ଭାରତୀୟ ରିଜର୍ଭ ବ୍ୟାଙ୍କର ତ୍ରୈମାସିକ ମୁଦ୍ରା ନୀତି ସମୀକ୍ଷା ସମିତି ଅନେକଗୁଡ଼ିଏ ମହତ୍ବପୂର୍ଣ୍ଣ ନୀତିଗତ ପଦକ୍ଷେପ ଗ୍ରହଣ କରାଯାଇଛି । ସମିତିର ବୈଠକ ୬-୮ ଜୁନ, ୨୦୨୨ରେ ଅନୁଷ୍ଠିତ ହୋଇଥିଲା। ଏଥିରେ ସର୍ବସମ୍ମତିକ୍ରମେ ରେପୋ ରେଟରେ ୫୦ ବେସିସ ପଏଣ୍ଟ ବୃଦ୍ଧି ପାଇଁ ନିଷ୍ପତ୍ତି ନିଆଯାଇଛି, ଫଳରେ ବର୍ତ୍ତମାନ ରେପୋ ଦର ୪.୯୦%ରେ ପହଞ୍ଚିଛି।

           ଅନୁରୂପ ଭାବେ, ସ୍ଥାୟୀ ଜମା ସୁବିଧା ଦର ବା ଷ୍ଟାଣ୍ଡିଂ ଡିପୋଜିଟ୍‌ ଫ୍ୟାସିଲିଟୀ ରେଟକୁ ୪.୬୫% ଏବଂ ସୀମାନ୍ତ ସ୍ଥାୟୀ ସୁବିଧା ଦର ବା ମାର୍ଜିନାଲ ଷ୍ଟାଣ୍ଡିଂ ଫେସିଲିଟୀ ରେଟ୍‌ ଏବଂ ବ୍ୟାଙ୍କ ଦରକୁ ୫.୧୫%ରେ ରଖାଯାଇଛି ।

        ବିକାଶକୁ ସମର୍ଥନ କରି ମୂଦ୍ରାସ୍ଫୀତି ହାରକୁ ଭବିଷ୍ୟତରେ ନିର୍ଦ୍ଧାରିତ ସୀମା ମଧ୍ୟରେ ରଖିବା ସକାଶେ ହସ୍ତକ୍ଷେପ ହ୍ରାସ କରିବା (withdrawal of accommodation) ପାଇଁ ମୁଦ୍ରା ନୀତି ସମିତି ନିଷ୍ପତ୍ତି ନେଇଛି ।

ମୁଦ୍ରାସ୍ଫୀତି

୨୦୨୨ ବର୍ଷରେ ସ୍ବାଭାବିକ ମୌସୁମୀ ଏବଂ ଭାରତୀୟ ବାସ୍କେଟରେ ହାରାହାରୀ ଅଶୋଧିତ ତୈଳ ଦର ବ୍ୟାରେଲ୍‌ ପିଛା ୧୦୫ ଆମେରିକୀୟ ଡଲାର ରହିବା ନେଇ ଆକଳନକୁ ଦୃଷ୍ଟିରେ ରଖି ୨୦୨୨-୨୩ରେ ମୁଦ୍ରାସ୍ଫୀତି ୬.୭% ରହିବା ନେଇ ପୂର୍ବାନୁମାନ କରାଯାଇଛି ।

• ପ୍ରଥମ ତ୍ରୈମାସ – ୭.୫%
• ଦ୍ବିତୀୟ ତ୍ରୈମାସ – ୭.୪%
• ତୃତୀୟ ତ୍ରୈମାସ – ୬.୨%
• ଚତୁର୍ଥ ତ୍ରୈମାସ – ୫.୮%

ଅଭିବୃଦ୍ଧି ଆକଳନ

ବହୁଦଶନ୍ଧି ଧରି ଉଚ୍ଚ ମୁଦ୍ରାସ୍ଫୀତି ଏବଂ ମନ୍ଥର ଅଭିବୃଦ୍ଧି, ବର୍ତ୍ତମାନର ଭୂ-ରାଜନୈତିକ ଉତ୍ତେଜନା ଓ କଟକଣା, ଅଶୋଧିତ ତୈଳ ଓ ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ସାମଗ୍ରୀର ଉଚ୍ଚ ମୂଲ୍ୟ ଏବଂ କୋଭିଡ-୧୯ ସଂକ୍ରାନ୍ତ ଯୋଗାଣ ଶୃଙ୍ଖଳରେ ବାଧା କାରଣରୁ ବିଶ୍ବ ଅର୍ଥବ୍ୟବସ୍ଥା ଅନେକଗୁଡ଼ିଏ ମାନ୍ଦାବସ୍ଥା ଦେଇ ଗତି କରୁଥିବା ମୁଦ୍ରା ନୀତି ସମିତି ହୃଦୟଙ୍ଗମ କରିଛି । 

• ତେବେ ଏପ୍ରିଲ-ମେ ମାସର ଆର୍ଥିକ ସୂଚକାଙ୍କ ଭାରତର ଆର୍ଥିକ ଗତିବିଧରେ ଆସିଥିବା ବ୍ୟାପକ ସୁଧାର ସମ୍ପର୍କରେ ସୂଚନା ଦେଉଛି । ସହରାଞ୍ଚଳ ଚାହିଦାରେ ସୁଧାର ଆସିଛି ଏବଂ ଗ୍ରାମୀଣ ଚାହିଦା ଧୀରେ ଧୀରେ ବଢ଼ୁଛି । ମେ ମାସ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ପଣ୍ୟ ରପ୍ତାନି କ୍ରମାଗତ ୧୫ ମାସ ଧରି ଦୁଇ ସଂଖ୍ୟା ବିଶିଷ୍ଟ ଦୃଢ଼ ଅଭିବୃଦ୍ଧି ହାସଲ କରିଛି । ଅନ୍ୟପକ୍ଷରେ ଅଣ-ତୈଳ ଅଣ-ସ୍ବର୍ଣ୍ଣ ରପ୍ତାନି ସୁସ୍ଥ ହାରରେ ଅଭିବୃଦ୍ଧି ହାସଲ କରୁଛି, ଯାହାକି ଘରୋଇ ଚାହିଦାରେ ସୁଧାର ପ୍ରତି ଇଙ୍ଗିତ କରୁଛି ।

• ୨୦୨୨-୨୩ରେ ବାସ୍ତବ ଜିଡିପି ଅଭିବୃଦ୍ଧି ୭.୨% ରହିବା ନେଇ ଆକଳନ କରାଯାଇଛି

• ପ୍ରଥମ ତ୍ରୈମାସ – ୧୬.୨%
• ଦ୍ବିତୀୟ ତ୍ରୈମାସ – ୬.୨%
• ତୃତୀୟ ତ୍ରୈମାସ – ୪.୧%
• ଚତୁର୍ଥ ତ୍ରୈମାସ – ୪.୦%

ମେ ୩୧ରେ ପ୍ରକାଶ ପାଇଥିବା ଏନଏସଓର ପ୍ରାରମ୍ଭିକ ଆକଳନ ଅନୁଯାୟୀ, ଭାରତର ଜିଡିପି ଅଭିବୃଦ୍ଧି ୨୦୨୧-୨୨ରେ ୮.୭% ରହିବ, ଯାହାକି ମହାମାରୀ ପୂର୍ବ ସ୍ତର ଠାରୁ ଅଧିକ ।

ସମବାୟ ବ୍ୟାଙ୍କର ଲାଭ ପାଇଁ ପଦକ୍ଷେପ

• ସମବାୟ ବ୍ୟାଙ୍କ ମାନଙ୍କ ପକ୍ଷରୁ ଯୋଗାଇ ଦିଆଯାଉଥିବା ବ୍ୟକ୍ତିଗତ ଆବାସିକ ଋଣ ସୀମା ବୃଦ୍ଧି ନିମନ୍ତେ ନିଷ୍ପତ୍ତି ନିଆଯାଇଛି । ଶେଷ ଥର ପାଇଁ ଋଣ ସୀମା ସଂଶୋଧନ ପରବର୍ତ୍ତୀ ସମୟରେ ଘର ମୂଲ୍ୟ ବୃଦ୍ଧି ପାଇବା ଏବଂ ଗ୍ରାହକଙ୍କ ଆବଶ୍ୟକତାକୁ ଦୃଷ୍ଟିରେ ରଖି ବର୍ତ୍ତମାନର ଋଣ ସୀମା ବଢ଼ାଇବାକୁ ନିଷ୍ପତ୍ତି ହୋଇଛି । ଟିୟର ୧/ଟିୟର ୨ ଅର୍ବାନ କୋ-ଅପରେଟିଭ୍‌ ବ୍ୟାଙ୍କ (ୟୁସିବି) ପକ୍ଷରୁ ଦିଆଯାଉଥିବା ଋଣ ସୀମାକୁ ୩୦ ଲକ୍ଷ ଟଙ୍କା/୭୦ଲକ୍ଷ ଟଙ୍କାରୁ ବଢ଼ାଇ ୬୦ ଲକ୍ଷ ଟଙ୍କା/୧ କୋଟି ୪୦ ଲକ୍ଷ ଟଙ୍କା କରି ଦିଆଯାଇଛି ।
• ସେହିପରି ୧୦୦ କୋଟି ଟଙ୍କାରୁ କମ୍‌ ଆକଳିତ ମୋଟ୍‌ ସମ୍ପତ୍ତି ଥିବା ଗ୍ରାମୀଣ କୋ-ଅପରେଟିଭ୍‌ ବ୍ୟାଙ୍କ (ଆରସିବି) ପାଇଁ ଗୃହ ଋଣ ସୀମାକୁ ୨୦ ଲକ୍ଷ ଟଙ୍କାରୁ ବଢ଼ାଇ ୫୦ ଲକ୍ଷ ଟଙ୍କା କରି ଦିଆଯାଇଛି । ଅନ୍ୟ ଆରସିବିରେ ଏହାକୁ ୩୦ ଲକ୍ଷ ଟଙ୍କାରୁ ୭୫ ଲକ୍ଷ ଟଙ୍କା କରାଯାଇଛି ।
• ସହରାଞ୍ଚଳ ସମବାୟ ବ୍ୟାଙ୍କମାନେ ଏବେ ଘର ପାଖରେ ଗ୍ରାହକମାନଙ୍କୁ ବ୍ୟାଙ୍କ ସେବା ଯୋଗାଇ ଦେଇ ପାରିବେ, ଫଳରେ ସେମାନେ ନିଜ ଗ୍ରାହକଙ୍କ ଆବଶ୍ୟକତାକୁ ଭଲ ଭାବେ ପୂରଣ କରିପାରିବେ । ଏହାଦ୍ବାରା ବରିଷ୍ଠ ନାଗରିକ ଏବଂ ଦିବ୍ୟାଙ୍ଗ ଗ୍ରାହକମାନେ ବିଶେଷ ସୁବିଧା ପାଇପାରିବେ ।
• ଗ୍ରାମୀଣ ସମବାୟ ବ୍ୟାଙ୍କଗୁଡ଼ିକ ଏବେ ବାଣିଜ୍ୟିକ ରିଅଲ ଇଷ୍ଟେଟ୍‌ ପ୍ରକଳ୍ପ (ଆବାସିକ ଗୃହ ନିର୍ମାଣ ପ୍ରକଳ୍ପକୁ ଋଣ)କୁ ଋଣ ଯୋଗାଇ ଦେଇପାରିବେ । ତେବେ ସେମାନେ ମୋଟ୍‌ ସମ୍ପତ୍ତିର ୫% ମୋଟ୍‌ ଆବାସିକ ଅର୍ଥ ଯୋଗାଣ ସୀମା ମଧ୍ୟରେ ଏଥିପାଇଁ ଋଣ ଦେଇପାରିବେ ।

ଇ-ମ୍ୟାଣ୍ଡେଟ୍‌ କାରବାରର ବର୍ଦ୍ଧିତ ସୀମା

ଗ୍ରାହକଙ୍କ ସୁବିଧାକୁ ଆହୁରି ବଢ଼ାଇବା ଏବଂ ସଦସ୍ୟତା, ବୀମା ପ୍ରିମିୟମ ଓ ଅଧିକ ମୂଲ୍ୟର ଶିକ୍ଷା ଶୁଳ୍କ ଭଳି ପୁନରାବୃତ୍ତି (ରିକରିଂ) ଅର୍ଥ ପଇଠ ସୁବିଧା ନିମନ୍ତେ ଇ-ମ୍ୟାଣ୍ଡେଟ୍‌ ଆଧାରିତ ରିକରିଂ ପେମେଣ୍ଟ (ଅର୍ଥପଇଠ) ପାଇଁ  ନେଣଦେଣ ସୀମାକୁ ୫୦୦୦ ଟଙ୍କାରୁ ବଢ଼ାଇ ୧୫ ହଜାର ଟଙ୍କା କରି ଦିଆଯାଇଛି ।

ୟୁପିଆଇ ପେମେଣ୍ଟ ପ୍ରଣାଳୀରେ ଅଧିକ ସୁବିଧା

ଏଣିକି ୟୁପିଆଇ ପ୍ଲାଟଫର୍ମରେ କ୍ରେଡିଟ୍‌ କାର୍ଡକୁ ଲିଙ୍କ କରାଯାଇପାରିବ । ପ୍ରଥମେ ରୂପେ କାର୍ଡରୁ ଏହି ସୁବିଧା ଆରମ୍ଭ ହେବ । ଏହା ଗ୍ରାହକଙ୍କୁ ଅତିରିକ୍ତ ସୁବିଧା ଯୋଗାଇ ଦେବା ସହିତ ଡିଜିଟାଲ ପେମେଣ୍ଟର ପରିସରକୁ ବୃଦ୍ଧି କରିବ । ଭାରତରେ ୟୁପିଆଇ ଏବେ ସବୁଠୁ ସମାବେଶୀ ଅର୍ଥ ପଇଠ ମାଧ୍ୟମ ପାଲଟିଛି । ୟୁପିଆଇ ପ୍ଲାଟଫର୍ମରେ ବର୍ତ୍ତମାନ ୨୬ କୋଟି ଅଭିନବ ବ୍ୟବହାରକାରୀ (ୟୁଜର୍ସ) ଏବଂ ୫ କୋଟି ବ୍ୟବସାୟୀ ସାମିଲ ରହିଛନ୍ତି ।

ମୂଦ୍ରା ନୀତି ସମିତିରେ ରିଜର୍ଭ ବ୍ୟାଙ୍କ ଗଭର୍ଣ୍ଣର ଶ୍ରୀ ଶକ୍ତିକାନ୍ତ ଦାସଙ୍କ ସମେତ ଡକ୍ଟର ଶଶାଙ୍କ ଭିଡ଼େ, ଡକ୍ଟର ଅସୀମା ଗୋୟଲ, ପ୍ରଫେସର ଜୟନ୍ତ ଆର. ବର୍ମା, ଡକ୍ଟର ରାଜୀବ ରଞ୍ଜନ ଏବଂ ଡକ୍ଟର ମିଶେଲ ଦେବବ୍ରତ ପାତ୍ର ପ୍ରମୁଖ ସଦସ୍ୟ ରହିଛନ୍ତି ।

ମୁଦ୍ରା ନୀତି ସମିତର ପରବର୍ତ୍ତୀ ବୈଠକ ଅଗଷ୍ଟ ୨-୪, ୨୦୨୨ରେ ଅନୁଷ୍ଠିତ ହେବ ।

ଆରବିଆଇ ଗଭର୍ଣ୍ଣରଙ୍କ ବିସ୍ତୃତ ବକ୍ତବ୍ୟ ଏଠାରେ ଦେଖି ହେବ ।

********

P.S.