પ્રધાનમંત્રી શ્રી નરેન્દ્ર મોદીએ આજે સશક્ત નારી - વિકસિત ભારત કાર્યક્રમમાં ભાગ લીધો હતો અને નવી દિલ્હીમાં પુસા સ્થિત ઇન્ડિયન એગ્રિકલ્ચરલ રિસર્ચ ઇન્સ્ટિટ્યૂટ ખાતે નમો ડ્રોન દીદીઓ દ્વારા આયોજિત કૃષિ ડ્રોન પ્રદર્શનો નિહાળ્યા હતા. રાષ્ટ્રવ્યાપી 10 જુદા જુદા સ્થળોએથી નમો ડ્રોન દીદીઓએ પણ એક સાથે ડ્રોન પ્રદર્શનમાં ભાગ લીધો હતો. આ કાર્યક્રમ દરમિયાન પ્રધાનમંત્રીએ 1,000 નમો ડ્રોન દીદીઓને ડ્રોન પણ સોંપ્યા હતા. પ્રધાનમંત્રીએ દરેક જિલ્લામાં બેંકો દ્વારા સ્થાપિત બેંક લિન્કેજ કેમ્પ મારફતે સ્વસહાય જૂથો (એસએચજી)ને સબસિડીવાળા વ્યાજ દરે આશરે રૂ. 8,000 કરોડની બેંક લોનનું વિતરણ પણ કર્યું હતું. પ્રધાનમંત્રીએ એસએચજીને આશરે રૂ. 2,000 કરોડનાં કેપિટલાઇઝેશન સપોર્ટ ફંડનું વિતરણ પણ કર્યું હતું. પ્રધાનમંત્રીએ લાભાર્થીઓ સાથે વાતચીત પણ કરી હતી.

આ પ્રસંગે પ્રધાનમંત્રીએ આજના પ્રસંગને ઐતિહાસિક ગણાવ્યો હતો, કારણ કે ડ્રોન દીદીઓ અને લખપતિ દીદીઓ સફળતાનાં નવાં પ્રકરણો લખી રહ્યાં છે. તેમણે કહ્યું હતું કે, આ પ્રકારની સફળ મહિલા ઉદ્યોગસાહસિકો સાથે વાતચીત કરવાથી તેમને દેશનાં ભવિષ્ય વિશે આત્મવિશ્વાસ વધે છે. તેમણે નારી શક્તિનાં દ્રઢ નિશ્ચય અને દ્રઢતાની પ્રશંસા કરી હતી. તેમણે કહ્યું કે, 'આનાથી મને 3 કરોડ લખપતિ દીદી બનાવવાની સફર શરૂ કરવાનો આત્મવિશ્વાસ મળ્યો'.

પ્રધાનમંત્રીએ કહ્યું હતું કે, "કોઈ પણ સમાજ તકો ઊભી કરીને અને નારી શક્તિનું ગૌરવ સુનિશ્ચિત કરીને જ પ્રગતિ કરી શકે છે." પીએમ મોદીએ કહ્યું કે, માત્ર થોડા જ સપોર્ટ સાથે નારી શક્તિ સમર્થનની જરૂરિયાતને પાર કરી જાય છે અને બીજાનો સહારો બની જાય છે. પ્રધાનમંત્રીએ કહ્યું હતું કે, તેઓ પ્રથમ પ્રધાનમંત્રી છે, જેમણે લાલ કિલ્લાની પ્રાચીર પરથી મહિલા સશક્તીકરણ જેવા કે મહિલાઓ માટે શૌચાલયો, સેનિટરી પેડ્સ, બિનઆરોગ્યપ્રદ ધુમાડાવાળું રસોડું, મહિલાઓને દૈનિક અસુવિધાઓ દૂર કરવા પાઇપ દ્વારા પાણી, દરેક મહિલાઓ માટે જન ધન એકાઉન્ટ, મહિલાઓ માટે અપમાનજનક ભાષા સામે અને નારી શક્તિ પ્રત્યે યોગ્ય વર્તન વિશે પુત્રોને શિક્ષિત કરવાની જરૂરિયાત જેવા મુદ્દાઓ પર વાત કરી હતી.

પીએમ મોદીએ કહ્યું કે, "મોદીની સંવેદનશીલતા અને મોદીની યોજનાઓ રોજિંદા જીવનના મૂળમાં રહેલા અનુભવોમાંથી બહાર આવી છે." તેમણે જણાવ્યું હતું કે, જીવનની વાસ્તવિકતાઓ જીવતા અનુભવથી આ સંવેદનશીલતા અને યોજનાઓની જાણકારી મળી છે. એટલા માટે જ આ યોજનાઓ દેશની માતાઓ અને દિકરીઓના જીવનને સરળ બનાવે છે.

પ્રધાનમંત્રીએ જીવનનાં દરેક તબક્કે નારી શક્તિ સાથે સંબંધિત સમસ્યાઓનું સમાધાન કરવા માટે લાવવામાં આવેલી યોજનાઓ વિશે વાત કરી હતી. ભ્રૂણ હત્યા અટકાવવા માટે બેટી બચાઓ, બેટી પઢાઓ, અપેક્ષિત માતાઓનાં પોષણ માટે રૂ. 6000, સુકન્યા સમૃદ્ધિ, શિક્ષણનાં સમયગાળા દરમિયાન સંસાધનો સુનિશ્ચિત કરવા માટે સુકન્યા સમૃદ્ધિ, ઉદ્યોગસાહસિકોનાં ક્ષેત્રમાં પગપેસારો કરવામાં મદદરૂપ થવા માટે મુદ્રા યોજના, માતૃત્વ રજાનું વિસ્તરણ, નિઃશુલ્ક તબીબી સારવાર, વાજબી દવાઓ અને મહિલાઓનાં નામે પ્રધાનમંત્રી આવાસ ગૃહોની નોંધણી કરાવીને માલિકી વધારવા માટે,  જૂની માનસિકતામાં પરિવર્તન લાવ્યું છે. તેમણે એમ પણ સ્વીકાર્યું કે કૃષિમાં ડ્રોન તકનીકનો પરિવર્તનશીલ પ્રભાવ રાષ્ટ્રની મહિલાઓ મારફતે ચલાવવામાં આવી રહ્યો છે. ડ્રોન દીદી સાથેની પોતાની વાતચીતને યાદ કરીને પ્રધાનમંત્રીએ આવક, કૌશલ્ય અને ડ્રોન દીદીને માન્યતા આપીને સશક્તીકરણની ભાવના વિશે વિસ્તૃત વર્ણન કર્યું હતું. પ્રધાનમંત્રીએ ઉમેર્યું હતું કે, "મને સંપૂર્ણ વિશ્વાસ છે કે નારી શક્તિ દેશમાં ટેકનોલોજી ક્રાંતિનું નેતૃત્વ કરશે." તમામ ક્ષેત્રોમાં મહિલાઓ દ્વારા ઉઠાવવામાં આવેલી હરણફાળનો ઉલ્લેખ કરીને પ્રધાનમંત્રીએ ઉમેર્યું હતું. પ્રધાનમંત્રીએ દૂધ અને શાકભાજીના ઉત્પાદનોને બજારમાં લઈ જવા, દવાની ડિલિવરી વગેરે જેવા ક્ષેત્રોમાં ડ્રોન ટેકનોલોજીના વિસ્તરણ અંગે વિસ્તૃત વર્ણન કર્યું હતું, જેણે ડ્રોન દીદીસ માટે નવા માર્ગો ખોલ્યા હતા.

તેમણે જણાવ્યું હતું કે, "છેલ્લાં એક દાયકામાં ભારતમાં સ્વસહાય જૂથોનું વિસ્તરણ નોંધપાત્ર રહ્યું છે. આ જૂથોએ દેશમાં મહિલા સશક્તીકરણની કથાને ફરીથી લખી છે." સ્વયંસહાય જૂથોમાં મહિલાઓની મુખ્ય ભૂમિકાને બિરદાવતાં પ્રધાનમંત્રીએ આભાર વ્યક્ત કરતાં કહ્યું હતું કે, "હું આજે સ્વસહાય જૂથોની દરેક બહેનને હૃદયપૂર્વકની શુભેચ્છા પાઠવું છું. તેમની સખત મહેનતે આ જૂથોને રાષ્ટ્ર-નિર્માણમાં નેતા બનવા માટે ઉન્નત કર્યા છે. " પ્રધાનમંત્રી મોદીએ સ્વ-સહાય જૂથોમાં મહિલાઓની ભાગીદારીના પ્રભાવશાળી વૃદ્ધિ પર ભાર મૂક્યો હતો અને નોંધ્યું હતું કે, "આજે, સ્વ-સહાય જૂથોમાં મહિલાઓની સંખ્યા 10 કરોડને વટાવી ગઈ છે." સ્વ-સહાય જૂથોને ટેકો આપવાના સરકારના પ્રયાસો પર પ્રકાશ પાડતા, પ્રધાનમંત્રી મોદીએ જણાવ્યું હતું કે, "છેલ્લા દસ વર્ષમાં, અમારી સરકારે માત્ર સ્વ-સહાય જૂથોનો જ વિસ્તાર કર્યો નથી, પરંતુ આમાંથી 98% જૂથો માટે બેંક ખાતાઓ ખોલવાની સુવિધા પણ આપી છે." આ પ્રકારના જૂથોને અપાતી સહાય વધારીને 20 લાખ રૂપિયા કરવામાં આવી છે અને આવા જૂથોના ખાતામાં 8 લાખ કરોડ રૂપિયાથી વધુ રકમ જમા કરવામાં આવી છે. પ્રધાનમંત્રીએ કહ્યું હતું કે, આધુનિક માળખાગત સુવિધાને વેગ આપવાને કારણે આ સ્વસહાય જૂથોની આવકમાં ત્રણ ગણો વધારો થયો છે.

આર્થિક સશક્તીકરણ ઉપરાંત, પ્રધાનમંત્રી મોદીએ સ્વ-સહાય જૂથોની સામાજિક અસરની પ્રશંસા કરતા જણાવ્યું હતું કે, "આ જૂથોએ ગ્રામીણ માળખાગત સુવિધાઓના વિકાસમાં અને ગ્રામીણ સમુદાયોના સર્વાંગી ઉત્થાનમાં નોંધપાત્ર યોગદાન આપ્યું છે." પ્રધાનમંત્રીએ બેંક સખી, કૃષિ સખી, પશુ સખી અને માતાસ્યા સખીની ભૂમિકા અને સેવાઓનો સ્વીકાર કર્યો હતો. પ્રધાનમંત્રીએ કહ્યું હતું કે, "આ દીદીઓ સ્વાસ્થ્યથી લઈને ડિજિટલ ઇન્ડિયા સુધીનાં દેશનાં રાષ્ટ્રીય અભિયાનોને નવી ગતિ આપી રહ્યાં છે. પ્રધાનમંત્રી ગ્રામીણ ડિજિટલ સાક્ષરતા અભિયાન ચલાવનારાઓમાં 50 ટકાથી વધારે મહિલાઓ છે અને 50 ટકાથી વધારે લાભાર્થીઓ મહિલાઓ પણ છે. સફળતાની આ શ્રૃંખલા નારી શક્તિમાં મારો વિશ્વાસ વધારે મજબૂત કરે છે."

પ્રધાનમંત્રીએ સ્વસહાય જૂથોને પ્રધાનમંત્રી સૂર્યઘર મુફ્ત બિજલી યોજનાનાં અમલીકરણમાં આગળ આવવા જણાવ્યું હતું. તેમણે કહ્યું હતું કે, સ્વસહાય જૂથનાં સભ્યો જ્યાં પણ પહેલ કરશે, તેમને આ યોજનામાં પ્રાથમિકતા આપવામાં આવશે.

આ પ્રસંગે કેન્દ્રીય મંત્રીઓ શ્રી અર્જુન મુંડા, ડૉ. મનસુખ માંડવિયા અને શ્રી ગિરિરાજ સિંહ પણ ઉપસ્થિત રહ્યા હતા.

નમો ડ્રોન દીદી અને લખપતિ દીદીની પહેલો ખાસ કરીને ગ્રામીણ વિસ્તારોમાં મહિલાઓમાં આર્થિક સશક્તીકરણ અને નાણાકીય સ્વાયત્તતાને પ્રોત્સાહન આપવાના પ્રધાનમંત્રીના વિઝનનો અભિન્ન ભાગ છે. આ વિઝનને આગળ વધારવા પ્રધાનમંત્રી લખપતિ દીદીઓને સન્માનિત કરશે, જેમણે દીનદયાળ અંત્યોદય યોજના – રાષ્ટ્રીય ગ્રામીણ આજીવિકા મિશનનાં સાથસહકારથી સફળતા મેળવી છે તથા સ્વ-સહાય જૂથનાં અન્ય સભ્યોને તેમનાં ઉત્થાન માટે સાથસહકાર આપી રહ્યાં છે અને પ્રેરિત કરી રહ્યાં છે.

AP/GP/JD