশিলা স্থাপন কৰা হয়।

৭৷ ২০২২ চনৰ ভিতৰত হাইজেনেটিক মেৰিট (এইচজিএম) ম’হ বিতৰণৰ বাবে অনলাইন পৰ্টেল আৰম্ভ কৰা হৈছে। পৰ্টেলৰ জৰিয়তে ছিমেন ষ্টেচনসমূহে এইচজিএম ম’হ আৰু ৰোগৰ চাহিদা দাখিল কৰিব পাৰিব৷

পশুপালন খণ্ডই ২০২২ বৰ্ষত গ্ৰহণ কৰা কেতবোৰ প্ৰচেষ্টাঃ

১৷ ৰাষ্ট্ৰীয় গোকুল মিচনৰ অধীনত ৰাষ্ট্ৰীয় গোকুল আন্দোলনৰ ধনেৰে ম’হ নিৰ্বাচনৰ বাবে বিশ্বৰ প্ৰথমটো জিনীয়ভিত্তিক ক্ৰমবিন্যাস চিপ(এইচজিএম) প্ৰস্তুত কৰা হৈছিল। ইয়াৰ দ্বাৰা ম’হৰ সংখ্যা বহু পৰিমাণে বৃদ্ধি পোৱাত সহায়ক হ’ব।

২৷ কেন্দ্ৰীয় চৰকাৰৰ মীন, পশুপালন আৰু দুগ্ধ মন্ত্ৰালয় আৰু ডেনমাৰ্ক চৰকাৰৰ খাদ্য, কৃষি আৰু মীন মন্ত্ৰালয়ৰ মাজত ২ মে’ত কোপেনহেগেনত এক যৌথ ঘোষণাপত্ৰত স্বাক্ষৰ কৰা হয়। ইয়াৰ লক্ষ্য হৈছে পশুপালন আৰু দুগ্ধ উৎপাদনত সহযোগিতা প্ৰদান কৰা।

৩৷ ২০২২ চনৰ জানুৱাৰীৰ পৰা নৱেম্বৰলৈ (২১ নৱেম্বৰলৈকে) ৭খন ৰাজ্যত ৩৫৫.২৫ কোটি টকাৰ (কেন্দ্ৰীয় চৰকাৰৰ অংশ ২৪৪.১৪ কোটি টকা) ১৪টা নতুন প্ৰকল্পৰ বাবে প্ৰকল্প অনুমোদন কৰা হৈছে।

৪৷ দেশৰ পশুপালন আৰু দুগ্ধ উদ্যোগৰ সৈতে জড়িত কৃষকৰ বাবে এই পৰ্যন্ত মুঠ ২৩.৭০ লাখ নতুন কিষাণ ক্ৰেডিট কাৰ্ডত অনুমোদন জনোৱা হৈছে।

৫৷ কেন্দ্ৰীয় মীন, পশুপালন আৰু দুগ্ধ মন্ত্ৰী শ্ৰীযুত প্ৰাষোত্তম ৰূপালাই এই মন্ত্ৰালয়ৰ অধীনস্থ মীন, পশুপালন আৰু দুগ্ধ বিভাগৰ হৈ ৭ জুনত এখন তথ্য ফলক মুকলি কৰে।

৬৷ অমৃতম ফেষ্টিভেল অৱ লিবাৰেচনৰ অধীনত মীন বিভাগৰ উদ্যোগত মুঠ ৯খন ৱেবিনাৰ আয়োজন কৰা হয়। ইয়াত জলজ কৃষক, উদ্যোগী ছাত্ৰ-ছাত্ৰী, গৱেষণা সংস্থাৰ প্ৰতিনিধিকে ধৰি ৬ হাজাৰৰো অধিক লোকে অংশগ্ৰহণ কৰে।

এইবাৰৰ বাজেটত ঘোষণা কৰা হৈছিল যে তামিলনাডুত এক সংহত বহুমুখী সাগৰীয় শাক-পাচলি উদ্যান স্থাপন কৰা হ’ব। প্ৰধানমন্ত্ৰীৰ মৎস উৎপাদন আঁচনিৰ অধীনত ১২৭.৭১ কোটি টকা ব্যয়েৰে এই উদ্যানখন স্থাপন কৰা হৈছে। কেন্দ্ৰীয় চৰকাৰে তামিলনাডু চৰকাৰৰ ধাৰণামতে এই কথা ঘোষণা কৰিছে। এই আঁচনিৰ লক্ষ্য হৈছে সাগৰীয় শাক-পাচলি খেতিয়কসকলক উচ্চমানৰ উদ্ভিদৰ সঁজুলি বিতৰণ কৰা, নতুন সামগ্ৰী প্ৰস্তুত কৰিবলৈ আধুনিক পৰীক্ষাগাৰ স্থাপন কৰা, পানী আৰু সাগৰীয় শাক-পাচলিৰ সামগ্ৰীৰ মানদণ্ড পৰীক্ষাৰ বাবে পৰীক্ষাগাৰ স্থাপন কৰা আৰু এই সকলোবোৰৰ বাবে উদ্যোগীসকলক একক খিৰিকীৰ অনুমতি প্ৰদান কৰা।

বাজেটত ঘোষণা কৰা মতে চেন্নাই, পাৰাদ্বীপ, কোচি আৰু বিশাখাপট্টনমৰ ৪টা মাছ ধৰা বন্দৰ আধুনিকীকৰণ কৰাৰ লগতে মল্লত বান্দৰ মাছ ধৰা বন্দৰ হিচাপে উন্নীতকৰণ কৰা হ’ব। ইয়াৰ বাবে মুঠ ৬১৫.২৮ কোটি টকা ব্যয়ৰ অনুমোদন দিয়া হৈছে।

আঁচনি সম্পৰ্কীয় মূল পদক্ষেপ/ দিশসমূহ

ক. ভাৰত চৰকাৰৰ মীন বিভাগে ২০২২ চনৰ ২১ নৱেম্বৰত দমনৰ স্বামী বিবেকানন্দ প্ৰেক্ষাগৃহত ‘বিশ্ব মীন দিৱস’ উদযাপন কৰে। ভাৰত চৰকাৰে ২০১৯-২০ চনৰ পৰা ২০২১-২২ চনলৈ বিগত তিনি বছৰৰ ভিতৰত শ্ৰেষ্ঠ প্ৰদৰ্শন কৰা ৰাজ্য/জিলা আৰু অন্তৰ্দেশ, সামুদ্ৰিক, পাহাৰীয়া আৰু উত্তৰ-পূব অঞ্চল, আভ্যন্তৰীণ আৰু সামুদ্ৰিক আদিৰ বাবে শ্ৰেষ্ঠ জিলা আদি শিতানত বঁটা প্ৰদান কৰে৷ India @75 - “ভাৰতীয় মীন বিভাগৰ পৰা ১০০টা অন্যতম সফলতাৰ কাহিনী”, পোষ্টাৰ আৰু অন্যান্য প্ৰকাশন উন্মোচন কৰা হয়। ইয়াৰ উপৰিও প্ৰতিষ্ঠান/চৰকাৰী সংস্থা/ব্যক্তিগত খণ্ডৰ দ্বাৰা বিকশিত বিভিন্ন প্ৰযুক্তি প্ৰদৰ্শন কৰা হয়৷

খ. বিভাগে প্ৰধানমন্ত্ৰী গতি শক্তি ৰাষ্ট্ৰীয় পৰিকল্পনাক সমৰ্থন কৰে যিটোৱে উন্নত লজিষ্টিক দক্ষতা, লজিষ্টিক খৰচ হ্ৰাস কৰি বিভিন্ন সংস্থাসমূহৰ মাজত বৰ্তমান আৰু প্ৰস্তাৱিত আন্তঃগাঁথনিৰ কেন্দ্ৰীভূত সংহতিৰ সৈতে “প্ৰথম আৰু শেষ মাইলৰ সংযোগ” নিশ্চিত কৰি এক পৰিৱৰ্তনশীল পদ্ধতি অনাৰ কল্পনা কৰে৷ ২০২২ চনৰ ২৭ অক্টোবৰত ৰাজ্য চৰকাৰৰ বাণিজ্য আৰু উদ্যোগ মন্ত্ৰালয়ে মীন বিভাগৰ বিষয়াসকলৰ বাবে “প্ৰশিক্ষণ আৰু দক্ষতা বিকাশৰ বাবে প্ৰধানমন্ত্ৰী গতি শক্তি নেচনেল মাষ্টাৰ প্লেন” বিষয়ক এক কৰ্মশালাৰ আয়োজন কৰে।

গ. ১৫ মাৰ্চ ২০২২ তাৰিখে জাৰি কৰা জিএছআৰ ২১৬(ই)নং গেজেট জাননীযোগে চিএএ নিয়মাৱলী সংশোধন কৰা হৈছিল যাতে উপকূলীয় জলজ কৃষি পামৰ পঞ্জীয়নৰ প্ৰক্ৰিয়া সৰল কৰি আৰু ফাৰ্ম পঞ্জীয়নৰ আবেদন গ্ৰহণ আৰু ডিজিটেলভাৱে স্বাক্ষৰিত অনুজ্ঞাপত্ৰ প্ৰমাণপত্ৰ প্ৰদানৰ বাবে অনলাইন প’ৰ্টেল গঢ় দি ব্যৱসায়ৰ সহজতাৰ সুবিধা প্ৰদান কৰে৷

ঘ. ২০২২ চনৰ ২৫ মাৰ্চত ভাৰ্চুৱেলী ভাৰত-শ্ৰীলংকা যৌথ কৰ্মীগোটৰ পঞ্চম বৈঠক অনুষ্ঠিত হয়। জেডব্লিউজিয়ে মাছমৰীয়া আৰু মাছ ধৰা নাঁৱৰ সৈতে জড়িত উদ্বেগ, পালকী বে মীনপালনৰ উৎপাদনশীলতা বৃদ্ধিৰ বাবে যৌথ গৱেষণাকে ধৰি সকলো প্ৰাসংগিক বিষয়ৰ ওপৰত বিতংভাৱে আলোচনা কৰে।

ঙ. ২০২২ চনৰ ১৯ এপ্ৰিলত গুজৰাটৰ কেৱাডিয়াত কেন্দ্ৰীয় মীন, পশুপালন আৰু দু্গ্ধপাম মন্ত্ৰীৰ অধ্যক্ষতাত প্ৰথম দ্বিবাৰ্ষিক গ্ৰীষ্মকালীন বৈঠক আয়োজন কৰা হয়৷ গ্ৰীষ্মকালীন বৈঠকত বিভিন্ন ৰাজ্য/কেন্দ্ৰীয় শাসিত অঞ্চলৰ মীন, পশুপালন আৰু দুগ্ধ মন্ত্ৰীসকলৰ লগতে বিষয়াসকল আৰু দেশৰ পশুপালন, দুগ্ধ আৰু মীন খণ্ডৰ সামগ্ৰিক উন্নয়নৰ কেতবোৰ পৰামৰ্শ/দাবীসমূহ চমুকৈ আলোচনা কৰা হয়।

চ. ব্যয় বিত্ত সমিতি (ইএফচি)ৰ ১০ মে’, ২০২২ তাৰিখৰ বৈঠকত বিশ্ব বেংকৰ দ্বাৰা সমৰ্থিত হ’ব আৰু পিএমএমএছৱাইৰ অধীনত উপ-আঁচনি হিচাপে এএফডিৰ অধীনত মুঠ ব্যয় ৩,০০০ কোটি টকা ব্যয়সাপেক্ষ বিভাগৰ “মীন খণ্ড ক’ভিড-১৯সঁহাৰি আৰু পুনৰুদ্ধাৰ প্ৰকল্প” শীৰ্ষক প্ৰকল্পৰ প্ৰস্তাৱত অনুমোদন জনায়।

ছ. বাণিজ্য আৰু উদ্যোগ মন্ত্ৰীৰ নেতৃত্বত গঠিত প্ৰতিনিধি দলৰ অংশ হিচাপে মীন বিভাগে ২০২২ চনৰ ১২ - ১৭ জুনত জেনেভাত অনুষ্ঠিত হোৱা বিশ্ব ব্যৱসায় সংস্থাৰ দ্বাদশ মন্ত্ৰী সন্মিলনত অংশগ্ৰহণ কৰে আৰু বিভিন্ন বিষয়ত মতানৈক্য দূৰ কৰাৰ দিশত সক্ৰিয়ভাৱে কাম কৰি বহুপাক্ষিক বিষয়সমূহৰ ফলত ২০২২ চনৰ ১৭ জুনত মীন ৰাজসাহায্যৰ ঐতিহাসিক চুক্তিখন গ্ৰহণ কৰা হয়।

জ. বিভাগটোৱে ১০ ছেপ্টেম্বৰ, ২০২২ত নতুন দিল্লীৰ ডাঃ আম্বেদকাৰ আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় কেন্দ্ৰত প্ৰধানমন্ত্ৰী মৎস্য সম্পাদ যোজনাৰ শুভাৰম্ভণিৰ দ্বিতীয় বৰ্ষপূৰ্তি উদপান কৰে।

ঝ. বিভাগটোৱে পৃথিৱী বিজ্ঞান মন্ত্ৰালয়ৰ উদ্যোগত আৰম্ভ কৰা ৭০ দিনীয়া ‘‘স্বচ্ছ সাগৰ, সূৰক্ষিত সাগৰ’’ অভিযানত অংশগ্ৰহণ কৰে। কেবিনেট মন্ত্ৰী এফএ এইচ ডিয়ে ২০২২ চনৰ ১৭ ছেপ্টেম্বৰত গুজৰাটৰ আমৰেলি জিলাত উপকূলীয় পৰিষ্কাৰ-পৰিচ্ছন্নতাৰ কাৰ্যসূচী আৰম্ভ কৰে আৰু জাফ্ৰাবাদ-ৰাজুলা উপকূলৰ ৫৫ কিলোমিটাৰ দৈৰ্ঘ্যৰ ৬টা নিৰ্দিষ্ট স্থানত ১২,০০০ স্বেচ্ছাসেৱকৰে উপকূল পৰিষ্কাৰ-পৰিচ্ছন্নতাৰ আয়োজন কৰে।

ঞ. ২০২২ চনৰ ২২ৰ পৰা ২৫ ছেপ্টেম্বৰৰ ভিতৰত গুজৰাট উপকূলত, মংগৰলৰ পৰা আৰম্ভ কৰি ৭টা স্থান সামৰি সাগৰ পৰিক্ৰমা-২০২২ দ্বিতীয় পৰ্যায়ৰ আয়োজন কৰা হৈছিল। এই কাৰ্যসূচীত সংশ্লিষ্ট উপকূলীয় গাঁওসমূহৰ ৩৫ হাজাৰতকৈ অধিক বাসিন্দা আৰু মাছমৰীয়াৰ সৈতে মত বিনিময়ৰ লগতে তেওঁলোকে সন্মুখীন হোৱা সমস্যাসমূহৰ বিষয়ে আলোচনা কৰা হয়।

ট. ১২.২৫ কোটি টকা ব্যয় সাপেক্ষে থলুৱা প্ৰযুক্তি ব্যৱহাৰ কৰি পি. মনোডন (টাইগাৰ চিংৰা)ৰ বাবে ব্ৰুডষ্টক মাল্টিপ্লিকেচন চেণ্টাৰ স্থাপনৰ বাবে এমপিইডিএ-আৰজিচিএক অনুমোদন দিয়া হয়।

‘আজাদী কা অমৃত মহোৎসৱ’ৰ অধীনত মীন বিভাগৰ দ্বাৰা মুঠ ৯খন ৱেবিনাৰ আয়োজন কৰা হয় য’ত মীন খণ্ড, মীন পালক, উদ্যোগী, ছাত্ৰ-ছাত্ৰী, গৱেষণা সংস্থাৰ লগতে কেন্দ্ৰ, ৰাজ্য/কেন্দ্ৰীয় শাসিত অঞ্চলসমূহৰ বিষয়া-কৰ্মচাৰীকে ধৰি ৬০০০ৰো অধিক অংশগ্ৰহণকাৰীয়ে অংশগ্ৰহণ কৰে।

সবিশেষ জানিবলৈ https://pib.gov.in/PressReleasePage.aspx?PRID=1887058 লিংকত ক্লিক কৰক৷

***

SS/IG/DB