ആരോഗ്യ, കുടുംബക്ഷേമ മന്ത്രാലയം
azadi ka amrit mahotsav

യുഎൻ ഇന്റർ-ഏജൻസി ഗ്രൂപ്പ് ഫോർ ചൈൽഡ് മോർട്ടാലിറ്റി എസ്റ്റിമേഷന്റെ 2024ലെ റിപ്പോർട്ട് അനുസരിച്ച് 2023-ൽ ഇന്ത്യയിലെ മൊത്തം ജനസംഖ്യയുടെ 0.11 ശതമാനം ആയി കണക്കാക്കപ്പെട്ടിരുന്ന സീറോ-ഡോസ് കുട്ടികളുടെ ശതമാനം 2024-ൽ 0.06 ശതമാനം ആയി കുറഞ്ഞു. കുട്ടികളുടെ ആരോഗ്യത്തിൽ ആഗോള മാതൃക ആയി ഈ റിപ്പോർട്ട് ഇന്ത്യയെ അംഗീകരിക്കുന്നു.

Posted On: 28 JUN 2025 11:06AM by PIB Thiruvananthpuram
ഏറ്റവും ഫലപ്രദവും ചെലവ് കുറഞ്ഞതുമായ പൊതുജനാരോഗ്യ ഇടപെടലുകളിൽ ഒന്നാണ് പ്രതിരോധ കുത്തിവയ്പ്പ് അഥവാ വാക്സിനേഷൻ. സാർവത്രിക പ്രതിരോധ കുത്തിവയ്പ്പ് യജ്ഞം (Universal Immunization Programme -UIP) മുഖേന 2.9 കോടി ഗർഭിണികൾക്കും 2.6 കോടി ശിശുക്കൾക്കും (0–1 വർഷം) എല്ലാ വർഷവും സൗജന്യ പ്രതിരോധ കുത്തിവയ്പ്പ് സേവനങ്ങൾ നൽകുന്നതിലൂടെ ഇന്ത്യയുടെ രോഗപ്രതിരോധത്തോടുള്ള അചഞ്ചലമായ പ്രതിബദ്ധതയാണ് പ്രകടമാകുന്നത്. നമ്മുടെ ആരോഗ്യ പ്രവർത്തകരായ ആശമാരും ANM മാരും രാജ്യത്തുടനീളം 1.3 കോടിയിലധികം രോഗപ്രതിരോധ സെഷനുകൾക്ക് നേതൃത്വം നൽകുന്നു. രാജ്യത്തുടനീളമുള്ള പ്രതിരോധ കുത്തിവയ്പ്പ് യജ്ഞങ്ങളുടെയും പ്രചാരണങ്ങളുടെയും നിരന്തരവും, സുസ്ഥിരവുമായ ശ്രമങ്ങളുടെയും വിട്ടുവീഴ്ച്ചയില്ലാത്ത നിർവ്വഹണത്തിന്റേയും ഫലമായി, മൊത്തം ജനസംഖ്യയിൽ സീറോ-ഡോസ് കുട്ടികളുടെ ശതമാനം 2023-ൽ 0.11% ൽ നിന്ന് 2024-ൽ 0.06% ആയി കുറഞ്ഞു. ഈ സമീപനം പുരോഗമനപരമായി തുടരുകയാണ്. കൂടാതെ രാജ്യത്തെ സീറോ-ഡോസ് കുട്ടികളുടെ എണ്ണം കുറയ്ക്കുന്നതിനായി ഈ വർഷവും നിരന്തര ശ്രമങ്ങൾ നടന്നു വരുന്നു.

യുഎൻ ഇന്റർ-ഏജൻസി ഗ്രൂപ്പ് ഫോർ ചൈൽഡ് മോർട്ടാലിറ്റി എസ്റ്റിമേഷൻ (UN IGME) 2024 റിപ്പോർട്ട് വ്യക്തമാക്കുന്നത് പോലെ, ഈ നേട്ടങ്ങൾ ഇന്ത്യയെ ശിശു ആരോഗ്യത്തിൽ ആഗോള മാതൃകയായി അംഗീകരിക്കപ്പെടാൻ കാരണമായിട്ടുണ്ട്. 2024 മാർച്ച് 6 ന് യുഎസ്എയിലെ വാഷിംഗ്ടൺ ഡിസിയിൽ, അമേരിക്കൻ റെഡ് ക്രോസ് ആസ്ഥാനത്ത് വെച്ച് ദി മീസിൽസ് ആൻഡ് റുബെല്ല പാർട്ണർഷിപ്പ് (അമേരിക്കൻ റെഡ് ക്രോസ്, BMGF, GAVI, US CDC, UNF, UNICEF, WHO) ഇന്ത്യയ്ക്ക് അഭിമാനകരമായ മീസിൽസ് ആൻഡ് റുബെല്ല ചാമ്പ്യൻ പുരസ്ക്കാരം നൽകി ആദരിച്ചു.

വയറിളക്കം, ന്യുമോണിയ, മെനിഞ്ചൈറ്റിസ്, എൻസെഫലൈറ്റിസ് എന്നിവ മൂലമുള്ള കുട്ടികളിലെ മരണനിരക്കും രോഗാവസ്ഥയും കുറയ്ക്കുന്നതിൽ ജീവൻ രക്ഷാ വാക്സിനുകളുടെ സ്വാധീനം വ്യക്തമായി കാണാൻ കഴിയും.

ഏറ്റവും പുതിയ SRS (2020-22) പ്രകാരം, ഇന്ത്യയിലെ മാതൃമരണ അനുപാതം (MMR) 2014-16-ൽ ഒരു ലക്ഷം പ്രസവങ്ങളിൽ 130 ആയിരുന്നത് 2020-22-ൽ 88 ആയി കുറഞ്ഞു. ഐക്യരാഷ്ട്രസഭയുടെ മാതൃമരണ എസ്റ്റിമേഷൻ ഇന്റർ-ഏജൻസി ഗ്രൂപ്പ് (UN-MMEIG 2000-2023) റിപ്പോർട്ട് അനുസരിച്ച്, ഇന്ത്യയിലെ MMR ഒരു ലക്ഷം ജനനങ്ങളിൽ 80 ആണ്, 1990 മുതൽ ആഗോളതലത്തിൽ 48% കുറവുണ്ടായതുമായി താരതമ്യം ചെയ്യുമ്പോൾ 86% കുറവാണ് ഇന്ത്യയിലുണ്ടായത്.

ഐക്യരാഷ്ട്രസഭയുടെ ഇന്റർ-ഏജൻസി ഗ്രൂപ്പ് ഫോർ ചൈൽഡ് മോർട്ടാലിറ്റി എസ്റ്റിമേഷൻ (UNIGME 2024 റിപ്പോർട്ട്) പ്രകാരം, അഞ്ച് വയസ്സിന് താഴെയുള്ള കുട്ടികളുടെ മരണനിരക്കിൽ (U5MR) ഇന്ത്യ 78% കുറവ് കൈവരിച്ചു. ആഗോളതലത്തിൽ ഇത് 61% ആയിരുന്നു. 1990 മുതൽ 2023 വരെയുള്ള കാലയളവിൽ നവജാത ശിശു മരണനിരക്കിൽ (NMR) 70% കുറവ് രേഖപ്പെടുത്തി. ആഗോളതലത്തിൽ 54% ആയിരുന്നു ഇത്.

പ്രതിരോധ കുത്തിവയ്പ്പ് പരിരക്ഷ വർദ്ധിപ്പിക്കുന്നതിൽ ശ്രദ്ധ കേന്ദ്രീകരിക്കുന്നതിനോടൊപ്പം, ഇന്ത്യയുടെ സർവത്രിക പ്രതിരോധ കുത്തിവയ്പ്പ് യജ്ഞത്തിൽ (UIP) ലോകാരോഗ്യ സംഘടന (WHO) ശുപാർശ ചെയ്യുന്ന വാക്സിനുകളുടെ സമഗ്ര ശ്രേണി ഉൾക്കൊള്ളുന്നു. 2013 വരെ, ഇതിന് കീഴിൽ ലഭ്യമായ വാക്സിനുകൾ 6 എണ്ണം മാത്രമായിരുന്നു. 2014 മുതൽ, ആറ് പുതിയ വാക്സിനുകൾ (അതായത് നിർജ്ജീവമാക്കിയ പോളിയോ-വൈറസ് വാക്സിൻ, റോട്ടവൈറസ് വാക്സിൻ (RVV), ന്യൂമോകോക്കൽ കൺജഗേറ്റ് വാക്സിൻ (PCV), മീസിൽസ്-റുബെല്ല വാക്സിൻ, അഡൽറ്റ് ജാപ്പനീസ് എൻസെഫലൈറ്റിസ് വാക്സിൻ, ടെറ്റനസ്-ഡിഫ്തീരിയ വാക്സിൻ) കൂടി അവതരിപ്പിച്ചു.  നിലവിൽ, 12 രോഗങ്ങളെ പ്രതിരോധിക്കാൻ കഴിയുന്നതാണ് ഇന്ത്യയുടെ സാർവത്രിക പ്രതിരോധ കുത്തിവയ്പ്പ് യജ്ഞം.   ഗണ്യമായ പുരോഗതിയാണ് ഇത് കാണിക്കുന്നത്.

വാക്സിൻ വിതരണത്തിന്റെ വ്യാപ്തി വിപുലീകരിക്കുന്നതിനായി, സാങ്കേതികവിദ്യയും സാമൂഹിക ഇടപെടലും നാം പ്രയോജനപ്പെടുത്തുന്നു. യു-വിൻ പ്ലാറ്റ്‌ഫോം രോഗപ്രതിരോധ നടപടികൾ ഡിജിറ്റലായി നിരീക്ഷിക്കുന്നു. വാക്സിന്റെ അഭാവം മൂലം ഒരു കുട്ടിയെപ്പോലും നമുക്ക് നഷ്ടപ്പെടുന്നില്ലെന്ന് ഉറപ്പാക്കുന്നു. കുടുംബങ്ങളെ ബോധവത്ക്കരിക്കുന്നതിനായി സാമൂഹിക മാധ്യമങ്ങൾ, കമ്മ്യൂണിറ്റി റേഡിയോ, തെരുവ് നാടകങ്ങൾ, ബഹുജനമാധ്യമങ്ങൾ എന്നിവ ഉപയോഗിച്ച് പൊതുജന അവബോധ പ്രചാരണങ്ങൾ ശക്തമാക്കിയിട്ടുണ്ട്. ആരോഗ്യ പ്രവർത്തകർ, ആശാ, ANM എന്നിവർ വീടുതോറും പ്രതിരോധ കുത്തിവയ്പ്പ് നൽകുന്നതിന് മാത്രമല്ല, അതിന്റെ ഗുണങ്ങളെക്കുറിച്ച് ഗുണഭോക്താക്കളെ ബോധവത്ക്കരിക്കുന്നതിനും ശ്രമിക്കുന്നു.



ചില പ്രധാന സംരംഭങ്ങളിൽ ഇനിപ്പറയുന്നവ ഉൾപ്പെടുന്നു-

സീറോ ഡോസ് ഇംപ്ലിമെന്റേഷൻ പ്ലാൻ 2024: പ്രതിരോധ കുത്തിവെയ്പ്പ് എടുക്കാത്ത കുട്ടികളുടെ എണ്ണം കൂടുതലുള്ള 11 സംസ്ഥാനങ്ങളിലെ 143 ജില്ലകളിൽ നടപ്പിലാക്കി.

മിഷൻ ഇന്ദ്രധനുഷ് (2014 മുതൽ): സംസ്ഥാന സർക്കാരുകളുമായി സഹകരിച്ച് 2017 ൽ ശക്തിപ്പെടുത്തിയ ദൗത്യത്തിലൂടെ, മുമ്പ് പ്രതിരോധ കുത്തിവെയ്പ്പ് ലഭിച്ചിട്ടില്ലാത്തതോ എടുക്കാത്തതോ ആയ 5.46 കോടി കുട്ടികൾക്കും 1.32 കോടി ഗർഭിണികൾക്കും പ്രതിരോധ കുത്തിവെയ്പ്പ് നൽകി.

പൾസ് പോളിയോ പ്രചാരണങ്ങൾ: ദേശീയ രോഗപ്രതിരോധ ദിനങ്ങൾ (NID-കൾ), ഉപ-ദേശീയ രോഗപ്രതിരോധ ദിനങ്ങൾ (SNID-കൾ) എന്നിവയിലൂടെ, 2014 മുതൽ ഇന്ത്യ പോളിയോ വിമുക്ത പദവി നിലനിർത്തിപ്പോരുന്നു.

ഗ്രാമീണ ആരോഗ്യ-പോഷകാഹാര ദിനങ്ങൾ (VHND-കൾ): സമൂഹിക തലത്തിൽ രോഗപ്രതിരോധത്തിനും പ്രചാരണ പ്രവർത്തനങ്ങൾക്കുമായി പതിവായി സംഘടിപ്പിക്കുന്നു.

മൾട്ടി-ടയർ ടാസ്‌ക് ഫോഴ്‌സുകൾ: സംസ്ഥാന (STFI), ജില്ലാ (DTFI), ബ്ലോക്ക് (BTFI) തലത്തിലുള്ള ടാസ്‌ക് ഫോഴ്‌സുകൾ ഏകോപിതവും ഫലപ്രദവുമായ നിർവ്വഹണം ഉറപ്പാക്കുന്നു.

പതിവ് IEC (അവബോധം, വിദ്യാഭ്യാസം, ആശയവിനിമയം) പ്രചാരണങ്ങൾ : അവബോധം വർദ്ധിപ്പിക്കാനും വാക്സിൻ വിമുഖതയെ ചെറുക്കാനും സഹായിക്കുന്നു.

ഇന്ത്യയിലെ വാർഷിക ജനനനിരക്ക് (2.6 കോടി) ന്യൂസിലാൻഡ്, ഓസ്‌ട്രേലിയ, ഫിൻലാൻഡ്, സ്വിറ്റ്‌സർലൻഡ് എന്നിവയുൾപ്പെടെ നിരവധി രാജ്യങ്ങളിലെ മൊത്തം ജനസംഖ്യയേക്കാൾ കൂടുതലാണ്. ലോകമെമ്പാടുമുള്ള രാജ്യങ്ങളുടെ വ്യത്യസ്ത വലുപ്പം കണക്കിലെടുക്കുമ്പോൾ, ശതമാന താരതമ്യത്തിലൂടെ വ്യക്തമാക്കുന്നത്, ഉയർന്ന വരുമാനമുള്ള പല രാജ്യങ്ങളിലും നിരീക്ഷിക്കപ്പെടുന്ന പ്രതിരോധ കുത്തിവെയ്പ്പ് പരിരക്ഷ നിലവാരത്തിന് തുല്യമാണ് ഇന്ത്യയുടേത് എന്നാണ്. ഉദാഹരണത്തിന്, ന്യൂസിലാൻഡ് (DTP-1 93%), ജർമ്മനി, ഫിൻലാൻഡ് (DPT-3 91%), സ്വീഡൻ (MCV-1 93%), ലക്സംബർഗ് (MCV-2 90%), അയർലൻഡ് (PCV-3 83%), യുണൈറ്റഡ് കിംഗ്ഡം ഓഫ് ഗ്രേറ്റ് ബ്രിട്ടൻ, നോർത്തേൺ അയർലൻഡ് (Rota C 90%). (WUNEIC റിപ്പോർട്ട് 2023).

കൂടുതൽ വിവരങ്ങൾക്ക് ലിങ്കിൽ ക്ലിക്ക് ചെയ്യുക...
 

Annex- 1

Antigen wise comparison between India and Global coverage (%)

(WUENIC 2023)

Annex-2

Comparison between India and 9 Countries with high number of zero dose children for DTP 1 & 3 (%) (WUENIC 2023)

***************************

 
***********************
 

(Release ID: 2140504)