કેન્દ્રીય ગૃહમંત્રી અને સહકારિતા મંત્રી શ્રી અમિત શાહે આજે મહારાષ્ટ્રની રાજધાની મુંબઈમાં ગુજરાતી સાપ્તાહિક 'ચિત્રલેખા'ના 75માં સ્થાપના દિવસની ઉજવણીને સંબોધન કર્યું હતું. આ પ્રસંગે મહારાષ્ટ્રના મુખ્યમંત્રી શ્રી દેવેન્દ્ર ફડણવીસ, કેન્દ્રીય વાણિજ્ય અને ઉદ્યોગ મંત્રી શ્રી પીયૂષ ગોયલ અને રાજ્યના નાયબ મુખ્યમંત્રી શ્રી એકનાથ શિંદે સહિત કેટલાક પ્રતિષ્ઠિત મહાનુભાવો ઉપસ્થિત રહ્યા હતા.

આ કાર્યક્રમને સંબોધતાં કેન્દ્રીય ગૃહમંત્રી શ્રી અમિત શાહે જણાવ્યું હતું કે,'ચિત્રલેખા'ની 75 વર્ષની સફર ગુજરાતી સાહિત્ય, સમાજ, જીવનશૈલી અને ગુજરાત અને રાષ્ટ્રના પ્રશ્નોનો અરીસો રહ્યો છે. તેમણે કહ્યું કે મારી અત્યાર સુધીની જિંદગીમાં મેં ત્રણ ઘર બદલી નાખ્યાં છે, એ મકાનોમાં ફર્નિચર બદલ્યું છે, સરનામાં પણ – પણ 'ચિત્રલેખા' ત્રણેય ઘરોમાં શ્રદ્ધાપૂર્વક પહોંચતી રહી છે.

શ્રી અમિત શાહે જણાવ્યું હતું કે, 'ચિત્રલેખા'એ જે રીતે વાચકો સાથે પોતાનો નાતો જાળવી રાખ્યો છે તે ભાગ્યે જ જોવા મળે છે. આ ત્યારે જ શક્ય છે જ્યારે માત્ર નફાની વિચારણા, સાહિત્ય પ્રત્યે સમર્પણ અને સમાજની સમસ્યાઓ હલ કરવાની ઇચ્છાને બદલે હેતુની શુદ્ધતા હોય. તેમણે કહ્યું હતું કે જ્યારથી હું વાંચતાં શીખ્યો છું ત્યારથી 'ચિત્રલેખા' વાંચું છું. તેમણે ક્યારેક હરકિશન મહેતાની નવલકથા વાંચતી વખતે શેર કરી હતી, ક્યારેક તારક મહેતાની ઉલ્ટા ચશ્મા અને ક્યારેક પહેલા પાના પર પ્રકાશિત કાર્ટૂન વાંચતી વખતે, મને ખબર નહોતી કે મને સમાજના પ્રશ્નો વાંચવાની અને તેનો ઉકેલ શોધવાનો પ્રયાસ કરવાની ઇચ્છા ક્યારે થવા લાગી.

કેન્દ્રીય ગૃહમંત્રીએ કહ્યું કે જાગૃત સાપ્તાહિક આપણા સમાજ અને જીવનને ઘણી રીતે અસર કરે છે. અંગ્રેજી બોલતા યુગમાં જ્યારે ગુજરાતી સાહિત્યને જીવંત રાખવું મુશ્કેલ હતું ત્યારે વજુભાઈએ 'ચિત્રલેખા'ની સ્થાપના કરી હતી. આજે સમાજની તમામ સમસ્યાઓને નિર્ભયતાથી રજૂ કરવાની અને માત્ર પ્રશ્ન પ્રશ્ન જ નહીં, પરંતુ તેના ઉકેલ માટે સૂચનો આપવાની પણ પહેલાં કરતાં વધુ જરૂર છે. તેમણે જણાવ્યું હતું કે, ગુજરાતમાં અનામત આંદોલન સમયે સમાજ વેરવિખેર થઇ રહ્યો હતો, પરંતુ તે સમયે સમાજને એકજૂટ રાખવા માટે 'ચિત્રલેખા'એ મશાલ હાથમાં લીધી હતી. 75 વર્ષના તેના તથ્ય આધારિત પ્રયાસોને કારણે જ 'ચિત્રલેખા'એ વિશ્વસનીયતા મેળવી છે.

શ્રી અમિત શાહે કહ્યું હતું કે, સમાજનાં સાથસહકાર વિના સાહિત્ય પ્રગતિ ન કરી શકે. સાહિત્ય એ સમાજની જરૂરિયાત છે. ગુજરાતી સાહિત્ય સામયિકોએ દેશના વિકાસમાં ખૂબ મહત્વનો ભાગ ભજવ્યો છે. ગુજરાતી સાહિત્ય પરિષદે 1855માં 'બુધિ પ્રકાશ' નામનું સામયિક શરૂ કર્યું. ત્યારે સૌએ 'બુધ્ધી પ્રકાશ'ની પ્રેરણાથી રીતરિવાજો સામે મોરચો માંડ્યો હતો. વર્ષ 1876માં નાનાલાલે 'સત્ય વિહાર'ની શરૂઆત કરી હતી અને સમાજમાં અદ્દભૂત જાગૃતિ ફેલાવી હતી. મહાત્મા ગાંધીએ 1919 માં 'નવજીવન' ની શરૂઆત કરી હતી અને લોકોને કડવું સત્ય પીરસવાનું કામ કર્યું હતું. વર્ષ 1950માં ભારતને આઝાદી મળ્યા પછી 'ચિત્રલેખા'ની શરૂઆત થઈ અને ત્યારથી અત્યાર સુધીમાં સામાજિક મુદ્દાઓ અને સાહિત્ય બંનેને ખૂબ જ ચોકસાઈ અને સ્પષ્ટતા સાથે લોકો સમક્ષ રજૂ કરવામાં મહત્ત્વની ભૂમિકા ભજવી છે.

કેન્દ્રીય ગૃહમંત્રીએ કહ્યું કે 'ચિત્રલેખા'માં પ્રકાશિત નવલકથાઓ દ્વારા સમાજને એકજૂટ રાખવાનો સફળ પ્રયાસ કરવામાં આવ્યો હતો. જેનાથી ગુજરાતીનો અભ્યાસ કરતા યુવાનોને ભણવાની પ્રેરણા મળી હતી. તેમણે કહ્યું, તમારામાંથી બહુ ઓછા લોકો તારક મહેતાને રૂબરૂ મળ્યા હશે. દુનિયાની સૌથી દુઃખદ વ્યક્તિ પણ મળવા જાય તો હસ્યા વગર રહી શકતી નથી. સ્વયંભૂ રમૂજ એ ભગવાન તરફથી તેમને મળેલી ભેટ હતી. તેમણે વર્ષો સુધી આ જ ચાલીમાંથી 'તારક મહેતા કા ઉલ્ટા ચશ્મા' ચલાવ્યું હતું. સીરિયલ જોનારાને તો બહુ જ સુંદર લાગશે, પરંતુ જે લોકોએ તારક મહેતાને વાંચ્યા હશે તેમને સમજાઈ જશે કે આ લોકોએ તારક મહેતા સિરીઝનું શું કર્યું છે. તેઓ ચાર પાનામાં સમગ્ર ગુજરાતને તેના તમામ દુઃખો ભુલાવી દેતા હતા.

શ્રી અમિત શાહે કહ્યું હતું કે, 'ચિત્રલેખા'એ અનેક એવા વિશિષ્ટ મુદ્દાઓ આપ્યા છે, જેને ક્યારેય ભૂલી શકાય તેમ નથી. તેની નર્મદા યોજનાના ખાસ મુદ્દાએ સમગ્ર ગુજરાતને હચમચાવી નાખ્યું હતું. તેમણે કહ્યું હતું કે 26/11ના મુંબઈ પર થયેલા આતંકવાદી હુમલાની આટલી સચોટ અને સાચી રજૂઆત 'ચિત્રલેખા'એ કરી હતી તેવી સચોટ અને સાચી રજૂઆત કોઈએ આપી ન હોત. તેમાં એવી રજૂઆત કરવામાં આવી હતી કે આતંકવાદની સમસ્યા અંગે વ્યાપક જાગૃતિ ફેલાય.

કેન્દ્રીય ગૃહમંત્રીએ કહ્યું કે ,'ચિત્રલેખા'એ પણ રામ મંદિરના મુદ્દે ત્રણ ખાસ અંક પ્રકાશિત કર્યા હતા. તેમણે કહ્યું કે તેઓ બાળપણથી જ રામ મંદિરના સમર્થક છે, તેના માટે લડ્યા અને જેલમાં પણ ગયા, પરંતુ 'ચિત્રલેખા' જેટલી સુંદર રીતે તેને કોઇએ રજૂ કર્યું નથી. તેમણે કહ્યું કે નગીનદાસ, તારક મહેતા અને ગુણવંત શાહ 'ચિત્રલેખા'ના મંચ પરથી લોકપ્રિય થયા અને અંતે ભારતના રાષ્ટ્રપતિએ તેમને પદ્મ પુરસ્કારથી સન્માનિત કર્યા. દેશના ભાગ્યે જ કોઈ મેગેઝિને પદ્મ પુરસ્કારથી સન્માનિત ત્રણ લેખકોનું નિર્માણ કર્યું હશે.

AP/IJ/GP/JD