નેશનલ જલ જીવન મિશન (જેજેએમ)એ આજે દેશભરમાં 15 કરોડ ગ્રામીણ પરિવારોને નળના પાણીના જોડાણો આપીને એક ઐતિહાસિક સિદ્ધિ હાંસલ કરી છે. પ્રધાનમંત્રી શ્રી નરેન્દ્ર મોદીએ 15 ઓગસ્ટ, 2019નાં રોજ શરૂ કરેલી આ મુખ્ય પહેલે પાંચ વર્ષનાં ટૂંકા ગાળામાં શરૂ થયા પછી ગ્રામીણ નળ જોડાણનું કવરેજ 3 કરોડથી વધારીને 15 કરોડ રૂપિયા કરીને અભૂતપૂર્વ ઝડપ અને સ્કેલનું પ્રદર્શન કર્યું છે.

આ પ્રસંગે સોશિયલ મીડિયા પ્લેટફોર્મ 'એક્સ' પર એક પોસ્ટમાં કેન્દ્રીય જલ શક્તિ મંત્રી શ્રી સી. આર. પાટીલે આ ઐતિહાસિક સિદ્ધિ હાંસલ કરવા બદલ પ્રધાનમંત્રી શ્રી નરેન્દ્ર મોદીનો નેતૃત્વ કરવા બદલ આભાર વ્યક્ત કર્યો હતો. તેમણે વધુમાં જણાવ્યું હતું કે, "આ સોનેરી સીમાચિહ્ને આપણા દેશવાસીઓને માત્ર શુદ્ધ પાણીની ભેટ જ નથી આપી, પરંતુ તેમના જીવનની ગુણવત્તામાં પણ અનન્ય રીતે સુધારો કર્યો છે."

आज हमने माननीय प्रधानमंत्री श्री @narendramodi सर के नेतृत्व में 15 करोड़ ग्रामीण घरों में शुद्ध जल पहुँचाने का ऐतिहासिक कीर्तिमान स्थापित किया है। यह हमारे देश के लिए एक महत्वपूर्ण उपलब्धि है और जल शक्ति मंत्रालय के अथक प्रयासों का प्रतिफल है।

हम एक ऐसे स्वर्णिम मील के पत्थर पर… pic.twitter.com/D1JUUOGHFI

— C R Paatil (@CRPaatil) July 23, 2024

રાજ્યો/કેન્દ્રશાસિત પ્રદેશો અને વિવિધ વિકાસલક્ષી ભાગીદારો સાથે સહયોગ સાધીને જેજેએમ કેટલાંક મહત્ત્વપૂર્ણ સિમાચિહ્નો પર પહોંચ્યું છે. આજની તારીખે આઠ રાજ્યો – ગોવા, તેલંગાણા, હરિયાણા, ગુજરાત, પંજાબ, હિમાચલ પ્રદેશ, મિઝોરમ અને અરુણાચલ પ્રદેશ તથા ત્રણ કેન્દ્રશાસિત પ્રદેશો – પુડુચેરી, દાદરા અને નગર હવેલી તથા દમણ અને દીવ તથા આંદામાન અને નિકોબાર ટાપુઓએ 100 ટકા કવરેજ હાંસલ કર્યું છે. કેટલાક અન્ય રાજ્યો સારી પ્રગતિ કરી રહ્યા છે અને ટૂંક સમયમાં જ પોતાને 'હર ઘર જલ (એચજીજે)' તરીકે ઓળખાવશે. બિહાર (96.08 ટકા), ઉત્તરાખંડ (95.02 ટકા), લદ્દાખ (93.25 ટકા) અને નાગાલેન્ડ (91.58 ટકા)એ એચજીજેનો દરજ્જો મેળવવા માટે નોંધપાત્ર પ્રગતિ કરી છે.

આ ઉપરાંત, 2.28 લાખ ગામો અને 190 જિલ્લાઓમાં 'હર ઘર જલ' નોંધવામાં આવ્યું છે, જ્યારે 100 જિલ્લાઓ અને 1.25 લાખથી વધુ ગામો 'હર ઘર જલ' પ્રમાણિત છે. 23 જુલાઈ, 2024 સુધીમાં 5.24 લાખ ગ્રામ જળ અને સ્વચ્છતા સમિતિઓ (વીડબલ્યુએસસી)/પાણી સમિતિઓની રચના કરવામાં આવી છે અને 5.12 લાખ ગ્રામ કાર્યયોજના (વીએપી) વિકસાવવામાં આવી છે, જેમાં જરૂરી પાણી પુરવઠા યોજનાના પ્રકાર, ખર્ચનો અંદાજ, અમલીકરણનો કાર્યક્રમ અને ઓએન્ડએમ વ્યવસ્થાની વિગતો આપવામાં આવી છે.

જેજેએમ સ્રોત અને ડિલિવરી પોઇન્ટ્સમાંથી નિયમિતપણે પાણીના નમૂનાઓના સખત પરીક્ષણની ખાતરી આપે છે. પાણીના નમૂનાનું સમયસર પરીક્ષણ થાય તે માટે કુલ 2,163 પ્રયોગશાળાઓ છે. ગુણવત્તા સુનિશ્ચિત કરવા માટે ફિલ્ડ ટેસ્ટિંગ કિટ (એફટીકે)નો ઉપયોગ કરીને 24.59 લાખથી વધુ મહિલાઓને પાણીના નમૂનાના પરીક્ષણ માટે તાલીમ આપવામાં આવી છે. પીવાનું સુરક્ષિત પાણી હવે તમામ આર્સેનિક અને ફ્લોરાઇડ-અસરગ્રસ્ત વસાહતોમાં ઉપલબ્ધ છે. તમામ રાજ્ય સરકારો અને કેન્દ્રશાસિત પ્રદેશના વહીવટીતંત્રોને પીવાલાયક પાણી પુરવઠાની વિશ્વસનીયતા અને ટકાઉપણા માટે તમામ પગલાં લેવાની સતત સલાહ આપવામાં આવી છે.

ઘરગથ્થું જોડાણો ઉપરાંત આ મિશને દેશભરમાં 9.28 લાખ (88.91 ટકા) શાળાઓ અને 9.68 લાખ (85.08 ટકા) આંગણવાડી કેન્દ્રોમાં નળનાં પાણીનો પુરવઠો સુનિશ્ચિત કર્યો છે. 112 મહત્વાકાંક્ષી જિલ્લાઓમાં, નળના પાણીની સુલભતા લોકાર્પણ સમયે 21.38 લાખ (7.80 ટકા) ઘરોથી વધીને 23 જુલાઈ 2024 ના રોજ 2.11 કરોડ (77.16 ટકા) ઘરો થઈ ગઈ છે.

'હર ઘર જલ' પહેલ નોંધપાત્ર સામાજિક-આર્થિક લાભો લાવી રહી છે, જે ગ્રામીણ વસ્તીને, ખાસ કરીને મહિલાઓ અને યુવાન છોકરીઓને, દરરોજ પાણી લાવવાના મુશ્કેલ કાર્યથી મુક્ત કરી રહી છે. જે સમયની બચત થઈ છે તે હવે આવક પેદા કરતી પ્રવૃત્તિઓ, કૌશલ્ય વિકાસ અને બાળકોના શિક્ષણને ટેકો આપવા તરફ વાળવામાં આવે છે. જલ જીવન મિશન ગ્રામીણ જીવનના વિવિધ પાસાઓને સ્પર્શ કરીને ગ્રામીણ લેન્ડસ્કેપમાં ગહન પરિવર્તન લાવી રહ્યું છે. આ મિશન જીવનની ગુણવત્તાને વધારી રહ્યું છે, સ્વાસ્થ્ય અને સુખાકારી સુનિશ્ચિત કરી રહ્યું છે તથા સામુદાયિક સશક્તિકરણની ભાવના પેદા કરી રહ્યું છે, ત્યારે ગ્રામીણ જીવનને સાર્થક અને પરિપૂર્ણ બનાવી રહ્યું છે.

સોશિયલ મીડિયા પર અમને ફોલો કરો :  @PIBAhmedabad    /pibahmedabad1964    /pibahmedabad  pibahmedabad1964[at]gmail[dot]com