2024ના ઓલિમ્પિક માટે દુનિયા પેરિસ તરફ નજર ફેરવી રહી છે, ત્યારે ભારત ગર્વભેર આ રમતોત્સવ માટે તેની અત્યાર સુધીની સૌથી મોટી ટુકડીની જાહેરાત કરે છે, જેમાં 16 રમત-ગમત શાખાઓના 117 રમતવીરો સામેલ છે. જેમાં 70 પુરુષો અને 47 મહિલાઓનો સમાવેશ થાય છે તેવી આ વૈવિધ્યસભર ટીમ 69 ઈવેન્ટમાં ભાગ લેશે,  જેમાં કુલ 95 મેડલ્સ દાવ પર લાગશે. 470 કરોડ રૂપિયાથી વધુની પ્રભાવશાળી ભંડોળ ફાળવણીના ટેકાથી, ભારતીય રમતવીરો વૈશ્વિક મંચ પર પોતાનું સ્થાન બનાવવા માટે તૈયાર છે.

 

ભારતમાં રમતગમતનું લેન્ડસ્કેપ

ભારતની રમતગમતની પ્રણાલી "એથ્લિટ-ફર્સ્ટ" શીર્ષક સાથે રમતવીર-કેન્દ્રિત મોડલ તરીકે વિકસી છે. આ સંકલિત ઇકોસિસ્ટમમાં યુવા બાબતો અને રમતગમત મંત્રાલય (એમવાયએએસ), સ્પોર્ટ્સ ઓથોરિટી ઓફ ઇન્ડિયા (એસએઆઈ), ભારતીય ઓલિમ્પિક સંઘ (આઇઓએ) અને નેશનલ સ્પોર્ટ્સ ફેડરેશન્સ (એનએસએફ)નો સમાવેશ થાય છે. સાથે મળીને, આ સંસ્થાઓ સુનિશ્ચિત કરે છે કે એથ્લેટ્સ ફક્ત તેમની તાલીમ અને સ્પર્ધા પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કરી શકે છે, જેમાં લોજિસ્ટિક્સ અને સિસ્ટમ દ્વારા અન્ય સમર્થનની કાળજી લેવામાં આવે છે. કોર્પોરેટ પ્રાયોજકો, સીએસઆર ભાગીદારો, રમતવીર પરિવારો, ચાહકો, બ્રોડકાસ્ટર્સ અને મીડિયા બધાએ ભારતમાં ઓલિમ્પિક રમતોને ટકાવી રાખવામાં નિર્ણાયક ભૂમિકા ભજવી છે.

કાર્યદક્ષતા અને વૃદ્ધિ માટે સરકારનાં પ્રયાસો

ભારત સરકારે રમતવીરોને ટેકો આપવા અને ઓલિમ્પિક્સમાં દેશના પ્રદર્શનને વેગ આપવા માટેના તેના પ્રયત્નોમાં નોંધપાત્ર વધારો કર્યો છે. આ પ્રયાસોમાં વૈશ્વિક મંચ પર ભારતીય રમતવીરોની તાલીમ, તૈયારી અને એકંદર દેખાવને વધારવા માટે વિવિધ પહેલો અને કાર્યક્રમોનો સમાવેશ થાય છે.

 

• ટાર્ગેટ ઓલિમ્પિક પોડિયમ સ્કીમ (ટોપ્સ)

ટાર્ગેટ ઓલિમ્પિક પોડિયમ સ્કીમ (ટોપ્સ) એક મુખ્ય કાર્યક્રમ છે, જેનો ઉદ્દેશ સંભવિત ઓલિમ્પિક મેડલ વિજેતાઓને લક્ષિત સહાય પૂરી પાડવાનો છે. ટોપ્સ કેટલાંક ચાવીરૂપ ક્ષેત્રોમાં સહાય પૂરી પાડે છેઃ

• તાલીમ અને શિબિરોઃ રાષ્ટ્રીય કોચિંગ કેમ્પ્સ અને આંતરરાષ્ટ્રીય તાલીમ સત્રો.
• વિદેશી એક્સપોઝરઃ વિદેશમાં રમતવીરો માટે સ્પર્ધામાં ભાગ લેવાની અને તાલીમ લેવાની તકો.
• વિશિષ્ટ સહાયઃ વિદેશી નિષ્ણાતો, કોચ અને સપોર્ટ સ્ટાફની ભરતી કરવી.
• સાધનો અને સુવિધાઓ: રમતગમતના જરૂરી સાધનો અને તાલીમ સુવિધાઓની જોગવાઈ.
• નાણાકીય સહાયઃ એથ્લેટ્સની તૈયારીના વિવિધ પાસાઓને આવરી લેવા માટે સીધું ભંડોળ.

ટોપ્સ યોજનામાં 2024ના ઓલિમ્પિકની  તૈયારી કરી રહેલા 170થી વધુ એથ્લીટ્સનું કોર ગ્રુપ  અને 2028 અને 2032ના ઓલિમ્પિક  માટે લક્ષ્યાંકિત 130થી વધુ એથ્લિટ્સનું ડેવલપમેન્ટ ગ્રૂપ સામેલ છે.

 

• રાષ્ટ્રીય ખેલ વિકાસ ભંડોળ (એનએસડીએફ)

એન.એસ.ડી.એફ. ચુનંદા એથ્લેટ્સની વિશિષ્ટ તાલીમ અને સ્પર્ધાની જરૂરિયાતો માટે વધારાની નાણાકીય સહાય પ્રદાન કરીને ટોપ્સને પૂરક બનાવે છે. આ સુનિશ્ચિત કરે છે કે રમતવીરોને તેમની વિશિષ્ટ આવશ્યકતાઓને અનુરૂપ વ્યાપક ટેકો મળે છે.

• કોર્પોરેટ સપોર્ટ અને સીએસઆર પહેલો

કોર્પોરેટ પ્રાયોજકો અને સીએસઆર ભાગીદારો ભારતમાં ઓલિમ્પિક રમતોને ટકાવી રાખવામાં નિર્ણાયક ભૂમિકા ભજવે છે. તેમના યોગદાનમાં તાલીમ કાર્યક્રમો, સાધનો અને રમતવીરોના વિકાસ માટે જરૂરી અન્ય સંસાધનો માટેના ભંડોળનો સમાવેશ થાય છે.

• આંતરરાષ્ટ્રીય સ્પર્ધાઓ અને પ્રદર્શન

સરકારે વિવિધ રમતોમાં રમતવીરો માટે વિસ્તૃત આંતરરાષ્ટ્રીય સંપર્કની સુવિધા આપી છે. આમાં આંતરરાષ્ટ્રીય સ્પર્ધાઓ અને વિદેશમાં તાલીમ શિબિરોમાં ભાગ લેવાનો સમાવેશ થાય છે, જે સ્પર્ધાત્મક અનુભવ મેળવવા અને પ્રદર્શનમાં સુધારો કરવા માટે મહત્વપૂર્ણ છે.

• ઉચ્ચ અગ્રતા શાખાઓ પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કરો

સરકારની વ્યૂહરચનામાં ચંદ્રકની મજબૂત સંભાવનાઓ સાથે ઉચ્ચ-અગ્રતાવાળી શાખાઓ પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કરવાનો સમાવેશ થાય છે. આ રમતોમાં તીરંદાજી, એથ્લેટિક્સ, બેડમિંટન, બોક્સિંગ, હોકી, શૂટિંગ અને કુસ્તીનો સમાવેશ થાય છે. આ દરેક શિસ્ત માટે, વિગતવાર ભંડોળ અને સહાયક યોજનાઓ અમલમાં મૂકવામાં આવી છે, જે રમતવીરોને શક્ય તેટલી શ્રેષ્ઠ તૈયારી કરે તે સુનિશ્ચિત કરે છે.

• મિશન ઓલિમ્પિક સેલ (એમઓસી)

મિશન ઓલિમ્પિક સેલ (એમઓસી) એક સમર્પિત સંસ્થા છે જે ટોપ્સના અમલીકરણની દેખરેખ રાખે છે. તેમાં ભૂતકાળના ચુનંદા એથ્લીટ્સ, આઇઓએ, એનએસએફ અને અન્ય હિતધારકોના પ્રતિનિધિઓનો સમાવેશ થાય છે. એમઓસી એથ્લેટ્સ માટે કસ્ટમાઇઝ્ડ પ્રોગ્રામ્સને મંજૂરી આપવા, નાણાકીય વિતરણની ભલામણ કરવા, પ્રદર્શનનું નિરીક્ષણ કરવા અને એથ્લેટ્સની તાત્કાલિક જરૂરિયાતોને પહોંચી વળવા માટે જવાબદાર છે.

સિદ્ધિઓ અને અસરો

આ પ્રયત્નોની અસર તાજેતરની સ્પર્ધાઓમાં જીતેલા ચંદ્રકોમાં નોંધપાત્ર વધારાથી સ્પષ્ટ થાય છે. રિયો 2016માં 2 મેડલ જીતવાથી માંડીને ટોક્યો 2020માં 7 અને  પેરાલિમ્પિક્સમાં 4થી 19 મેડલ જીતવાથી લઈને ભારતનું પ્રદર્શન લક્ષ્ય ઓલિમ્પિક પોડિયમ સ્કીમ (ટોપ્સ), નેશનલ સ્પોર્ટ્સ ડેવલપમેન્ટ ફંડ (એનએસડીએફ) સહિત વિસ્તૃત સપોર્ટ સિસ્ટમને પ્રતિબિંબિત કરે છે અને કોર્પોરેટને વ્યાપક સમર્થન આપે છે. એશિયન ગેમ્સ અને એશિયન પેરા ગેમ્સમાં પણ દેશના ચંદ્રકોની સંખ્યામાં વધારો થયો છે, જે એથ્લેટ-કેન્દ્રિત સ્પોર્ટ્સ ઇકોસિસ્ટમ અને વ્યાપક સરકારી પહેલની સફળતાને દર્શાવે છે. આ ઉપરની તરફનો માર્ગ વૈશ્વિક રમતગમતમાં ઉત્કૃષ્ટતા હાંસલ કરવા ભારતની કટિબદ્ધતાને રેખાંકિત કરે છે.

ભારત સરકારનો તેના રમતવીરોને ટેકો આપવા તરફનો વ્યાપક અને લક્ષિત અભિગમ રમતગમતમાં શ્રેષ્ઠતા પ્રાપ્ત કરવાની તેની પ્રતિબદ્ધતાનું પ્રતિબિંબ છે. એક મજબૂત સપોર્ટ સિસ્ટમ સાથે, ભારતનું લક્ષ્ય પેરિસ ઓલિમ્પિક 2024 અને તેનાથી આગળના સમયમાં તેના પ્રદર્શનમાં નોંધપાત્ર સુધારો કરવાનો છે, જે વૈશ્વિક રમતગમતના મંચ પર રાષ્ટ્રની સંભવિતતાનું પ્રદર્શન કરશે.

સંદર્ભો

https://pib.gov.in/PressReleasePage.aspx?PRID=2034434

https://x.com/pibyas/status/1814278906356334618

https://olympic.ind.in/paris-2024

https://pib.gov.in/PressReleseDetailm.aspx?PRID=2034434#:~:text=Union%20Minister%20highlighted%20that%20India,in%20these%20disciplines%2C%20he%20added.

https://pib.gov.in/PressReleaseIframePage.aspx?PRID=2029762

https://pib.gov.in/PressReleaseIframePage.aspx?PRID=2029657

https://sportsauthorityofindia.nic.in/sai/documents

પાથવે ટુ પેરિસ pdf: https://static.pib.gov.in/WriteReadData/specificdocs/documents/2024/jun/doc2024629346101.pdf

પીડીએફમાં જોવા માટે અહીં ક્લિક કરો.

CB/GP/JD

(Release ID: 2035321) Visitor Counter : 396