• આ આરોગ્યસંભાળ ક્ષેત્ર પર કેન્દ્રિત પ્રથમ પરિષદ હતી.
• 28 સંસ્થાઓના લગભગ 36 સહભાગીઓ હાજર રહ્યા હતા.
• આ પરિષદનો ઉદ્દેશ્ય આરોગ્યસંભાળ અને તબીબી ઉપકરણો ક્ષેત્રમાં માનકીકરણ વિશે જાગૃતિ લાવવાનો છે.
• આ ક્ષેત્રમાં BIS ની માનકીકરણ પ્રવૃત્તિને મજબૂત બનાવવા માટે શૈક્ષણિક અને સંશોધન સંસ્થાઓ સાથે સહયોગ માટેની તકો શોધવાનો પણ તેનો ઉદ્દેશ્ય છે.

નવીનતા અને આર્થિક વિકાસને આગળ ધપાવતા ધોરણોને આકાર આપવા માટે શૈક્ષણિક-ઉદ્યોગ સહયોગની જરૂર છે, એમ બ્યૂરો ઓફ ઇન્ડિયન સ્ટાન્ડર્ડ્સના ડિરેક્ટર જનરલ શ્રી પ્રમોદ કુમાર તિવારીએ આરોગ્યસંભાળ ક્ષેત્ર પર વાર્ષિક પરિષદ દરમિયાન જણાવ્યું હતું.

ભારત સરકારના ગ્રાહક બાબતોના વિભાગ હેઠળના ભારતીય માનક બ્યૂરો (BIS) એ નોઈડા સ્થિત નેશનલ ટ્રેનિંગ ઇન્સ્ટિટ્યૂટ ફોર સ્ટાન્ડર્ડાઇઝેશન ખાતે આરોગ્ય સંભાળ ક્ષેત્રના શૈક્ષણિક સંસ્થાઓ અને સંશોધન અને વિકાસ સંગઠનોના ડીન અને વડાઓ માટે વાર્ષિક પરિષદનું આયોજન કર્યું હતું. આરોગ્યસંભાળ ક્ષેત્ર પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કરતી શૈક્ષણિક અને સંશોધન સંસ્થાઓના સહયોગથી આયોજિત શ્રેણીબદ્ધ પરિષદોમાં આ પ્રથમ પરિષદો હતી. આ કોન્ફરન્સમાં 28 સંસ્થાઓના લગભગ 36 સહભાગીઓ હાજર રહ્યા હતા, જેનું પ્રતિનિધિત્વ ડીન, વિભાગના વડાઓ, ફેકલ્ટી સભ્યો અને સંશોધન સંસ્થાઓના નિષ્ણાતોએ કર્યું હતું.

આ પરિષદનો ઉદ્દેશ્ય આરોગ્યસંભાળ અને તબીબી ઉપકરણો ક્ષેત્રમાં માનકીકરણ વિશે જાગૃતિ લાવવાનો અને આ ક્ષેત્રમાં ભારતીય માનકીકરણ બ્યૂરોની માનકીકરણ પ્રવૃત્તિને મજબૂત બનાવવા માટે શૈક્ષણિક અને સંશોધન સંસ્થાઓ સાથે સહયોગની તકો શોધવાનો હતો. બ્યૂરો ઓફ ઇન્ડિયન સ્ટાન્ડર્ડ્સનો ઉદ્દેશ્ય ભારતીય સ્ટાન્ડર્ડ્સની ઉપયોગિતાને મજબૂત બનાવવાનો છે. જે ફક્ત ઉદ્યોગો અથવા ગ્રાહક જૂથો સુધી મર્યાદિત ન હોઈ શકે પરંતુ શૈક્ષણિક ક્ષેત્ર માટે તકનીકી રસ પણ સાબિત થઈ શકે છે. સંસ્થાઓ સાથે જોડાણ કરવાની આ કવાયત શૈક્ષણિક અને સંશોધન ક્ષેત્રે ધોરણો વિશે વધુ જાગૃતિ લાવવાની એક પહેલ છે જે તેમની સક્રિય ભાગીદારી અને ધોરણોના વિકાસ માટે પ્રયત્નશીલ છે.

સહભાગીઓને સંબોધતા, શ્રી તિવારીએ આરોગ્યસંભાળ ક્ષેત્રમાં ભારતના ઉત્પાદન આધારને મજબૂત બનાવવાના મહત્વ પર ચર્ચા કરી હતી. શ્રી તિવારીએ ઉપસ્થિતોને શૈક્ષણિક સંસ્થાઓમાં માનકીકરણના 'અધ્યક્ષો' ની નિમણૂક અને સહયોગ વધારવા માટે એમઓયુ પર હસ્તાક્ષર કરવા વિશે માહિતી આપી હતી.

તેમણે બ્યૂરો ઓફ ઇન્ડિયન સ્ટાન્ડર્ડ્સની પહેલો પર પણ પ્રકાશ પાડ્યો હતો. જેમાં સંસ્થાઓમાં ઓરિએન્ટેશન કાર્યક્રમો અને વિવિધ શાખાઓમાં વાર્ષિક પરિષદોનો સમાવેશ થાય છે. તેમણે નિષ્ણાતોને ભારતીય માનક બ્યૂરોની ટેકનિકલ સમિતિઓમાં સક્રિયપણે ભાગ લેવા, સંશોધન અને વિકાસ પ્રોજેક્ટ્સમાં સામેલ થવા અને શિક્ષણને વધારવા માટે એન્જિનિયરિંગ અભ્યાસક્રમમાં ધોરણોને એકીકૃત કરવા વિનંતી કરી. તેમણે મર્યાદિત ઉત્પાદન આધાર અને મર્યાદિત સંશોધન ક્ષમતાઓના પડકારોને ઓળખીને સમાપન કર્યું, અને ભારતીય ધોરણો માટે વૈશ્વિક માન્યતા પ્રાપ્ત કરવાના પ્રધાનમંત્રી શ્રી નરેન્દ્ર મોદીના વિઝન સાથે સુસંગત રહેવાની જરૂરિયાત પર ભાર મૂક્યો.

શ્રી ચંદન બહલ, વૈજ્ઞાનિક-જી અને ડીડીજી (આંતરરાષ્ટ્રીય સંબંધો) એ પ્રતિનિધિઓનું સ્વાગત કર્યું. પોતાના સંબોધન દરમિયાન, તેમણે એવા ધોરણો બનાવવા પર ભાર મૂક્યો જે ફક્ત વૈજ્ઞાનિક રીતે અદ્યતન જ નહીં પણ જરૂરિયાતો અનુસાર સમયસર પણ હોય. તેમણે શૈક્ષણિક અને સંશોધન સંગઠનોના મહત્વ પર પણ ભાર મૂક્યો હતો.  જે ક્ષેત્રમાં નવીનતમ તકનીકી જ્ઞાન ધરાવતા મુખ્ય હિસ્સેદારો છે. તેમણે આ પરિષદને સંશોધન સમુદાયો અને વિદ્વાનો સુધી ધોરણોનું જ્ઞાન પહોંચાડવાના માર્ગ તરીકે અને ભવિષ્યના માનકીકરણમાં સંશોધન સમુદાયના સમાવેશની શરૂઆત તરીકે વર્ણવી હતી.

શ્રી દીપક અગ્રવાલ, વૈજ્ઞાનિક-એફ અને વડા (સ્ટાન્ડર્ડ્સ કોઓર્ડિનેશન અને મોનિટરિંગ વિભાગ) એ સહભાગીઓને ભારતીય માનક બ્યૂરોની ઝાંખી અને પ્રવૃત્તિઓ, ખાસ કરીને માનકીકરણનો પરિચય કરાવ્યો. BISની SCMD ટીમે ડિજિટલ ઇન્ટરફેસ પરના વિષયો સમજાવવા માટે BIS દ્વારા લેવામાં આવેલી મુખ્ય સિદ્ધિઓ અને પહેલો શેર કરી હતી.

શ્રી ચિન્મય દ્વિવેદી, વૈજ્ઞાનિક-ઇ અને વડા (તબીબી ઉપકરણો અને હોસ્પિટલ આયોજન વિભાગ) એ શ્રોતાઓને ભારતીય માનક બ્યૂરો ખાતે આરોગ્યસંભાળ ક્ષેત્રમાં ધોરણો નક્કી કરવાની પ્રવૃત્તિઓથી વાકેફ કર્યા. MHD ના અધિકારીઓએ આરોગ્યસંભાળ ક્ષેત્રના મહત્વપૂર્ણ ધોરણો વિશે માહિતી આપી હતી જે બાયોટેકનોલોજી અને બાયોમેડિકલ એન્જિનિયરિંગના શૈક્ષણિક ક્ષેત્રોમાં ટેકનોલોજીકલ ખ્યાલો પર આધારિત છે.

AP/IJ/GP/JD