ਮਾਣਯੋਗ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਸ਼੍ਰੀ ਨਰੇਂਦਰ ਮੋਦੀ ਦੀ ਪ੍ਰਧਾਨਗੀ ਹੇਠ ਆਰਥਿਕ ਮਾਮਲਿਆਂ ਬਾਰੇ ਕੈਬਨਿਟ ਕਮੇਟੀ ਨੇ ਟੂਨਾ-ਟੇਕਰਾ ਵਿਖੇ ਦੀਨਦਿਆਲ ਬੰਦਰਗਾਹ ਨੂੰ ਪਬਲਿਕ-ਪ੍ਰਾਈਵੇਟ-ਪਾਰਟਨਰਸ਼ਿਪ (ਪੀਪੀਪੀ) ਮੋਡ ਦੇ ਤਹਿਤ ਕੰਟੇਨਰ ਟਰਮੀਨਲ ਨੂੰ ਬਿਲਡ, ਓਪਰੇਟ ਐਂਡ ਟ੍ਰਾਂਸਫਰ (ਬੀਓਟੀ) ਦੇ ਆਧਾਰ ’ਤੇ ਵਿਕਸਤ ਕਰਨ ਨੂੰ ਮਨਜ਼ੂਰੀ ਦੇ ਦਿੱਤੀ ਹੈ।

4,243.64 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਦੀ ਅਨੁਮਾਨਤ ਲਾਗਤ ਰਿਆਇਤਕਰਤਾ ਦੇ ਹਿੱਸੇ ’ਤੇ ਹੋਵੇਗੀ ਅਤੇ 296.20 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਦੀਆਂ ਆਮ ਉਪਭੋਗਤਾ ਸਹੂਲਤਾਂ ਦੀ ਅਨੁਮਾਨਤ ਲਾਗਤ ਰਿਆਇਤ ਅਥਾਰਟੀ ਦੇ ਹਿੱਸੇ ’ਤੇ ਆਮ ਉਪਭੋਗਤਾ ਸਹੂਲਤਾਂ ਦੇ ਵਿਕਾਸ ਲਈ ਹੋਵੇਗੀ।

ਪ੍ਰਭਾਵ:

ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ ਦੇ ਚਾਲੂ ਹੋਣ ’ਤੇ, ਇਹ ਕੰਟੇਨਰ ਕਾਰਗੋ ਆਵਾਜਾਈ ਵਿੱਚ ਭਵਿੱਖ ਵਿੱਚ ਹੋਣ ਵਾਲੇ ਵਾਧੇ ਨੂੰ ਪੂਰਾ ਕਰੇਗਾ। 2025 ਤੋਂ, 1.88 ਮਿਲੀਅਨ ਟੀਈਯੂ ਦਾ ਕੁੱਲ ਪਾੜਾ ਹੋਵੇਗਾ ਜਿਸ ਨੂੰ ਟੂਨਾ-ਟੇਕਰਾ ਦੁਆਰਾ ਭਰਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਟੂਨਾ-ਟੇਕਰਾ ਵਿਖੇ ਇੱਕ ਅਤਿ-ਆਧੁਨਿਕ ਕੰਟੇਨਰ ਟਰਮੀਨਲ ਦਾ ਵਿਕਾਸ ਇਸ ਨੂੰ ਇੱਕ ਰਣਨੀਤਕ ਫਾਇਦਾ ਦੇਵੇਗਾ, ਕਿਉਂਕਿ ਇਹ ਭਾਰਤ ਦੇ ਉੱਤਰੀ ਹਿੱਸੇ (ਜੰਮੂ ਅਤੇ ਕਸ਼ਮੀਰ, ਉੱਤਰ ਪ੍ਰਦੇਸ਼, ਮੱਧ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਅਤੇ ਰਾਜਸਥਾਨ) ਦੇ ਵਿਸ਼ਾਲ ਅੰਦਰੂਨੀ ਹਿੱਸੇ ਦੀ ਸੇਵਾ ਕਰਨ ਵਾਲਾ ਸਭ ਤੋਂ ਨਜ਼ਦੀਕੀ ਕੰਟੇਨਰ ਟਰਮੀਨਲ ਹੋਵੇਗਾ। ਕਾਂਡਲਾ ਦੀ ਕਾਰੋਬਾਰੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਨੂੰ ਵਧਾਉਣ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ, ਇਹ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ ਆਰਥਿਕਤਾ ਨੂੰ ਹੁਲਾਰਾ ਦੇਵੇਗਾ ਅਤੇ ਰੋਜ਼ਗਾਰ ਪੈਦਾ ਕਰੇਗਾ।

ਵੇਰਵੇ:

i. ਪ੍ਰਸਤਾਵਿਤ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ ਨੂੰ ਇੱਕ ਨਿੱਜੀ ਡਿਵੈਲਪਰ/ ਬਿਲਡ ਓਪਰੇਟ ਐਂਡ ਟ੍ਰਾਂਸਫਰ (ਬੀਓਟੀ) ਓਪਰੇਟਰ ਦੁਆਰਾ ਬੀਓਟੀ ਅਧਾਰ ’ਤੇ ਵਿਕਸਤ ਕਰਨ ਦਾ ਪ੍ਰਸਤਾਵ ਹੈ, ਜਿਸ ਦੀ ਚੋਣ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਪ੍ਰਤੀਯੋਗੀ ਬੋਲੀ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਦੁਆਰਾ ਕੀਤੀ ਜਾਵੇਗੀ। ਰਿਆਇਤਕਰਤਾ (ਬੀਓਟੀ ਓਪਰੇਟਰ) ਅਤੇ ਰਿਆਇਤ ਅਥਾਰਟੀ (ਦੀਨਦਿਆਲ ਬੰਦਰਗਾਹ ਅਥਾਰਟੀ) ਦੁਆਰਾ ਲਾਗੂ ਕੀਤੇ ਜਾਣ ਵਾਲੇ ਰਿਆਇਤ ਸਮਝੌਤੇ (ਸੀਏ) ਦੇ ਤਹਿਤ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ ਦੇ ਡਿਜ਼ਾਈਨ, ਇੰਜੀਨੀਅਰਿੰਗ, ਵਿੱਤ, ਖਰੀਦ, ਚਾਲੂ ਕਰਨ, ਸੰਚਾਲਨ, ਪ੍ਰਬੰਧਨ ਅਤੇ ਰੱਖ-ਰਖਾਅ ਲਈ ਅਤੇ ਮਨੋਨੀਤ ਕਾਰਗੋ ਨੂੰ ਸੰਭਾਲਣ ਲਈ 30 ਸਾਲਾਂ ਦੀ ਮਿਆਦ ਤੱਕ ਰਿਆਇਤਕਰਤਾ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰ ਹੋਵੇਗਾ। ਰਿਆਇਤ ਅਥਾਰਟੀ ਸਾਂਝੇ ਸਹਾਇਕ ਬੁਨਿਆਦੀ ਢਾਂਚੇ ਜਿਵੇਂ ਕਿ, ਸਾਂਝੇ ਪਹੁੰਚ ਚੈਨਲ ਅਤੇ ਸਾਂਝੀ ਸੜਕ ਲਈ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰ ਹੋਵੇਗੀ।

ii. ਇਸ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ ਵਿੱਚ 4,243.64 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਦੀ ਲਾਗਤ ਨਾਲ ਇੱਕ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਤਿੰਨ ਜਹਾਜ਼ਾਂ ਨੂੰ ਸੰਭਾਲਣ ਲਈ ਇੱਕ ਆਫ-ਸ਼ੋਰ ਬਰਥਿੰਗ ਢਾਂਚੇ ਦਾ ਨਿਰਮਾਣ ਅਤੇ ਸਲਾਨਾ 2.19 ਮਿਲੀਅਨ ਟੀਈਯੂ ਦੀ ਹੈਂਡਲਿੰਗ ਸਮਰੱਥਾ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ।

iii. ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਤੌਰ ’ਤੇ, ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ 6000 ਟੀਈਯੂ ਦੇ 14m ਡਰਾਫਟ ਜਹਾਜ਼ਾਂ ਨੂੰ ਪੂਰਾ ਕਰੇਗਾ ਅਤੇ ਇਸਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, 15.50m ’ਤੇ ਰਿਆਇਤੀ ਅਥਾਰਟੀ ਦੁਆਰਾ 14m ਡਰਾਫਟ ਦੇ ਕੰਟੇਨਰ ਜਹਾਜ਼ਾਂ ਨੂੰ 24 ਘੰਟੇ ਨੈਵੀਗੇਟ ਕਰਨ ਲਈ ਸਾਂਝੇ ਪਹੁੰਚ ਚੈਨਲ ਨੂੰ ਡਰੈਜ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇਗਾ ਅਤੇ ਸੰਭਾਲ ਕੀਤੀ ਜਾਵੇਗੀ। ਰਿਆਇਤ ਦੀ ਮਿਆਦ ਦੇ ਦੌਰਾਨ, ਰਿਆਇਤਕਰਤਾ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਪਹੁੰਚ ਚੈਨਲ, ਬਰਥ ਪਾਕੇਟ ਅਤੇ ਮੋੜ ਦੇ ਚੱਕਰ ਨੂੰ ਡੂੰਘਾ/ ਚੌੜਾ ਕਰਕੇ 18m ਡਰਾਫਟ ਤੱਕ ਦੇ ਜਹਾਜ਼ਾਂ ਨੂੰ ਸੰਭਾਲਣ ਦੀ ਆਜ਼ਾਦੀ ਹੋਵੇਗੀ। ਪਹੁੰਚ ਚੈਨਲ ਦੇ ਡਰਾਫਟ ਵਿੱਚ ਵਾਧੇ ਦੀ ਤਜਵੀਜ਼ ਦੇ ਸਮੇਂ ਰਿਆਇਤ ਅਥਾਰਟੀ ਅਤੇ ਰਿਆਇਤਕਰਤਾ ਵਿਚਕਾਰ ਲਾਗਤ ਦੀ ਵੰਡ ਨੂੰ ਆਪਸੀ ਸਮਝੌਤੇ ਦੇ ਅਧਾਰ ’ਤੇ ਵਧਾਇਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।

*************

ਡੀਐੱਸ