પ્રધાનમંત્રી શ્રી નરેન્દ્ર મોદીની અધ્યક્ષતામાં કેન્દ્રીય મંત્રીમંડળે સંસદમાં ગોવા રાજ્યના વિધાનસભા મતવિસ્તારમાં અનુસૂચિત જનજાતિના પ્રતિનિધિત્વના પુનઃસંગઠન બિલ, 2024ની રજૂઆત માટે કાયદા અને ન્યાય મંત્રાલયના પ્રસ્તાવને મંજૂરી આપી હતી.

ગોવા રાજ્યમાં અનુસૂચિત જનજાતિના બંધારણીય અધિકારોનું રક્ષણ થાય તે સુનિશ્ચિત કરવા માટે, સંસદીય અને વિધાનસભા મતવિસ્તારોના સીમાંકન ઓર્ડર, 2008માં સુધારા કરવા માટે ચૂંટણી પંચને સત્તા આપતી જોગવાઈઓ પ્રદાન કરવા માટે કાયદો ઘડવો અને રાજ્યની અનુસૂચિત જનજાતિ માટે ગોવા રાજ્યની વિધાનસભામાં બેઠકોની ફરીથી ગોઠવણી અનિવાર્ય છે.

પ્રસ્તાવિત બિલની મુખ્ય લાક્ષણિકતાઓ નીચે મુજબ છે:-

(i) તે વસ્તી ગણતરી કમિશનરને 2001ની વસ્તી ગણતરીના પ્રકાશન પછી અનુસૂચિત જનજાતિ તરીકે જાહેર કરાયેલી આદિવાસીઓની વસ્તીના આંકડાને ધ્યાનમાં લીધા પછી ગોવા રાજ્યમાં અનુસૂચિત જનજાતિની વસ્તીને સુનિશ્ચિત કરવા અને નક્કી કરવાની સત્તા આપે છે. સેન્સસ કમિશનર ભારતના ગેઝેટમાં નિર્ધારિત અને નિર્ધારિત વિવિધ વસ્તીના આંકડાઓને સૂચિત કરશે અને ત્યાર બાદ, આવા વસ્તીના આંકડાઓને અંતિમ આંકડા માનવામાં આવશે અને અનુસૂચિત જનજાતિને અનુસૂચિત જનજાતિને પ્રમાણસર પ્રતિનિધિત્વ આપવાના હેતુથી બંધારણમાં અનુસૂચિત જનજાતિના અનુચ્છેદ 332માં પૂરા પાડવામાં આવેલ તમામ અગાઉ પ્રકાશિત આંકડાઓને સ્થાનાંતરિત કરવામાં આવશે.

(ii) તે ચૂંટણી પંચને સંસદીય અને વિધાનસભા મતવિસ્તારોના સીમાંકન ઓર્ડર, 2008માં જરૂરી સુધારા કરવાની સત્તા આપે છે જેથી ગોવાની વિધાનસભામાં અનુસૂચિત જનજાતિને વિધાનસભામાં મતવિસ્તારોના પુન: ગોઠવણ દ્વારા યોગ્ય પ્રતિનિધિત્વ મળે;

(iii) ચૂંટણી પંચ અનુસૂચિત જનજાતિના સંશોધિત વસ્તીના આંકડાને ધ્યાનમાં લેશે અને બંધારણની કલમ 170 અને 332 અને સીમાંકન અધિનિયમ, 2002ની કલમ 8ની જોગવાઈઓને ધ્યાનમાં રાખીને વિધાનસભા મતવિસ્તારને ફરીથી ગોઠવશે;

(iv) વિધાનસભા મતવિસ્તારોના પુન: ગોઠવણના હેતુ માટે, ભારતનું ચૂંટણી પંચ તેની પોતાની કાર્યપદ્ધતિ નક્કી કરશે અને તેની પાસે સિવિલ કોર્ટની અમુક સત્તાઓ હશે;

(v) તે ભારતના ચૂંટણી પંચને સીમાંકન ઓર્ડરમાં કરવામાં આવેલા સુધારા અને તેની કામગીરીની તારીખોને ગેઝેટમાં પ્રકાશિત કરવાની સત્તા પણ આપે છે. સુધારેલ સીમાંકન હુકમ વર્તમાન વિધાનસભાના બંધારણને વિસર્જન સુધી અસર કરશે નહીં;

(vi) સૂચિત બિલ ચૂંટણી પંચને ઉપરોક્ત સીમાંકન આદેશમાં ભૂલો સુધારવાની સત્તા પણ આપે છે.

AP/GP/JD