ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਮਨੁੱਖੀ ਅਧਿਕਾਰ ਕਮਿਸ਼ਨ (ਐੱਨਐੱਚਆਰਸੀ), ਭਾਰਤ ਵਲੋਂ ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ ਵਿਖੇ ਇੰਡੀਆ ਹੈਬੀਟੇਟ ਸੈਂਟਰ ਵਿਖੇ ਆਯੋਜਿਤ ਕੰਮਕਾਜ ਅਤੇ ਜਨਤਕ ਸਥਾਨਾਂ 'ਤੇ ਮਹਿਲਾਵਾਂ ਦੀ ਸੁਰੱਖਿਆ 'ਤੇ ਇੱਕ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਸਿੰਪੋਜ਼ੀਅਮ ਅੱਜ ਮਹਿਲਾਵਾਂ ਦੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਨੂੰ ਬਿਹਤਰ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਕਈ ਸੁਝਾਵਾਂ ਦੇ ਨਾਲ ਸਮਾਪਤ ਹੋਇਆ। ਇਸ ਦੀ ਪ੍ਰਧਾਨਗੀ ਕਰਦੇ ਹੋਏ, ਐੱਨਐੱਚਆਰਸੀ ਦੀ ਕਾਰਜਕਾਰੀ ਚੇਅਰਪਰਸਨ, ਸ਼੍ਰੀਮਤੀ ਵਿਜੇ ਭਾਰਤੀ ਸਯਾਨੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਮਹਿਲਾਵਾਂ ਦੇ ਸਸ਼ਕਤੀਕਰਨ ਲਈ ਕਾਨੂੰਨੀ ਵਿਵਸਥਾਵਾਂ ਅਤੇ ਨੀਤੀਆਂ ਦੇ ਸਬੰਧ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਯਤਨ ਕੀਤੇ ਗਏ ਹਨ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਕੰਮ ਵਾਲੀ ਥਾਂ ਅਤੇ ਜਨਤਕ ਥਾਵਾਂ 'ਤੇ ਰੁਕਾਵਟਾਂ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪੈ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਸੰਪੂਰਨ ਪਹੁੰਚ ਨਾਲ ਹੱਲ ਕਰਨ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ।

ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਮਹਿਲਾਵਾਂ ਦੇ ਹਿੰਸਕ ਜਿਨਸੀ ਸ਼ੋਸ਼ਣ ਦੀਆਂ ਘਟਨਾਵਾਂ ਪ੍ਰਕਿਰਤਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਵੱਖਰੀਆਂ ਨਹੀਂ ਹਨ ਅਤੇ ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ਾਲੀ ਜਵਾਬ ਨੂੰ ਯਕੀਨੀ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਸਾਡੇ ਵੱਲੋਂ ਸਮੂਹਿਕ ਯਤਨਾਂ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਮੌਜੂਦਾ ਕਾਨੂੰਨਾਂ ਨੂੰ ਲਾਗੂ ਕਰਨ ਅਤੇ ਦੋਸ਼ੀਆਂ ਨੂੰ ਜਵਾਬਦੇਹ ਬਣਾਉਣ 'ਤੇ ਜ਼ੋਰ ਦਿੱਤਾ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਸੰਕੇਤ ਦਿੱਤਾ, ਇਹ ਅਪਰਾਧਿਕ ਨਿਆਂ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਵਿੱਚ ਸੁਧਾਰ ਕਰਕੇ, ਜਨਤਾ ਨੂੰ ਸੰਵੇਦਨਸ਼ੀਲ ਬਣਾਉਣ ਅਤੇ ਬਚੇ ਹੋਏ ਲੋਕਾਂ ਲਈ, ਸਾਰੇ ਹਿੱਸੇਦਾਰਾਂ ਦੇ ਸਹਿਯੋਗ ਨਾਲ ਬਿਹਤਰ ਸਹਾਇਤਾ ਵਿਧੀ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਕੀਤਾ ਜਾਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।

ਇਸ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ, ਵਿਚਾਰ ਵਟਾਂਦਰੇ ਨੂੰ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰਦੇ ਹੋਏ, ਐੱਨਐੱਚਆਰਸੀ ਦੇ ਸਕੱਤਰ ਜਨਰਲ, ਸ਼੍ਰੀ ਭਰਤ ਲਾਲ ਨੇ ਅੱਜ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਮਹਿਲਾਵਾਂ ਨੂੰ ਦਰਪੇਸ਼ ਚੁਣੌਤੀਆਂ, ਖਾਸਕਰ 18-30 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਦੀਆਂ ਚੁਣੌਤੀਆਂ ਬਾਰੇ ਗੱਲ ਕੀਤੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਸਾਰੀਆਂ ਮਹਿਲਾਵਾਂ ਕਿਰਤ ਬਲ ਅਤੇ ਜਨਤਕ ਥਾਵਾਂ 'ਤੇ ਆ-ਜਾ ਰਹੀਆਂ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਖ਼ਿਲਾਫ਼ ਕਈ ਅਪਰਾਧਿਕ ਘਟਨਾਵਾਂ ਵੀ ਵਾਪਰ ਰਹੀਆਂ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਸਮਾਜ ਦੇ ਤੌਰ 'ਤੇ ਮਹਿਲਾਵਾਂ ਦੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਲਈ ਯੋਗਦਾਨ ਪਾਉਣ ਲਈ ਸਮੂਹਿਕ ਯਤਨ ਕਰਨੇ ਚਾਹੀਦੇ ਹਨ।

ਐੱਨਐੱਚਆਰਸੀ ਦੇ ਡਾਇਰੈਕਟਰ ਜਨਰਲ ਸ਼੍ਰੀ ਅਜੈ ਭਟਨਾਗਰ ਨੇ ਇਸ ਬਾਰੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਕਿਵੇਂ ਮਹਿਲਾਵਾਂ ਵਿਰੁੱਧ ਹਿੰਸਾ ਅਸਮਾਨ ਸ਼ਕਤੀ ਦੀ ਗਤੀਸ਼ੀਲਤਾ ਨਾਲ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਮਹਿਲਾਵਾਂ ਅਤੇ ਕੁੜੀਆਂ ਦੀਆਂ ਲੋੜਾਂ ਨੂੰ ਪਛਾਣਨ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਪ੍ਰਤੀ ਸੰਵੇਦਨਸ਼ੀਲ ਹੋਣ ਲਈ ਬਰਾਬਰੀ ਦੀ ਬਜਾਏ ਸਮਤੋਲ ਦੀ ਭਾਲ ਕਰਨ ਦੀ ਲੋੜ 'ਤੇ ਜ਼ੋਰ ਦਿੱਤਾ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਇਹ ਵੀ ਨੋਟ ਕੀਤਾ ਕਿ ਮੀਡੀਆ ਅਤੇ ਫਿਲਮਾਂ ਨੂੰ ਇਹ ਵੀ ਯਕੀਨੀ ਬਣਾਉਣ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ ਕਿ ਪਿੱਛਾ ਕਰਨ ਵਰਗੀਆਂ ਘਟਨਾਵਾਂ ਨੂੰ ਵਡਿਆਈ ਨਾ ਮਿਲੇ ਕਿਉਂਕਿ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਸਮਾਜ ਦੀ ਮਾਨਸਿਕਤਾ ਅਤੇ ਸੋਚ 'ਤੇ ਸਿੱਧਾ ਅਸਰ ਪੈਂਦਾ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਸਮਾਜ ਨੂੰ ਮਹਿਲਾਵਾਂ ਲਈ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਮਰਦਾਂ ਅਤੇ ਮੁੰਡਿਆਂ ਨੂੰ ਹਰ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਸ਼ਾਮਲ ਕਰਨ ਦੀ ਲੋੜ 'ਤੇ ਵੀ ਜ਼ੋਰ ਦਿੱਤਾ।

ਐੱਨਐੱਚਆਰਸੀ ਦੇ ਸੰਯੁਕਤ ਸਕੱਤਰ ਸ਼੍ਰੀਮਤੀ ਅਨੀਤਾ ਸਿਨਹਾ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਮਹਿਲਾ ਨੂੰ ਲੱਗਣ ਵਾਲਾ ਸਦਮਾ ਸਿੱਧੇ ਤੌਰ 'ਤੇ ਉਸ ਦੀ ਮਨੋਵਿਗਿਆਨਕ ਤੰਦਰੁਸਤੀ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਨਾਲ ਹੀ ਹੋਰ ਮਹਿਲਾਵਾਂ ਅਤੇ ਕੁੜੀਆਂ ਨੂੰ ਘਰ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਨਿਕਲਣ ਤੋਂ ਰੋਕਦਾ ਹੈ। ਜਿਨਸੀ ਸ਼ੋਸ਼ਣ ਦੀਆਂ ਹਾਲ ਹੀ ਦੀਆਂ ਕੁਝ ਘਟਨਾਵਾਂ ਦਾ ਜ਼ਿਕਰ ਕਰਦਿਆਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਅਜਿਹੀਆਂ ਘਟਨਾਵਾਂ ਦੀ ਰੋਕਥਾਮ ਲਈ ਸਮੂਹਿਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਕੰਮ ਕਰਨ ਦਾ ਸਮਾਂ ਆ ਗਿਆ ਹੈ |

ਵੱਖ-ਵੱਖ ਮੰਤਰਾਲਿਆਂ, ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਕਮਿਸ਼ਨਾਂ ਅਤੇ ਪੁਲਿਸ ਦੇ ਨੁਮਾਇੰਦਿਆਂ ਨੇ ਕੰਮ ਵਾਲੀ ਥਾਂ ਅਤੇ ਜਨਤਕ ਥਾਵਾਂ 'ਤੇ ਮਹਿਲਾਵਾਂ ਦੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਨੂੰ ਯਕੀਨੀ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਸਰਕਾਰ ਦੁਆਰਾ ਕੀਤੀਆਂ ਗਈਆਂ ਕਈ ਪਹਿਲਕਦਮੀਆਂ 'ਤੇ ਵਿਚਾਰ ਕੀਤਾ। ਚਰਚਾ ਵਿੱਚ ਕੁਝ ਪਹਿਲਕਦਮੀਆਂ ਸ਼ਾਮਲ ਕੀਤੀਆਂ ਗਈਆਂ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਨਿਰਭਯਾ ਫੰਡ, ਮਿਸ਼ਨ ਸ਼ਕਤੀ, ਸੇਫ ਸਿਟੀ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ, ਸ਼ੀ-ਬਾਕਸ 2.0, ਸੀਸੀਟੀਵੀ ਕੈਮਰਿਆਂ ਰਾਹੀਂ ਪੁਲਿਸ ਵਲੋਂ ਨਿਗਰਾਨੀ ਵਧਾਉਣਾ, ਸ਼ਹਿਰ ਵਿੱਚ ਹਨੇਰੇ ਸਥਾਨਾਂ 'ਤੇ ਰੋਸ਼ਨੀ, ਸਕੂਲ ਅਤੇ ਕਾਲਜ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਲਿੰਗ ਸੰਵੇਦਨਸ਼ੀਲਤਾ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ, ਅਤੇ ਹੋਰ ਸਮਾਨ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਸ਼ਾਮਲ ਸਨ।

ਵਿਚਾਰ-ਵਟਾਂਦਰੇ ਦੌਰਾਨ ਸਾਹਮਣੇ ਆਏ ਕੁਝ ਸੁਝਾਅ ਹੇਠ ਲਿਖੇ ਅਨੁਸਾਰ ਸਨ;

1. ਤਰਜੀਹੀ ਤੌਰ 'ਤੇ ਪੇਸ਼ੇਵਰ ਸੰਸਥਾਵਾਂ ਅਤੇ ਸੰਸਥਾਵਾਂ ਦੇ ਸਹਿਯੋਗ ਨਾਲ ਘਾਟਾਂ ਅਤੇ ਮੁੱਦਿਆਂ ਬਾਰੇ ਬਿਹਤਰ ਵਿਚਾਰ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਲਈ ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਅਤੇ ਸੰਸਥਾਵਾਂ ਦੇ ਸੁਰੱਖਿਆ ਅਤੇ ਸਮਾਜਿਕ ਆਡਿਟ ਕੀਤੇ ਜਾਣ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ, ਜੋ ਮੌਜੂਦਾ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਮਹਿਲਾਵਾਂ ਦੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਨੂੰ ਯਕੀਨੀ ਬਣਾਉਣ ਦੇ ਮਾਮਲੇ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਹਨ, ਜਦੋਂ ਉਹ ਕੰਮ ਵਾਲੀ ਥਾਂ ਅਤੇ ਜਨਤਕ ਸਥਾਨਾਂ ਵਿੱਚ ਦਾਖਲ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ;

2. ਇਹ ਯਕੀਨੀ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਕਾਨੂੰਨਾਂ ਨੂੰ ਬਿਹਤਰ ਢੰਗ ਨਾਲ ਲਾਗੂ ਕਰਨ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ ਕਿ ਨੀਤੀਆਂ ਘਰ ਅਤੇ ਬਾਹਰ ਮਹਿਲਾਵਾਂ ਦੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਨੂੰ ਬਿਹਤਰ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਠੋਸ ਨਤੀਜਿਆਂ ਵਿੱਚ ਤਬਦੀਲ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ;

3. ਸਿਵਲ ਸੋਸਾਇਟੀ ਦੀ ਮਦਦ ਨਾਲ ਮਹਿਲਾਵਾਂ ਦੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਪ੍ਰਤੀ ਰੋਕਥਾਮ ਵਾਲੀ ਪਹੁੰਚ ਅਪਣਾਉਣ ਲਈ ਸਕੂਲਾਂ, ਕਾਲਜਾਂ, ਕਾਰਜ ਸਥਾਨਾਂ, ਸਾਰੀਆਂ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਸੰਸਥਾਵਾਂ ਦੇ ਸਿਖਰ ਪ੍ਰਬੰਧਨ, ਅਤੇ ਨਾਲ ਹੀ ਕਾਨੂੰਨ ਲਾਗੂ ਕਰਨ ਵਾਲੀਆਂ ਪ੍ਰਣਾਲੀਆਂ ਸਮੇਤ ਸਾਰੇ ਪੱਧਰਾਂ 'ਤੇ ਲਿੰਗ ਸੰਵੇਦਨਸ਼ੀਲਤਾ ਪੈਦਾ ਕਰਨੀ;

4. ਮੀਡੀਆ ਨੂੰ ਪ੍ਰਗਟਾਵੇ ਵਿੱਚ ਵੀ ਮਹਿਲਾਵਾਂ ਵਿਰੁੱਧ ਅਪਰਾਧਾਂ ਦੀ ਰਿਪੋਰਟ ਕਰਨ ਲਈ ਦਿਸ਼ਾ-ਨਿਰਦੇਸ਼ ਦੇਣੇ ;

5. ਜੁਰਮਾਂ ਦੀ ਰਿਪੋਰਟ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਆਸ-ਪਾਸ ਦੇ ਦਖਲ ਨੂੰ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕਰਨ ਲਈ ਕੇਂਦਰਿਤ ਯਤਨ ਕੀਤੇ ਜਾਣ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ;

6. ਇੱਕ ਸਮਾਜ ਵਜੋਂ, ਮਹਿਲਾਵਾਂ ਦੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਦੇ ਮੁੱਦੇ ਨੂੰ ਸਾਰਿਆਂ ਦੀ ਸਮੂਹਿਕ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀ ਵਜੋਂ ਵੇਖਿਆ ਜਾਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਇੱਕ ਵਾਰ ਇੱਕ ਵੱਡੀ ਘਟਨਾ ਵਾਪਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਪ੍ਰਤੀਕਿਰਿਆ ਕਰਨ ਦੀ ਬਜਾਏ ਉਤਪਾਦਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਸਹਿਯੋਗ ਕਰਨਾ ਲਾਜ਼ਮੀ ਹੈ;

7. ਮਹਿਲਾਵਾਂ ਨੂੰ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਅਤੇ ਅਰਾਮਦਾਇਕ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰਵਾਉਣ ਲਈ ਕੰਮ ਕਰਨ ਵਾਲੀਆਂ ਅਤੇ ਕਿਰਿਆਸ਼ੀਲ ਅੰਦਰੂਨੀ ਸ਼ਿਕਾਇਤਾਂ ਕਮੇਟੀਆਂ (ਆਈਸੀਸੀ) ਦੇ ਨਾਲ ਸਾਰੇ ਕਾਰਜ ਸਥਾਨਾਂ ਨੂੰ ਯਕੀਨੀ ਬਣਾਓ।

ਕਮਿਸ਼ਨ ਆਪਣੀਆਂ ਸਿਫ਼ਾਰਸ਼ਾਂ ਨੂੰ ਅੰਤਿਮ ਰੂਪ ਦੇਣ ਲਈ ਅਜਿਹੇ ਹੋਰ ਇਨਪੁਟਸ 'ਤੇ ਹੋਰ ਵਿਚਾਰ ਕਰੇਗਾ। ਸਿੰਪੋਜ਼ੀਅਮ ਵਿੱਚ ਮਿਸ ਮੀਨਾਕਸ਼ੀ ਨੇਗੀ, ਮੈਂਬਰ ਸਕੱਤਰ, ਐੱਨਸੀਡਬਲਿਊ, ਸ਼੍ਰੀਮਤੀ ਰੂਪਾਲੀ ਬੈਨਰਜੀ ਸਿੰਘ, ਮੈਂਬਰ ਸਕੱਤਰ, ਐੱਨਸੀਪੀਸੀਆਰ, ਸ਼੍ਰੀ ਪ੍ਰੀਤਮ ਯਸ਼ਵੰਤ ਸੰਯੁਕਤ ਸਕੱਤਰ, ਐੱਮਓਡਬਲਿਊਸੀਡੀ, ਮਿਸ ਛਾਇਆ ਸ਼ਰਮਾ, ਕਮਿਸ਼ਨਰ (ਸਿਖਲਾਈ), ਦਿੱਲੀ ਪੁਲਿਸ, ਮਿਸ ਮੀਰਨ ਚੱਢਾ ਬੋਰਵੰਕਰ, ਸਾਬਕਾ ਆਈਪੀਐੱਸ, ਮਿਸ ਕਾਂਤਾ ਸਿੰਘ, ਉਪ ਪ੍ਰਤੀਨਿਧੀ, ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਵਿਮਨ ਇੰਡੀਆ, ਸ਼੍ਰੀ ਵਿਰਾਟ ਭਾਟੀਆ, ਮੈਨੇਜਿੰਗ ਡਾਇਰੈਕਟਰ, ਐਪਲ ਇੰਡੀਆ, ਸ਼੍ਰੀਮਤੀ ਜੈ ਸ਼੍ਰੀ ਸ਼ਰਮਾ, ਜੀਐੱਮ-ਐੱਚਆਰ, ਦਿੱਲੀ ਮੈਟਰੋ ਰੇਲ ਕਾਰਪੋਰੇਸ਼ਨ, ਸ਼ਿਲਪਾ ਲਵਾਨਿਆ, ਵੀਪੀ-ਹਿਊਮਨ ਰਿਸੋਰਸਜ਼, ਇਨਵੈਸਟ ਇੰਡੀਆ, ਕਿਰਨ ਬਿਸ਼ਨੋਈ, ਸੀਨੀਅਰ ਏਵੀਪੀ - ਲੀਗਲ, ਇਨਵੈਸਟ ਇੰਡੀਆ, ਪ੍ਰੋ. ਰਿਤੂ ਗੁਪਤਾ, ਨੈਸ਼ਨਲ ਲਾਅ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਦਿੱਲੀ ਵਿਖੇ ਕਾਨੂੰਨ ਦੇ ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ, ਮਿਸ ਸੁਨੀਤਾ ਧਰ, ਸਹਿ-ਸੰਸਥਾਪਕ ਐੱਸਏਡਬਲਿਊਐੱਫ ਇਨ, ਮਿਸ ਬਰਸ਼ਾ ਚੱਕਰਵਰਤੀ, ਮੀਡੀਆ ਮੁਖੀ, ਬ੍ਰੇਕਥਰੂ ਟਰੱਸਟ, ਮਿਸ ਅੰਮ੍ਰਿਤਾ ਠਾਕੁਰ, ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ ਮੈਨੇਜਰ, ਜਾਗੋਰੀ, ਮਿਸ ਪੌਲੋਮੀ ਪਾਲ, ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਸਪੈਸ਼ਲਿਸਟ - ਈਵੀਏਡਬਲਿਊ, ਯੂਐੱਨ ਵਿਮਨ ਇੰਡੀਆ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਤੌਰ 'ਤੇ ਹਾਜ਼ਰ ਸਨ।

************

ਐੱਨਐੱਸਕੇ