4 సెంట్రల్ సెక్టార్ సబ్ స్కీమ్‌లను కలిగి ఉన్న "శ్రేయస్"  గొడుగు పథకం "ఎస్సీలకు ఉన్నత స్థాయి విద్య", "ఎస్సీలు  ఓబీసీలకు ఉచిత కోచింగ్ స్కీమ్", "ఎస్సీల కోసం జాతీయ ఓవర్సీస్ పథకం"  "ఎస్సీలకు జాతీయ ఫెలోషిప్". ఈ ఉప పథకాలన్నీ కేంద్ర రంగ పథకాలు కాబట్టి, ఈ పథకాలకు రాష్ట్రాల వారీగా డేటా నిర్వహించబడదు. గత 9 సంవత్సరాలుగా అంటే 2014-–15 నుండి కేటాయించబడిన బడ్జెట్, ఖర్చుల వివరాలు  లబ్ధిదారుల సంఖ్యతో పాటు శ్రేయస్ కింద ఉప-పథకాల సంక్షిప్త సమాచారం క్రింది విధంగా ఉంది:

ఎస్సీ,  ఓబీసీలకు ఉచిత కోచింగ్ పథకం:

ఆర్థికంగా వెనుకబడిన షెడ్యూల్డ్ కులాలు (ఎస్సీలు)  ఇతర వెనుకబడిన తరగతుల (ఓబీసీలు) అభ్యర్థులకు ప్రభుత్వ/ప్రైవేట్ సెక్టార్‌లో తగిన ఉద్యోగాలు పొందేందుకు పోటీ  ప్రవేశ పరీక్షలకు హాజరు కావడానికి వారికి మంచి నాణ్యతతో కూడిన కోచింగ్ అందించడం ఈ పథకం లక్ష్యం. ప్రఖ్యాత సాంకేతిక  వృత్తిపరమైన ఉన్నత విద్యా సంస్థలలో ప్రవేశాన్ని పొందడం. పథకం కింద మొత్తం కుటుంబ ఆదాయం సంవత్సరానికి 8 లక్షలు. ఏడాదికి 3500 స్లాట్‌లు కేటాయిస్తారు. ఎస్సీ: ఓబీసీ విద్యార్థుల నిష్పత్తి 70:30  ప్రతి వర్గంలో మహిళలకు 30శాతం స్లాట్లు కేటాయించబడ్డాయి. ఎస్సీ కేటగిరీలో తగిన సంఖ్యలో అభ్యర్థులు అందుబాటులో లేని పక్షంలో మంత్రిత్వ శాఖ ఈ నిష్పత్తిని సడలించవచ్చు. అయితే, ఎట్టి పరిస్థితుల్లోనూ, 50శాతం కంటే తక్కువ ఎస్సీ విద్యార్థులు అనుమతించబడరు.

 

2014-–15 నుండి 2022-–23 వరకు 19,995 మంది లబ్ధిదారులకు ప్రయోజనం చేకూర్చేందుకు మొత్తం 109.77 కోట్ల రూపాయలను విడుదల చేశారు.

 

ఎస్సీలకు అత్యున్నత తరగతి విద్య:

పూర్తి ఆర్థిక సహాయాన్ని అందించడం ద్వారా ఎస్సీలకు చెందిన విద్యార్థులలో నాణ్యమైన విద్యను గుర్తించడం  ప్రోత్సహించడం ఈ పథకం లక్ష్యం. 12వ తరగతి దాటిన ఎస్సీ విద్యార్థులకు ఈ పథకం వర్తిస్తుంది. స్కాలర్‌షిప్, ఒకసారి ప్రదానం చేసినట్లయితే, విద్యార్థి సంతృప్తికరమైన పనితీరును బట్టి కోర్సు పూర్తయ్యే వరకు కొనసాగుతుంది. పథకం కింద మొత్తం కుటుంబ ఆదాయం సంవత్సరానికి 8 లక్షలు. ప్రస్తుతం, 266 ఉన్నత విద్యా సంస్థలు ఇందులో ప్రభుత్వ సంస్థలు  అన్ని ఐఐఎంలు, ఐఐటీలు, ఎన్ఐటీలు, ఐఐఐటీలు, ఏఐఐఎంఎస్, ఎన్ఐఎఫ్టీలు, ఎన్ఐడీలు, ఎన్ఎల్యూలు, ఐహెచ్ఎంలు, సీయూలు జాతీయ ప్రాముఖ్యత కలిగిన సంస్థలు, న్యాక్ ఏ ప్లస్ప్లస్ 100 జాతీయ ప్రాముఖ్యత కలిగిన ప్రైవేట్ సంస్థలు ఉన్నాయి. సంస్థాగత ర్యాంకింగ్ ఫ్రేమ్‌వర్క్ (ఎన్ఐఆర్ఎఫ్) ర్యాంకింగ్ సంస్థలు. మొత్తం స్కాలర్‌షిప్ సంఖ్య పరిమితం చేయబడుతుంది. 2021-–22 నుండి 2025-–26 మధ్య కాలానికి 21,500 (2021–-22కి 4100, 2022–-23కి 4200, 2023–-24కి 4300, 2024–-25కి 4400  26కి 45250).పథకం కింద, (ఐ) పూర్తి ట్యూషన్ ఫీజు  తిరిగి చెల్లించలేని ఛార్జీలు (ప్రైవేట్ రంగ సంస్థలకు ప్రతి విద్యార్థికి సంవత్సరానికి రూ. 2.00 లక్షల సీలింగ్ ఉంటుంది (ఐఐ) మొదటి సంవత్సరం చదువుతున్నప్పుడు రూ. 86,000 అకడమిక్ అలవెన్స్  ప్రతి తదుపరి సంవత్సరంలో రూ.41,000, జీవనం  ఇతర ఖర్చులను చూసుకోవడానికి అందించబడుతుంది. 2014–-15 నుండి 2022-–23 వరకు 21,988 మంది లబ్ధిదారులకు ప్రయోజనం చేకూర్చేందుకు మొత్తం 398.43 కోట్ల రూపాయలను విడుదల చేశారు.

(ఐఐఐ) ఎస్సీల కోసం జాతీయ ఓవర్సీస్ పథకం:

ఈ పథకం కింద ఎస్సీల (115 స్లాట్లు) నుండి ఎంపికైన విద్యార్థులకు ఆర్థిక సహాయం అందించబడుతుంది; డి-నోటిఫైడ్, సంచార  సెమీ సంచార తెగలు (6 స్లాట్లు); భూమిలేని వ్యవసాయ కార్మికులు  సాంప్రదాయ కళాకారుల కేటగిరీలు (4 స్లాట్లు), మాస్టర్స్  పీహెచ్డీ విదేశాల్లో స్థాయి కోర్సులు. ప్రస్తుతం ఈ పథకం కింద 125 స్లాట్‌లను కేటాయించారు. అభ్యర్థితో సహా మొత్తం కుటుంబ ఆదాయం రూ. సంవత్సరానికి 8 లక్షలు కంటే తక్కువగా ఉన్న అటువంటి విద్యార్థులు పథకం కింద ప్రయోజనం పొందవచ్చు. అర్హత పరీక్షలో 60శాతం కంటే ఎక్కువ మార్కులు, 35 సంవత్సరాల కంటే తక్కువ వయస్సు ఉన్నవారు  టాప్ 500 క్యూఎస్ ర్యాంకింగ్ విదేశీ ఇన్‌స్టిట్యూట్‌లు/విశ్వవిద్యాలయాలలో ప్రవేశం పొందారు. పథకం కింద, అవార్డు గ్రహీతలకు మొత్తం ట్యూషన్ ఫీజు, నిర్వహణ  ఆకస్మిక భత్యం, వీసా రుసుము, విమాన ప్రయాణానికి, బయటకి మొదలైనవి అందించబడతాయి. 2014–-15 నుండి 2022–-23 వరకు 950 మంది లబ్ధిదారులకు ప్రయోజనం చేకూర్చేందుకు మొత్తం 197.14 కోట్ల రూపాయలను విడుదల చేశారు.

 

(ఐవీ) ఎస్సీ విద్యార్థులకు జాతీయ ఫెలోషిప్:

యూనివర్సిటీ గ్రాంట్స్ కమిషన్ (యూజీసీ)చే గుర్తింపు పొందిన భారతీయ విశ్వవిద్యాలయాలు/సంస్థలు/కళాశాలల్లో సైన్సెస్, హ్యుమానిటీస్  సోషల్ సైన్సెస్‌లో ఎం.ఫిల్/పీహెచ్డీ డిగ్రీలకు దారితీసే ఉన్నత విద్యను అభ్యసించడానికి షెడ్యూల్డ్ కులాల విద్యార్థులకు ఈ పథకం కింద ఫెలోషిప్ అందించబడుతుంది. నేషనల్ ఎలిజిబిలిటీ టెస్ట్- యూజీసీ  జూనియర్ రీసెర్చ్ ఫెలోషిప్, యూజీసీ-కి అర్హత సాధించిన జూనియర్ రీసెర్చ్ ఫెలోలకు అర్హత సాధించిన వారు సంవత్సరానికి 2000 కొత్త స్లాట్‌లను (సైన్స్ స్ట్రీమ్‌కు 500  హ్యుమానిటీస్  సోషల్ సైన్సెస్ కోసం 1500) ఈ పథకం అందిస్తుంది. కౌన్సిల్ ఆఫ్ సైంటిఫిక్ అండ్ ఇండస్ట్రియల్ రీసెర్చ్ జాయింట్ టెస్ట్ ఉంటుంది.

హెచ్ఆర్ఏ సహా ఫెలోషిప్ రేట్లు క్రింది విధంగా ఉన్నాయి:

క్రమసంఖ్య	తల	రేట్లు వర్తిస్తాయి
		జేఎర్ఎఫ్	ఎస్ఆర్ఎఫ్
1.	అన్ని స్ట్రీమ్‌లలో ఫెలోషిప్.	రూ. 31,000/- నెలకుప్రారంభ రెండు సంవత్సరాలు	రూ. 35,000/- నెలకుమిగిలిన పదవీకాలం కోసం
2.	హ్యుమానిటీస్ & సోషల్ సైన్సెస్ కోసం ఆకస్మికత	రూ.10,000/- ఏడాదికి ప్రారంభ రెండు సంవత్సరాలు	రూ.20,500/- ఏడాదికి మిగిలిన పదవీకాలం కోసం
3.	సైన్సెస్ కోసం ఆకస్మికత, ఇంజనీరింగ్ & టెక్నాలజీ.	రూ. 12,000/- ఏడాదికి ప్రారంభ రెండు సంవత్సరాలు	రూ. 25,000/- ఏడాదికి మిగిలిన పదవీకాలం కోసం.

 

***

 

(Release ID: 1963875) Visitor Counter : 231