પ્રધાનમંત્રી શ્રી નરેન્દ્ર મોદીએ આજે વહેલી સવારે નીતિ આયોગની ગવર્નિંગ કાઉન્સિલની 9મી બેઠકની અધ્યક્ષતા કરી હતી. આ બેઠક રાષ્ટ્રપતિ ભવન સાંસ્કૃતિક કેન્દ્ર, નવી દિલ્હી ખાતે યોજાઇ હતી. તેમાં 20 રાજ્યો અને 6 કેન્દ્ર શાસિત પ્રદેશોનું પ્રતિનિધિત્વ કરતા મુખ્યમંત્રીઓ/ઉપરાજ્યપાલોએ ભાગ લીધો હતો.

પ્રધાનમંત્રીએ વિકસિત ભારત @2047ના વિઝનને સાકાર કરવા સંયુક્તપણે કામ કરવા તમામ રાજ્યો અને કેન્દ્રના સહિયારા પ્રયાસો અને સહકાર પર ભાર મૂક્યો હતો.

પ્રધાનમંત્રીએ નોંધ્યું હતું કે, છેલ્લાં 10 વર્ષમાં ભારતે સતત વૃદ્ધિ હાંસલ કરી છે. વર્ષ 2014માં વિશ્વની 10મી સૌથી મોટી અર્થવ્યવસ્થા ધરાવતી ભારતીય અર્થવ્યવસ્થા 2024 સુધીમાં 5માં ક્રમની સૌથી મોટી અર્થવ્યવસ્થા બની ગઈ છે. તેમણે ઉમેર્યું હતું કે, હવે સરકાર અને તમામ નાગરિકોનો સંયુક્ત ઉદ્દેશ દુનિયાની ત્રીજી સૌથી મોટી અર્થવ્યવસ્થા બનવાનો છે.

પ્રધાનમંત્રીએ ભારપૂર્વક જણાવ્યું હતું કે, આપણાં દેશે છેલ્લાં 10 વર્ષમાં સામાજિક અને આર્થિક માળખાને મજબૂત કરીને ઘણી પ્રગતિ કરી છે. મુખ્યત્વે આયાત-સંચાલિત દેશ હોવાને કારણે, ભારત હવે વિશ્વમાં ઘણા ઉત્પાદનોની નિકાસ કરે છે. દેશે રક્ષા, અંતરિક્ષ, સ્ટાર્ટ અપ અને રમત-ગમત જેવા વ્યાપક ક્ષેત્રોમાં વિશ્વ ફલક પર પોતાની ઓળખ બનાવી છે. તેમણે 140 કરોડ નાગરિકોના આત્મવિશ્વાસ અને ઉત્સાહની પ્રશંસા કરી હતી, જે આપણા દેશની પ્રગતિ પાછળનું પ્રેરકબળ છે.

પ્રધાનમંત્રીએ કહ્યું હતું કે, આ પરિવર્તનનો દાયકો છે, જે વિવિધ ક્ષેત્રોમાં ઘણી તકો લઈને આવ્યો છે. તેમણે રાજ્યોને આ તકોનો ઉપયોગ કરવા અને નીતિઓ બનાવવા તથા નીતિ નિર્માણ અને અમલીકરણમાં નવીન અભિગમો મારફતે વિકાસ માટે અનુકૂળ હોય તેવા શાસન કાર્યક્રમો શરૂ કરવા પ્રોત્સાહન આપ્યું હતું.

તેમણે નોંધ્યું હતું કે, વિકસિત ભારતનું વિઝન વિકસિત રાજ્યો મારફતે સાકાર થઈ શકે છે તથા વિકસિત ભારતની આકાંક્ષા મૂળભૂત સ્તરે એટલે કે, દરેક જિલ્લા, બ્લોક અને ગામ સુધી પહોંચવી જોઈએ. આ માટે, દરેક રાજ્ય અને જિલ્લાએ 2047 માટે એક વિઝન બનાવવું જોઈએ જેથી વિકસિત ભારત @ 2047 ને સાકાર કરી શકાય.

પ્રધાનમંત્રીએ નીતિ આયોગ દ્વારા સંચાલિત મહત્વાકાંક્ષી જિલ્લા કાર્યક્રમની પ્રશંસા કરી હતી અને નોંધ્યું હતું કે, તેની સફળતાની ચાવી માપી શકાય તેવા માપદંડોનું સતત અને ઓનલાઇન નિરીક્ષણ છે, જે વિવિધ સરકારી યોજનાઓમાં તેમની કામગીરી સુધારવા માટે જિલ્લાઓ વચ્ચે સ્વસ્થ સ્પર્ધા તરફ દોરી ગઈ છે.

પ્રધાનમંત્રીએ યુવાનોને કૌશલ્ય પ્રદાન કરવા અને તાલીમ આપવા પર ભાર મૂક્યો હતો, જેથી તેઓ રોજગારી માટે તૈયાર થઈ શકે, કારણ કે વિશ્વ કુશળ માનવ સંસાધન માટે ભારત તરફ અનુકૂળ છે.

તેમણે રાજ્યોને રોકાણકારોને અનુકૂળ વાતાવરણ પ્રદાન કરવા પ્રોત્સાહન આપ્યું હતું. તેમણે નીતિ આયોગને માપદંડોનું 'રોકાણ-મૈત્રીપૂર્ણ ચાર્ટર' તૈયાર કરવાની સૂચના આપી હતી, જેમાં રોકાણ આકર્ષવા માટે નીતિઓ, કાર્યક્રમો અને પ્રક્રિયાઓ સામેલ હશે. રોકાણ આકર્ષવા માટે રાજ્યો વચ્ચે તંદુરસ્ત સ્પર્ધાને પ્રોત્સાહન આપવા માટે આ માપદંડોની સિદ્ધિ પર નજર રાખી શકાય છે. તેમણે માત્ર પ્રોત્સાહનોને બદલે કાયદો અને વ્યવસ્થા, સુશાસન અને માળખાગત સુવિધાનાં મહત્ત્વ પર ભાર મૂક્યો હતો, નહીં કે રોકાણ આકર્ષવા માટે મહત્ત્વપૂર્ણ છે.

પ્રધાનમંત્રીએ જળ સંસાધનોના અસરકારક ઉપયોગ માટે રાજ્ય સ્તરે રિવર ગ્રિડ બનાવવા માટે પ્રોત્સાહન આપ્યું હતું.

તેમણે સૂચન કર્યું કે આપણે વિકસિત ભારતની અગ્રતા તરીકે શૂન્ય ગરીબીને લક્ષ્ય બનાવવું જોઈએ. તેમણે ભારપૂર્વક જણાવ્યું હતું કે, આપણે માત્ર કાર્યક્રમનાં સ્તરે જ ગરીબીનો સામનો કરવાને બદલે વ્યક્તિગત ધોરણે હાથ ધરવાની જરૂર છે. તેમણે નોંધ્યું હતું કે, તળિયાનાં સ્તરેથી ગરીબી દૂર કરવાથી આપણાં દેશમાં પરિવર્તનશીલ અસર થશે.

પ્રધાનમંત્રીએ તમામ રાજ્યોને કૃષિમાં ઉત્પાદકતા વધારવા અને વિવિધતા લાવવા તથા ખેડૂતોને બજારમાં જોડાણ પ્રદાન કરવા પ્રોત્સાહન આપ્યું હતું. વધુમાં તેમણે કુદરતી ખેતીની પદ્ધતિઓ અપનાવવા પર ભાર મૂક્યો હતો, જે જમીનની ફળદ્રુપતામાં સુધારો કરી શકે છે, ઓછા ખર્ચને કારણે ખેડૂતોને વધુ સારું અને ઝડપી વળતર સુનિશ્ચિત કરી શકે છે અને ઉત્પાદનો માટે વૈશ્વિક બજાર પણ પ્રદાન કરી શકે છે.

પ્રધાનમંત્રીએ રાજ્યોને ભવિષ્યમાં વસતિનાં વૃદ્ધત્વની સમસ્યાઓનું સમાધાન કરવા જનસાંખ્યિક વ્યવસ્થાપન યોજનાઓ શરૂ કરવા પ્રોત્સાહન આપ્યું હતું.

પ્રધાનમંત્રીએ રાજ્યોને તમામ સ્તરે સરકારી અધિકારીઓની ક્ષમતા નિર્માણ હાથ ધરવા જણાવ્યું હતું અને તેમને આ માટે કેપેસિટી બિલ્ડિંગ કમિશન સાથે જોડાણ કરવા પ્રોત્સાહન આપ્યું હતું.

મુખ્યમંત્રી /ઉપરાજ્યપાલોએ વિકસિત ભારત @ 2047ના દ્રષ્ટિકોણ માટે વિવિધ સૂચનો આપ્યા હતા અને તેમના રાજ્યોમાં લેવામાં આવતા પગલાઓ પર પણ ચર્ચા કરી હતી. કૃષિ, શિક્ષણ અને કૌશલ્ય વિકાસ, ઉદ્યોગસાહસિકતા, પીવાનું પાણી, અનુપાલનમાં ઘટાડો, શાસન, ડિજિટલાઇઝેશન, મહિલા સશક્તિકરણ, સાયબર સુરક્ષા વગેરે ક્ષેત્રોમાં કેટલાક મુખ્ય સૂચનો અને શ્રેષ્ઠ પદ્ધતિઓ પર પ્રકાશ પાડવામાં આવ્યો હતો. કેટલાંક રાજ્યોએ વર્ષ 2047 માટે રાજ્ય વિઝન ઊભું કરવાનાં તેમનાં પ્રયાસોની વહેંચણી પણ કરી હતી.

પ્રધાનમંત્રીએ નીતિ આયોગને બેઠક દરમિયાન રાજ્યો અને કેન્દ્રશાસિત પ્રદેશોનાં સૂચનોનો અભ્યાસ કરવાની સૂચના આપી હતી.

તેમણે બેઠકમાં સહભાગી થવા બદલ તથા તેમનાં અભિપ્રાયો અને અનુભવો વહેંચવા બદલ તમામ મુખ્યમંત્રીઓ અને એલજીનો આભાર માન્યો હતો તથા વિશ્વાસ વ્યક્ત કર્યો હતો કે, ભારત સહકારી સંઘવાદની તાકાત મારફતે વિકસિત ભારત @2047નાં વિઝનને સાકાર કરવાનાં માર્ગે અગ્રેસર છે.

CB/GP/JD