ભારતના અદ્યતન બેટરી ઉત્પાદન ક્ષેત્ર માટે એક મોટું પગલું ભરતા, ભારત સરકારના ભારે ઉદ્યોગ મંત્રાલય (MHI) એ 17 ફેબ્રુઆરી, 2025ના રોજ એડવાન્સ્ડ કેમિસ્ટ્રી સેલ (ACC) માટે પ્રોડક્શન લિંક્ડ ઇન્સેન્ટિવ (PLI) સ્કીમ હેઠળ રિલાયન્સ ન્યૂ એનર્જી બેટરી લિમિટેડ (રિલાયન્સ ઇન્ડસ્ટ્રીઝ લિમિટેડની પેટાકંપની) સાથે એક કાર્યક્રમ કરાર પર હસ્તાક્ષર કર્યા. આ કરાર રિલાયન્સ ન્યૂ એનર્જી બેટરી લિમિટેડને સ્પર્ધાત્મક વૈશ્વિક ટેન્ડર પ્રક્રિયાને અનુસરીને 10 GWh ACC ક્ષમતા આપે છે અને તેને ભારતની ₹ 18,100 કરોડની PLI ACC યોજના હેઠળ પ્રોત્સાહનો મેળવવા માટે પાત્ર બનાવે છે.

આ હસ્તાક્ષર મે 2021માં કેબિનેટ દ્વારા મંજૂર કરાયેલ "નેશનલ પ્રોગ્રામ ઓન એડવાન્સ્ડ કેમિસ્ટ્રી સેલ (ACC) બેટરી સ્ટોરેજ" પર ટેકનોલોજી અજ્ઞેયવાદી PLI યોજનાના અમલીકરણમાં વધુ એક મહત્વપૂર્ણ સીમાચિહ્નરૂપ છે, જેનો કુલ ખર્ચ રૂ. 18,100 કરોડ હતો જેનો હેતુ 50 GWhની કુલ ઉત્પાદન ક્ષમતા પ્રાપ્ત કરવાનો હતો. આ હસ્તાક્ષર સાથે 50 GWh ક્ષમતામાંથી ચાર પસંદ કરેલી લાભાર્થી કંપનીઓને 40 GWhની સંચિત ક્ષમતા આપવામાં આવી છે. માર્ચ 2022માં હાથ ધરવામાં આવેલા બિડિંગના પ્રથમ રાઉન્ડમાં ત્રણ લાભાર્થી કંપનીઓને કુલ 30 GWhની ક્ષમતા ફાળવવામાં આવી હતી, અને તે રાઉન્ડ માટેના કાર્યક્રમ કરારો જુલાઈ 2022માં હસ્તાક્ષર કરવામાં આવ્યા હતા.

સમારોહ દરમિયાન, MHIના વરિષ્ઠ અધિકારીઓએ ભાર મૂક્યો કે PLI ACC યોજના સ્થાનિક મૂલ્યવર્ધનને પ્રોત્સાહન આપવા માટે રચાયેલ છે, સાથે સાથે ભારતમાં બેટરી ઉત્પાદનનો ખર્ચ વૈશ્વિક સ્તરે સ્પર્ધાત્મક રહે તે સુનિશ્ચિત કરે છે. આ યોજના લાભાર્થી પેઢીને અત્યાધુનિક ACC ઉત્પાદન સુવિધાઓ સ્થાપિત કરવા માટે સૌથી યોગ્ય ટેકનોલોજી અને સંકળાયેલ ઇનપુટ્સ અપનાવવાની સુગમતા આપે છે, જેનાથી મુખ્યત્વે EV અને નવીનીકરણીય ઉર્જા સંગ્રહ ક્ષેત્રોને સમર્થન મળે છે.

PLI ACC યોજના સાથે મળીને, નાણાકીય વર્ષ 2025-26ના કેન્દ્રીય બજેટમાં સ્થાનિક બેટરી ઉત્પાદનને વેગ આપવા અને દેશમાં ઇ-મોબિલિટી ઇકોસિસ્ટમના વિકાસને ટેકો આપવાના હેતુથી અનેક પરિવર્તનકારી પગલાં રજૂ કરવામાં આવ્યા હતા. નોંધપાત્ર રીતે બજેટમાં EV બેટરી ઉત્પાદન માટે 35 વધારાના મૂડી માલને મૂળભૂત કસ્ટમ્સ ડ્યુટી (BCD)માંથી મુક્તિ આપવામાં આવી હતી, જે ભારતમાં લિથિયમ-આયન બેટરીના ઉત્પાદનને વેગ આપવા માટે રચાયેલ એક લક્ષિત પહેલ છે. વધુમાં, સ્થાનિક ઉત્પાદનને મજબૂત બનાવવા અને મૂલ્યવર્ધનને પ્રોત્સાહન આપવા પર તેનો ભાર, એક મજબૂત, આત્મનિર્ભર અદ્યતન બેટરી ઇકોસિસ્ટમ સ્થાપિત કરવાના વિઝન પર વધુ ભાર મૂકે છે.

ભારે ઉદ્યોગ મંત્રાલય નવીનતા માટે સક્ષમ વાતાવરણ બનાવવા, એક મજબૂત સ્થાનિક સપ્લાય ચેઇનને પ્રોત્સાહન આપવા અને નોંધપાત્ર વિદેશી સીધા રોકાણને આકર્ષવા માટે પ્રતિબદ્ધ છે – સતત વિકાસ અને આત્મનિર્ભરતા માટે ભારતના વ્યૂહાત્મક દ્રષ્ટિકોણને આગળ વધારવામાં આ બધા મહત્વપૂર્ણ ઘટકો છે. ભારત સરકારની આ પહેલે ભારતીય સેલ ઉત્પાદકોને સેલ ઉત્પાદન સુવિધાઓ સ્થાપિત કરવા માટે ઉત્પ્રેરક તરીકે કામ કર્યું છે. PLI લાભાર્થી ઉપરાંત, 10+ કંપનીઓએ પહેલા જ 100+ GWh વધારાની ક્ષમતા સ્થાપિત કરવાનું શરૂ કરી દીધું છે.

AP/IJ/GP/JT

સોશિયલ મીડિયા પર અમને ફોલો કરો :  @PIBAhmedabad    /pibahmedabad1964    /pibahmedabad  pibahmedabad1964[at]gmail[dot]com