नवी दिल्‍ली, 29 जानेवारी 2021

सन 2007 मध्ये जागतिक नवोन्मेष निर्देशांकाच्या निर्मितीपासून 2020 मध्ये पहिल्यांदाच भारताने सर्वोच्च 50 नवोदित देशांमध्ये प्रवेश केला जेव्हा 2015 मध्ये 81 व्या स्थानावर असलेल्या भारताने 2020 मध्ये 48 व्या स्थानावर झेप घेतली. केंद्रीय अर्थ आणि कंपनी व्यवहार मंत्री निर्मला सीतारामन यांनी आज संसदेत मांडलेल्या आर्थिक सर्वेक्षण 2020-21 मध्ये भारत मध्य आणि दक्षिण आशियात प्रथम आणि मध्यम उत्पन्न गटातील अर्थव्यवस्थेत तिसऱ्या स्थानावर आहे. 

नवोन्मेषावर अधिक भर आवश्यक

आर्थिक विकासाच्या मार्गावर जाण्यासाठी आणि नजीकच्या भविष्यात  सध्याच्या अमेरिकन जीएचडीपीच्या तिसरी सर्वात मोठी अर्थव्यवस्था होण्यासाठी भारताला नवोन्मेषावर अधिक जोर देण्याची गरज आहे, असे 2020-21 च्या आर्थिक सर्वेक्षणात म्हटले आहे. यासाठी सध्याच्या जीडीपीच्या 0.7 टक्क्यांवरून संशोधन व विकास क्षेत्राच्या एकूण खर्चाला चालना देण्याची आवश्यकता आहे, जेणेकरून इतर दहा अर्थव्यवस्थांमध्ये दोन टक्क्यांहून अधिक सरासरी देशांतर्गत खर्चावर (जीईआरडी) जाणे आवश्यक आहे. यामध्ये देशातील विशेषत: खासगी क्षेत्रातील संशोधन व विकास कर्मचारी आणि संशोधकांना लक्षणीय मागणी आहे, हे लक्षात घेतले पाहिजे.

पेटंट अनुप्रयोगात वाढ:

सर्वेक्षणात म्हटले आहे की, भारताला नावीन्यतेत नेतृत्व करण्यासाठी देशातील सर्व पेटंट अर्जांमधील  वाटा सध्याच्या 3.6% च्या पातळीवरुन वाढवून 2030 पर्यंत अव्वल 10 अर्थव्यवस्थांमध्ये प्रवेश करण्यासाठी 9.8% च्या सीएजीआर (चक्रवाढ वार्षिक विकास दर ) पर्यंत जाणे आवश्यक आहे.

* * *

G.Chippalkatti/V.Joshi/D.Rane

सोशल मिडियावर आम्हाला फॉलो करा: @PIBMumbai    /PIBMumbai    /pibmumbai  pibmumbai[at]gmail[dot]com