ਇੰਡੀਅਨ ਸਾਰਸ-ਕੋਵ-2 ਜੀਨੋਮਿਕਸ ਕਨਸੋਰਟੀਅਮ (ਇਨਸੈਕੋਗ) ਸਮੁੱਚੀ ਜੀਨੋਮ ਤਰਤੀਬ (ਡਬਲਯੂਜੀਐਸ) ਦੁਆਰਾ, ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਸਾਰਸ-ਕੋਵ-2 ਦੇ ਜੀਨੋਮਿਕ ਤਬਦੀਲੀਆਂ ਦੀ ਨਿਰੰਤਰ ਨਿਗਰਾਨੀ ਲਈ ਦਸੰਬਰ 2020 ਵਿੱਚ ਸਥਾਪਤ ਕੀਤੀਆਂ 10 ਪ੍ਰਯੋਗਸ਼ਾਲਾਵਾਂ ਦਾ ਇੱਕ ਨੈੱਟਵਰਕ ਹੈ।

ਇਨਸੈਕੌਗ ਦੇ ਵਿਸਥਾਰਤ ਦਿਸ਼ਾ-ਨਿਰਦੇਸ਼ 27 ਦਸੰਬਰ, 2020 ਨੂੰ ਐਮਐਚਐਫਡਬਲਯੂ ਦੀ ਵੈਬਸਾਈਟ 'ਤੇ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਤ ਕੀਤੇ ਗਏ ਸਨ।

ਯੂਕੇ ਵਿੱਚ ਮਿਲੇ ਸਾਰਸ-ਕੋਵ-2 ਵਾਇਰਸ ਦੇ ਨਵੇਂ ਰੂਪ ਦੇ ਸੰਦਰਭ ਵਿੱਚ ਮਹਾਮਾਰੀ ਦੀ ਨਿਗਰਾਨੀ ਅਤੇ ਪ੍ਰਤਿਕ੍ਰਿਆ ਲਈ 22 ਦਸੰਬਰ, 2020 ਨੂੰ ਐਸਓਪੀਜ਼ ਸਾਰੇ ਰਾਜਾਂ ਨੂੰ ਭੇਜੇ ਗਏ ਅਤੇ ਨਾਲ ਹੀ ਮੰਤਰਾਲੇ ਦੀ ਵੈਬਸਾਈਟ ਉੱਤੇ ਪਾਏ ਗਏ।

ਇਨਸੈਕੌਗ ਦੇ ਦਿਸ਼ਾ ਨਿਰਦੇਸ਼ਾਂ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਸਮੁੱਚੀ ਜੀਨੋਮ ਤਰਤੀਬ ਲਈ ਸਕਾਰਾਤਮਕ ਨਮੂਨੇ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ:

1.       ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਯਾਤਰੀ ਜੋ ਆਰਟੀ-ਪੀਸੀਆਰ ਦੁਆਰਾ ਸਕਾਰਾਤਮਕ ਪਾਏ ਗਏ ਹਨ।

2.       ਕਮਿਊਨਿਟੀ ਨਮੂਨਿਆਂ ਦਾ ਤਾਲਮੇਲ ਰਾਜ ਨਿਗਰਾਨੀ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਦੁਆਰਾ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਜੋ ਜ਼ਿਲ੍ਹਿਆਂ / ਲੈਬਾਂ ਤੋਂ ਨਮੂਨੇ ਲੈਣ ਵਾਲੇ ਇਨਸੈਕੋਗ ਲੈਬਾਂ ਵਿੱਚ ਨਮੂਨਿਆਂ ਦੇ ਤਬਾਦਲੇ ਦੀ ਸਹੂਲਤ ਦਿੰਦੇ ਹਨ। ਸਾਰੇ ਰਾਜਾਂ ਨੂੰ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਇਨਸੈਕੋਗ ਲੈਬਾਂ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਿਲ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ।

3.       ਤੇਜ਼ ਵਾਧੇ ਦੀ ਰਿਪੋਰਟ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਜ਼ਿਲਿਆਂ ਦੇ ਨਮੂਨੇ।

ਇਨਸੈਕੋਗ ਕਨਸੋਰਟੀਅਮ ਦੀਆਂ 10 ਪਛਾਣੀਆਂ ਪ੍ਰਯੋਗਸ਼ਾਲਾਵਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਕ੍ਰਮਵਾਰ ਨਤੀਜੇ ਨੈਸ਼ਨਲ ਸੈਂਟਰ ਫਾਰ ਰੋਗਜ਼ ਕੰਟਰੋਲ [ਐਨਸੀਡੀਸੀ] ਦੀ ਕੇਂਦਰੀ ਨਿਗਰਾਨੀ ਇਕਾਈ ਨੂੰ ਭੇਜਦੀਆਂ ਹਨ; ਜਿੱਥੋਂ ਇਸ ਨੂੰ ਕੇਂਦਰੀ ਨਿਗਰਾਨੀ ਯੂਨਿਟ (ਸੀਐਸਯੂ) ਦੁਆਰਾ ਆਈਡੀਐਸਪੀ ਦੀ ਸੂਬਾ ਨਿਗਰਾਨੀ ਯੂਨਿਟ (ਐਸਐਸਯੂ) ਨਾਲ ਈਮੇਲ ਰਾਹੀਂ ਸਾਂਝਾ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਨਾਲ ਹੀ ਐਨਸੀਡੀਸੀ ਦੁਆਰਾ ਰਾਜ ਨਿਗਰਾਨੀ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਨਾਲ ਬਾਕਾਇਦਾ ਮੀਟਿੰਗਾਂ ਕੀਤੀਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ, ਜੋ ਬਦਲੇ ਵਿੱਚ ਸਿਹਤ ਸਕੱਤਰਾਂ ਨਾਲ ਕਾਰਜਸ਼ੀਲ ਹੁੰਗਾਰਾ ਭਰਦੀਆਂ ਹਨ। ਇਸ ਲਈ ਰਾਜਾਂ ਨੂੰ ਰਾਜਾਂ ਵਿੱਚ ਵੱਖੋ ਵੱਖਰੇ ਵਾਇਰਸਾਂ ਦੇ ਹੋਣ ਬਾਰੇ ਲਗਾਤਾਰ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦਿੱਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।

ਕੁਝ ਮਾਮਲਿਆਂ ਵਿੱਚ, ਇਨਸੈਕੋਗ ਲੈਬਾਂ ਨੇ ਸਿੱਧੇ ਨਤੀਜਿਆਂ ਨੂੰ ਰਾਜਾਂ ਤੱਕ ਭੇਜਿਆ।

ਐਨਸੀਡੀਸੀ ਨੇ ਸਮੇਂ-ਸਮੇਂ 'ਤੇ ਰਾਜ ਦੇ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਨਤੀਜਿਆਂ ਨੂੰ ਰਸਮੀ ਤੌਰ 'ਤੇ ਸਬੰਧਤ ਰਾਜਾਂ ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ ਹੈ। ਉਦਾਹਰਣ ਦੇ ਤੌਰ 'ਤੇ

o   ਹਿਮਾਚਲ ਦੇ ਨਤੀਜੇ 8 ਅਪ੍ਰੈਲ ਨੂੰ ਭੇਜੇ ਗਏ

o   ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਨਤੀਜੇ 26 ਮਾਰਚ ਨੂੰ ਦਿੱਤੇ ਗਏ

o   ਰਾਜਸਥਾਨ ਦੇ ਨਤੀਜੇ 10 ਅਪ੍ਰੈਲ ਨੂੰ ਭੇਜੇ ਗਏ

o   ਮਹਾਰਾਸ਼ਟਰ ਦੇ ਨਤੀਜੇ 12 ਮਾਰਚ 2021 ਤੋਂ 16 ਅਪ੍ਰੈਲ 2021 ਤੱਕ 9 ਵੱਖ-ਵੱਖ ਮੌਕਿਆਂ 'ਤੇ ਸਾਂਝੇ ਕੀਤੇ ਗਏ।

ਵਧੇਰੇ ਸਖਤ ਉਪਾਵਾਂ ਦੀ ਲੋੜ ਬਾਰੇ ਲਿਖਤੀ ਸੰਚਾਰ ਨਿਯਮਤ ਅੰਤਰਾਲਾਂ 'ਤੇ ਨਾ ਸਿਰਫ ਵਧੇਰੇ ਬੋਝ ਵਾਲੇ ਰਾਜਾਂ ਨਾਲ ਸੰਪਰਕ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ, ਬਲਕਿ ਸਾਰੇ ਰਾਜਾਂ ਨੂੰ ਸਕੱਤਰ (ਐਚ), ਏਐਸ (ਐਚ), ਡਾਇਰੈਕਟਰ ਐਨਸੀਡੀਸੀ, ਅਤੇ ਆਈਡੀਐਸਪੀ ਦੁਆਰਾ ਭੇਜਿਆ ਗਿਆ ਹੈ; ਰਾਜ ਅਤੇ ਕੇਂਦਰ ਸ਼ਾਸਤ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਦੇ ਮੁੱਖ ਸਕੱਤਰਾਂ, ਏਸੀਐਸ ਸਿਹਤ, ਐਸਐਸਓ, ਡੀਐਚਐਸ ਆਦਿ ਨੂੰ ਰਾਜਾਂ / ਕੇਂਦਰ ਸ਼ਾਸਤ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ਾਂ ਨੂੰ ਵਾਰ-ਵਾਰ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਦੇਸ਼ਾਂ ਤੋਂ ਆਉਣ ਵਾਲੇ ਅਨਲਾਕ ਪ੍ਰਬੰਧਾਂ ਅਤੇ ਨਵੇਂ ਤਣਾਅ ਦੇ ਮੱਦੇਨਜ਼ਰ ਸਖਤ ਜਨਤਕ ਸਿਹਤ ਲਈ ਉਪਰਾਲੇ ਕਰਨ।

ਸਿਹਤ ਮੰਤਰਾਲੇ ਦੁਆਰਾ ਸਮੇਂ-ਸਮੇਂ 'ਤੇ ਪ੍ਰੈਸ ਬ੍ਰੀਫਿੰਗ ਕੀਤੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ, ਚਿੰਤਾਵਾਂ ਅਤੇ ਨਵੇਂ ਰੂਪਾਂ ਦੀ ਮੌਜੂਦਾ ਸਥਿਤੀ ਬਾਰੇ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਅਪਡੇਟ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਜਨਤਕ ਸਿਹਤ ਲਈ ਦਖਲਅੰਦਾਜ਼ੀ 'ਤੇ ਵੀ ਜ਼ੋਰ ਦਿੰਦੇ ਹਨ। 24 ਮਾਰਚ 2021 ਨੂੰ ਆਯੋਜਿਤ ਪ੍ਰੈਸ ਬ੍ਰੀਫਿੰਗ ਵਿੱਚ, ਡਾਇਰੈਕਟਰ ਐਨਸੀਡੀਸੀ ਨੇ ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਮਿਲੇ ਕੋਵਿਡ ਵਾਇਰਸ ਦੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਰੂਪਾਂ ਬਾਰੇ ਵਿਸਥਾਰਪੂਰਵਕ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦਿੱਤੀ।

ਹਾਲ ਹੀ ਵਿੱਚ, ਇਨਸੋਕੌਗ ਦੇ ਦਿਸ਼ਾ-ਨਿਰਦੇਸ਼ਾਂ ਨੂੰ ਦੁਬਾਰਾ ਰਾਜਾਂ ਨਾਲ ਸਾਂਝਾ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਅਤੇ ਰਾਜਾਂ ਨੂੰ ਸਕਾਰਾਤਮਕ ਵਿਅਕਤੀਆਂ ਦੇ ਕਲੀਨਿਕਲ ਡੇਟਾ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਕੇ ਜੀਨੋਮ ਸੀਨਿੰਗ ਲਈ ਨਮੂਨੇ ਭੇਜਣ ਦੀ ਸਲਾਹ ਦਿੱਤੀ ਗਈ। ਇਹ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਥਾਵਾਂ 'ਤੇ ਵਾਧੇ ਦੇ ਲਿੰਕ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਮਹਾਮਾਰੀ ਵਿਗਿਆਨਕ ਸਮਝ ਨੂੰ ਸਮਰੱਥ ਬਣਾਏਗਾ;  ਜੇ ਕਮਿਊਨਿਟੀ ਵਿੱਚ ਮੌਜੂਦ ਹੋਵੇ ਤਾਂ ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਇਨਸੋਕੌਗ ਨੂੰ ਵਾਇਰਸ ਦੀਆਂ ਹੋਰ ਕਿਸਮਾਂ ਨੂੰ ਲੱਭਣ ਦੇ ਯੋਗ ਬਣਾਏਗਾ। ਮਹਾਰਾਸ਼ਟਰ, ਮੱਧ ਪ੍ਰਦੇਸ਼, ਰਾਜਸਥਾਨ ਅਤੇ ਕੇਰਲ ਸਮੇਤ ਕਈ ਰਾਜਾਂ ਨੇ ਅਜੇ ਤੱਕ ਐਨਸੀਡੀਸੀ ਨਾਲ ਅੰਕੜੇ ਸਾਂਝੇ ਨਹੀਂ ਕੀਤੇ ਹਨ, ਹਾਲਾਂਕਿ ਪੰਜਾਬ ਅਤੇ ਦਿੱਲੀ ਨੇ ਅਜਿਹੇ ਅੰਕੜੇ ਸਾਂਝੇ ਕੀਤੇ ਹਨ।

15/04/2021 ਤੱਕ 13,614 ਡਬਲਯੂਜੀਐੱਸ ਦੇ ਨਮੂਨਿਆਂ ਨੂੰ 10 ਸਮਰਪਿਤ ਇਨਸੈਕੋਗ ਲੈਬਾਂ ਵਿੱਚ ਜਾਂਚਿਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ, 1,189 ਨਮੂਨਿਆਂ ਦੀ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਸਾਰਸ -ਕੋਵ-2 ਲਈ ਵਾਇਰਸ ਦੇ ਰੂਪਾਂ ਲਈ ਪੋਜ਼ੀਟਿਵ ਹੋਣ ਦੀ ਪੁਸ਼ਟੀ ਹੋਈ ਹੈ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਯੂਕੇ ਰੂਪ ਦੇ 1109 ਨਮੂਨੇ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ; ਦੱਖਣੀ ਅਫਰੀਕਾ ਦੇ ਵੇਰੀਐਂਟ ਦੇ ਨਾਲ 79 ਨਮੂਨੇ ਅਤੇ ਬ੍ਰਾਜ਼ੀਲ ਦੇ ਵੇਰੀਐਂਟ ਦਾ 1 ਨਮੂਨਾ ਹੈ।

ਕੋਵਿਡ-19 ਵਿਸ਼ਾਣੂ ਪਰਿਵਰਤਨਸ਼ੀਲ ਰਿਹਾ ਹੈ ਅਤੇ ਕਈ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਅਤੇ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਪਰਿਵਰਤਨ ਦੇਖੇ ਗਏ ਹਨ, ਇਹਨਾਂ ਵਿੱਚ ਯੂਕੇ (17 ਪਰਿਵਰਤਨ), ਬ੍ਰਾਜ਼ੀਲ (17 ਪਰਿਵਰਤਨ), ਅਤੇ ਦੱਖਣੀ ਅਫਰੀਕਾ (12 ਪਰਿਵਰਤਨ) ਰੂਪ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਰੂਪਾਂ ਵਿੱਚ ਵਧੇਰੇ ਸੰਚਾਰ ਸਮਰੱਥਾ ਹੈ। ਯੂਕੇ ਵੇਰੀਐਂਟ ਯੂਕੇ ਵਿੱਚ, ਸਾਰੇ ਯੂਰਪ ਵਿੱਚ ਵਿਆਪਕ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਪਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ ਅਤੇ ਇਹ ਏਸ਼ੀਆ ਅਤੇ ਅਮਰੀਕਾ ਵਿੱਚ ਫੈਲਿਆ ਹੈ।

ਡਬਲ ਮਿਊਟੇਸ਼ਨ (2 ਪਰਿਵਰਤਨ) ਇੱਕ ਹੋਰ ਰੂਪ ਹੈ ਅਤੇ ਇਹ ਕਈ ਦੇਸ਼ਾਂ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਆਸਟਰੇਲੀਆ, ਬੈਲਜੀਅਮ, ਜਰਮਨੀ, ਆਇਰਲੈਂਡ, ਨਾਮੀਬੀਆ, ਨਿਊਜ਼ੀਲੈਂਡ, ਸਿੰਗਾਪੁਰ, ਯੂਨਾਈਟਿਡ ਕਿੰਗਡਮ, ਯੂਐਸਏ ਵਿੱਚ ਪਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਅਜੇ ਤੱਕ ਇਸ ਰੂਪ ਦੀ ਉੱਚ ਸੰਚਾਰਣ ਸਮਰੱਥਾ ਮਾਪੀ ਨਹੀਂ ਗਈ।

o   ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਵਰਤੇ ਜਾ ਰਹੇ ਆਰਟੀ-ਪੀਸੀਆਰ ਟੈਸਟ ਇਨ੍ਹਾਂ ਵੇਰੀਐਂਟ ਤੋਂ ਖੁੰਝਦੇ ਨਹੀਂ ਹਨ, ਕਿਉਂਕਿ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਵਰਤੇ ਜਾ ਰਹੇ ਆਰਟੀ-ਪੀਸੀਆਰ ਟੈਸਟ ਦੋ ਤੋਂ ਵਧੇਰੇ ਜੀਨਾਂ ਨੂੰ ਨਿਸ਼ਾਨਾ ਬਣਾਉਂਦੇ ਹਨ।

o   ਆਰਟੀਪੀਸੀਆਰ ਟੈਸਟਾਂ ਦੀ ਸੰਵੇਦਨਸ਼ੀਲਤਾ ਅਤੇ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਤਾ ਪਹਿਲਾਂ ਵਾਂਗ ਹੀ ਰਹਿੰਦੀ ਹੈ।

ਇਨ੍ਹਾਂ ਵੇਰੀਐਂਟ ਦੀ ਖੋਜ ਪ੍ਰਬੰਧਨ ਦੀ ਰਣਨੀਤੀ ਨੂੰ ਨਹੀਂ ਬਦਲਦੀ ਜੋ ਜਾਂਚ, ਟ੍ਰੈਕ, ਟਰੇਸ ਅਤੇ ਇਲਾਜ ਕਰਨ ਲਈ ਬਣੀ ਹੈ। ਕੋਵਿਡ-19 ਦੇ ਫੈਲਣ ਨੂੰ ਰੋਕਣ ਲਈ ਮਾਸਕ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਸਭ ਤੋਂ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਢਾਲ ਵਜੋਂ ਕੰਮ ਕਰਦੀ ਹੈ।

*****

ਐਮਵੀ