આંતરરાષ્ટ્રીય બૌદ્ધ સંઘ (આઈબીસી) સંસ્કૃતિ મંત્રાલયના સહયોગથી ભારત સરકાર દ્વારા પાલીને શાસ્ત્રીય ભાષા તરીકે તાજેતરમાં જાહેર કરવામાં આવેલી જાહેરાતની ઉજવણી કરતી વખતે આંતરરાષ્ટ્રીય અભિધમ્મ દિવસ ઉજવવાની તૈયારીમાં છે. આ કાર્યક્રમ 17 ઓક્ટોબર, 2024ના રોજ વિજ્ઞાન ભવન (મુખ્ય પૂર્ણ હોલ)માં યોજાશે અને તેમાં મુખ્ય અતિથિ તરીકે પ્રધાનમંત્રી શ્રી નરેન્દ્ર મોદી ઉપસ્થિત રહેશે. પ્રધાનમંત્રી અભિધમ્મ દિવસનાં મહત્ત્વ, પાલી ભાષાનાં મહત્ત્વ અને બુદ્ધ ધમ્માનાં સમૃદ્ધ વારસાને જાળવવા અને પ્રોત્સાહન આપવા માટે સરકારનાં સતત પ્રયાસો વિશે પોતાની સૂઝબૂઝ વહેંચશે. કેન્દ્રીય સંસ્કૃતિ અને પ્રવાસન મંત્રી શ્રી ગજેન્દ્રસિંહ શેખાવત દ્વારા વિશેષ સંબોધન કરવામાં આવશે. કેન્દ્રીય સંસદીય બાબતો અને લઘુમતી બાબતોનાં મંત્રી શ્રી કિરણ રિજિજુ પણ હાજર રહેશે.

અન્ય ચાર ભાષાઓની સાથે પાલીને શાસ્ત્રીય ભાષા તરીકે તાજેતરમાં માન્યતા મળી છે, જે આ વર્ષના અભિધમ્મ દિવસની ઉજવણીનું મહત્વ વધારે છે, કારણ કે અભિધામ્મ પર બુદ્ધના ઉપદેશો મૂળ પાલી ભાષામાં ઉપલબ્ધ છે.

અભિધામ્મ દિવસ એ તેત્રીસ દૈવી પ્રાણીઓ (ત્વાટીયસ-દેવલોક)ના અવકાશી ક્ષેત્રમાંથી સંકસ્યા સુધી ભગવાન બુદ્ધના વંશજની યાદ અપાવે છે, જે આજે ભારતના ઉત્તર પ્રદેશ રાજ્યના ફારૂખાબાદ જિલ્લામાં સંકિસા બસંતપુર તરીકે ઓળખાય છે. આ સ્થાનનું મહત્વ અશોકન એલિફન્ટ પિલરની હાજરી દ્વારા રેખાંકિત થાય છે, જે આ ઐતિહાસિક ઘટનાનું ટકાઉ ચિહ્ન છે. પાલી ગ્રંથો અનુસાર, બુદ્ધે સૌપ્રથમ અભિધમ્મનો ઉપદેશ તવાતીમસા સ્વર્ગના દેવતાઓને આપ્યો હતો, જેમનું નેતૃત્વ તેમની માતા કરતા હતા. ફરી ધરતી પર પાછા ફર્યા બાદ તેમણે પોતાના શિષ્ય સરીપુત્તાને આ સંદેશો પહોંચાડ્યો. આ શુભ દિવસ (પ્રથમ) રૈની રિટ્રીટ અને પાવિરાસ ઉત્સવના અંત સાથે મેળ ખાય છે.

આ કાર્યક્રમમાં અરુણાચલ પ્રદેશના મહાબોધિ મૈત્રી મહામંડળના અધ્યક્ષ મોસ્ટ વેન. પાનારકખીતા  દ્વારા ધમ્મ ઉપદેશો રજૂ કરવામાં આવશે.દિવસ દરમિયાન બે શૈક્ષણિક સત્રોમાં પ્રતિષ્ઠિત વિદ્વાનોનો સમાવેશ થાય છે, જેઓ '21મી સદીમાં અભિધમ્મનું મહત્વ' અને 'પાલી ભાષાનું મૂળ અને સમકાલીન સમયમાં તેની ભૂમિકા' ના વિષયો પર ઊંડાણપૂર્વકના કાગળો પ્રસ્તુત કરે છે.

આંતરરાષ્ટ્રીય અભિધમ્મ દિવસ આશરે 10 પ્રતિનિધિઓને આકર્ષિત કરે તેવી અપેક્ષા છે. આ ઉપરાંત 10થી વધુ દેશોના રાજદૂતો અને હાઈ કમિશનરો પણ આ કાર્યક્રમમાં ભાગ લેશે. 14 દેશોના પ્રખ્યાત શિક્ષણવિદો અને સાધુઓ ભાગ લેશે, તેમની સાથે ભારતભરની વિવિધ યુનિવર્સિટીઓમાંથી બુદ્ધ ધમ્મા પર નોંધપાત્ર સંખ્યામાં યુવા નિષ્ણાતો પણ ભાગ લેશે, આ ઉપદેશોમાં યુવા પેઢીના વધતા જોડાણ પર ભાર મૂકશે.

AP/GP/JD