ਭਾਰਤੀ ਭੂ-ਵਿਗਿਆਨਕ ਸਰਵੇਖਣ ਨੇ ਵਿੱਤੀ ਵਰ੍ਹੇ 2020-21 ਅਤੇ 2021-22 ਦੌਰਾਨ ਜੰਮੂ ਅਤੇ ਕਸ਼ਮੀਰ ਦੇ ਰਿਆਸੀ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਦੇ ਸਲਾਲ-ਹੈਮਨਾ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਬਾਕਸਾਈਟ, ਦੁਰਲੱਭ ਧਰਤੀ ਤੱਤਾਂ ਅਤੇ ਲਿਥੀਅਮ 'ਤੇ ਇੱਕ 'ਮੁਢਲੀ ਖੋਜ' ਯਾਨੀ ਜੀ 3 ਪੜਾਅ ਖਣਿਜ ਖੋਜ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ ਪੂਰਾ ਕੀਤਾ ਹੈ ਅਤੇ 5.9 ਮਿਲੀਅਨ ਟਨ ਲਿਥੀਅਮ ਧਾਤੂ ਦੇ ਇੱਕ ਅਨੁਮਾਨਿਤ ਸਰੋਤ (ਜੀ3) ਦੀ ਪੁਸ਼ਟੀ ਕੀਤੀ ਹੈ।

ਜੰਮੂ ਅਤੇ ਕਸ਼ਮੀਰ ਦੇ ਰਿਆਸੀ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਦੇ ਸਲਾਲ-ਹੈਮਨਾ ਵਿੱਚ ਖਣਿਜ ਬਲਾਕ ਵਿੱਚ ਖਿੱਲਰੇ ਭੰਡਾਰ ਹਨ।

ਕੱਚੇ ਲਿਥੀਅਮ ਲਈ ਪ੍ਰੋਸੈਸਿੰਗ ਅਤੇ ਰਿਫਾਈਨਿੰਗ ਵਿਧੀਆਂ ਲਿਥੀਅਮ ਡਿਪਾਜ਼ਿਟ ਦੀ ਕਿਸਮ, ਧਾਤੂ ਦੀਆਂ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਤਾਵਾਂ ਅਤੇ ਲਿਥੀਅਮ ਮਿਸ਼ਰਣਾਂ ਦੀ ਅੰਤਮ ਵਰਤੋਂ ਦੇ ਅਧਾਰ 'ਤੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਹੋ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ। ਭਾਰਤ ਲਿਥਿਅਮ ਖਣਿਜ ਸੰਘਣਤਾ ਤੋਂ ਕੱਚੇ ਲਿਥੀਅਮ ਦਾ ਲਾਭ ਲੈਣ ਲਈ ਤਕਨੀਕਾਂ ਵਿਕਸਿਤ ਕਰਨ ਦੇ ਸਮਰੱਥ ਹੈ। ਪ੍ਰਯੋਗਸ਼ਾਲਾ ਦੇ ਪੈਮਾਨੇ ਵਿੱਚ ਖਣਿਜ ਸੰਘਣਤਾ ਤੋਂ ਲਿਥੀਅਮ ਕੱਢਣ ਲਈ ਸਫਲ ਪ੍ਰਯੋਗ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ।

ਜੰਮੂ ਅਤੇ ਕਸ਼ਮੀਰ ਵਿੱਚ ਲਿਥੀਅਮ ਖਣਿਜ ਬਲਾਕ ਦੀ ਨਿਲਾਮੀ ਬਾਰੇ ਫੈਸਲਾ ਜੰਮੂ ਅਤੇ ਕਸ਼ਮੀਰ ਸਰਕਾਰ ਵਲੋਂ ਮਿਤੀ ਅਨੁਸਾਰ ਲਿਆ ਜਾਵੇਗਾ।

ਪ੍ਰਮਾਣੂ ਊਰਜਾ ਵਿਭਾਗ ਦੇ ਅਧੀਨ ਪੜਚੋਲ ਅਤੇ ਖੋਜ ਲਈ ਪ੍ਰਮਾਣੂ ਖਣਿਜ ਡਾਇਰੈਕਟੋਰੇਟ ਨੇ ਮਾਰਲਾਗੱਲਾ ਖੇਤਰ, ਮਾਂਡਿਆ ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ, ਕਰਨਾਟਕ ਵਿੱਚ 1600 ਟਨ (ਅਨੁਮਾਨਿਤ ਸ਼੍ਰੇਣੀ) ਲਿਥੀਅਮ ਸਰੋਤ ਦੀ ਪੁਸ਼ਟੀ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਇਹ ਇੱਕ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਅਨੁਮਾਨ ਹੈ ਅਤੇ ਉਦੋਂ ਤੋਂ, ਏਐੱਮਡੀਈਆਰ ਦੁਆਰਾ ਖੋਜ ਇਨਪੁਟਸ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਅੰਦਾਜ਼ੇ ਨੂੰ ਵਰਤੋਂ ਯੋਗ ਸ਼੍ਰੇਣੀ ਅਤੇ ਉੱਚ ਪੱਧਰ ਦੇ ਭਰੋਸੇ ਵਿੱਚ ਬਦਲਣ ਅਤੇ ਨਾਲ ਲੱਗਦੇ ਵਿਸਥਾਰਤ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਲਿਥੀਅਮ ਸਰੋਤ ਨੂੰ ਵਧਾਉਣ ਲਈ ਕੇਂਦਰਿਤ ਹਨ। ਬਹੁਤ ਸ਼ੁੱਧ ਲਿਥੀਅਮ ਕਾਰਬੋਨੇਟ ਪੈਦਾ ਕਰਨ ਲਈ ਖੇਤਰ ਤੋਂ ਸਪੋਡਿਊਮਿਨ ਖਣਿਜ ਗਾੜ੍ਹਾਪਣ ਤੋਂ ਲਿਥੀਅਮ ਦੇ ਹਾਈਡਰੋ-ਮੈਟਾਲੁਰਜੀਕਲ ਐਕਸਟਰੈਕਸ਼ਨ 'ਤੇ ਬੈਂਚ ਸਕੇਲ ਅਧਿਐਨ ਪੂਰਾ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ।

ਇਹ ਜਾਣਕਾਰੀ ਕੇਂਦਰੀ ਕੋਲਾ, ਖਾਣਾਂ ਅਤੇ ਸੰਸਦੀ ਮਾਮਲਿਆਂ ਬਾਰੇ ਮੰਤਰੀ ਸ਼੍ਰੀ ਪ੍ਰਹਿਲਾਦ ਜੋਸ਼ੀ ਨੇ ਅੱਜ ਰਾਜ ਸਭਾ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਲਿਖਤੀ ਜਵਾਬ ਵਿੱਚ ਦਿੱਤੀ।

****

ਬੀਵਾਈ/ਆਰਕੇਪੀ

(Release ID: 1945499)