ভাৰতৰ ডিজিটেল কাহিনী হৈছে সুলভ, সামগ্ৰিক আৰু পৰিৱৰ্তনশীল প্ৰযুক্তি ব্যৱহাৰ কৰি আইচিটি-আধাৰিত বিকাশ। 'ডিজিটেল ইণ্ডিয়া' কাৰ্যসূচীৰ লক্ষ্য হৈছে ডিজিটেল অন্তৰ্ভুক্তি আৰু অংশগ্ৰহণৰ সহজ প্ৰৱেশাধিকাৰ নিশ্চিত কৰি ভাৰতক ডিজিটেল ভাৱে শক্তিশালী সমাজ আৰু জ্ঞান-আধাৰিত অৰ্থনীতিলৈ ৰূপান্তৰ কৰা। ডিজিটেল আন্তঃগাঁথনি আৰু ডিজিটেল সেৱাৰ শক্তিয়ে ইতিমধ্যে মহামাৰীৰ সময়ত তেওঁলোকৰ স্থিতিস্থাপকতা প্ৰমাণ কৰিছে। ভাৰত শীৰ্ষ দেশসমূহৰ ভিতৰত আছে যিয়ে দ্ৰুতগতিত ডিজিটেল প্ৰযুক্তি গ্ৰহণ কৰিছে। এইটো চৰকাৰৰ কেন্দ্ৰীভূত দৃষ্টিভংগী আৰু উদ্ভাৱনী মূলক পদক্ষেপৰ ৰূপায়ণৰ দ্বাৰা সম্ভৱ হৈছে। এই পদক্ষেপবোৰে কেৱল নাগৰিকসকলৰ জীৱন সহজ কৰাই নহয়, লগতে ভাৰতক "আত্মনিৰ্ভৰ" ৰাষ্ট্ৰ হিচাপে গঢ়ি তুলিবলৈ ষ্টাৰ্টআপ, উদ্যোগ আৰু ইলেক্ট্ৰনিক্স উৎপাদনৰ বাবে এক অনুকূল পৰিৱেশ তন্ত্ৰ সৃষ্টি কৰিছে। এই বছৰটোত নিম্নলিখিত গুৰুত্বপূৰ্ণ পদক্ষেপ আৰু সাফল্যবোৰ আছিল:

ডিজিটেল আন্তঃগাঁথনি

ডিজিটেল পৰিচয় : আধাৰ

আধাৰ হৈছে বিশ্বৰ সৰ্ববৃহৎ ডিজিটেল পৰিচয় কাৰ্যসূচী যি বায়োমেট্ৰিক আৰু জনগাঁথনি আধাৰিত অনন্য ডিজিটেল পৰিচয় প্ৰদান কৰে যাক যিকোনো সময়তে, যিকোনো স্থানত প্ৰমাণীকৰণ কৰিব পাৰি আৰু লগতে নকল আৰু ভুৱা পৰিচয় নাইকিয়া কৰে। ই বিভিন্ন সমাজ কল্যাণ কাৰ্যসূচী প্ৰদানৰ বাবে এক চিনাক্তকৰণ আন্তঃগাঁথনি প্ৰদান কৰে। ৩০ নৱেম্বৰ, ২০২২ তাৰিখলৈকে, ১২৯.৪১ কোটি [লাইভ] আধাৰ জাৰি কৰা হৈছে।

জনসাধাৰণক সুবিধাজনক আধাৰ নামভৰ্তি আৰু উদাহৰণ সেৱা প্ৰদান কৰাৰ বাবে, ইউআইডিএআইয়ে সমগ্ৰ দেশৰ ৭২ খন চহৰত ৮৮ টা আধাৰ সেৱা কেন্দ্ৰ (এছএচি) মুকলি কৰিছে।

ইউআইডিএআইয়ে মুখমণ্ডল প্ৰমাণীকৰণ পদ্ধতি প্ৰৱৰ্তন কৰিছে যাৰ দ্বাৰা আধাৰ নম্বৰ ধাৰকৰ পৰিচয় আধাৰ প্ৰমাণীকৰণৰ দ্বাৰা প্ৰমাণিত কৰিব পাৰি। বৰ্তমান, ২১ টা প্ৰতিষ্ঠানক উৎপাদন পৰিৱেশত মুখমণ্ডলৰ প্ৰমাণীকৰণ ব্যৱহাৰ কৰিবলৈ অনুমতি দিয়া হৈছে। ১৫ অক্টোবৰ, ২০২১ ৰ পৰা ৩০ নৱেম্বৰ, ২০২২ লৈ, মুখমণ্ডল প্ৰমাণীকৰণৰ কামৰ মুঠ সংখ্যা হৈছে ১.১৫ কোটি।
 

সেৱাসমূহৰ ডিজিটেল বিতৰণ

উমৈহতীয়া সেৱা কেন্দ্ৰ (চি.এছ.চি.): চি.এছ.চি. হৈছে গ্ৰাম পঞ্চায়ত আৰু খণ্ড স্তৰলৈকে গ্ৰাম্য এলেকাত বিস্তৃত প্ৰসাৰৰ সৈতে বিশ্বৰ সৰ্ববৃহৎ ডিজিটেল সেৱা বিতৰণ নেটৱৰ্ক। ব্ৰডবেণ্ড সংযোগৰ সৈতে এই তথ্য আৰু যোগাযোগ প্ৰযুক্তি সক্ষম বুথবোৰে নাগৰিকসকলক বিভিন্ন চৰকাৰী, ব্যক্তিগত আৰু সামাজিক সেৱা প্ৰদান কৰিছে। এতিয়ালৈকে, ৫.৪৯ লাখ চিএছচি য়ে কাম কৰি আছে (নগৰ আৰু গ্ৰাম্যসহ) যাৰ ভিতৰত ৪.৩৭ লাখ চিএছচি গ্ৰাম পঞ্চায়ত পৰ্যায়ত কাম কৰি আছে।

মেৰি পেহছান, এক নেচনেল চিংগল চাইন-অন (এনএছএছঅ') : মাননীয় প্ৰধানমন্ত্ৰীয়ে ৪ জুলাই, ২০২২ তাৰিখে মুকলি কৰিছিল, যি হৈছে এক ব্যৱহাৰকাৰী প্ৰমাণীকৰণ সেৱা য'ত পৰিচয় পত্ৰৰ এটা ছেটে একাধিক অনলাইন এপ্লিকেচন বা সেৱাৰ প্ৰৱেশাধিকাৰ প্ৰদান কৰিব পাৰে। বৰ্তমান, বিভিন্ন মন্ত্ৰালয়/ৰাজ্যৰ ৫০৫৭ টা সেৱা এনএছএছঅ'ৰ সৈতে সংযুক্ত হৈ আছে।

মাই স্কীম মাননীয় প্ৰধানমন্ত্ৰীয়ে ৪ জুলাই, ২০২২ তাৰিখে আৰম্ভ কৰিছিল, এক ই-বজাৰ আঁচনি য'ত নাগৰিকসকলে তেওঁলোকৰ জনগাঁথনিৰ ওপৰত আধাৰিত কৰি যোগ্য আঁচনিবিলাক বিচাৰিব পাৰে। ১৩ টা বিভিন্ন শ্ৰেণীত কেন্দ্ৰীয় আৰু ৰাজ্য/কেন্দ্ৰীয় চৰকাৰৰ ১৮০ ৰো অধিক আঁচনি আয়োজন কৰা হৈছে।

ডিজি-লকাৰে আৱাসীসকলক সংৰক্ষণ, ভাগ-বতৰা, নথিপত্ৰ আৰু প্ৰমাণপত্ৰৰ প্ৰমাণীকৰণৰ বাবে ব্যক্তিগত স্থান হিচাপে এক সমৰ্পিত ক্লাউড-আধাৰিত প্লেটফৰ্ম প্ৰদান কৰিছে, এনেদৰে প্ৰকৃত নথিপত্ৰৰ ব্যৱহাৰ নাইকিয়া কৰাত সহায় কৰে। ডিজিলকাৰৰ জৰিয়তে ১৩.৫ কোটিতকৈও অধিক ব্যৱহাৰকাৰী পঞ্জীয়ন কৰা হৈছে আৰু ডিজিলকাৰৰ জৰিয়তে ৫৬২ কোটিতকৈও অধিক নথিপত্ৰ প্ৰাপ্ত কৰিব পাৰি।
মোবাইলৰ জৰিয়তে মুখ্য চৰকাৰী সেৱা প্ৰদান কৰাৰ বাবে UMANG (নতুন যুগৰ শাসনৰ বাবে একত্ৰিত ম'বাইল এপ্লিকেচন) এক একত্ৰিত মঞ্চ হিচাপে বিকশিত কৰা হৈছে। এতিয়ালৈকে, ২০,১৯৭ ভাৰত বিল পৰিশোধ সেৱাৰ (বিবিপিএছ) সৈতে উমাঙত ১,৬৫৮ টা কেন্দ্ৰীয়/ৰাজ্য চৰকাৰৰ সেৱা অন-বোৰ্ড কৰা হৈছে।

ইণ্ডিয়া ষ্টেক গ্লোবেল বিশ্বব্যাপী ইণ্ডিয়া ষ্টেক আৰু ইয়াৰ বিল্ডিং ব্লকপ্ৰদৰ্শনৰ বাবে মুকলি কৰা হৈছে। বৰ্তমান, আধাৰ, ইউপিআই, কো-উইন, এপিআই সেতু, ডিজিলকাৰ, আৰোগ্য সেতু, জেম, উমাং, দীক্ষা, ই-সঞ্জীৱনী, ই-হস্পিটেল আৰু ই-অফিচৰ দৰে ১২ টা মুখ্য প্ৰকল্প/প্লেটফৰ্ম ভাৰতৰ ষ্টেক গ্লোবেলৰ পৰ্টেলত সকলো অনা-ভাষাত উপলব্ধ।

এপিআই সেতু: মেইটৱাই-য়ে ২০১৫ চনত 'মুক্ত এপ্লিকেচন প্ৰগ্ৰামিং ইণ্টাৰফেচ (এপিআই)ৰ নীতি' জাননী দিছিল। এই আঁচনিৰ উদ্দেশ্য হৈছে আন্তঃকাৰ্যকৰী প্ৰণালীৰ উদ্দেশ্য প্ৰাপ্ত কৰাৰ বাবে ডাটা মালিক আৰু আন্তঃ-আন্তঃ-চৰকাৰী সংস্থাবোৰৰ মাজত তথ্যৰ দক্ষ আদান-প্ৰদানৰ প্ৰচাৰ কৰা যাতে সেৱাসমূহ এক একত্ৰিত প্ৰকাৰে প্ৰদান কৰিব পৰা যায়। সেয়েহে, এপিআই সেতু প্ৰকল্পই এই নীতি ৰূপায়ণত সহায় কৰিব বিচাৰে। এনডিএইচ গেটৱেত কেইবাটাও কেন্দ্ৰীয় আৰু ৰাজ্য চৰকাৰৰ বিভাগে প্ৰদান কৰা পৰ্টেলটোৱে প্ৰায় ২,১১৮ টা এপিআই প্ৰকাশ কৰিছে। বৰ্তমান, ১০৪৭ জন প্ৰকাশক আৰু ৩৩০ জন উপভোক্তা আছে।

eSign (ই-চাইন) এ আধাৰ ধাৰকৰ দ্বাৰা ইলেক্ট্ৰনিক নথিপত্ৰত সহজ, দক্ষ আৰু সুৰক্ষিত স্বাক্ষৰ প্ৰদান কৰে। এতিয়ালৈকে, ৩৪.৪১ কোটি ই-চিহ্ন জাৰী কৰা হৈছে। ইয়াৰ ভিতৰত, চিডিএচিয়ে জাৰী কৰা ই-চিহ্ন (অৰ্থাৎ ই-স্বাক্ষৰ প্ৰকল্পৰ অধীনত) হৈছে ৮.২২ কোটি।
National AI Portal - কৃত্ৰিম বুদ্ধিমত্তা সম্পৰ্কীয় সকলো তথ্য এক স্থানত সকলো অংশীদাৰক প্ৰদান কৰিবলৈ আৰু দেশত এআইৰ ওপৰত সজাগতা আৰু যোগাযোগ ৰক্ষা কৰিবলৈ ৰাষ্ট্ৰীয় এআই পৰ্টেল বিকশিত কৰা হৈছে। ৩১ অক্টোবৰ, ২০২২ তাৰিখলৈকে, ই ১৫২০ টা প্ৰবন্ধ, ৭৯৯ বাতৰি, ২৬২ টা ভিডিঅ', ১১৪ টা গৱেষণা প্ৰতিবেদন আৰু এআই সম্পৰ্কীয় ১২০ টা চৰকাৰী পদক্ষেপ প্ৰকাশ কৰিছে।

আৰোগ্য সেতু: এইটো হৈছে চৰকাৰৰ ক’ভিড-১৯ নিয়ন্ত্ৰণৰ প্ৰচেষ্টাক সমৰ্থন কৰিবলৈ ২ এপ্ৰিল, ২০২০ তাৰিখে ভাৰত চৰকাৰে আৰম্ভ কৰা এটা মোবাইল এপ্লিকেচন। এই এপটোৱে চৰকাৰক সমগ্ৰ দেশত কোভিআইডি-১৯ৰ বিস্তাৰ অনুসৰণ আৰু চিনাক্তকৰণ, নিৰীক্ষণ আৰু হ্ৰাস কৰাত সহায় কৰে। এই এপটো এতিয়া এক ৰাষ্ট্ৰীয় স্বাস্থ্য এপলৈ ৰূপান্তৰিত হৈছে, য'ত আয়ুষ্মান ভাৰত ডিজিটেল মিছন (এবিডিএম)ৰ দ্বাৰা পৰিচালিত বৃহৎ সংখ্যক ডিজিটেল স্বাস্থ্য সেৱা আছে। আৰোগ্য সেতু ব্যৱহাৰ কৰি, নাগৰিকসকলে এতিয়া আয়ুষ্মান ভাৰত স্বাস্থ্য একাউণ্টৰ বাবে পঞ্জীয়ন কৰিব পাৰে (অৰ্থাৎ ডিজিটেল স্বাস্থ্য আইডি) আৰু স্বাস্থ্যসেৱা প্ৰদানকাৰীসকলৰ সৈতে বাৰ্তালাপত ইয়াক লাভ কৰিব পাৰে।
 

জিএছটি প্ৰাইম: জিএছটি-প্ৰাইম হৈছে এক সামগ্ৰী যি কৰ প্ৰশাসকসকলক তেওঁলোকৰ অধিকাৰ ক্ষেত্ৰত কৰ সংগ্ৰহ আৰু অনুপালন বিশ্লেষণ আৰু নিৰীক্ষণ কৰাত সহায় কৰে। জিএছটি প্ৰাইমে জিএছটি অনুপালন উন্নত কৰে, কৰ সংগ্ৰহ বৃদ্ধি কৰে, কৰ আধাৰ বৃদ্ধি কৰে, কৰ ফাঁকি আৰু জালিয়াতি চিনাক্ত কৰে আৰু নীতি পৰিৱৰ্তনৰ প্ৰভাৱৰ পূৰ্বানুমান কৰাত সহায় কৰে।
 

e-Taal ৩.০ (ই-তাল ৩.০ (ইলেক্ট্ৰনিক লেনদেন একত্ৰীকৰণ আৰু বিশ্লেষণ স্তৰ): ই-টিএএল-এ ভাৰতৰ কেন্দ্ৰীয়, ৰাজ্য আৰু স্থানীয় চৰকাৰৰ বিভিন্ন সংস্থাত প্ৰদান কৰা ই-সেৱাৰ পৰিমাণৰ এক বাস্তৱ-সময়ৰ সামগ্ৰিক দৃষ্টিভংগী প্ৰদান কৰে। ই-ৰিদম ডেশ্বব'ৰ্ডে জি২চি, জি২বি আৰু বি২চি ই-সেৱাৰ প্ৰদৰ্শন জোখাৰ বাবে সূচক হিচাপে 'এণ্ড-টু-এণ্ড ইলেক্ট্ৰনিক লেনদেন'ৰ সংখ্যা প্ৰদৰ্শন কৰে। জানুৱাৰী, ২০২২ ৰ পৰা ৭ ডিচেম্বৰ, ২০২২ লৈ, প্ৰায় ১৩,৮৯৭ কোটি ই-লেনদেন নথিভুক্ত কৰা হৈছে আৰু ২০ টা অতিৰিক্ত ই-সেৱা প্লেটফৰ্মৰ সৈতে একত্ৰিত কৰা হৈছে, যাৰ ফলত মুঠ ৪০৩৩ টা ই-সেৱা যোগ হৈছে।

Vehicle Location Tracking System (VLTS) বাহনৰ অৱস্থান ট্ৰেকিং চিষ্টেম বাহনত স্থাপন কৰা জিপিএছ আধাৰিত ট্ৰেকিং ডিভাইচৰ সহায়ত ৰাজহুৱা বাহনচিনাক্ত আৰু নিৰীক্ষণ কৰাৰ বাবে ডিজাইন কৰা হৈছে। প্ৰণালীটোত আতংক সতৰ্কবাণী প্ৰেৰণ কৰাৰ ব্যৱস্থা আছে যি কমাণ্ড নিয়ন্ত্ৰণ কেন্দ্ৰ ব্যৱহাৰ কৰি কাৰ্যকৰী নিৰীক্ষণৰ সহায়ত বিপদত পৰা যাত্ৰীসকলক সহায় কৰিবলৈ জৰুৰীকালীন সঁহাৰি প্ৰক্ৰিয়া আৰম্ভ কৰে।
ই-চালান: ইনভইচ/জাননী জাৰী কৰাৰ বাবে চিচিটিভি/এএনপিআৰ (স্বয়ংক্ৰিয় নম্বৰ প্লেট ৰিডিং) কেমেৰা, আৰএলভিডি/অ'এছভিডি (ৰেড লাইট/অভাৰ স্পীড উলংঘন) ডিভাইচ আদিৰ সৈতে সংযোজিত মোবাইল-আধাৰিত এপ্প আৰু কমপ্লিমেণ্টৰী ৱেব এপ্লিকেচন ব্যৱহাৰ কৰি এক বিস্তৃত ট্ৰেফিক মেনেজমেণ্ট সমাধান।
 

Electronic Human Resource Management System (eHRMS): ই.এইচ.আৰ.এম.এছ. আবেদনে কৰ্মচাৰীৰ ৰেকৰ্ডবোৰ ইলেক্ট্ৰনিক ৰূপত বজাই ৰখাৰ বাবে দায়বদ্ধ, নিযুক্তিৰ পৰা অৱসৰলৈকে। প্ৰকল্পটোত পৰম্পৰাগত তথ্য আৰু বিভিন্ন পদ্ধতি সংগ্ৰহ অন্তৰ্ভুক্ত আছে; অৰ্থাৎ সেৱা বহী, ছুটি, এলটিচি, ব্যক্তিগত তথ্য, পৰিশোধ, আগতীয়া ধন, ভ্ৰমণ, হেল্পডেস্ক আদিৰ জৰিয়তে বহুতো অনলাইন সেৱাৰ ব্যৱস্থাৰ বাবে সেৱা বহীৰ স্কেনিং/ডিজিটাইজেচন অন্তৰ্ভুক্ত থাকে।
 

ছাৰ্ভিছপ্লাছ: ই হৈছে এক মেটা ডাটা আধাৰিত ই-সেৱা বিতৰণ ফ্ৰেমৱৰ্ক যি সাধাৰণ সেৱা বিতৰণ বিপনীসমূহৰ জৰিয়তে তেওঁৰ এলেকাত সকলো চৰকাৰী সেৱা সাধাৰণ মানুহৰ বাবে উপলব্ধ কৰাত সহায় কৰে। বৰ্তমান, ফ্ৰেমৱৰ্কটো ৩৩ খন ৰাজ্য/কেন্দ্ৰীয় শাসিত ৰাজ্যত সফলতাৰে চলি আছে আৰু ২,৭৯১ তকৈও অধিক কেন্দ্ৰীয়, ৰাজ্যিক আৰু স্থানীয় চৰকাৰী সেৱা প্ৰদান কৰে।
 

Open Government Data (OGD ২.০): চৰকাৰৰ বিভিন্ন প্ৰাসঙ্গিক নীতি, নিয়ম আৰু কাৰ্যৰ পৰিকাঠামোৰ ভিতৰত চৰকাৰী মালিকানাধীন ভাগ-বতৰাযোগ্য তথ্যসক্ৰিয় প্ৰৱেশাধিকাৰ প্ৰদান কৰাৰ বাবে সময়ে সময়ে অ'জিডি প্লেটফৰ্ম (https://data.gov.in) স্থাপন কৰা হৈছে, ইয়াৰ ব্যৱহাৰৰ তথ্য স্পষ্ট/যন্ত্ৰ পঢ়িব পৰা বিন্যাসত। অ'জিডি প্লেটফৰ্মে ১ জানুৱাৰী ২০২২ ৰ পৰা ৭ ডিচেম্বৰ ২০২২ লৈ ৬৬,০০০ ডাটাছেট সম্পদ, ৫৭১ টা মন্ত্ৰালয়/বিভাগৰ দ্বাৰা অৰিহণা যোগোৱা ৮৭৬ টা কেটালগ, ২১০ টা ভিজুৱেলাইজেচন, ৪৪,৭০৪ এপ্লিকেচন প্ৰগ্ৰামিং ইণ্টাৰফেচ (এপিআই) সৃষ্টি কৰিছিল। এতিয়ালৈকে, ডাটাছেটটো ৩২.২২ লাখ বাৰ চোৱা হৈছে আৰু অ'জিডি প্লেটফৰ্মত ৯৪.৭ লাখ বাৰ ডাউনলোড কৰা হৈছে।
 

গোলকীয় সূচক (ই-চৰকাৰী উন্নয়ন সূচক): মেইটৱাই হৈছে দুটা শাৰীৰ মন্ত্ৰালয়/বিভাগৰ বাবে নোডেল মন্ত্ৰালয়, অৰ্থাৎ উচ্চ শিক্ষা বিভাগ আৰু বিদ্যালয় শিক্ষা আৰু সাক্ষৰতা বিভাগৰ (ডিএইচই আৰু ডিওএছইএল) লগতে ই-চৰকাৰী উন্নয়ন সূচক (ইজিডিআই)। ইজিডিআই হৈছে ই-চৰকাৰৰ তিনিটা গুৰুত্বপূৰ্ণ মাত্ৰাৰ এক মিশ্ৰিত পৰিমাপ যেনে: অনলাইন সেৱা সূচক, টেলিকম আন্তঃগাঁথনি সূচক আৰু মানৱ মূলধন সূচক।
 

শেহতীয়া ই-চৰকাৰ উন্নয়ন সূচক (ইজিডিআই) ২০২২ সংস্কৰণে ৰাষ্ট্ৰসংঘৰ সকলো ১৯৩ খন সদস্য ৰাষ্ট্ৰৰ ই-চৰকাৰ উন্নয়নৰ স্থিতি সূচায়। ইজিডিআই ২০২২ ত ভাৰত ১০৫ তম স্থানত আছে।
 

ইণ্টাৰনেট ডমেইন আৰু ৱেবছাইটসমূহত প্ৰৱেশাধিকাৰ:
 

শৈক্ষিক আৰু গৱেষণা প্ৰতিষ্ঠানসমূহৰ বাবে ডমেইন নাম: বৰ্তমান ইআৰএনইটি হৈছে AC.in, RES.in, Edu.in আৰু বিদ্যাভাৰত, শিক্ষা.ভাৰত, গৱেষণা.ভাৰতৰ অধীনত ডমেইন প্ৰদান কৰা একমাত্ৰ পঞ্জীয়ক। বৰ্তমান ERNET ৰ পৰা ১৬০০০ তকৈও অধিক ডমেইন সমৰ্থিত।
প্ৰতিবন্ধী ব্যক্তিসকলৰ বাবে সুলভ ৱেবছাইট (দিব্যাংগজন): ইআৰএনইটিয়ে কোনো বাধা আৰু অন্তৰ্ভুক্তি অবিহনে নাগৰিকসকলৰ ওচৰত ডিজিটেল তথ্য লাভ কৰাৰ লক্ষ্যৰে সমগ্ৰ দেশত ৰাজ্য চৰকাৰৰ ৱেবছাইট বিকশিত/বৃদ্ধি কৰি আছে যাতে সেইবোৰ ব্যৱহাৰ কৰিবলৈ সহজ হয় আৰু সমাজৰ সকলো শ্ৰেণীৰ, বিশেষকৈ বিকলাঙ্গ ব্যক্তিসকলৰ প্ৰৱেশাধিকাৰ লাভ কৰে। আন্তৰ্জাতিক ৱেব সমল অভিগম্যতা নিৰ্দেশনা (ডব্লিউচিএজি)ৰ সৈতে সংগতি ৰাখি ৬০০ ৰো অধিক ৱেবছাইট বিকশিত কৰা হৈছে।
 

ইলেক্ট্ৰনিক ৰেকৰ্ডৰ সম্প্ৰসাৰিত তালিকাৰ স্বীকৃতিৰ বাবে আইনী দক্ষতা
 

ইজ অফ ডুয়িং বিজনেছ (ই.ও.ডি.বি.), ইজ অফ লিভিং ফৰ চিটিজেনছ (ই.ও.এল.)ৰ মন্ত্ৰালয়ৰ উদ্যোগৰ অংশ হিচাপে, মেইটৱাই তথ্য প্ৰযুক্তি আইন, ২০০০ ("আই.টি. আইন") অক্টোবৰ, ২০২২-ৰ প্ৰথম অনুসূচী (প্ৰবিষ্টি ১, ২ আৰু ৫) সংশোধন কৰি ইলেক্ট্ৰনিক ৰেকৰ্ডৰ বৈধতাৰ পৰিসৰ সম্প্ৰসাৰিত কৰিছে।
তথ্য প্ৰযুক্তি আইনৰ প্ৰথম অনুসূচীত সংশোধনৰ বাবে উক্ত অধিসূচনা ইয়াত চাব পাৰিব https://upload.indiacode.nic.in/showfile?actid=AC_CEN_৪৫_৭৬_০০০০১_২০০০২১_১৫১৭৮০৭৩২৪০৭৭&type=notification&filename=notification.pdf
 

ডিজিটেল স্কিলিং
 

প্ৰধানমন্ত্ৰী গ্ৰাম্য ডিজিটেল সাক্ষৰতা অভিযান (পিএমজিডিআইএছএ): পিএমডিআইএছএ-ৰ লক্ষ্য হৈছে ৩১.০৩.২০২২ চনৰ ভিতৰত গ্ৰাম্য ভাৰতৰ ৬ কোটি গ্ৰাম্য পৰিয়ালক (প্ৰতি পৰিয়ালত এজন ব্যক্তি) ডিজিটেল সাক্ষৰতা প্ৰদান কৰা। এতিয়ালৈকে, মুঠ প্ৰায় ৬.৬ কোটি প্ৰাৰ্থীয়ে পঞ্জীয়ন কৰিছে আৰু ৫.৬৮ কোটি প্ৰাৰ্থীক প্ৰশিক্ষণ দিয়া হৈছে, যাৰ ভিতৰত ৪.২২ কোটি প্ৰাৰ্থীক পিএমজিডিআইএছএ আঁচনিৰ অধীনত প্ৰমাণপত্ৰ প্ৰদান কৰা হৈছে।

মাচুল-পৰিশোধ কাৰ্যসূচী: কাৰ্যসূচীৰ অধীনত, এন.আই.ই.এল.আই.টি.-ৰ বিভিন্ন আনুষ্ঠানিক, অনানুষ্ঠানিক আৰু তথ্য প্ৰযুক্তি সাক্ষৰতা পাঠ্যক্ৰমত অনুসূচীত জাতি/জনজাতিৰ প্ৰাৰ্থীসকলক বিনামূলীয়া প্ৰশিক্ষণ প্ৰদান কৰা হৈছে। ২০২১-২০২২ বিত্তীয় বৰ্ষত, মুঠ ১৪,৭৫৬ জন অনুসূচীত জাতি/জনজাতি প্ৰাৰ্থীক প্ৰশিক্ষণ দিয়া হৈছিল।

ভৱিষ্যতৰ দক্ষতা প্ৰাইম: মেইটৱাই আৰু নাছকমে যুটীয়াভাৱে "ফিউচাৰ স্কিলছ প্ৰাইম (নিয়োগযোগ্যতাৰ বাবে আইটি জনশক্তিৰ পুনৰ-দক্ষতা/আপ-স্কিলিংৰ কাৰ্যসূচী) নামৰ এক কাৰ্যসূচীৰ ধাৰণা কৰিছে। এই কাৰ্যসূচীত ইণ্টাৰনেট অফ থিংছ, বিগ ডাটা এনালিটিক্স, কৃত্ৰিম বুদ্ধিমত্তা, ৰবটিক প্ৰক্ৰিয়া স্বয়ংক্ৰিয়কৰণ, এডিটিভ মেনুফেকচাৰিং/৩ডি প্ৰিণ্টিং, ক্লাউড কম্পিউটিং, সামাজিক আৰু ম'বাইল, চাইবাৰ সুৰক্ষা, অগমেন্টেড ৰিয়েলিটি/ভাৰ্চুৱেল ৰিয়েলিটি আৰু ব্লকচেইন নামৰ দহটা উদীয়মান প্ৰযুক্তিত বি/চি হিতাধিকাৰীসকলক পুনৰ দক্ষতা প্ৰদান কৰাৰ পৰিকল্পনা কৰা হৈছে। এতিয়ালৈকে, কাৰ্যসূচীটোৰ অধীনত ৯.৬৭ লাখ প্ৰাৰ্থীয়ে স্বাক্ষৰ কৰিছে আৰু প্ৰায় ৪.২৮ লাখ প্ৰাৰ্থীয়ে বিভিন্ন পাঠ্যক্ৰমত নাম ভৰ্তি কৰিছে, যাৰ ভিতৰত ১.৪৭ লাখ প্ৰাৰ্থীয়ে পাঠ্যক্ৰমটো সম্পূৰ্ণ কৰিছে। লগতে, সম্পদ কেন্দ্ৰবোৰে (উৎকৰ্ষৰ আগশাৰীৰ/কেন্দ্ৰ) ৭১০৭ জন চৰকাৰী বিষয়া (জি.ও.টি.) আৰু ৬০৬ জন প্ৰশিক্ষকক প্ৰশিক্ষণ দিছে।
 

ইলেক্ট্ৰনিক্স আৰু আইটিৰ বাবে বিশ্বেশ্বৰায় পিএইচডি আঁচনি আৰম্ভ কৰা হৈছিল যাৰ উদ্দেশ্য আছিল ইলেক্ট্ৰনিক্স প্ৰণালীৰ ডিজাইন আৰু নিৰ্মাণ (ইএছডিএম) আৰু আইটি/আইটি সক্ষম সেৱা (আইটি/আইটিইএছ) খণ্ডত পিএইচডিৰ সংখ্যা বৃদ্ধি কৰা।

আঁচনিখনে ২৫ খন ৰাজ্য আৰু ৪ খন কেন্দ্ৰীয় শাসিত অঞ্চলত ৯৭ খন প্ৰতিষ্ঠানত (আইআইটি, এনআইটি, কেন্দ্ৰীয় আৰু ৰাজ্যিক বিশ্ববিদ্যালয় আদি) ১০১৯ জন পূৰ্ণ-সময় আৰু ৩৩০ জন আংশিক-সময়ৰ পিএইচডি প্ৰাৰ্থীক সমৰ্থন কৰিছে।

৬৭৩ জন পিএইচডি প্ৰাৰ্থীয়ে পিএইচডি সম্পূৰ্ণ কৰিছে/তেওঁলোকৰ গৱেষণা পত্ৰ দাখিল কৰিছে। সমগ্ৰ দেশতে এই আঁচনিৰ অধীনত পিএইচডি কৰি থকা ৫৪৫ জন পিএইচডি প্ৰাৰ্থী আছে।

পিএইচডি প্ৰাৰ্থী আৰু ৱাইএফআৰএফ বঁটা বিজয়ীসকলে ৭১ টা পেটেন্ট দাখিল কৰিছে।

গৱেষণা পণ্ডিতসকলৰ দ্বাৰা ৫,৪১৬ খন গৱেষণা পত্ৰ প্ৰকাশ কৰা হৈছে

অতিৰিক্ত ১০০০ পূৰ্ণ-সময়ৰ পিএইচডি প্ৰাৰ্থী আৰু ১৫০ জন আংশিক-সময়ৰ পিএইচডি প্ৰাৰ্থীক সমৰ্থন কৰাৰ বাবে আঁচনিখনৰ দ্বিতীয় পৰ্যায় আৰম্ভ কৰা হৈছে।

২০২১-২০২২ বিত্তীয় বৰ্ষত, মুঠ ৮.৫৪ লাখ প্ৰাৰ্থীক প্ৰশিক্ষণ দিয়া হৈছে আৰু ৪.৪২ লাখ প্ৰাৰ্থীক ৰাষ্ট্ৰীয় ইলেক্ট্ৰনিকছ আৰু তথ্য প্ৰযুক্তি প্ৰতিষ্ঠান (এনআইইএলআইটি) মেটিয়ে বিভিন্ন আনুষ্ঠানিক/অনানুষ্ঠানিক/ডিজিটেল সাক্ষৰতা পাঠ্যক্ৰমৰ অধীনত (অনলাইন/দূৰত্ব প্ৰশিক্ষণ পদ্ধতি সহ) প্ৰমাণিত কৰিছে।
 
ডিজিটেল ধন পৰিশোধ
 

ডিজিটেল পৰিশোধ পৰিস্থিতিতন্ত্ৰ সৃষ্টি কৰাটো চৰকাৰৰ দ্বাৰা এক গুৰুত্বপূৰ্ণ ক্ষেত্ৰ হিচাপে চিনাক্ত কৰা হৈছে। ২০১৭-১৮ বৰ্ষত, বেঙ্কবোৰে ২৫০০ কোটি টকাৰ লক্ষ্যৰ বিপৰীতে ২০.৭১ কোটি ডিজিটেল লেনদেনৰ সামূহিক লক্ষ্য প্ৰাপ্ত কৰিছিল আৰু ২০১৬-১৭ বৰ্ষত বাৰ্ষিক ১০৬ শতাংশ বৃদ্ধি পঞ্জীয়ন কৰিছিল। একেদৰে, ডিজিটেল লেনদেনে ২০১৮-১৯ বিত্তীয় বৰ্ষ, ২০১৯-২০ বিত্তীয় বৰ্ষ আৰু ২০-২১ বিত্তীয় বৰ্ষৰ বাবে এক গুৰুত্বপূৰ্ণ বৃদ্ধি দেখিছে, য'ত আমি ক্ৰমান্বয়ে ৩১৩৪ কোটি টকা, ৪৫৭২ কোটি টকা আৰু ৫৫৫৪ কোটি টকাৰ লক্ষ্য প্ৰাপ্ত কৰিছো। ২০২১-২২ বিত্তীয় বৰ্ষত, বাৰ্ষিক ৫.৯% বৃদ্ধিৰ হাৰৰ সৈতে ৬,০০০ কোটি টকাৰ লক্ষ্যৰ বিপৰীতে ৮৮.৪০ কোটি লেনদেন কৰা হৈছিল। আমাৰ স্বদেশীভাৱে বিকশিত ইউপিআইয়ে ডিজিটেল পৰিশোধৰ বিকাশ কঢ়িয়াই আনিছে আৰু ২০২২ চনৰ অক্টোবৰত ৭৩০ কোটি ডিজিটেল লেনদেন দেখিছে।
 

ইলেক্ট্ৰনিক্স নিৰ্মাণৰ প্ৰচাৰ

ভাৰতে ইলেক্ট্ৰনিক্স উৎপাদন খণ্ডত অভূতপূৰ্ব বিকাশ দেখিছে। নতুন নীতি আৰু আঁচনি, যেনে বৃহৎ পৰিমাণৰ ইলেক্ট্ৰনিক্স উৎপাদন আৰু আইটি হাৰ্ডৱেৰৰ বাবে উৎপাদন লিংকড ইনচেণ্টিভ (পিএলআই), ইলেক্ট্ৰনিক ডিভাইচ আৰু অৰ্ধপৰিবাহী (স্পেক্স), সংশোধিত ইলেক্ট্ৰনিক্স মেনুফেকচাৰিং ক্লাষ্টাৰ (ইএমচি ২.০) আদিৰ উৎপাদনৰ বাবে আঁচনিয়ে উদ্যোগটোক বিত্তীয় উদগনি প্ৰদান কৰি ঘৰুৱা ইলেক্ট্ৰনিক্স পৰিৱেশ তন্ত্ৰৰ বিকাশৰ বাবে এক অনুকূল পৰিৱেশ সৃষ্টি কৰিছে। ইয়াৰ ফলস্বৰূপে, ইলেক্ট্ৰনিক সামগ্ৰীৰ ঘৰুৱা উৎপাদন ২০১৬-১৭ বৰ্ষত ৩,১৭,৩৩১ কোটিৰ পৰা ২০২১-২২ বৰ্ষত ৬,৪০,৮১০ কোটি বৃদ্ধি পাইছে যি ১৫ শতাংশৰ চক্ৰবৃদ্ধি বাৰ্ষিক বৃদ্ধি হাৰত (চিএজিআৰ) বৃদ্ধি হৈ আছে। আয়তনৰ ক্ষেত্ৰত, ভাৰত হৈছে বিশ্বৰ দ্বিতীয় সৰ্ববৃহৎ মোবাইল হেণ্ডছেট নিৰ্মাতা। ২০১৬-১৭ বৰ্ষত মোবাইল ফোনৰ উৎপাদন মূল্য ২,৯০,০০০ কোটি ₹ পৰা ২৫ শতাংশ ৰ চক্ৰবৃদ্ধি বাৰ্ষিক বৃদ্ধিৰ হাৰৰ (চিএজিআৰ) সৈতে ২,৭৫,০০০ কোটি ₹ লৈ বৃদ্ধি হৈছে।
 

সংশোধিত বিশেষ ইনচেণ্টিভ পেকেজ আঁচনি

আঁচনিখনে নতুন ইলেক্ট্ৰনিক উৎপাদন সুবিধা স্থাপন বা বিদ্যমান ইলেক্ট্ৰনিক উৎপাদন সুবিধাৰ সম্প্ৰসাৰণৰ বাবে মূলধন ব্যয়ত বিনিয়োগৰ বাবে ২০-২৫ শতাংশ ৰাজসাহায্য প্ৰদান কৰে। নতুন আৱেদন প্ৰাপ্ত কৰাৰ বাবে আঁচনিখন ৩১ ডিচেম্বৰ, ২০১৮ তাৰিখে বন্ধ কৰা হৈছিল।
৩০ নৱেম্বৰ, ২০২২ তাৰিখলৈকে, প্ৰায় ৮৬,৯০৪ কোটি টকাৰ প্ৰস্তাৱিত বিনিয়োগৰ সৈতে ৩১৫ টা আবেদন অনুমোদিত হৈছে। ১২১ জন আবেদনকাৰীক ১৯১৭.০৯ কোটি টকাৰ ইনচেণ্টিভ পৰিমাণ মুকলি কৰা হৈছে।
 

বৃহৎ পৰিমাণৰ ইলেক্ট্ৰনিক্স নিৰ্মাণৰ বাবে পিএলআই

প্ৰথম ৰাউণ্ডত, ১৬ টা আবেদন অনুমোদিত হৈছে।

দ্বিতীয় ৰাউণ্ডৰ অধীনত, ১৬ টা কোম্পানী অনুমোদিত হৈছে।

আইটি হাৰ্ডৱেৰৰ বাবে পিএলআই:

গেজেট অধিসূচনা নং চিজি-ডিএল-০৩০৩২০২১-২২৫৬১৩ তাৰিখৰ ০৩ মাৰ্চ, ২০২১ তাৰিখৰ আইটি হাৰ্ডৱেৰৰ বাবে উৎপাদন সংযোজিত ইনচেণ্টিভ আঁচনিয়ে ঘৰুৱা উৎপাদনৰ প্ৰচাৰ আৰু মূল্য শৃংখলাত বৃহৎ বিনিয়োগ আকৰ্ষিত কৰাৰ বাবে উৎপাদন সংযোজিত ইনচেণ্টিভ প্ৰদান কৰে।

ইলেক্ট্ৰনিক সঁজুলি আৰু অৰ্ধপৰিবাহী নিৰ্মাণৰ প্ৰচাৰৰ বাবে আঁচনি (স্পেক্স)
২০২২ চনৰ ৩০ নৱেম্বৰ তাৰিখলৈকে, মুঠ ১১,১৩১ কোটি টকাৰ প্ৰস্তাৱিত বিনিয়োগৰ সৈতে বত্রিশ (৩২) আবেদন অনুমোদিত হৈছে আৰু ১,৫১৯ কোটি টকাৰ প্ৰতিশ্ৰুতিবদ্ধ ইনচেণ্টিভ। অনুমোদিত আৱেদনসমূহৰ মুঠ নিযুক্তি সৃষ্টিৰ সম্ভাৱনা হৈছে ৩২,৫৪৭।  
আইটি হাৰ্ডৱেৰৰ বাবে, পিএলআই আঁচনিৰ অধীনত ১৪ টা কোম্পানী অনুমোদিত হৈছে।
সংশোধিত ইলেক্ট্ৰনিক্স মেনুফেকচাৰিং ক্লাষ্টাৰ (ইএমচি ২.০) আঁচনি
হাৰিয়ানা, অন্ধ্ৰ প্ৰদেশ আৰু মহাৰাষ্ট্ৰত ইএমচি স্থাপনৰ বাবে মুঠ ৮৮৯ কোটি টকাৰ বিত্তীয় সাহায্যৰ সৈতে মেইটৱাইৰ পৰা ৩খন আবেদন অনুমোদিত হৈছে।
ভাৰতত অৰ্ধপৰিবাহী আৰু প্ৰদৰ্শন উৎপাদন পৰিস্থিতিতন্ত্ৰৰ বিকাশ
ভাৰতত অৰ্ধপৰিবাহী আৰু প্ৰদৰ্শন উৎপাদন পৰিস্থিতিতন্ত্ৰৰ বিকাশ:
ইলেক্ট্ৰনিক উৎপাদন বহল আৰু গভীৰ কৰাৰ বাবে আৰু দেশত এক শক্তিশালী আৰু বহনক্ষম অৰ্ধপৰিবাহী আৰু প্ৰদৰ্শন পৰিৱেশ তন্ত্ৰৰ বিকাশ নিশ্চিত কৰাৰ বাবে, কেন্দ্ৰীয় কেবিনেটে ১৫.১২.২০২১ তাৰিখে ভাৰতত ৭৬,০০০ কোটি টকাৰ পৰিকাঠামোৰ সৈতে অৰ্ধপৰিবাহী আৰু প্ৰদৰ্শন উৎপাদন পৰিস্থিতিতন্ত্ৰৰ বাবে উন্নয়ন কাৰ্যসূচীত অনুমোদন জনাইছে।

অৰ্ধপৰিবাহী আৰু ডিচপ্লে ফেব স্থাপনৰ বাবে আৱেদনসমূহ ১৫.০২.২০২২ ৰ দ্বাৰা আমন্ত্ৰণ জনোৱা হৈছিল। অৰ্ধপৰিবাহী আৰু প্ৰদৰ্শন উৎপাদনৰ এই গ্ৰীণফিল্ড শাখাত আবেদন দাখিলৰ উচ্চাভিলাষী সময়সীমা থকা স্বত্বেও, আঁচনিখনে ভাল সঁহাৰি লাভ কৰিছে।
অৰ্ধপৰিবাহী ভাৰত কাৰ্যসূচীৰ বাবে এক সমৰ্পিত প্ৰতিষ্ঠান হিচাপে স্থাপন কৰা ইণ্ডিয়া চেমিকণ্ডাক্টৰ মিছনে অৰ্ধপৰিবাহী আৰু ডিচপ্লে ফেবৰ বাবে মুঠ ২০.৫ বিলিয়ন আমেৰিকান ডলাৰ (১৫৩,৭৫০ কোটি টকা) বিনিয়োগৰ সৈতে ৫ টা আবেদন লাভ কৰিছে।
লগতে, কেন্দ্ৰীয় কেবিনেটে ২১.০৯.২০২২ তাৰিখে ভাৰতত অৰ্ধপৰিবাহীৰ বিকাশ আৰু উৎপাদন পৰিস্থিতিতন্ত্ৰ প্ৰদৰ্শনৰ কাৰ্যসূচীত

নিম্নলিখিত সংশোধনীসমূহত অনুমোদন জনাইছে:

ভাৰতত অৰ্ধপৰিবাহী ফেব স্থাপনৰ আঁচনিৰ অধীনত সকলো প্ৰযুক্তিৰ নোডৰ সৈতে প্ৰকল্পব্যয়ৰ ৫০ শতাংশৰ বিত্তীয় সাহায্য।
ডিচপ্লে ফেব স্থাপনৰ আঁচনিৰ অধীনত প্ৰকল্পৰ ব্যয়ৰ ৫০% বিত্তীয় সাহায্য সমান ভিত্তিত।
ভাৰতত যৌগিক অৰ্ধপৰিবাহী/চিলিকন ফটোনিক্স/চেন্সৰ ফেব আৰু অৰ্ধপৰিবাহী এচেম্বলী স্থাপন, পৰীক্ষা, চিহ্নিতকৰণ আৰু পেকেজিং (এটিএমপি)/ওএছএটি সুবিধা স্থাপনৰ বাবে আঁচনিখনৰ অধীনত সমান মূলধন ব্যয়ৰ ৫০% বিত্তীয় সাহায্য। ইয়াৰ উপৰিও, আঁচনিখনৰ অধীনত লক্ষ্য প্ৰযুক্তিত পৃথক অৰ্ধপৰিবাহী ফেব অন্তৰ্ভুক্ত থাকিব। 
 

তথ্য প্ৰযুক্তি/তথ্য প্ৰযুক্তি সক্ষম সেৱাসমূহৰ প্ৰচাৰ

পৰৱৰ্তী প্ৰজন্মৰ ইনকিউবেচন আঁচনিৰ (এনজিআইএছ) লক্ষ্য হৈছে ঘৰুৱা ছফ্টৱেৰ সামগ্ৰী পৰিৱেশ তন্ত্ৰক সমৰ্থন কৰা আৰু ছফ্টৱেৰ সামগ্ৰীৰ ওপৰত ৰাষ্ট্ৰীয় নীতিৰ (এনপিএছপি) গুৰুত্বপূৰ্ণ উদ্দেশ্যবোৰ সমাধান কৰা। এনজিআইএছ ১২ টা টায়াৰ-২ স্থান, অৰ্থাৎ আগৰতলা, ভিলাই, ভূপাল, ভূৱনেশ্বৰ, ডেৰাডুন, গুৱাহাটী, জয়পুৰ, মোহালি, পাটনা, বিজয়ৱাড়া, লক্ষ্ণৌ আৰু প্ৰয়াগৰাজৰ ওপৰত গুৰুত্ব দি আৰম্ভ কৰা হৈছে। এন.জি.আই.এছ.-ৰ মুঠ বাজেট ব্যয় হৈছে ৯৫.০৩ কোটি টকা আৰু ইয়াৰ লক্ষ্য হৈছে ৩ বছৰৰ ভিতৰত এই স্থানবোৰৰ পৰা ৩০০ টা টেক ষ্টাৰ্ট-আপসমৰ্থন কৰা।

এতিয়ালৈকে, এনজিআইএছৰ অধীনত চৈধ্যটা ষ্টাৰ্ট-আপ প্ৰত্যাহ্বান, প্ৰত্যাহ্বান (উন্নত বাধাহীন প্ৰযুক্তি হস্তক্ষেপৰ বাবে এনজিআইএছৰ অধীনত প্ৰত্যাহ্বান সন্ধান) আৰম্ভ কৰা হৈছে। মুঠ ২৬৬ টা ষ্টাৰ্ট-আপ বাছনি কৰা হৈছে, যাৰ ভিতৰত ১৭৯ টা ষ্টাৰ্ট-আপ বৃত্তি কৰা হয় আৰু যথাযথ পৰিশ্ৰমৰ পিছত, প্ৰাৰম্ভিক পৰিমাণ ৬৩ টা ষ্টাৰ্ট-আপলৈ বৃদ্ধি কৰা হৈছে।

নৰ্ডিক আৰু আফ্ৰিকা অঞ্চলত বজাৰ উন্নয়নৰ পদক্ষেপ: ভাৰতীয় তথ্য প্ৰযুক্তি/আইটিইএছ উদ্যোগ, বিশেষকৈ ক্ষুদ্ৰ আৰু মজলীয়া উদ্যোগ (এছএমই) আৰু নাছকমৰ জৰিয়তে ষ্টাৰ্ট-আপৰ বিশ্বব্যাপী পদচিহ্ন বৃদ্ধি কৰিবলৈ, মেইটৱাই উচ্চ সম্ভাৱনাআৰু অন্বেষণ কৰা বজাৰ- আফ্ৰিকা আৰু নৰ্ডিক অঞ্চলত আইটি/আইটিইএছ বজাৰৰ বিকাশৰ বাবে এক বিস্তৃত আৰু নিৰন্তৰ দৃষ্টিভংগী বজাই ৰখাৰ বাবে প্ৰকল্পটো আৰম্ভ কৰিছে।
 

বি.পি.ও. ইনচেণ্টিভ আঁচনিসমূহ:
 

মেইটৱাই নিযুক্তিৰ সুযোগ সৃষ্টি কৰিবলৈ আৰু ৫৩,৩০০ আসনবিপিঅ'/আইটিইএছ কাৰ্যকলাপত বিশেষ ইনচেণ্টিভৰ সৈতে মূলধন আৰু পৰিচালনা ব্যয়ৰ বাবে কাৰ্যকৰীতা ব্যৱধান পুঁজি হিচাপে প্ৰতিখন আসনৰ বাবে ১ লাখ টকাৰ বিত্তীয় সাহায্য প্ৰদান কৰি আইটি/আইটিআইএছ উদ্যোগটো বিস্তাৰ কৰিবলৈ ইণ্ডিয়া বিপিঅ' প্ৰমোচন আঁচনি (আইবিপিএছ) আৰু নৰ্থ ইষ্ট বিপিঅ' প্ৰমোচন আঁচনি (এনইবিপিএছ) আৰম্ভ কৰিছিল। আই.বি.পি.এছ. আৰু এন.ই.বি.পি.এছ.-ৰ ম্যাদ ক্ৰমান্বয়ে ৩১.০৩.২০১৯ আৰু ৩১.০৩.২০২০ লৈকে আছিল, অৱশ্যে বিত্তীয় সাহায্য বিতৰণ এই সময়ৰ বাহিৰত প্ৰসাৰিত হ'ব পাৰে। এই আঁচনিবোৰৰ অধীনত সহায় পোনপটীয়াকৈ উদ্দেশ্যৰ সৈতে সম্পৰ্কিত, অৰ্থাৎ পৰিশোধৰ আধাৰত এককৰ দ্বাৰা নিযুক্তি সৃষ্টি।
বৰ্তমান, প্ৰায় ২৪৬ টা বিপিঅ'/আইটিইএছ গোট হয় কাৰ্যক্ষম হৈ আছে বা এনইবিপিএছ আৰু আইবিপিএছৰ অধীনত তেওঁলোকৰ কাৰ্যকাল সম্পূৰ্ণ কৰিছে আৰু প্ৰায় ৫১,৫২১ জন লোকক পোনপটীয়া নিযুক্তি প্ৰদান কৰি আছে।
ৰপ্তানি প্ৰচাৰ আঁচনি
দেশৰ পৰা ছফ্টৱেৰ ৰপ্তানিৰ প্ৰচাৰৰ বাবে, চফ্টৱেৰ টেকন'লজী পাৰ্ক অফ ইণ্ডিয়া (এছটিপিআই) ১৯৯১ চনত এমইআইটিআইৰ অধীনত এক স্বায়ত্তশাসিত সমাজ হিচাপে প্ৰতিষ্ঠা কৰা হৈছিল। এছ.টি.পি.আই.-য়ে ছফ্টৱেৰ ৰপ্তানিকৰ্তাসকলক সেৱা প্ৰদান কৰাত 'একক-উইণ্ডো' হিচাপে কাম কৰে। এছটিপি আঁচনিয়ে ছফ্টৱেৰ কোম্পানীবোৰক সুবিধাজনক আৰু সস্তীয়া স্থানত কাৰ্যকলাপ স্থাপন কৰিবলৈ আৰু ব্যৱসায়ৰ প্ৰয়োজনীয়তাৰ ওপৰত আধাৰিত কৰি তেওঁলোকৰ বিনিয়োগ আৰু বিকাশৰ পৰিকল্পনা কৰিবলৈ অনুমতি দিয়ে।

এছটিপি আঁচনিৰ অধীনত মূলধনী সামগ্ৰীৰ শুল্ক মুক্ত আমদানি যাক আইজিএছটিৰ পৰাও ৰেহাই দিয়া হৈছে, ডিটিএৰ পৰা ক্ৰয় কৰা মূলধনী সামগ্ৰী জিএছটি ঘূৰাই পোৱাৰ বাবে যোগ্য, ১০০ শতাংশ এফডিআইৰ অনুমতি আছে, ডিটিএত বিক্ৰীৰ অনুমতি আছে, মূলধনৰ ওপৰত ১০০% মূল্যহ্ৰাস হৈছে ৫ বছৰৰ ভিতৰত সামগ্ৰীৰ দৰে বহুতো লাভালাভ ইত্যাদি।
ইলেক্ট্ৰনিক্স হাৰ্ডৱেৰ টেকন'লজী পাৰ্ক (ইএইচটিপি) আঁচনি হৈছে ইলেক্ট্ৰনিক সামগ্ৰী নিৰ্মাণৰ বাবে এক ৰপ্তানি মুখী আঁচনি।
স্থিতি
এছ.টি.পি.আই.-য়ে সমগ্ৰ দেশত মুঠ ৬৩ টা এছ.টি.পি.আই. কাৰ্যকৰী কেন্দ্ৰ/উপ-কেন্দ্ৰ স্থাপন কৰিছে, যাৰ ভিতৰত ৫৫ টা কেন্দ্ৰ দ্বিতীয় আৰু তৃতীয় স্তৰৰ চহৰত আছে যাৰ উদ্দেশ্য হৈছে সন্তুলিত আঞ্চলিক বিকাশৰ বাবে সৰু চহৰবোৰলৈ আই.টি./আই.টি.ই.এছ./ই.এছ.ডি.এম. উদ্যোগ বিয়পাই দিয়া।
এছটিপি/ইএইচটিপি আঁচনিৰ অধীনত পঞ্জীয়ন কৰা গোটবোৰৰ তথ্য অনুসৰি, ২০২১-২২ বিত্তীয় বৰ্ষৰ বাবে ৰপ্তানি (অস্থায়ী) হৈছে ৬.২৮ লাখ কোটি টকা।
উদ্ভাৱন আৰু ষ্টাৰ্টআপ
মেইটী ষ্টাৰ্টআপ হাব (এমএছএইচ): এমএছএইচ হৈছে ভাৰতীয় ষ্টাৰ্টআপবোৰত অৰ্থপূৰ্ণ সমন্বয় গঢ়ি তোলাৰ দিশত প্ৰযুক্তি ষ্টাৰ্টআপ সম্প্ৰদায়ৰ বাবে এক গতিশীল, অনন্য আৰু সহযোগিতামূলক মঞ্চ। স্কেলেবিলিটি, বজাৰ ৰ প্ৰসাৰ আৰু ঘৰুৱা মূল্য সংযোজন উন্নত কৰা আৰু বিভিন্ন অংশীদাৰৰ সৈতে উদ্ভাৱনী অংশীদাৰীত্ব স্থাপনৰ ক্ষেত্ৰত ঘৰুৱা টিএচি ষ্টাৰ্টআপত এমএছএইচৰ দ্ৰুত মূল্য সংযোজন হৈছে দেশত টেক ষ্টাৰ্টআপ পৰিস্থিতিতন্ত্ৰ গঢ়ি তোলাৰ এমএছএইচৰ প্ৰচেষ্টাত এক গুৰুত্বপূৰ্ণ স্বীকৃতি। এম.এছ.এইচ.-এ ৩৩৩০ টাতকৈও অধিক ষ্টাৰ্টআপ, ৪৭৫ টা ইনকিউবেটৰ, ৪২০ টা পৰামৰ্শদাতা আৰু ২২ টা অত্যাধুনিক উৎকৰ্ষ কেন্দ্ৰ (চি.ও.ই.) একত্ৰিত কৰা দেখা গৈছে, বৰ্তমান আৰু গুৰুত্বপূৰ্ণ প্ৰত্যাহ্বানৰ মোকাবিলা কৰিবলৈ উদ্ভাৱনী সামগ্ৰী/সেৱাৰ বিকাশত উদগনি দিয়া বিভিন্ন প্ৰযুক্তি খণ্ডত ১৪৩ টা প্ৰত্যাহ্বান সফলতাৰে পৰিচালনা/পৰিচালনা কৰা দেখা গৈছে।
টাইড (উদ্যোগীসকলৰ বাবে প্ৰযুক্তি উদ্ভাৱন বিকাশ) ২.০ - মেইটৱাই টাইড ২.০ আঁচনিৰ জৰিয়তে প্ৰযুক্তিগত উদ্যোগৰ প্ৰচাৰত নিয়োজিত, যাৰ ভিতৰত আছে আইঅটি, এআই, ব্লক-চেইন, ৰবটিক্স আদিৰ দৰে উদীয়মান প্ৰযুক্তি ব্যৱহাৰ কৰি আইচিটি ষ্টাৰ্টআপত সহযোগিতা কৰা ইনকিউবেটৰবোৰক বিত্তীয় আৰু কাৰিকৰী সমৰ্থন। উচ্চ শিক্ষা প্ৰতিষ্ঠান আৰু মুখ্য উন্নয়ন সংস্থাসমূহত উন্নয়নমূলক কাৰ্যকলাপ বৃদ্ধিকৰাৰ লক্ষ্যৰে তিনি-স্তৰীয় গাঁথনিৰ জৰিয়তে ৫১ টা ইনকিউবেটৰৰ জৰিয়তে এই আঁচনিখন ৰূপায়ণ কৰা হৈছে। পাঁচ বছৰৰ ভিতৰত ২৬৪ কোটি টকাব্যয়ৰ সৈতে এই আঁচনিখনে প্ৰায় ২০০০ প্ৰযুক্তি ষ্টাৰ্ট-আপ বিকশিত কৰিবলৈ সমৰ্থন আগবঢ়াব বুলি আশা কৰা হৈছে। আঁচনিখনৰ অধীনত, ৫১ টা উন্নয়ন কেন্দ্ৰত ৭৮০ টাতকৈও অধিক ষ্টাৰ্টআপে প্ৰক্ৰিয়াটোৰ মাজেৰে গৈছে যাৰ ভিতৰত ৭৪ টা ষ্টাৰ্টআপৰ গ্ৰাহক আছে, ১২৮ টা সামগ্ৰী বিকশিত কৰা হৈছে, ১৫৫ টা আইপিআৰ সৃষ্টি কৰা হৈছে, ২১০০ টা চাকৰি সৃষ্টি কৰা হৈছে আৰু ষ্টাৰ্টআপবোৰে ৫৪ টা বঁটা/পুৰস্কাৰ/স্বীকৃতি লাভ কৰিছে।
ইলেক্ট্ৰনিক চিষ্টেম আৰু ডিজাইন নিৰ্মাণ উদ্যোগী উদ্যানঃ আইআইটি হায়দৰাবাদত এছটিপিআইৰ জৰিয়তে মেডিকেল ইলেক্ট্ৰনিকছ এণ্ড ফেবলছ চিপ ডিজাইন ডেভেলপমেণ্ট চেণ্টাৰ স্থাপন কৰা হৈছে নতুন দিল্লী, কোচিন কেৰালাৰ মেকাৰ ভিলেজ, আইআইটি পাটনা আৰু বিহাৰ চৰকাৰে উদ্ভাৱন আনিবলৈ। প্ৰায় ২৫০ টা ষ্টাৰ্টআপ, যাৰ বহুতো সমৰ্থিত হৈছে আৰু উৎপাদন প্ৰক্ৰিয়াত আছে।
ডমেইন নিৰ্দিষ্ট উৎকৰ্ষ কেন্দ্ৰ (চি.ও.ই.): ই প্ৰযুক্তিগত উদ্ভাৱনক উৎসাহিত কৰিবলৈ আৰু আন্তঃগাঁথনিগত উৎকৰ্ষতা সৃষ্টি কৰিবলৈ ফিনটেক, মেডটেক, আই.ও.টি., অটোমোটিভ ইলেক্ট্ৰনিকছৰ দৰে বিভিন্ন ক্ষেত্ৰত ২০ টা ডমেইন নিৰ্দিষ্ট চি.ও.ই. সৃষ্টি কৰাৰ পৰিকল্পনা কৰিছে। এতিয়ালৈকে, ১৯ টা চি.ও.ই. স্থাপন কৰা হৈছে। এই ডমেইন নিৰ্দিষ্ট চি.ও.ই.বোৰে সক্ষম হিচাপে কাম কৰে আৰু উদ্ভাৱনৰ গণতান্ত্ৰিককৰণ আৰু প্ৰটোটাইপ অধিগ্ৰহণৰ জৰিয়তে ভাৰতক এক উদ্ভাৱন কেন্দ্ৰ তৈয়াৰ কৰাত সহায় কৰি আছে।
উৰিষ্যাৰ ভুৱনেশ্বৰত এছটিপিআই ফেব লেবঃ এছটিপিআইয়ে ফেব ফাউণ্ডেচন, আমেৰিকা যুক্তৰাষ্ট্ৰ আৰু উৰিষ্যা চৰকাৰৰ সমৰ্থনত ভূৱনেশ্বৰত প্ৰথমফেব লেব লৈ আহিছে। পৰীক্ষাগাৰত মুখ্যতঃ লেজাৰ কাটাৰ, ডাঙৰ পৰিমাণৰ চিএনচি মিল, মিনি চিএনচি মিল, ৩ডি প্ৰিণ্টাৰ, ভিনাইল কাটাৰ, বালি ব্লাষ্টাৰ, ইলেক্ট্ৰনিক উপাদান আৰু সঁজুলি, মোল্ডিং আৰু কাষ্টিং সঁজুলি, আৰু ইলেক্ট্ৰনিক্স পৰীক্ষাসঁজুলি আদি অন্তৰ্ভুক্ত থাকে।
ইণ্টাৰনেট অফ থিংছৰ বাবে মেইটৱাই-চেণ্টাৰ অফ এক্সেলেন্স (চি.ও.ই.): কেন্দ্ৰটোক ৰাজহুৱা ব্যক্তিগত অংশীদাৰীত্ব (পি.পি.পি.) আৰ্হিৰ ওপৰত পুঁজি যোগান ধৰা হয়। [৫০:৫০ (মেইট্য: উদ্যোগ) ইআৰএনইটিৰ জৰিয়তে বাংগালোৰৰ বাবে আৰু ৪৭:৪০:১৩ (মেইট্য: ৰাজ্য: উদ্যোগ) আন ৩ টা কেন্দ্ৰৰ বাবে]।
এই কেন্দ্ৰবোৰত বহুতো ষ্টাৰ্ট-আপ বিকশিত হৈ আছে আৰু ৰাজ্য চৰকাৰে প্ৰদান কৰা সুবিধাত মেইটৱাইৰ দ্বাৰা পুঁজি যোগান ধৰা উন্নত সঁজুলিৰ অবিৰাম প্ৰৱেশাধিকাৰ লাভ কৰিছে। বাংগালোৰ হৈছে আন ৩ টা স্পুক্স, গুৰুগ্ৰাম, গান্ধীনগৰ আৰু ভাইজাগৰ কেন্দ্ৰ।
 
গৱেষণা আৰু বিকাশ
সাম্প্ৰতিক সময়ত, ইলেক্ট্ৰনিক্স আৰু তথ্য প্ৰযুক্তি উদ্যোগ উদ্যোগৰ উপাৰ্জনৰ এক মুখ্য অৱদানকাৰী হিচাপে আত্মপ্ৰকাশ কৰাৰ লগতে দেশত নিযুক্তিৰ সুযোগ প্ৰদানকাৰী হিচাপে ওলাই আহিছে। দেশখন বহুজাতিক কোম্পানীৰ বাবে গৱেষণা আৰু বিকাশৰ কেন্দ্ৰ হৈ পৰিছে। ইলেক্ট্ৰনিক্স আৰু আইটি খণ্ড হৈছে অৰ্থনীতি আৰু বিশ্বৰ আটাইতকৈ বিশ্বব্যাপী উদ্যোগসমূহৰ ভিতৰত এটা। ভাৰতত অৱস্থিত কেইবাটাও বহুজাতিক দৈত্যই ভাৰতত তেওঁলোকৰ নতুন আৰু উদ্ভাৱন কেন্দ্ৰ স্থাপন কৰিছে। চৰকাৰে ডিজিটেল ইণ্ডিয়া, মেক ইন ইণ্ডিয়া আৰু ষ্টাৰ্টআপ ইণ্ডিয়াৰ দৰে নতুন পদক্ষেপৰূপায়ণৰ বাবে গৱেষণা আৰু উন্নয়নক অত্যাৱশ্যকীয় বুলি বিবেচনা কৰে আৰু গৱেষণা আৰু উন্নয়নত নতুন আঁচনি আৰম্ভ কৰিছে।
মুখ্য গৱেষণা আৰু বিকাশৰ পদক্ষেপবোৰৰ ভিতৰত আছে ৰাষ্ট্ৰীয় ভাষা প্ৰযুক্তি মিছন, ৰাষ্ট্ৰীয় চুপাৰকম্পিউটিং মিছন (এনএছএম), ৰাষ্ট্ৰীয় শক্তি ইলেক্ট্ৰনিক্স প্ৰযুক্তি মিছন (এনএএমপিইটি), বুদ্ধিমান পৰিবহন প্ৰণালী (আইটিএছ) প্ৰযুক্তি, স্বয়ংক্ৰিয়প্ৰণালী প্ৰযুক্তি কেন্দ্ৰ (এএছটিইচি), প্ৰক্ৰিয়াকৰণ উদ্যোগত স্বয়ংক্ৰিয়প্ৰযুক্তিৰ প্ৰয়োগ, চিকিৎসা ৰৈখিক ত্বৰক আৰু তৰল আনুষঙ্গিক সামগ্ৰী, এমআৰআই, ই-আৱৰ্জনা ব্যৱস্থাপনা, চুপাৰ-ৱেষ্ট মেনেজমেণ্ট, চুপাৰ-ৱেষ্ট মেনেজমেণ্ট  ইয়াৰ ভিতৰত আছে এনালগ ডিজাইনত উৎকৃষ্টতাৰ কেন্দ্ৰ, নেনোইলেক্ট্ৰনিকছত উৎকৰ্ষ কেন্দ্ৰ, ভাৰতীয় নেনোইলেক্ট্ৰনিক্স ব্যৱহাৰকাৰী কাৰ্যসূচী (আইএনইউপি), কোৱাণ্টাম টেকন'লজিছ, ব্লকচেইন, ডাটা এনালিটিক্স, আইঅটি, ধাৰণা অভিযান্ত্ৰিক, কৃত্ৰিম বুদ্ধিমত্তাৰ প্ৰয়োগ ইত্যাদি। এই বছৰৰ কিছুমান গুৰুত্বপূৰ্ণ সাফল্য নিম্নলিখিত ধৰণৰ:
ষ্টাৰ্টআপ-শিক্ষা পৰিস্থিতিতন্ত্ৰৰ সুবিধা লোৱাৰ বাবে ভাষণ আৰু বিষয় অনুবাদ সম্বোধন কৰাৰ বাবে কৃত্ৰিম বুদ্ধিমত্তা (এআই) আৰু প্ৰাকৃতিক ভাষা প্ৰক্ৰিয়াকৰণ (এনএলপি) আধাৰিত মুক্ত-উৎস ভাষা প্ৰযুক্তি সমাধান প্ৰদান কৰাৰ বাবে ২০২২ চনৰ জুলাইমাহত মাননীয় প্ৰধানমন্ত্ৰীয়ে ভাষা প্ৰযুক্তিৰ ওপৰত ৰাষ্ট্ৰীয় মিছন (এনএনটিএম) আৰম্ভ কৰিছিল। এই প্ৰযুক্তিবোৰে সংগঠনবোৰক উন্নত নাগৰিক সেৱা আৰু ডিজিটেল সম্পদ প্ৰদান কৰাৰ বাবে তেওঁলোকৰ ৱেবছাইট আৰু এপবোৰত ভইচ-আধাৰিত আন্তঃপৃষ্ঠসহ উদ্ভাৱনী মূলক আৰু কৃত্ৰিম বুদ্ধিমত্তা-আধাৰিত বহুভাষিক আন্তঃপৃষ্ঠ সৃষ্টি কৰিবলৈ সক্ষম কৰে। এতিয়ালৈকে, ১০ টা ভাৰতীয় ভাষাত ভাষা অনুবাদৰ বাবে ২৮৯ টা পূৰ্ব-প্ৰশিক্ষিত এআই মডেল ভাষিনী প্লেটফৰ্মত উপলব্ধ কৰা হৈছে।
কোৱাণ্টাম কম্পিউটিং: কোৱাণ্টাম কম্পিউটিংত গৱেষণাত সহায় কৰিবলৈ এক "কোৱাণ্টাম কম্পিউটাৰ চিমুলেটৰ" বিকশিত কৰা হৈছে, কোৱাণ্টাম কম্পিউটিং এলগৰিথম/প্ৰ'গ্ৰাম পৰীক্ষা আৰু ব্যৱহাৰিক প্ৰশিক্ষণৰ সুবিধা প্ৰদান কৰে। চিমুলেটৰটো এইচপিচি আন্তঃগাঁথনি যেনে পৰম কিউব আৰু পৰম সিদ্ধিলৈ পোৰ্ট কৰা হৈছে।
কোৱাণ্টাম প্ৰযুক্তিত উৎকৰ্ষ কেন্দ্ৰ: কোৱাণ্টাম প্ৰযুক্তিত আন্তঃগাঁথনি, ক্ষমতা আৰু দক্ষতা নিৰ্মাণৰ বাবে এক বহু-প্ৰতিষ্ঠানিক (আইআইএছচি, চিডিএচি আৰু আৰআৰআই) প্ৰকল্প আৰম্ভ কৰা হৈছিল। প্ৰকল্পটোৰ উদ্দেশ্যবোৰৰ ভিতৰত আছে ৪ টা কুবিট থলুৱা কোৱাণ্টাম প্ৰচেছৰৰ বিকাশ, কোৱাণ্টাম যোগাযোগ হাৰ্ডৱেৰৰ বিকাশ, কোৱাণ্টাম চেন্সৰৰ বিকাশ আৰু কোৱাণ্টাম এলগৰিথম ইত্যাদি।
ৰাষ্ট্ৰীয় চুপাৰকম্পিউটিং মিছন (এনএছএম): চি-ডিএচিয়ে শিক্ষানুষ্ঠানসমূহত বিভিন্ন ক্ষমতাৰ ১১ টা নতুন চুপাৰ কম্পিউটাৰ (৫০TF, ৮৩TF, ১.৬৬PF, ৩.৩৩PF) আৰম্ভ কৰিছে। ফেজ-৩ প্ৰণালী নিৰ্মাণৰ বাবে ৬০০০ ৰুদ্ৰ চাৰ্ভাৰ নোড নিৰ্মাণ আৰম্ভ কৰা হৈছে। এইচপিচি আবেদনৰ বিকাশ অন্তিম পৰ্যায়ত আছে। এইচপিচি অঞ্চলত ৪০০০ তকৈও অধিক জনশক্তিক প্ৰশিক্ষণ দিয়া হৈছে।
মাইক্ৰ'প্ৰচেছৰ বিকাশ কাৰ্যসূচী (এম.ডি.পি.): ৩২-বিট/৬৪-বিট মাইক্ৰ'প্ৰচেছৰ আৰু সম্পৰ্কিত ছফ্টৱেৰ টুল-চেইন আৰু আই.পি. কোৰৰ এটা পৰিয়ালক মুক্ত-উৎস আই.এছ.এ. (নিৰ্দেশনা ছেট আৰ্কিটেকচাৰ) ব্যৱহাৰ কৰি থলুৱাভাৱে ডিজাইন কৰা হৈছে আৰু এম.ডি.পি.-ৰ অধীনত কৌশলগত আৰু বাণিজ্যিক প্ৰয়োজনীয়তা পূৰণ কৰাৰ বাবে ফাউণ্ড্ৰীত নিৰ্মাণ কৰা হৈছে।
৩২-বিট/৬৪-বিট পাৱাৰ প্ৰচেছৰটো আইআইটি মাদ্ৰাজে ডিজাইন কৰিছে আৰু ইয়াক ১৮০ এনএম, এছচিএল মোহালি আৰু ২২এনএম, ইণ্টেল ফাউণ্ড্ৰী ব্যৱহাৰ কৰি নিৰ্মাণ কৰা হৈছে।
ভেগা প্ৰচেছৰৰ ৬৪-বিট একক/ডুৱেল/ডুৱেল-পাৱাৰ প্ৰচেছৰ। কোৱাড-কোৰ ভেৰিয়েণ্টটো চি-ডিএচি-ৰ দ্বাৰা ডিজাইন কৰা হৈছে। ৩২-বিট/৩২ ৬৪-বিট একক-কোৰ ভেগা প্ৰচেছৰটো ১৩০ মিটাৰ, চিলটেৰা ফাউণ্ড্ৰী আৰু ১৮০ এনএম, এছচিএল ফাউণ্ড্ৰীত নিৰ্মাণৰ বাবে প্ৰেৰণ কৰা হৈছিল।
আইআইটি বোম্বাইৰ দ্বাৰা ডিজাইন কৰা ৬৪-বিট কোৱাড-কোৰ অজিত প্ৰচেছৰ।
বাণিজ্যিক-শ্ৰেণীৰ চিলিকন আৰু ডিজাইন প্ৰাপ্ত কৰাৰ বাবে মাননীয় ৰাজ্যিক মন্ত্ৰী (মেইটৱাই)ৰ দ্বাৰা ঘোষণা কৰা ডিজিটেল ইণ্ডিয়া আৰআইএচি-ভি (ডিআৰআই-ভি)য়ে ডিচেম্বৰ ২০২৩-ৰ ভিতৰত ডিআৰআই-ভি ভেগা আৰু ডিআইআৰ-ভি শক্তি প্ৰাপ্ত কৰিবলৈ সক্ষম হ'ব। 
খণ্ড নিৰ্দিষ্ট চলিত গৱেষণা আৰু গৱেষণা কেন্দ্ৰ: গৱেষণা আৰু গৱেষণা আৰু গৱেষণা ৰপ্তানিক উদ্যোগ-নেতৃত্বাধীন গৱেষণা, সেৱা হিচাপে প্ৰচাৰ কৰাৰ বাবে অপ্টোইলেক্ট্ৰনিক্স সামগ্ৰী, উপাদান আৰু পুনৰ্ব্যৱহাৰৰ ক্ষেত্ৰত খণ্ড নিৰ্দিষ্ট চলিত কেন্দ্ৰ সৃষ্টি কৰাৰ এক দৃষ্টিভংগী আছে। এতিয়ালৈকে, কোৱাণ্টাম সামগ্ৰী, এডিটিভ নিৰ্মাণ, চিলিকন ফটোনিক, গ্ৰেফিন, ই-আৱৰ্জনা, লি-আয়ন/না-আয়ন বেটাৰী চেল, আইআইঅ'টি আদি ক্ষেত্ৰত এনে ১২ টা কেন্দ্ৰ স্থাপন কৰা হৈছে।
ৰাষ্ট্ৰীয় শক্তি ইলেক্ট্ৰনিক্স প্ৰযুক্তি অভিযান (তৃতীয় পৰ্যায়): দেশত শক্তি ইলেক্ট্ৰনিক্স প্ৰযুক্তিৰ আধাৰ শক্তিশালী কৰাৰ উদ্দেশ্যৰে এনএএমপিইটি-৩ কাৰ্যসূচী চলি আছে। প্ৰযুক্তি বিকাশ আৰু নিয়োজন, প্ৰযুক্তি স্থানান্তৰ, সজাগতা নিৰ্মাণ আৰু সহযোগিতামূলক গৱেষণাৰ দৰে বিভিন্ন কাৰ্যকলাপৰ জৰিয়তে শৈক্ষিক প্ৰতিষ্ঠানসমূহৰ সৈতে গৱেষণা আৰু উদ্যোগৰ বাৰ্তালাপ চলি আছে। বহল বেণ্ড গেপ ডিভাইচআধাৰিত চুম্বকীয় ক্ষেত্ৰ/বৰ্তমানৰ চেন্সৰৰ বিকাশ, প্লেনাৰ চুম্বকীয়ৰ ডিজাইন আৰু বিকাশ, ঘৰৰ নাওত নিম্ন ভল্টেজ ডাইৰেক্ট কাৰেণ্ট (এলভিডিচি) আধাৰিত পাৱাৰ পেক স্থাপন, বৈদ্যুতিক বাহন চাৰ্জিং প্ৰণালী, পাতল বৈদ্যুতিক বাহনৰ বাবে ৱায়াৰলেচ চাৰ্জাৰ, মাইক্ৰ'গ্ৰিড স্থাপন, মাইক্ৰ'গ্ৰিডৰ আন্তঃসংযোগ বিভিন্ন পৰ্যায়ত আগবাঢ়ি আছে। দেশৰ বিভিন্ন প্ৰান্তত পাৱাৰ ইলেক্ট্ৰনিকছৰ বিশেষ প্ৰয়োগৰ ওপৰত বাৰটা হ্ৰস্বম্যাদী পাঠ্যক্ৰম অনুষ্ঠিত কৰা হৈছে।
দুটা সামগ্ৰী অৰ্থাৎ বৈদ্যুতিক বাহনৰ বাবে ৩.৩ কেডব্লিউ এচি চাৰ্জাৰ আৰু পাৱাৰ হাউচবোটলৈ নিম্ন ভল্টেজ ডাইৰেক্ট কাৰেণ্ট (এলভিডিচি) হোটেল লোড বিকশিত কৰা হৈছিল আৰু প্ৰযুক্তি স্থানান্তৰৰ বাবে সাজু কৰা হৈছিল। 
এগ্ৰিনিক্স: কৃষি আৰু পৰিৱেশত ইলেক্ট্ৰনিকছ আৰু আইচিটি প্ৰয়োগৰ ওপৰত ৰাষ্ট্ৰীয় কাৰ্যসূচী: আইঅটি, আইচিটি, যন্ত্ৰ শিক্ষণ আৰু ৰব'টিক্স প্ৰযুক্তিৰ হস্তক্ষেপৰ সৈতে কৃষি আৰু পৰিৱেশ খণ্ডৰ উন্নতিৰ বাবে এক ৰাষ্ট্ৰীয় পৰ্যায়ৰ কাৰ্যসূচী আৰম্ভ কৰা হৈছে। এই ফ্লেগশ্বিপ কাৰ্যসূচীৰ উদ্দেশ্য হৈছে ব্যৱহাৰকাৰী-অনুকূল আৰু বজাৰ ব্যৱহাৰযোগ্য প্ৰযুক্তি সৃষ্টি কৰাৰ বাবে বিষয়ভিত্তিক ক্ষেত্ৰৰ প্ৰাসঙ্গিক ক্ষেত্ৰত কাম কৰা উদ্যোগ, ব্যৱহাৰকাৰী, শিক্ষাবিদ, আৰ এণ্ড ডি প্ৰতিষ্ঠানসমূহক অন্তৰ্ভুক্ত কৰা।
এচিইউ-এআইএমএছৰ প্ৰথম সংস্কৰণ: পৰিৱেশ প্ৰদূষক পিএম১, পিএম ২.৫, পিএম ১০ এছ.ও.২, এন.ও.২, চি.ও., ও৩, পৰিৱেশৰ উষ্ণতা আৰু আপেক্ষিক আৰ্দ্ৰতা নিৰীক্ষণ কৰিবলৈ এ.আই. আধাৰিত বায়ু গুণমান নিৰীক্ষণ প্ৰণালী বিকশিত কৰা হৈছে, ক্ষেত্ৰ পৰীক্ষণ সম্পূৰ্ণ কৰা হৈছে আৰু প্ৰযুক্তি স্থানান্তৰৰ বাবে সাজু কৰা হৈছে।
বৈদ্যুতিক বাহনৰ বিকাশ (ইভি) উপপ্ৰণালী: বৈদ্যুতিক মটৰ, নিয়ন্ত্ৰক, কনভাৰ্টাৰ চাৰ্জাৰ আদি ক্ষেত্ৰত সৰুৰ পৰা ডাঙৰ বৈদ্যুতিক বাহন আদিৰ উপ-প্ৰণালী স্বদেশীভাৱে বিকশিত কৰাৰ বিস্তৃত উদ্দেশ্যৰে "বৈদ্যুতিক বাহনৰ বিকাশ (ইভি) উপপ্ৰণালী" শীৰ্ষক এক কাৰ্যসূচী আৰম্ভ কৰা হৈছে। প্ৰযুক্তি/সামগ্ৰীৰ প্ৰত্যাশিত ফলাফল অৰ্থনৈতিক, মানদণ্ডৰ প্ৰতিযোগিতামূলক আৰু বাণিজ্যিকীকৰণৰ বাবে সাজু হ'ব লাগে। ডিজাইন আৰু বিকাশৰ বাবে চৰকাৰী প্ৰতিষ্ঠান/আৰ এণ্ড ডি সংগঠন, ইয়াক বাণিজ্যিকীকৰণ কৰাৰ উদ্যোগ আৰু উৎপাদনত বিকশিত সামগ্ৰী ব্যৱহাৰ কৰিবলৈ বাহন নিৰ্মাতাক লৈ গঠিত কনচৰ্টিয়াম মোডত ইভি উপ-প্ৰণালী বিকাশ কৰা হৈছে। বৰ্তমান, ইভিৰ বাবে মটৰ/নিয়ন্ত্ৰক/কনভাৰ্টাৰ/চাৰ্জাৰ প্ৰযুক্তিৰ বিকাশ চলি আছে।
ই-ৰিক্সাৰ বাবে ১.২ কিলোৱাট মটৰ/নিয়ন্ত্ৰক, ই-অটোৰ বাবে ৫কেডব্লিউ মটৰ/নিয়ন্ত্ৰক আৰু ই-ৰিক্সাৰ বাবে ১ কেডব্লিউ বিএলডিচি মটৰ/নিয়ন্ত্ৰকৰ প্ৰযুক্তি বিকশিত, পৰীক্ষা কৰা হৈছে আৰু বাণিজ্যিকীকৰণৰ বাবে উদ্যোগলৈ প্ৰযুক্তি স্থানান্তৰ কৰা হৈছে।
 
চাইবাৰ সুৰক্ষা
চাইবাৰ সুৰক্ষিত ভাৰত (চিএছবি): চাইবাৰ নিৰাপত্তাৰ প্ৰত্যাহ্বানৰ মোকাবিলা কৰিবলৈ মুখ্য তথ্য সুৰক্ষা বিষয়া (চিআইএছঅ') আৰু কেন্দ্ৰীয়/ৰাজ্য চৰকাৰ, বেংক আৰু ৰাজহুৱা খণ্ডৰ প্ৰতিষ্ঠানসমূহৰ মুখ্য তথ্য প্ৰযুক্তি সম্প্ৰদায়ক শিক্ষিত আৰু সক্ষম কৰাৰ উদ্দেশ্যৰে ৰাজহুৱা ব্যক্তিগত অংশীদাৰীত্ব (পি) মোডত উদ্যোগ সংস্থাৰ সৈতে অংশীদাৰীত্বত ইয়াক আৰম্ভ কৰা হৈছিল। প্ৰায় ১২০০ বিষয়াক প্ৰশিক্ষণ আৰু সক্ষম কৰাৰ বাবে ৬ খন চহৰত প্ৰশিক্ষণ লোৱা হৈছিল। ২০২২ চনৰ নৱেম্বৰ লৈকে, ৩১ টা গোট (শাৰীৰিক ভাৱে ১৮ টা আৰু অনলাইন মোডত ১৩ টা) তীব্ৰ প্ৰশিক্ষণ অনুষ্ঠিত কৰা হৈছে আৰু চৰকাৰ, পিএছইউ, বেংক আৰু চৰকাৰী সংগঠনৰ ১২৬৬ জন চিআইএছঅ'/আইটি বিষয়াক প্ৰশিক্ষণ দিয়া হৈছে।
ষ্টাৰ্ট-আপৰ বাবে চাইবাৰ সুৰক্ষা গ্ৰেণ্ড চেলেঞ্জ: চাইবাৰস্পেছ পৰিস্থিতিতন্ত্ৰত সন্মুখীন হোৱা বৰ্তমানৰ প্ৰত্যাহ্বানবোৰৰ সৈতে আটাইতকৈ প্ৰাসঙ্গিক ৬ টা চিনাক্ত কৰা অনন্য সমস্যাৰ বিৱৰণ (বিৱৰণ)ত চাইবাৰ সুৰক্ষা সামগ্ৰী বিকশিত কৰাৰ বাবে ইয়াক জানুৱাৰী ২০২০ ত আৰম্ভ কৰা হৈছিল। গ্ৰেণ্ড চেলেঞ্জৰ তিনিটা স্তৰ আছিল, ধাৰণা পৰ্যায়, নিম্নতম কাৰ্যকৰী সামগ্ৰী (এমভিপি) পৰ্যায় আৰু অন্তিম পৰ্যায়। ধাৰণা, প্ৰস্তাৱিত পদ্ধতিৰ ওপৰত আধাৰিত কৰি, ৬ টা সমস্যাৰ সমাধান/সামগ্ৰী প্ৰস্তুত কৰাৰ বাবে চিন্তা-চৰ্চা ৰ পৰ্যায়ত, জুৰীয়ে ১২ টা দলক তালিকাভুক্ত কৰিছিল আৰু প্ৰতিটো দলক ৫ লাখ টকাৰ পৰিমাণ আৰু সংৰক্ষণ সহায় প্ৰদান কৰা হৈছিল। এমভিপি পৰ্যায়ত, তেওঁলোকৰ দৃষ্টিভংগী, ইউএছপি আৰু মূল্য প্ৰস্তাৱ, নিয়োজন আৰু সামগ্ৰী বজাৰত খাপ খোৱাৰ ওপৰত আধাৰিত কৰি, জুৰীয়ে ৬ টা দলক তালিকাভুক্ত কৰিছিল, যাৰ প্ৰত্যেককে ১০ লাখ টকা প্ৰদান কৰা হৈছিল। চূড়ান্ত ফলাফল ২০২১ চনৰ ১৮ নৱেম্বৰত ঘোষণা কৰা হৈছিল আৰু বিজয়ীজনে নগদ ১ কোটি টকাৰ পুৰস্কাৰ লাভ কৰিছিল। প্ৰথম ৰানাৰ-আপে ৬০ লাখ টকাৰ নগদ পুৰস্কাৰ লাভ কৰে আৰু দ্বিতীয় ৰানাৰ-আপে নগদ ৪০ লাখ টকাৰ পুৰস্কাৰ লাভ কৰে।
চাইবাৰ নিৰাপত্তা গ্ৰেণ্ড চেলেঞ্জ (চিএছজিচি) ২.০ পৰিচালনা কৰাৰ প্ৰক্ৰিয়া আৰম্ভ কৰা হৈছে আৰু চিএছজিচি ২.০ পৰিচালনা কৰাৰ বাবে ভাৰতীয় ডাটা সুৰক্ষা পৰিষদক (ডিএছচিআই) প্ৰশাসনিক অনুমোদন জাৰী কৰা হৈছে।
কেন্দ্ৰীয় চৰকাৰৰ মন্ত্ৰালয়/বিভাগৰ বিষয়াসকলৰ অনলাইন চাইবাৰ সুৰক্ষা প্ৰশিক্ষণ:
ভাৰত চৰকাৰৰ সকলো বিষয়া/কৰ্মচাৰীৰ বাবে প্ৰায় ৬-৮ ঘণ্টা সময়ৰ সাধাৰণ অনলাইন চাইবাৰ সুৰক্ষা প্ৰশিক্ষণ (সজাগতা প্ৰশিক্ষণ): ৩১ নৱেম্বৰ, ২০২২ লৈকে, ৭৬ টা মন্ত্ৰালয়/বিভাগৰ ১২২৭৯ জন চৰকাৰী বিষয়াক অন্তৰ্ভুক্ত কৰি ৪০ টা বেচ সম্পূৰ্ণ কৰা হৈছে।  
চাইবাৰ নিৰাপত্তা/তথ্য প্ৰযুক্তিত কাৰিকৰীভাৱে যোগ্য বা প্ৰয়োজনীয় অৰ্হতাৰ সৈতে চাইবাৰ নিৰাপত্তাত অনলাইন ফাউণ্ডেচন প্ৰশিক্ষণ (৬০ ঘণ্টা তত্ত্ব + ৪০ ঘণ্টা গৱেষণাগাৰ): ৭৬ টা মন্ত্ৰালয়/বিভাগৰ ৬৫৬ জন চৰকাৰী বিষয়াক সামৰি লোৱা ১১ টা বেচ ৩০ নৱেম্বৰ, ২০২২ লৈকে সম্পূৰ্ণ কৰা হৈছে।
নেচনেল চেণ্টাৰ ফৰ এক্সেলেন্স ইন চাইবাৰ চিকিউৰিটি (এনচিঅ'ই):
চাইবাৰ সুৰক্ষা গৱেষণা আৰু উন্নয়ন কাৰ্যসূচীৰ অধীনত ইলেক্ট্ৰনিক্স আৰু তথ্য প্ৰযুক্তি মন্ত্ৰালয়ৰ দ্বাৰা পুঁজি যোগান ধৰা এক প্ৰকল্পৰ অধীনত ভাৰতীয় ডাটা সুৰক্ষা পৰিষদৰ সহযোগত ৰাষ্ট্ৰীয় চাইবাৰ সুৰক্ষা কেন্দ্ৰ (এনচিঅ'ই) স্থাপন কৰা হৈছে। ওপৰোক্ত পদক্ষেপটো হৈছে সমগ্ৰ দেশতে এক বহনক্ষম চাইবাৰ সুৰক্ষা প্ৰযুক্তি আৰু উদ্যোগবিকাশৰ গতি গঢ়ি তোলাৰ এক প্ৰয়াস। কেন্দ্ৰৰ মুখ্য উদ্দেশ্যহৈছে: (আই) চাইবাৰ সুৰক্ষা প্ৰযুক্তি বিকাশ আৰু উদ্যোগৰ এক পৰিৱেশ তন্ত্ৰ সৃষ্টি কৰা, (আইআই) নিৰাপত্তা সামগ্ৰীবোৰক আৰ এণ্ড ডিলৈ ৰূপান্তৰ কৰা, (তৃতীয়) আধুনিক আৰু অগ্ৰণী সুৰক্ষা সামগ্ৰীৰ এক প্ৰযুক্তিৰ স্তূপ সৃষ্টি কৰা আৰু বিত্তীয় খণ্ডকে ধৰি চাইবাৰ সুৰক্ষাৰ বিভিন্ন ক্ষেত্ৰত উন্নত সামগ্ৰীৰ বিপণন। এতিয়ালৈকে, চাইবাৰ সুৰক্ষাৰ বিভিন্ন মুখ্য ক্ষেত্ৰত সামগ্ৰী/সমাধান বিকশিত কৰাৰ বাবে এনচিঅ'ইৰ অধীনত ৫৫ টা ষ্টাৰ্ট-আপ স্থাপন কৰা হৈছে। আৰু ২০ টা ষ্টাৰ্ট-আপ বিশ্বাসযোগ্য পৰামৰ্শৰ প্ৰক্ৰিয়াত আছে।
উত্তৰ-পূব অঞ্চলত চাইবাৰ নিৰাপত্তাৰ বাবে ক্ষমতা নিৰ্মাণ
উত্তৰ-পূবৰ ৰাজ্যসমূহত চাইবাৰ ফৰেনচিক প্ৰশিক্ষণ আৰু অনুসন্ধান গৱেষণাগাৰৰ বিকাশ আৰু ক্লাউড আধাৰিত কেন্দ্ৰীভূত চাইবাৰ ফৰেনচিক লেব আন্তঃগাঁথনিঃ এই প্ৰকল্পৰ অধীনত উত্তৰ-পূবৰ ৰাজ্যসমূহৰ ৮ টা এনআইইএলআইটি কেন্দ্ৰত চাইবাৰ ফৰেনচিক প্ৰশিক্ষণ আৰু পৰীক্ষাগাৰ উপলব্ধ। এতিয়ালৈকে, এই কাৰ্যসূচীৰ অধীনত ১৬৯২ জন কৰ্মচাৰীক প্ৰশিক্ষণ দিয়া হৈছে। ইয়াৰ উপৰিও, এনআইইএলআইটি কোহিমাৰ ক্লাউড আধাৰিত আন্তঃগাঁথনি উত্তৰ-পূবৰ আঠখন ৰাজ্যৰ এল.ই.এ.-ৰ বাবে চাইবাৰ ফৰেনচিক সঁজুলি, সমল বিতৰণ আৰু ক্লাউড আধাৰিত ভাৰ্চুৱেল প্ৰশিক্ষণ ভাগ-বতৰা কৰাৰ বাবে ব্যৱহাৰ কৰা হয়।
তথ্য প্ৰযুক্তি আইন ২০০০ ৰ ধাৰা ৭৯এ-ৰ অধীনত ফৰেনচিক পৰীক্ষাগাৰসমূহক 'ইলেক্ট্ৰনিক প্ৰমাণৰ পৰীক্ষক' হিচাপে অধিসূচনা
তথ্য প্ৰযুক্তি আইন, ২০০০-ৰ ধাৰা ৭৯এ-য়ে কেন্দ্ৰীয় চৰকাৰক যিকোনো আদালত বা আন কৰ্তৃপক্ষৰ সন্মুখত ইলেক্ট্ৰনিক প্ৰপত্ৰত প্ৰমাণৰ ওপৰত বিশেষজ্ঞৰ মতামত প্ৰদান কৰাৰ উদ্দেশ্যে ইলেক্ট্ৰনিক প্ৰমাণৰ পৰীক্ষক এজনক অৱগত কৰাৰ ক্ষমতা প্ৰদান কৰে। ইলেক্ট্ৰনিক প্ৰমাণৰ পৰীক্ষক চিনাক্ত কৰণ আৰু বাছনি কৰাৰ বাবে, মেইটৱাই পাইলট আধাৰত ইলেক্ট্ৰনিক প্ৰমাণৰ পৰীক্ষকক প্ৰৱেশ আৰু অৱগত কৰাৰ বাবে এক পৰিকল্পনা প্ৰস্তুত আৰু বিকশিত কৰিছে। এতিয়ালৈকে, মেইটৱাইৰ দ্বাৰা বাৰটা চাইবাৰ ফৰেনচিক পৰীক্ষাগাৰ জাননী দিয়া হৈছে।
ভাৰতীয় কম্পিউটাৰ জৰুৰীকালীন সঁহাৰি দল (চিইআৰটি-ইন): তথ্য প্ৰযুক্তি আইন, ২০০০-ৰ ধাৰা ৭০বি-ৰ অধীনত ঘটনা সঁহাৰিৰ বাবে ৰাষ্ট্ৰীয় সংস্থা হিচাপে কাম কৰিবলৈ চিইআৰটি-ইনক মনোনীত কৰা হৈছে। CERT.in-এ প্ৰতিবেদিত চাইবাৰ সুৰক্ষা ঘটনাৰ সময়মতে সঁহাৰি প্ৰদান কৰিবলৈ ২৪x৭ ঘটনা সঁহাৰি হেল্প ডেস্ক এখন পৰিচালনা কৰে। চিইআৰটি-ইনে ঘটনা প্ৰতিৰোধ আৰু সঁহাৰি সেৱাৰ লগতে সুৰক্ষা মানদণ্ড ব্যৱস্থাপনা সেৱা প্ৰদান কৰে।
২০২২ চনত, নৱেম্বৰ লৈকে, চাইবাৰ নিৰাপত্তাৰ ক্ষেত্ৰত ২১ টা প্ৰশিক্ষণ/কৰ্মশালা/অনলাইন অধিৱেশনত চৰকাৰ, গুৰুত্বপূৰ্ণ খণ্ড, ৰাজহুৱা আৰু ব্যক্তিগত খণ্ডৰ মুঠ ৬,২০৭ জন বিষয়াক প্ৰশিক্ষণ দিয়া হৈছে।  
২০২২ চনত, সংগঠন আৰু ব্যৱহাৰকাৰীসকলক তেওঁলোকৰ প্ৰণালী আৰু তথ্য সুৰক্ষিত ৰাখিবলৈ সক্ষম কৰাৰ বাবে ২০২২ চনত (নৱেম্বৰ লৈকে) চিইআৰটি-ইনৰ দ্বাৰা ৩২ টা পৰামৰ্শ, ৪৬৩ টা অতিসংবেদনশীল নোট আৰু ৫৯৯ টা নিৰাপত্তা সতৰ্কবাণী (মুঠ ১০৯৪) জাৰী কৰা হৈছিল।
আন্তৰ্জাতিক কাউণ্টাৰ ৰেনছমৱেৰ উদ্যোগৰ অংশ হিচাপে ছিংগাপুৰৰ চাইবাৰ সুৰক্ষা সংস্থাৰ (চিএছএ) সহযোগত ৩১ আগষ্ট ২০২২ তাৰিখে ১৩ খন দেশৰ বাবে টেবল টপ এক্সাৰচাইজৰ "চিনাৰ্জী" -ৰ "চিনাৰ্জী" সফলতাৰে অনুষ্ঠিত কৰা হৈছিল। অনুশীলনৰ বিষয়বস্তু আছিল "ৰেনছমৱেৰ আক্ৰমণৰ বিৰুদ্ধে যুঁজিবলৈ নেটৱৰ্ক স্থিতিস্থাপকতা গঢ়ি তোলা।"
২০২২ চনৰ ১৫ আৰু ১৬ নৱেম্বৰত ছিংগাপুৰৰ চিইআৰটি-ইন আৰু আছিয়ান-ছিংগাপুৰ চেণ্টাৰ ফৰ চাইবাৰ চিকিউৰিটি এক্সেলেন্স (এএছচিচিই)ৰ দ্বাৰা আছিয়ান সদস্য ৰাষ্ট্ৰসমূহৰ ৪৮ জন চাইবাৰ নিৰাপত্তা পেছাদাৰীৰ বাবে দুদিনীয়া যুটীয়া ৱেবিনাৰ আয়োজন কৰা হৈছিল।  
চিইআৰটি-ইনে ৩ নৱেম্বৰ, ২০২২ তাৰিখে আইবিএছএ (ভাৰত, ব্ৰাজিল, দক্ষিণ আফ্ৰিকা) সদস্য দেশৰ ২২ জন চাইবাৰ নিৰাপত্তা পেছাদাৰীৰ বাবে "চাইবাৰ থ্ৰেট হান্টিং"ৰ ওপৰত এক ৱেবিনাৰ আয়োজন কৰিছিল।
চিইআৰটি-আইএন ১৩ ছেপ্টেম্বৰ, ২০২২ ৰ পৰা কম্পিউটাৰ সুৰক্ষা ঘটনা সঁহাৰি দল/বিশ্বস্ত পৰিচয়কাৰী (TF CERT-In/TI)ৰ বাবে টাস্ক ফ'ৰ্চৰ এজন স্বীকৃত সদস্য হৈ আছে। টিআইৰ গ্ৰহণযোগ্যতাৰ মোহৰে আন পক্ষবোৰক বিশ্বাস কৰিবলৈ অনুমতি দিয়ে যে চিইআৰটি পৰিপক্কতা আৰু কাৰ্যক্ষমতাৰ এক নিৰ্দিষ্ট স্তৰত উপনীত হৈছে, যি সমগ্ৰ চিইআৰটি সম্প্ৰদায়ৰ ওপৰত বিশ্বাস জাগ্ৰত কৰাৰ বাবে গুৰুত্বপূৰ্ণ।
CERT -য়ে চাইবাৰ অনাময় কেন্দ্ৰ (চি.এছ.কে.), ভাবুকি চোৰাংচোৱা ভাগ বতৰা মঞ্চ আৰু ৰাষ্ট্ৰীয় ৰাষ্ট্ৰীয় চাইবাৰ সমন্বয় কেন্দ্ৰ (এন.চি.) চলাই আছে। বৰ্তমানে, চি.এছ.কে.-য়ে বটনেট/মালৱেৰ সংক্ৰমণৰ বিষয়ে অধিসূচনাৰ বাবে গ্ৰাহকৰ আধাৰৰ~৯৪ শতাংশ সামৰি লৈছে। সংগঠনবোৰে দূৰসংযোগ (আইএছপি) খণ্ড, চৰকাৰ, বিত্ত, স্বাস্থ্যসেৱা, তথ্য প্ৰযুক্তি আৰু আইটিইএছ, পৰিবহন, শক্তি, শিক্ষা, উপযোগিতা আৰু উদ্যোগ আৰু উৎপাদন ৰ সংগঠনঅন্তৰ্ভুক্ত সেৱা ব্যৱহাৰ কৰি লাভান্বিত হৈছে।  
CERT-In তথ্য সুৰক্ষা অডিট কৰাৰ বাবে কঠোৰ যোগ্যতাৰ চৰ্তৰ ওপৰত আধাৰিত কৰি ১৫০ টা তথ্য সুৰক্ষা অডিটিং সংগঠনতালিকাভুক্ত কৰিছে, যাৰ ভিতৰত আছে চৰকাৰ আৰু গুৰুত্বপূৰ্ণ খণ্ডৰ সংগঠনবোৰৰ নেটৱৰ্ক আন্তঃগাঁথনিৰ অতি সংবেদনশীল মূল্যায়ন আৰু প্ৰৱেশ পৰীক্ষা। তালিকাভুক্ত অডিট সংগঠনবোৰৰ ভিতৰত CERT-In ৰ এই তালিকাখন প্ৰায়ে চৰকাৰী আৰু গুৰুত্বপূৰ্ণ খণ্ডৰ প্ৰতিষ্ঠানবোৰে তেওঁলোকৰ অডিটপ্ৰয়োজনীয়তাৰ বাবে পৰামৰ্শ লয়।
CERT-In ২০২২ চনত মন্ত্ৰালয়, চৰকাৰী সংগঠন, উদ্যোগ আৰু শিক্ষাকে ধৰি বিভিন্ন খণ্ডৰ বাবে ১০,৬৬৫ জন অংশগ্ৰহণকাৰীক অন্তৰ্ভুক্ত কৰি বিভিন্ন সজাগতা কাৰ্যসূচী আয়োজন কৰিছে।  
CERT-In অক্টোবৰ ২০২২ (এনচিএছএএম ২০২২)ত নাগৰিকসকলৰ লগতে ভাৰতৰ কাৰিকৰী চাইবাৰ সম্প্ৰদায়ৰ বাবে "চি ইয়োৰচেল্ফ ইন চাইবাৰ" বিষয়বস্তুৰ সৈতে বিভিন্ন অনুষ্ঠান আৰু কাৰ্যকলাপ আয়োজন কৰি ৰাষ্ট্ৰীয় চাইবাৰ সুৰক্ষা সজাগতা মাহ উদযাপন কৰে।
এনচিএছএএম ২০২২-ৰ সময়ত, চিইআৰটি-ইনে কাৰিকৰী অধিৱেশনৰ জৰিয়তে কাৰিকৰী চাইবাৰ সম্প্ৰদায়ৰ বাবে বিভিন্ন কাৰিকৰী প্ৰশিক্ষণ কাৰ্যসূচী পৰিচালনা কৰিছিল আৰু CERT-In বিশেষজ্ঞ, সহযোগিতা অংশীদাৰ আৰু উদ্যোগৰ দ্বাৰা পোনপটীয়া ব্যস্ততাৰ দ্বাৰা প্ৰমাণ প্ৰদান কৰিছিল। ৰাষ্ট্ৰীয় চাইবাৰ সুৰক্ষা সজাগতা মাহ অক্টোবৰ ২০২২-ৰ মুঠ উপলব্ধতা হৈছে ৭১,১৬,৫৭,৯০৫।

***

RKJ/BK