ఇ-కామర్స్‌లో నకిలీ మరియు మోసపూరిత సమీక్షల వల్ల  వినియోగదారుల నష్టపోకుండా చూసి వారి  ప్రయోజనాలు  రక్షించడానికి కేంద్ర వినియోగదారుల వ్యవహారాల మంత్రిత్వ శాఖ ఈ రోజు ప్రత్యేక వ్యవస్థ ను ప్రారంభించింది.  ఇండియన్ స్టాండర్డ్ (IS) 19000:2022  'ఆన్‌లైన్ కన్స్యూమర్ రివ్యూలు - ప్రిన్సిపుల్స్ అండ్ రిక్వైర్‌మెంట్స్ - వారి సేకరణకు సంబంధించిన వ్యవస్థను కేంద్రం ప్రారంభించింది. కేంద్ర వినియోగదారుల వ్యవహారాల మంత్రిత్వ శాఖ కార్యదర్శి శ్రీ రోహిత్ కుమార్ సింగ్ దీనికి సంబంధించిన మార్గదర్శకాలను విడుదల చేశారు. కార్యక్రమంలో మంత్రిత్వ శాఖ సీనియర్ అధికారులు, బ్యూరో ఆఫ్ ఇండియన్ స్టాండర్డ్స్ అధికారులు పాల్గొన్నారు. వినియోగదారులకు సంబంధించిన  సమీక్షలను ప్రచురించే ప్రతి ఆన్‌లైన్ వేదికకు  ప్రమాణాలు వర్తిస్తాయి.

ఇ-కామర్స్ ప్లాట్‌ఫారమ్ ద్వారా సమీక్షలు నిర్వహిస్తున్నవారు తొలుత  స్వచ్ఛందంగా ప్రమాణాలు పాటించడానికి సమ్మతి తెలియజేయవచ్చు. దీనికోసం  బ్యూరో ఆఫ్ ఇండియన్ స్టాండర్డ్స్ ప్రత్యేక వ్యవస్థకు రూపకల్పన చేస్తుంది. 
సమగ్రత, ఖచ్చితత్వం, గోప్యత, భద్రత, పారదర్శకత, ప్రాప్యత మరియు ప్రతిస్పందన అంశాలకు ప్రమాణాలు వర్తిస్తాయి. సమీక్షకుడు, విశ్లేషకుల  బాధ్యతలకు సంబంధించి మార్గదర్శకాలు ప్రత్యేక ప్రమాణాలు నిర్ణయిస్తాయి.  సంప్రదింపు సమాచారం అందించడం, నియమ నిబంధనలు పాటించడం అంశాలకు సమీక్షకుడు బాధ్యత వహించాల్సి ఉంటుంది.  వ్యక్తిగత సమాచార గోప్యత రక్షించడం, సిబ్బందికి తగిన శిక్షణ ఇవ్వడం అంశాలకు నిర్వాహకులు బాధ్యత వహించాల్సి ఉంటుంది.

అవసరమైతే  ప్రమాణాలు పాటించడం తప్పనిసరి చేసిన తర్వాత  ఏదైనా సంస్థ ప్రమాణాలను ఉల్లంఘించి పని చేస్తే  నిబంధనలు ఉల్లఘించి వాణిజ్య కార్యక్రమాలు నిర్వహించడం  వినియోగదారుల హక్కుల ఉల్లంఘనగా పరిగణించబడుతుంది.   వినియోగదారు అటువంటి ఫిర్యాదులను జాతీయ వినియోగదారు హెల్ప్‌లైన్, వినియోగదారుల కమిషన్‌లు లేదా సీసీపిఎ కి సమర్పించవచ్చు.

ప్రవర్తన నియమావళి అభివృద్ధి, సమాచార లభ్యత, ప్రమాణాలు, ప్రచురణలో  ఆర్థిక సమాచారం లేదని నిర్ధారించుకోవడం వంటి నిబంధనలు మరియు షరతుల అమలు  సంస్థ బాధ్యతలుగా ఉంటాయని మార్గదర్శకాల్లో పేర్కొనడం జరిగింది.  

ఇమెయిల్ చిరునామా, , టెలిఫోన్ కాల్ లేదా SMS,  లింక్‌పై క్లిక్ చేయడం ద్వారా రిజిస్ట్రేషన్‌ నిర్ధారించడం, క్యాప్చా సిస్టమ్‌ని ఉపయోగించడం మొదలైనవాటి ద్వారా  సమీక్ష రచయిత కదలికలు, నిబద్ధత  తెలుసుకోవడానికి ప్రమాణాలు వీలు కల్పిస్తాయి.

నియంత్రణకు సంబంధించి  ఆటోమేటెడ్ మరియు మాన్యువల్ మోడరేషన్ రెండింటినీ ప్రమాణాలు అందుబాటులోకి తీసుకు వస్తాయి. సమీక్ష సారాంశాన్ని  విశ్లేషించడానికి వీలు కల్పిస్తుంది. ప్రచురణకు సంబంధించి, ప్రమాణం ప్రచురణ ప్రక్రియ సమయంలో మరియు ప్రచురణ ప్రక్రియ తర్వాత సమీక్ష నిర్వాహకులకు సంబంధించిన పరిశీలనలను కలిగి ఉంటుంది. సమీక్ష యొక్క ఖచ్చితత్వం, డిఫాల్ట్ ప్రదర్శన మరియు రేటింగ్‌ల వెయిటేజీ ప్రచురణ ప్రక్రియలో నిర్వచించబడతాయి.
ఈ ప్రమాణం ఇ-కామర్స్ పర్యావరణ వ్యవస్థతో సంబంధం ఉన్న అన్ని వర్గాలు  అంటే వినియోగదారులు, ఇ-కామర్స్ వేదికలు, విక్రేతలు తదితరులకు  ప్రయోజనం కలిగిస్తుంది. ఆన్‌లైన్‌లో వస్తువులను కొనుగోలు చేయడానికి వినియోగదారులలో విశ్వాసాన్ని కలిగించడంలో సహాయపడుతుంది. మెరుగైన కొనుగోలు నిర్ణయాలు తీసుకోవడంలో వారికి సహాయపడుతుంది.

గత కొన్ని సంవత్సరాలుగా, దేశవ్యాప్తంగా ఇ-కామర్స్ లావాదేవీలలో స్థిరమైన పెరుగుదల ఉంది. ఆన్‌లైన్‌లో పోస్ట్ చేయబడిన సమీక్షలు కొనుగోలు నిర్ణయాలు తీసుకోవడంలో ముఖ్యమైన పాత్ర పోషిస్తాయి.  ఇప్పటికే వస్తువులు లేదా సేవను కొనుగోలు చేసిన వినియోగదారుల అభిప్రాయం మరియు అనుభవాన్ని చూడటానికి ఇ-కామర్స్ ప్లాట్‌ఫారమ్‌లలో పోస్ట్ చేసిన సమీక్షలపై వినియోగదారులు ఎక్కువగా ఆధారపడతారు. ఉత్పత్తిని భౌతికంగా వీక్షించడానికి లేదా పరిశీలించడానికి ఎటువంటి అవకాశం లేకుండా వర్చువల్ షాపింగ్ అనుభవాన్ని ఇ-కామర్స్ కలిగి ఉంటుంది.  దీంతో సమీక్షలు వాస్తవికంగా , ప్రామాణికమైన మరియు నమ్మదగినవిగా  ఉండటం చాలా అవసరం.

 

నకిలీ మరియు మోసపూరిత సమీక్షల ప్రభావం మరియు ఇ-కామర్స్‌లో వినియోగదారుల ఆసక్తిని పరిరక్షించడం ద్వారా, వినియోగదారుల వ్యవహారాల విభాగం  జూన్ 10, 2022 న ఇ- కామర్స్‌లో నకిలీ మరియు మోసపూరిత సమీక్షలను తనిఖీ చేయడానికి ఫ్రేమ్‌వర్క్‌ను అభివృద్ధి చేయడానికి ఒక కమిటీని ఏర్పాటు చేసింది. ఇ-కామర్స్ కంపెనీలు, పరిశ్రమ సంఘాలు, వినియోగదారు సంస్థలు మరియు న్యాయ కుర్చీలతో సహా వివిధ వాటాదారులను చేర్చారు.

***