વિઝન 2030ને અનુરૂપ કપાસની ઉત્પાદકતા અને ગુણવત્તા વધારવા, નવીનતાને પ્રોત્સાહન આપવા અને સમગ્ર કાપડ મૂલ્ય શૃંખલાને મજબૂત બનાવવા માટે, માનનીય નાણામંત્રી દ્વારા તેમના 2025-26ના બજેટ ભાષણમાં પાંચ વર્ષનો 'કપાસ ઉત્પાદકતા માટે મિશન' જાહેર કરવામાં આવ્યું હતું. કૃષિ સંશોધન અને શિક્ષણ વિભાગ (DARE) આ મિશનને અમલમાં મૂકવા માટે નોડલ વિભાગ છે, જેમાં કાપડ મંત્રાલય ભાગીદાર છે. આ મિશનનો ઉદ્દેશ્ય કપાસ ઉગાડતા તમામ રાજ્યોમાં સંશોધન અને વિસ્તરણ પ્રવૃત્તિઓ સહિત વ્યૂહાત્મક હસ્તક્ષેપો દ્વારા કપાસના ઉત્પાદનને વેગ આપવાનો છે. આ મિશન અદ્યતન સંવર્ધન અને બાયોટેકનોલોજી સાધનોનો ઉપયોગ કરીને એક્સ્ટ્રા લોંગ સ્ટેપલ (ELS) કપાસ સહિત આબોહવા-સ્માર્ટ, જંતુ-પ્રતિરોધક અને ઉચ્ચ ઉપજ આપતી કપાસની જાતો વિકસાવવા પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કરવાનો પણ પ્રસ્તાવ મૂકે છે.

કપાસ પર એક ખાસ પ્રોજેક્ટ 'કૃષિ-પર્યાવરણીય ઝોનમાં ટેકનોલોજીઓનું લક્ષ્યીકરણ - કપાસ ઉત્પાદકતા વધારવા માટે શ્રેષ્ઠ પ્રથાઓનું મોટા પાયે પ્રદર્શન' શીર્ષક હેઠળ ICAR- સેન્ટ્રલ ઇન્સ્ટિટ્યૂટ ફોર કોટન રિસર્ચ (CICR), નાગપુર દ્વારા 2023-24, 2024-25 દરમિયાન રાષ્ટ્રીય ખાદ્ય સુરક્ષા અને પોષણ મિશન (NFSNM) હેઠળ 8 મુખ્ય કપાસ ઉત્પાદક રાજ્યોમાં અમલમાં મૂકવામાં આવ્યો છે અને 2025-26માં કપાસની ઉત્પાદકતા અને ELS કપાસનું ઉત્પાદન વધારવા માટે ચાલુ છે. ખાસ પ્રોજેક્ટનો કુલ ખર્ચ રૂ. 6,032.35 લાખ છે.

'કપાસ ઉત્પાદકતા માટેનું મિશન' ખેડૂતોને અત્યાધુનિક વૈજ્ઞાનિક અને તકનીકી સહાયથી સજ્જ કરવાનો છે, જે ઉચ્ચ ઉત્પાદકતા, શ્રેષ્ઠ ફાઇબર ગુણવત્તા અને આબોહવા અને જીવાત-સંબંધિત પડકારો સામે સુધારેલ સ્થિતિસ્થાપકતાને સક્ષમ બનાવે છે. સરકારના સંકલિત 5F વિઝન, ફાર્મ ટુ ફાઇબર ટુ ફેક્ટરી ટુ ફેશન ટુ ફોરેન સાથે સંકલિત, આ મિશન કપાસ ખેડૂતોની આવકમાં વધારો કરશે, ઉચ્ચ-ગુણવત્તાવાળા કપાસનો સતત પુરવઠો સુનિશ્ચિત કરશે અને ભારતના પરંપરાગત કાપડ ક્ષેત્રને પુનર્જીવિત કરશે, જેનાથી તેની વૈશ્વિક સ્પર્ધાત્મકતામાં વધારો થશે.

આ માહિતી આજે લોકસભામાં એક પ્રશ્નના લેખિત જવાબમાં કેન્દ્રીય કાપડ મંત્રી શ્રી ગિરિરાજ સિંહે આપી હતી.

AP/IJ/GP/JD

સોશિયલ મીડિયા પર અમને ફોલો કરો :  @PIBAhmedabad    /pibahmedabad1964    /pibahmedabad  pibahmedabad1964[at]gmail[dot]com