जलशक्ती मंत्रालय
स्वच्छ भारत मोहिमेंतर्गत बांधली गेलेली शौचालये
Posted On:
08 FEB 2024 8:16PM by PIB Mumbai
नवी दिल्ली , 8 फेब्रुवारी 2024
2 ऑक्टोबर 2014 रोजी स्वच्छ भारत मोहिमेला(ग्रामीण) [एसबीएम(जी)] सुरुवात करण्यात आली. 2 ऑक्टोबर 2019 पर्यंत देशातील सर्व खेड्यांना उघड्यावर शौचमुक्त (ओडीएफ) दर्जा प्राप्त करुन देऊन सर्व ग्रामीण कुटुंबांना शौचालये उपलब्ध करून देणे हा यामागचा उद्देश होता. एसबीएम(जी) अंतर्गत सर्व दारिद्रय रेषेखालील कुटुंबांसाठी व्यक्तिगत घरात शौचालय (आयएचएचएल) बांधण्यासाठी आणि अनुसूचित जाती/जमातीकुटुंबे, शारीरिकदृष्ट्या अपंग व्यक्ती असलेली कुटुंबे, कुटुंब असलेले भूमिहीन मजूर, लहान आणि अत्यल्प उत्पन्न असलेले शेतकरी आणि महिला प्रमुख कुटुंबे म्हणून ओळखल्या जाणाऱ्या एपीएल कुटुंबांना त्यांच्या घरात शौचालये बांधण्यासाठी 12,000 रुपयांच्या प्रोत्साहन रकमेची तरतूद आहे.
स्वच्छ भारत मिशन-शहरी (एसबीएम-यू) हे गृहनिर्माण आणि शहरी व्यवहार मंत्रालय (एमओएचयूए) द्वारे परीचालित केले जाते. एसबीएम-यू ही मोहीम 2 ऑक्टोबर, 2014 रोजी देशातील शहरी भागांना खुल्या शौचास मुक्त (ओडीएफ) बनविण्याच्या उद्देशाने आणि देशातील शहरी भागात निर्माण होणाऱ्या शहरी घनकचऱ्याच्या(एमएसडब्लू) वैज्ञानिक प्रक्रियेसाठी सुरू करण्यात आली. एसबीएम-यू 2.0 ही मोहीम 1 ऑक्टोबर 2021 रोजी पाच वर्षांच्या कालावधीसाठी सुरू करण्यात आली.
राज्य/केंद्रशासित प्रदेश-निहाय आणि वर्षनिहाय संख्या एसबीएम-जी अंतर्गत ग्रामीण भागात बांधलेल्या आयएचएचएल च्या परिशिष्ट-1 मध्ये दिली आहे. राज्यनिहाय संख्या एसबीएम-यू अंतर्गत शहरी भागात बांधलेल्या आयएचएचएल च्या परिशिष्ट-2 मध्ये दिली आहे.
ही माहिती जलशक्ती राज्यमंत्री राजीव चंद्रशेखर यांनी आज लोकसभेत एका लेखी उत्तराद्वारे दिली.
Annexure-1
|
State/UT-wise and year-wise nos. of IHHLs constructed in rural areas under SBM(G)
|
|
S.N.
|
State/UT
|
2014-15(2-10-14 to 31.3.2015)
|
2015-16
|
2016-17
|
2017-18
|
2018-19
|
2019-20
|
2020-21
|
2021-22
|
2022-23
|
2023-24
|
|
|
1
|
A & N Islands
|
0
|
0
|
941
|
17594
|
0
|
1926
|
1704
|
340
|
219
|
15
|
|
|
2
|
Andhra Pradesh
|
160512
|
337901
|
727784
|
2151448
|
518695
|
253369
|
84233
|
4121
|
2819
|
14533
|
|
|
3
|
Arunachal Pradesh
|
5665
|
16036
|
41077
|
50472
|
16795
|
2490
|
11194
|
3520
|
3194
|
1743
|
|
|
4
|
Assam
|
109958
|
479836
|
1001641
|
773988
|
888403
|
303349
|
422561
|
82150
|
115305
|
29186
|
|
|
5
|
Bihar
|
111334
|
325096
|
736935
|
2342610
|
6395224
|
1323550
|
385430
|
16397
|
841255
|
635085
|
|
|
6
|
Chhattisgarh
|
20344
|
299556
|
1335039
|
1336734
|
215819
|
112590
|
34918
|
59800
|
54174
|
50192
|
|
|
7
|
D & N Haveli and Daman & Diu
|
0
|
0
|
0
|
20358
|
0
|
0
|
714
|
1447
|
43
|
0
|
|
|
8
|
Goa
|
0
|
28508
|
0
|
0
|
0
|
0
|
0
|
0
|
0
|
1783
|
|
|
9
|
Gujarat
|
216692
|
904190
|
1543818
|
474928
|
101469
|
540745
|
327158
|
109090
|
30504
|
56819
|
|
|
10
|
Haryana
|
47733
|
130396
|
97551
|
353877
|
31900
|
12334
|
4604
|
11128
|
11072
|
15380
|
|
|
11
|
Himachal Pradesh
|
25982
|
61813
|
83185
|
10
|
15
|
146
|
93
|
21282
|
15247
|
9317
|
|
|
12
|
Jammu & Kashmir
|
8492
|
51521
|
65235
|
401050
|
522192
|
38788
|
82033
|
14767
|
48667
|
30465
|
|
|
13
|
Jharkhand
|
63871
|
288415
|
793033
|
1151951
|
1084001
|
192915
|
513091
|
25507
|
25322
|
23969
|
|
|
14
|
Karnataka
|
697454
|
545228
|
700529
|
1633464
|
752211
|
195969
|
209228
|
88245
|
15712
|
46148
|
|
|
15
|
Kerala
|
19212
|
12351
|
194536
|
0
|
2
|
636
|
9298
|
5104
|
4794
|
1891
|
|
|
16
|
Ladakh
|
944
|
1903
|
3885
|
9538
|
0
|
1798
|
0
|
971
|
1082
|
1877
|
|
|
17
|
Lakshadweep
|
0
|
0
|
0
|
0
|
0
|
0
|
0
|
0
|
0
|
0
|
|
|
18
|
Madhya Pradesh
|
235014
|
989775
|
1822188
|
2390360
|
991468
|
332465
|
173785
|
235361
|
194294
|
197532
|
|
|
19
|
Maharashtra
|
332224
|
881290
|
1828001
|
2317157
|
370704
|
729164
|
252029
|
123971
|
125768
|
94306
|
|
|
20
|
Manipur
|
21566
|
48062
|
41624
|
57177
|
79530
|
11989
|
4070
|
3980
|
6362
|
1924
|
|
|
21
|
Meghalaya
|
18362
|
50525
|
47463
|
91960
|
1
|
9688
|
31201
|
29540
|
19657
|
3428
|
|
|
22
|
Mizoram
|
461
|
3677
|
4785
|
23876
|
2664
|
673
|
2370
|
6347
|
0
|
2095
|
|
|
23
|
Nagaland
|
0
|
15807
|
8003
|
51410
|
51060
|
1151
|
3285
|
8950
|
3472
|
1832
|
|
|
24
|
Odisha
|
93064
|
1162145
|
1211180
|
723037
|
2237283
|
1314759
|
249168
|
132827
|
127463
|
66119
|
|
|
25
|
Puducherry
|
0
|
0
|
2257
|
7227
|
18060
|
265
|
667
|
609
|
158
|
204
|
|
|
26
|
Punjab
|
7688
|
60474
|
103815
|
70211
|
47191
|
101124
|
64826
|
13559
|
16506
|
13002
|
|
|
27
|
Rajasthan
|
492685
|
1904377
|
2394502
|
1956767
|
143520
|
688464
|
306406
|
144951
|
168000
|
90315
|
|
|
28
|
Sikkim
|
937
|
3674
|
0
|
0
|
2129
|
622
|
1729
|
3488
|
3809
|
2119
|
|
|
29
|
Tamil Nadu
|
195223
|
775949
|
968639
|
2610397
|
755888
|
153638
|
88122
|
100676
|
46934
|
48144
|
|
|
30
|
Telangana
|
70218
|
230453
|
517415
|
1485528
|
462311
|
239319
|
112864
|
9085
|
154
|
0
|
|
|
31
|
Tripura
|
23112
|
55369
|
46502
|
32680
|
137261
|
79509
|
53492
|
12099
|
13075
|
12344
|
|
|
32
|
Uttar Pradesh
|
420114
|
618244
|
1579133
|
4241557
|
9629665
|
3769390
|
946897
|
752524
|
366601
|
1484071
|
|
|
33
|
Uttarakhand
|
28333
|
60115
|
322571
|
44521
|
20511
|
19831
|
3927
|
11993
|
9027
|
8634
|
|
|
34
|
West Bengal
|
587440
|
1532393
|
2307901
|
1046940
|
678590
|
670232
|
507860
|
213330
|
456443
|
189191
|
|
|
|
India
|
4014634
|
11875079
|
20531168
|
27868827
|
26154562
|
11102888
|
4888957
|
2247159
|
2727132
|
3133663
|
|
Source: Data reported by the States/UTs on online IMIS of SBM(G)
Annexure-2
State-wise details of IHHL constructed till December, 2023 under SBM-U since launch of SBM-U
|
Sl. No.
|
States
|
No. of IHHLs constructed
|
|
1
|
Andhra Pradesh
|
2,43,764
|
|
2
|
Andaman and Nicobar
|
336
|
|
3
|
Arunachal Pradesh
|
9,743
|
|
4
|
Assam
|
78,214
|
|
5
|
Bihar
|
3,93,613
|
|
6
|
Chandigarh
|
6,117
|
|
7
|
Chhattisgarh
|
3,26,429
|
|
8
|
Dadra Nagar Haveli & Daman Diu
|
2,378
|
|
9
|
Delhi
|
725
|
|
10
|
Goa
|
3,800
|
|
11
|
Gujarat
|
5,60,046
|
|
12
|
Haryana
|
66,638
|
|
13
|
Himachal Pradesh
|
6,743
|
|
14
|
Jammu and Kashmir
|
51,246
|
|
15
|
Jharkhand
|
2,18,686
|
|
16
|
Karnataka
|
3,93,278
|
|
17
|
Kerala
|
37,207
|
|
18
|
Ladakh
|
410
|
|
19
|
Madhya Pradesh
|
5,79,642
|
|
20
|
Maharashtra
|
7,14,978
|
|
21
|
Manipur
|
40,175
|
|
22
|
Meghalaya
|
1,604
|
|
23
|
Mizoram
|
12,607
|
|
24
|
Nagaland
|
20,448
|
|
25
|
Odisha
|
1,54,196
|
|
26
|
Puducherry
|
5,162
|
|
27
|
Punjab
|
1,03,683
|
|
28
|
Rajasthan
|
3,68,515
|
|
29
|
Sikkim
|
1,527
|
|
30
|
Tamil Nadu
|
5,23,721
|
|
31
|
Telangana
|
1,57,165
|
|
32
|
Tripura
|
21,839
|
|
33
|
Uttar Pradesh
|
8,97,697
|
|
34
|
Uttarakhand
|
25,701
|
|
35
|
West Bengal
|
2,82,542
|
Source: Information received from MoHUA
N.Chitale/G.Deoda/P.Malandkar
सोशल मिडियावर आम्हाला फॉलो करा:
@PIBMumbai 
/PIBMumbai 
/pibmumbai 
pibmumbai[at]gmail[dot]com 
/PIBMumbai 
/pibmumbai
(Release ID: 2004194)
Visitor Counter : 150