કાશી તમિલ સંગમમ ફેઝ 2 માટે તખ્તો તૈયાર થઈ ગયો છે અને આઈઆઈટી મદ્રાસ દ્વારા 27 નવેમ્બર, 2023ના રોજ તેના રજિસ્ટ્રેશન પોર્ટલની શરૂઆત કરવામાં આવી છે. આ એક ભારત, શ્રેષ્ઠ ભારત કાર્યક્રમની બીજી આવૃત્તિ પવિત્ર તમિલ માર્ગલી મહિનાનો પ્રથમ દિવસ 17 ડિસેમ્બરથી યોજાવાની દરખાસ્ત છે. જે 30 ડિસેમ્બર 2023 સુધી ચાલશે. તેની પ્રથમ આવૃત્તિની જેમ, આ કાર્યક્રમમાં વારાણસી અને તમિલનાડુ વચ્ચે જીવંત સંબંધોને પુનર્જીવિત કરવાના ઉદ્દેશ્યને આગળ વધારવાનો પ્રસ્તાવ મૂકવામાં આવ્યો છે - પ્રાચીન ભારતમાં શિક્ષણ અને સંસ્કૃતિના બે મહત્વપૂર્ણ કેન્દ્રો - જે જીવનના વિવિધ ક્ષેત્રોમાં લોકોથી લોકો સાથે જોડાવાની સુવિધા આપે છે.

કેટીએસના બીજા તબક્કામાં એવો પ્રસ્તાવ મૂકવામાં આવ્યો છે કે તમિલનાડુ અને પુડુચેરીના લગભગ 1400 લોકો 8 દિવસની ઇમર્સિવ ટૂર માટે ટ્રેન દ્વારા વારાણસી, પ્રયાગરાજ અને અયોધ્યા જશે, જેમાં મુસાફરીનો સમય પણ સામેલ છે. તેમને આશરે 200ના 7 જૂથોમાં વહેંચવામાં આવશે, જેમાં વિદ્યાર્થીઓ, શિક્ષકો, ખેડૂતો અને કારીગરો, વેપારીઓ અને ઉદ્યોગપતિઓ, ધાર્મિક, લેખકો, વ્યાવસાયિકો સામેલ હશે. દરેક સમૂહનું નામ પવિત્ર નદી (ગંગા, યમુના, સરસ્વતી, સિંધુ, નર્મદા, ગોદાવરી અને કાવેરી)ના નામ પરથી રાખવામાં આવશે.

પ્રતિનિધિઓ ઐતિહાસિક, પર્યટક અને ધાર્મિક રસના સ્થળો જોશે અને યુપીના લોકો સાથે તેમના કાર્યક્ષેત્રથી વાતચીત કરશે. કેટીએસ 2.0 એક ચપળ ફોર્મેટ ધરાવે છે, જેમાં જાગૃતિ લાવવા અને પહોંચ, લોકોથી લોકો જોડાય છે અને સાંસ્કૃતિક નિમજ્જન પર ભાર મૂકવામાં આવે છે. તેમાં સ્થાનિક સમકક્ષો (વણકરો, કારીગરો, કલાકારો, ઉદ્યોગસાહસિકો, લેખકો વગેરે) સાથે જોડાણ અને આદાનપ્રદાન વધારવા પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કરવામાં આવશે, જેથી શ્રેષ્ઠ પદ્ધતિઓની સમજ મેળવી શકાય, જ્ઞાનમાં વધારો થાય અને વિચારોનું ક્રોસ પરાગનયન થાય.

આ કાર્યક્રમ માટે શિક્ષણ મંત્રાલય નોડલ મંત્રાલય હશે, જેમાં એએસઆઈ, રેલવે, આઈઆરસીટીસી, પ્રવાસન, કાપડ, ફૂડ પ્રોસેસિંગ (ઓડીઓપી), એમએસએમઇ, ઇન્ફોર્મેશન એન્ડ બી, એસડીએન્ડઇ તથા ઉત્તરપ્રદેશ સરકારમાં સંબંધિત વિભાગો સામેલ છે. પ્રથમ તબક્કામાંથી પ્રાપ્ત થયેલી જાણકારીનો લાભ ઉઠાવવા અને સંશોધન માટે તેમની પ્રતિષ્ઠાને ધ્યાનમાં રાખીને આઇઆઇટી મદ્રાસ યુપીમાં ટીએન અને બીએચયુમાં અમલીકરણ એજન્સી તરીકે કામ કરશે.

પ્રતિનિધિ પ્રવાસના કાર્યક્રમમાં 2 દિવસની મુસાફરી- 2 દિવસનું વળતર સામેલ હશે. વારાણસીમાં 2 દિવસ અને પ્રયાગરાજ અને અયોધ્યામાં 1-1 દિવસ. તમિલનાડુ અને કાશીની કળા અને સંસ્કૃતિ, હાથવણાટ, હસ્તકળા, ખાણીપીણી અને અન્ય વિશિષ્ટ ઉત્પાદનોને પ્રદર્શિત કરતા સ્ટોલ્સ સ્થાપિત કરવામાં આવશે, વારાણસીમાં નમો ઘાટ ખાતે તમિલનાડુ અને કાશીની સંસ્કૃતિનું મિશ્રણ કરતા સાંસ્કૃતિક કાર્યક્રમોનું આયોજન કરવામાં આવશે. આ સમયગાળા દરમિયાન સાહિત્ય, પ્રાચીન ગ્રંથો, ફિલસૂફી, આધ્યાત્મિકતા, સંગીત, નૃત્ય, નાટક, યોગ, આયુર્વેદ, હાથવણાટ, હસ્તકળા તેમજ આધુનિક નવીનતાઓ, વેપાર વિનિમય, એજ્યુટેક અને અન્ય પેઢીની આગામી ટેકનોલોજી વગેરે જેવા જ્ઞાનના વિવિધ પાસાઓ પર શૈક્ષણિક આદાન-પ્રદાન - સેમિનાર, ચર્ચા, વ્યાખ્યાનો, લેક ડેમ્સનું શૈક્ષણિક આદાન-પ્રદાન થશે. નિષ્ણાતો અને વિદ્વાનો ઉપરાંત તમિલનાડુ અને વારાણસીના ઉપરોક્ત વિષયો/વ્યવસાયોમાંથી સ્થાનિક પ્રેક્ટિકલ પ્રેક્ટિશનર્સ પણ આ આદાનપ્રદાનમાં સહભાગી થશે, જેથી વિવિધ ક્ષેત્રોમાં પારસ્પરિક શિક્ષણમાંથી વ્યવહારિક જ્ઞાન/નવીનતાઓનું એક જૂથ ઉભરી શકે.

આઈઆઈટી મદ્રાસ દ્વારા તમિલનાડુની ઓળખ કરાયેલી સંસ્થાઓ સાથે સંકલન કરીને સમર્પિત જાગૃતિ સર્જન અને આઉટરીચ પ્રવૃત્તિઓનું આયોજન કરવામાં આવશે, જેમાં વર્કશોપ, સેમિનાર, બેઠકો અને અન્ય આઉટરીચ અભિયાન કાર્યક્રમોનું આયોજન 1 ડિસેમ્બરથી 31 ડિસેમ્બરમાં કરવામાં આવશે.

આઈઆઈટી મદ્રાસે આજે શરૂ કરવામાં આવેલા કેટીએસ પોર્ટલ પર તમિલનાડુ અને પુડુચેરીના લોકો પાસેથી અરજીઓ મંગાવી છે, જેઓ આ કાર્યક્રમમાં ભાગ લેવા માગે છે. પ્રતિનિધિઓની પસંદગી આ હેતુ માટે રચાયેલી પસંદગી સમિતિ દ્વારા કરવામાં આવશે.

કાશી તમિલ સંગમમની પ્રથમ આવૃત્તિ સંપૂર્ણ સરકારી અભિગમ સાથે 16 નવેમ્બરથી16 ડિસેમ્બર સુધી 2022 યોજાઇ હતી. જીવનના 12 જુદા જુદા ક્ષેત્રોનું પ્રતિનિધિત્વ કરતા તમિલનાડુના 2500થી વધુ લોકો 8 દિવસના પ્રવાસે વારાણસી, પ્રયાગરાજ અને અયોધ્યા ગયા હતા, જે દરમિયાન તેમને વારાણસી અને તેની આસપાસના જીવનના વિવિધ પાસાઓનો નિમજ્જન અનુભવ થયો હતો.

CB/GP/JD