భారత శాస్త్రవేత్తలు దేశానికి స్వాతంత్ర్యం పొందడంలో ముఖ్యమైన పాత్ర పోషించడమే కాకుండా దేశ అభివృద్ధిలో కీలక పాత్ర పోషిస్తున్నారని కేంద్ర ఎర్త్ సైన్సెస్, సైన్స్ అండ్ టెక్నాలజీ మంత్రిత్వ శాఖ (స్వతంత్ర బాధ్యత) డాక్టర్ జితేంద్ర సింగ్ అన్నారు. 'భారత స్వాతంత్ర ఉద్యమం & సైన్స్ పాత్ర' అనే అంశంపై రెండు రోజుల జాతీయ సదస్సుకు డాక్టర్ జితేంద్ర సింగ్ ముఖ్య అతిథిగా హాజరయ్యారు.

వలసవాద వైజ్ఞానిక ప్రణాళికల ద్వారా భారతదేశాన్ని అణచివేయడం రూపొందించబడిందని, భారతీయ శాస్త్రీయ ప్రణాళికల ద్వారా దేశం కూడా స్వాతంత్ర్యం పొందిందని కేంద్ర మంత్రి అన్నారు. స్వాతంత్య్రోద్యమ సమయంలో శాస్త్రవేత్తల పాత్రను మరింత విశదీకరించి, సైన్స్‌తో సంబంధం లేని వ్యక్తులు కూడా స్వాతంత్ర్యం కోసం పోరాడటానికి శాస్త్రీయ మార్గాలను ఉపయోగించారని అన్నారు. గొప్ప శాస్త్రవేత్త యోధుడు మహాత్మా గాంధీ తప్ప మరెవరో కాదు మరియు అతని అహింస మరియు సత్యాగ్రహం బ్రిటిష్ పాలనకు శాస్త్రీయ ప్రతిఘటన అని ఆయన పేర్కొన్నారు. సర్ జెసి బోస్ జయంతి సందర్భంగా ఆయన చేసిన సేవలను కూడా మంత్రి గుర్తు చేసుకున్నారు.

ప్రొఫెసర్ బి.ఎన్. ముంబయిలోని ఇండియన్ ఇన్‌స్టిట్యూట్ ఆఫ్ టెక్నాలజీకి చెందిన జగతాప్ మాట్లాడుతూ స్వాతంత్య్రోద్యమ కాలంలో విజ్ఞానం అభివృద్ధికి, మేల్కొలుపుకు మరియు స్వేచ్ఛకు సాధనంగా ఉందని అన్నారు. "మన శాస్త్రవేత్తల సహకారాన్ని మనం ప్రతిబింబించాలి" అని ప్రొఫెసర్ జగ్తాప్ అన్నారు. పరిమిత వనరులతో వలసరాజ్యాల కాలంలో సైన్స్‌ను అభ్యసించడం సవాలుతో కూడుకున్న పని అని, అటువంటి ప్రతికూల సమయాల్లో మన శాస్త్రవేత్తలు అనేక సంస్థలను సృష్టించారని ఆయన నొక్కి చెప్పారు. భవిష్యత్తు అవసరాలను పసిగట్టగల దార్శనికులుగా ఆయన వారిని పరిగణించారు.

మంగళవారం ముగిసిన కార్యక్రమంలో శ్రీ జయంత్ సహస్రబుధే ప్రసంగించారు. గోవాలోని పనాజీలో జరగనున్న ఇండియా ఇంటర్నేషనల్ సైన్స్ ఫెస్టివల్ (IISF) 2021 గురించి ఆయన మాట్లాడారు. ఆజాదీ కా అమృత్ మహోత్సోవ్ కోసం ప్రధాన మంత్రి శ్రీ నరేంద్ర మోదీ పంచుకున్న ఐదు లక్ష్యాల ఆధారంగా ఈ సంవత్సరం IISF రూపొందించబడింది. IISF 2021 మన స్వాతంత్య్ర ఉద్యమం, మెరుగైన భవిష్యత్తు కోసం ఊహలు, గత 75 సంవత్సరాల విజయాలు, భవిష్యత్తు కోసం ప్రణాళికలు మరియు ప్రతిజ్ఞలను కలిగి ఉన్న ఐదు లక్ష్యాలను ప్రతిబింబిస్తుంది.

CSIR- నేషనల్ ఇన్‌స్టిట్యూట్ ఆఫ్ సైన్స్ కమ్యూనికేషన్ అండ్ పాలసీ రీసెర్చ్ (CSIR-NIScPR) డైరెక్టర్ డాక్టర్ రంజనా అగర్వాల్ మాట్లాడుతూ, స్వాతంత్య్రంలో శాస్త్రవేత్తల పాత్రపై దృష్టి సారించి ఆజాదీ కా అమృత్ మహోత్సవ్‌ను విభిన్నంగా జరుపుకోవడానికి ఈ సదస్సు ప్రయత్నమని అన్నారు. ఉద్యమం. ఈవెంట్ కోసం 1500 మందికి పైగా పాల్గొనేవారు నమోదు చేసుకున్నారు మరియు సుమారు 250 సారాంశాలు, కవితలు మరియు శాస్త్రోక్తాలను స్వీకరించారు.

విజ్ఞానప్రసార్ డైరెక్టర్ డాక్టర్ నకుల్ పరాశర్ కృతజ్ఞతలు తెలిపారు. CSIR-NIScPR, విజ్ఞాన్ ప్రసార మరియు విజ్ఞాన భారతి సంయుక్తంగా CSIR-నేషనల్ ఫిజికల్ లాబొరేటరీ (CSIR-NPL) ఆడిటోరియం నుండి హైబ్రిడ్ మోడ్‌లో సైన్స్ కమ్యూనికేటర్లు మరియు ఉపాధ్యాయుల రెండు రోజుల జాతీయ సదస్సును నిర్వహిస్తున్నాయి.

***