કેન્દ્રીય ગૃહમંત્રી અને સહકારિતા મંત્રી શ્રી અમિત શાહે કહ્યું છે કે, પ્રધાનમંત્રી શ્રી નરેન્દ્ર મોદીના નેતૃત્વમાં, ભારત ક્રૂર આક્રમકતાથી ડ્રગ કાર્ટેલનો નાશ કરી રહ્યું છે.

X પ્લેટફોર્મ પર એક પોસ્ટમાં, કેન્દ્રીય ગૃહમંત્રી અને સહકારિતા મંત્રી શ્રી અમિત શાહે જણાવ્યું હતું કે “NCBના અમૃતસર ઝોનલ યુનિટે 4 રાજ્યોમાં 4 મહિના લાંબા ઓપરેશન દ્વારા ડ્રગ ડાયવર્ઝન કાર્ટેલનો નાશ કર્યો, ₹547 કરોડના ડ્રગ્સ જપ્ત કર્યા અને 15 લોકોની ધરપકડ કરી. પ્રધાનમંત્રી શ્રી નરેન્દ્ર મોદીજીના વિઝન હેઠળ ડ્રગ્સ મુક્ત ભારત બનાવવા તરફ આ એક મોટું પગલું છે. ટીમ NCB ને અભિનંદન.”

પ્રધાનમંત્રી શ્રી નરેન્દ્ર મોદીના નેતૃત્વમાં ડ્રગ્સ સામે સરકારના શૂન્ય સહિષ્ણુતાના અભિગમ તરફ એક મોટા પગલામાં, નાર્કોટિક્સ કંટ્રોલ બ્યૂરો (NCB) એ હિમાચલ પ્રદેશ અને દિલ્હીમાં એક વિતરક પાસેથી 1.36 કરોડ સાયકોટ્રોપિક ગોળીઓ જપ્ત કરી છે. NCB એ હરિદ્વાર, ઉત્તરાખંડમાં એક ઉત્પાદક પાસેથી 11,693 CBCS બોટલ અને 2.9 કિલો ટ્રામાડોલ પાવડર પણ જપ્ત કર્યો છે. જપ્ત કરાયેલા ડ્રગ્સની કુલ કિંમત આશરે 547 કરોડ રૂપિયા છે.

પ્રધાનમંત્રી શ્રી નરેન્દ્ર મોદીના નશા મુક્ત ભારતના વિઝનને અનુસરીને, NCBના અમૃતસર ઝોનલ યુનિટે પંજાબ, ઉત્તરાખંડ, હિમાચલ પ્રદેશ અને દિલ્હીમાં બિન-તબીબી ઉપયોગ માટે ફાર્માસ્યુટિકલ દવાઓના ગેરકાયદેસર ડાયવર્ઝન અને વિતરણમાં સંડોવાયેલા મોટા નેટવર્કનો પર્દાફાશ કર્યો છે.

કેન્દ્રીય ગૃહ મંત્રી અને સહકારિતા મંત્રી શ્રી અમિત શાહના માર્ગદર્શન હેઠળ, ડિસેમ્બર 2024 થી એપ્રિલ 2025 સુધી સતત ગુપ્તચર-આધારિત કામગીરી અને કેસોની તપાસમાં ટોપ ટુ બોટમ અને બોટમ ટુ ટોપ અભિગમને કારણે નોંધપાત્ર જપ્તીઓ અને ધરપકડો થઈ, જેનાથી ઉત્પાદકો, સ્ટોકિસ્ટ અને ફ્રન્ટ ઓપરેટરો વચ્ચેના જટિલ સાંઠગાંઠનો પર્દાફાશ થયો.

20-21 એપ્રિલ, 2025ના રોજ, ઉત્તરાખંડ, હિમાચલ પ્રદેશ અને દિલ્હીમાં દરોડા પાડવામાં આવ્યા હતા. ઉત્તરાખંડમાં શોધખોળના પરિણામે J R ફાર્માસ્યુટિકલ્સમાંથી 11,693 CBCS બોટલ અને 2.9 કિલો ટ્રામાડોલ પાવડર જપ્ત કરવામાં આવ્યો હતો. મુખ્ય વિતરક, એમ્બિટ બાયો મેડિક્સ, હિમાચલ પ્રદેશના પરિસરમાં દરોડા પાડવામાં આવ્યા હતા, જેમાં 1925200 ગોળીઓ જપ્ત કરવામાં આવી હતી અને દિલ્હીના બવાના સ્થિત આશી ફાર્માસ્યુટિકલના પરિસરમાં દરોડા પાડવામાં આવ્યા હતા. જે ફાર્માસ્યુટિકલ દવાઓના મોટા પાયે અનધિકૃત કબજા અને ગેરકાયદેસર વિતરણને દર્શાવે છે. એમ્બિટ બાયો મેડિક્સના માલિકની અગાઉ 18 એપ્રિલના રોજ દિલ્હીના ઇન્દિરા ગાંધી એરપોર્ટ પર વિયેતનામ ભાગી જવાનો પ્રયાસ કરતી વખતે ધરપકડ કરવામાં આવી હતી.

તપાસમાં જાણવા મળ્યું હતું કે એમ્બિટ બાયો મેડિક્સ, હિમાચલ પ્રદેશના માલિક અગાઉ દિલ્હીમાં કામ કરતા હતા, જ્યાં તેમનું ડ્રગ લાઇસન્સ ડિસેમ્બર 2022માં રદ કરવામાં આવ્યું હતું. આ વાત છુપાવીને, તેમણે હિમાચલ પ્રદેશમાં નવું લાઇસન્સ મેળવ્યું અને દિલ્હીમાં બીજી એક પેઢી પણ શરૂ કરી, જે એક સહયોગીના આશી ફાર્માસ્યુટિકલ હેઠળ નોંધાયેલ હતી.

તપાસ ચાર મહિના પહેલા શરૂ થઈ હતી જ્યારે તબીબી વ્યાવસાયિક હોવાનો ઢોંગ કરતી એક વ્યક્તિને અમૃતસરમાં 2280 અલ્પ્રાઝોલમ અને 1220 ટ્રામાડોલ ગોળીઓ સાથે અટકાવવામાં આવી હતી. વધુ તપાસમાં સ્થાનિક વિતરણ શૃંખલાનો પર્દાફાશ થયો, જેના કારણે અનેક ધરપકડો અને ફોલો-અપ શોધખોળ કરવામાં આવી જેના પરિણામે 21,400 વધુ ટ્રામાડોલ ગોળીઓ અને 43,000 અલ્પ્રાઝોલમ ગોળીઓ મળી આવી.

ફેબ્રુઆરી 2025 માં, અમૃતસરમાં 5,000 ટ્રામાડોલ હાઇડ્રોક્લોરાઇડ (ટ્રેકમ-100) ગોળીઓનો અલગથી જપ્તી તપાસકર્તાઓને તરનતારન, દેહરાદૂન અને મનાવલા સુધી વિસ્તરેલી એક શૃંખલા તરફ દોરી ગયો. સ્ત્રોત ટ્રેઇલ ડમી મેડિકલ સેટઅપ દ્વારા સમર્થિત, માન્ય લાઇસન્સ વિના કાર્યરત વ્યક્તિઓ દ્વારા ફાર્માસ્યુટિકલ દવાઓના ગેરકાયદેસર સપ્લાય તરફ નિર્દેશ કરે છે.

બંને કેસોની તપાસમાં ઉત્તરાખંડના હરિદ્વાર સ્થિત એક જ ફાર્માસ્યુટિકલ ઉત્પાદક કંપની જે આર ફાર્માસ્યુટિકલની સંડોવણી બહાર આવી છે. જેના કારણે શંકા જાગી છે અને અત્યાર સુધી હાથ ધરવામાં આવેલી તપાસ દ્વારા, મેસર્સ જે આર ફાર્માસ્યુટિકલ્સ, હરિદ્વાર અને અન્ય લોકો દ્વારા ફાર્માસ્યુટિકલ દવાઓના મોટા પાયે ડાયવર્ઝનનો ખુલાસો થયો છે.

ફેબ્રુઆરી, 2025 માં જે આર ફાર્માસ્યુટિકલ્સ પર કરવામાં આવેલા ફોલો-અપ દરોડામાં ડ્રમમાં છુપાયેલી 16,860 ટ્રામાડોલ ગોળીઓ, કોડીન આધારિત કફ સિરપની 327 બોટલ અને ડ્રમમાં છુપાયેલી 2.55 લાખ છૂટક ટ્રામાડોલ ગોળીઓ (80.7 કિલો) જપ્ત કરવામાં આવી હતી. પૂછપરછ દરમિયાન મળેલી માહિતીના આધારે, તે જ મહિનામાં વધુ દરોડામાં, માન્ય દસ્તાવેજો વિના ડાયવર્ઝન માટે રાખવામાં આવેલી 8,89,064 સીબીસીએસ બોટલ જપ્ત કરવામાં આવી હતી.

તપાસમાં આગળ જાણવા મળ્યું કે ઘણી ફ્રન્ટ સ્ટોકિસ્ટ કંપનીઓ નકલી અથવા બિન-કાર્યકારી હોવાનું જાણવા મળ્યું હતું અને તેનો ઉપયોગ કરીને દવાઓનું ડાયવર્ઝન કરવામાં આવ્યું હતું. આવી જ એક પેઢી, મેસર્સ તિવારી મેડિકલ એજન્સી, દેહરાદૂન, ચકાસણી પર એક સ્વીટ/ ટેલરની દુકાન અને પેઢીના માલિક નોકર તરીકે કામ કરતા હોવાનું જાણવા મળ્યું છે, જ્યારે અન્ય કંપનીઓ, મેસર્સ કાવતી હેલ્થ કેર પ્રાઇવેટ લિમિટેડ, દેહરાદૂન, અને મેસર્સ લાઇફ કેર ફાર્મા, કોલકાતા, જાહેર કરેલા સરનામે અસ્તિત્વમાં નથી. ડમી સ્ટોકિસ્ટ મેસર્સ તિવારી મેડિકલ એજન્સી પાછળના માસ્ટરમાઇન્ડની ધરપકડ કરવામાં આવી હતી. જેના કારણે દેહરાદૂન ખાતે રસ્તાની બાજુમાં આવેલા ઢાબામાંથી 1.24 લાખ અલ્પ્રાઝોલમ ગોળીઓ જપ્ત કરવામાં આવી હતી. તપાસમાં જાણવા મળ્યું છે કે તે અન્ય કંપનીઓ પાસેથી પણ ફાર્માસ્યુટિકલ દવાઓ મેળવતો હતો.

NCB ડ્રગ ડાયવર્ઝન નેટવર્કના સંપૂર્ણ હદને ઉજાગર કરવા માટે GST વિભાગ, રાજ્ય ડ્રગ કંટ્રોલર્સ, આવકવેરા સત્તાવાળાઓ, CBN અને નાણાકીય સંસ્થાઓ સાથે સક્રિય રીતે સંકલન કરી રહ્યું છે.

અત્યાર સુધી હાથ ધરવામાં આવેલી તપાસમાં 1.42 કરોડથી વધુ ટ્રામાડોલ અને અલ્પ્રાઝોલમ ગોળીઓ, 2.9 કિલો ટ્રામાડોલ પાવડર અને 9,01,084 CBCS બોટલો (આશરે 135 ટન) જપ્ત કરવામાં આવી છે અને છેલ્લા ચાર મહિનામાં 04 અલગ અલગ રાજ્યોમાંથી 15 આરોપીઓની ધરપકડ કરવામાં આવી છે. તપાસ દરમિયાન અન્ય લોકોની સંડોવણી અંગેના પુરાવા પણ બહાર આવ્યા છે અને આગામી થોડા અઠવાડિયામાં વધુ જપ્તી કરવામાં આવશે.

આ જપ્તી ડ્રગ નેટવર્કને સફળતાપૂર્વક તોડી પાડવાની NCB ની પ્રતિબદ્ધતાનું ઉદાહરણ આપે છે. ડ્રગ હેરફેર સામે લડવા માટે, NCB નાગરિકોનો ટેકો માંગે છે. કોઈપણ વ્યક્તિ MANAS- નેશનલ નાર્કોટિક્સ હેલ્પલાઇન ટોલ ફ્રી નંબર-1933 પર કૉલ કરીને માદક દ્રવ્યોના વેચાણ સંબંધિત માહિતી શેર કરી શકે છે.

AP/IJ/GP/JD