કોલસાની કંપનીઓ તેની કામગીરીમાં સલામતી અને સુરક્ષા સજ્જતાના સંબંધમાં સભાન, જવાબદાર અને સક્રિય છે. તેમનો મુખ્ય ઉદ્દેશ એ સુનિશ્ચિત કરવાનો છે કે કોલસાની ખાણો સલામત રીતે ચલાવવામાં આવે કે જે કર્મચારીઓ તેમજ ખાણોની આસપાસના લોકો અને ખાણકામ દરમિયાન પર્યાવરણનું પણ રક્ષણ કરે. કોલસાની ખાણોમાં રોકાયેલા કામદારોની સલામતી સુનિશ્ચિત કરવા માટેના પ્રસ્તુત કાયદાના પ્રવર્તમાન કાયદા અનુસાર ખાણની તમામ કામગીરી વ્યવસ્થિત રીતે આયોજિત, ડિઝાઇન અને અમલમાં મૂકવામાં આવી છે.

કોલસાની ખાણોને કોલસાના કામદારો માટે સલામત અને સુરક્ષિત બનાવવા માટે કોલસા કંપનીઓ દ્વારા લેવામાં આવી રહેલા અસરકારક પગલાં નીચે મુજબ છે:

ખાણ ધારા, 1952, ખાણ રૂલ્સ 1955, કોલસા ખાણ નિયમન 2017 અને તેની સાથે ઘડવામાં આવેલા બાય-લો એન્ડ સ્ટેન્ડિંગ ઓર્ડર હેઠળ કાયદાકીય જોગવાઈઓનું પાલન કરવું, જેથી કોલસાની ખાણમાં કામ કરનારાઓમાં સલામતી સુનિશ્ચિત થઈ શકે.

સાઇટ સ્પેસિફિક રિસ્ક એસેસમેન્ટ આધારિત સેફ્ટી મેનેજમેન્ટ પ્લાન્સ (એસએમપી)ની તૈયારી અને અમલીકરણ.

પ્રિન્સિપલ હેઝાર્ડ્સ મેનેજમેન્ટ પ્લાન્સ (પીએચએમપી)ની તૈયારી અને અમલીકરણ.

સાઇટ-સ્પેસિફિક રિસ્ક એસેસમેન્ટ આધારિત સ્ટાન્ડર્ડ ઓપરેટિંગ પ્રોસિજર (એસઓપી)ની રચના અને અનુપાલન.

મલ્ટિ-ડિસિપ્લિનરી સેફ્ટી ઓડિટ ટીમો મારફતે ખાણોનું સેફ્ટી ઓડિટ કરાવવું.

સ્ટ્રેટા મેનેજમેન્ટ માટે અત્યાધુનિક વ્યવસ્થાનો સ્વીકાર, જેમ કેઃ

વૈજ્ઞાનિક ઢબે નક્કી કરવામાં આવેલી રોક માસ રેટિંગ (આરએમઆર) આધારિત સપોર્ટ સિસ્ટમ. સ્ટ્રેટા સપોર્ટ સિસ્ટમની અસરકારકતાની દેખરેખ માટે સ્ટ્રેટા કંટ્રોલ સેલ.

રેઝિન અને સિમેન્ટ કેપ્સ્યુલ્સ સાથે રૂફ બોલ્ટિંગ માટે મિકેનાઇઝ્ડ ડ્રિલિંગનો ઉપયોગ કરીને છતને બોલ્ટિંગ કરવું અને આધુનિક સ્ટ્રેટા મોનિટરિંગ ઇન્સ્ટ્રુમેન્ટ્સનો ઉપયોગ કરો.

ખાણના પર્યાવરણની દેખરેખ માટેની કાર્યપ્રણાલીઃ

મેથેનોમીટર, સીઓ-ડિટેક્ટર, મલ્ટિ-ગેસ ડિટેક્ટર વગેરે દ્વારા ખાણ વાયુઓની શોધ.

એન્વાયર્મેન્ટલ ટેલિ-મોનિટરિંગ સિસ્ટમ (ઇટીએમએસ) અને લોકલ મિથેન ડિટેક્ટર્સ (એલએમડી) વગેરે સ્થાપિત કરીને ખાણના પર્યાવરણનું સતત નિરીક્ષણ કરવું.

વધુ સારી ચોકસાઈ સાથે ખાણ હવાના નમૂનાના વિશ્લેષણ માટે ગેસ ક્રોમેટોગ્રાફનો ઉપયોગ.

પર્સનલ ડસ્ટ સેમ્પલર (પીડીએસ)નો ઉપયોગ.

આસપાસની ધૂળની સાંદ્રતાનું મૂલ્યાંકન કરવા માટે મોટા ઓસીપીમાં કન્ટિન્યુઅસ એમ્બિયન્ટ એર ક્વોલિટી મોનિટરિંગ સિસ્ટમ (સીએએક્યુએમએસ)નો ઉપયોગ.

ઓસી ખાણ માટે ચોક્કસ સલામતીના પગલાંઃ

બ્લાસ્ટ મુક્ત સુરક્ષિત ખનન માટે ઇકો-ફ્રેન્ડલી સરફેસ માઇનર્સનો ઉપયોગ. ખાણ-વિશિષ્ટ ટ્રાફિક નિયમોની રચના અને અમલીકરણ. એચઇએમએમ ઓપરેટર્સને સિમ્યુલેટર પર તાલીમ.

પ્રોક્સિમિટી વોર્નિંગ ડિવાઇસ, રિયર વ્યૂ મિરર્સ અને કેમેરા, ઓડિયો-વિઝ્યુઅલ એલાર્મ (એવીએ), ઓટોમેટિક ફાયર ડિટેક્શન એન્ડ સપ્રેસન સિસ્ટમ વગેરે સાથે સજ્જ ડમ્પર્સ.

ઓપરેટર્સની સુવિધા માટે એર્ગોનોમિકલી સીટ અને એસી કેબિન્સની ડિઝાઇન કરવામાં આવી છે.

જીપીએસ આધારિત ઓપરેટર ઇન્ડિપેન્ડન્ટ ટ્રક ડિસ્પેચ સિસ્ટમ (ઓઆઇટીડીએસ) અને ઓસી ખાણની અંદર એચઇએમની હિલચાલ પર નજર રાખવા માટે કેટલાક મોટા ઓસીપીમાં જીઓ-ફેન્સિંગ. પ્રકાશનું સ્તર વધારવા માટે હાઇ માસ્ટ ટાવર્સનો ઉપયોગ કરીને લાઇટિંગની વ્યવસ્થા.

ખાણ સુરક્ષા પર તાલીમઃ

કાયદા અનુસાર પ્રારંભિક અને રિફ્રેશર તાલીમ અને ઓન-ધ-જોબ તાલીમ. એચઇએમએમ ઓપરેટર્સને સિમ્યુલેટર પર તાલીમ.

વિવિધ વિષયો પર સતત ધોરણે ફ્રન્ટલાઈન ખાણ અધિકારીઓની કુશળતામાં સુધારો.

સલામતી સમિતિઓના સભ્યો અને કરારના કામદારો સહિત તમામ કર્મચારીઓની નિયમિત ધોરણે સંવેદના.

ખાણ અધિકારીઓના જ્ઞાનમાં વધારો કરવા માટે વિવિધ તાલીમ કાર્યક્રમ.

સી.આઈ.એલ.ના સિમટાર્સ માન્યતા પ્રાપ્ત એક્ઝિક્યુટિવ્સ દ્વારા રિસ્ક મેનેજમેન્ટ પર તાલીમ.

ખાણ સુરક્ષાનું નિરીક્ષણઃ

પર્યાપ્ત સંખ્યામાં સક્ષમ અને વૈધાનિક સુપરવાઈઝર્સ અને ખાણ અધિકારીઓ દ્વારા ખાણકામની તમામ કામગીરીની ચોવીસ કલાક દેખરેખ.

દરેક ખાણમાં નિયુક્ત કામદારોના નિરીક્ષકો દ્વારા નિયમિત નિરીક્ષણ. ખાણ અને વિસ્તાર સ્તરના અધિકારીઓ દ્વારા આશ્ચર્યજનક બેક શિફ્ટ ખાણ નિરીક્ષણો.

સંબંધિત પેટાકંપની અને સીઆઈએલની આંતરિક સલામતી સંસ્થાના અધિકારીઓ દ્વારા નિયમિત ખાણનું નિરીક્ષણ.

સીઆઈએલ અને પેટાકંપનીઓના વરિષ્ઠ અધિકારીઓ દ્વારા સમયાંતરે ખાણનું નિરીક્ષણ.

સલામતીના ધોરણોનું પાલન સુનિશ્ચિત કરવા માટે પાયાના સ્તરના કામદારોમાં સલામતી જાગૃતિ લાવવા માટે દરેક ખાણમાં નિયમિત સલામતી જાગૃતિ કાર્યક્રમો યોજવામાં આવે છે. તેનો આના દ્વારા અમલ થાય છેઃ

શિફ્ટની શરૂઆતમાં સલામતી વાટાઘાટો અને શપથ, સલામતી પોસ્ટરો,

ચિત્રાત્મક હોર્ડિંગ્સ,

સ્થાનિક કેબલ ટીવી ચેનલો દ્વારા પ્રચાર,

દરેક કામગીરી અને પ્રવૃત્તિ માટે સલામત પદ્ધતિઓના કોડનું પરિભ્રમણ,

વિશેષ અને રિફ્રેશર તાલીમ દરમિયાન વીટીસીમાં એનિમેશન ફિલ્મો અને વીટીસી મોડ્યુલ ફિલ્મો,

બધી ખાણોમાં માસિક પી.એસ.સી. બેઠકો,

તમામ કામદારો અને અધિકારીઓમાં સલામતી વિડિઓઝ અને સલામતી માર્ગદર્શિકાના પરિભ્રમણ માટે દરેક ખાણમાં અનૌપચારિક વોટ્સએપ જૂથ બનાવવામાં આવ્યું છે.

સુરક્ષાના વિવિધ માપદંડો પર નજર રાખવા માટે ઓનલાઇન સેન્ટ્રલાઇઝ્ડ સેફ્ટી મોનિટરિંગ સિસ્ટમ 'સીઆઇએલ સેફ્ટી ઇન્ફોર્મેશન સિસ્ટમ (સીએસઆઇએસ)'.

સીસીઆઈએસએફ (સેન્ટ્રલ ઈન્ડસ્ટ્રિયલ સિક્યુરિટી ફોર્સ) જેવા સુરક્ષા કર્મચારીઓની તૈનાતી.

ડીજીએમએસ અને પર્યાવરણ, વન અને આબોહવા પરિવર્તન મંત્રાલય પાસેથી જરૂરી પરવાનગી મેળવ્યા પછી કોલસાની ખાણો કામ કરવાનું શરૂ કરે છે. પરવાનગી પત્રમાં લાદવામાં આવેલી શરતોના અમલીકરણની ડીજીએમએસ અધિકારીઓ દ્વારા નિરીક્ષણ દ્વારા ચકાસણી કરવામાં આવે છે.

કેટલીકવાર, અતિશય વરસાદને કારણે કોલસાની ખાણોની કામગીરીને અસર થાય છે. આ વર્ષે પણ ભારે વરસાદને કારણે કેટલીક ખાણોના કોલસાના ઉત્પાદનને અમુક અંશે અસર થઈ છે, જે એચઇએમની કામગીરી અને ડમ્પિંગ એરિયાની સુલભતાને અવરોધે છે. સીઆઈએલ અને તેની સહાયક કંપનીઓની ખાણો દ્વારા અતિવૃષ્ટિને પહોંચી વળવા માટે નીચે મુજબના સાવચેતીના પગલાં લેવામાં આવે છેઃ

તમામ ખાણો માટે મોન્સૂન એક્શન પ્લાન અગાઉથી તૈયાર કરવામાં આવે છે અને તેનો અમલ કરવામાં આવે છે, જેથી ચોમાસાની ઋતુમાં ખાણોમાં ઉત્પાદન સરળતાથી ચાલુ રહે. વાર્ષિક ઉત્પાદન યોજના તૈયાર કરતી વખતે, વરસાદની અસર અને ખાણોની ભૌગોલિક સ્થિતિને ધ્યાનમાં રાખીને, ખાસ કરીને ઓપનકાસ્ટ ખાણો માટે, બીજા ત્રિમાસિક એટલે કે ચોમાસાના સમયગાળાનું આયોજન કરવામાં આવ્યું છે.

કોલસાના ઉત્પાદન પર ચોમાસાની અસરને ઘટાડવા માટે તમામ પ્રવૃત્તિઓને સમયરેખા અનુસાર અમલમાં મૂકવા માટે મોનસૂન પ્રિપેર્ડનેસ પ્લાનનું નિયમિત નિરીક્ષણ,

1. 1. ડ્રાય સ્પેલ દરમિયાન પરિવહન અને હોલ રોડની જાળવણી,
   2. પમ્પિંગ વ્યવસ્થાને મજબૂત બનાવવી.
   3. પાળાઓને મજબૂત બનાવવી.

સીઆઈએલે પ્રોજેક્ટ ડિજિકોલ શરૂ કર્યો છે, જે એક અગ્રણી ડિજિટલ ટ્રાન્સફોર્મેશન પહેલ છે, જેનો ઉદ્દેશ આપણા ખાણકામની કામગીરીમાં ક્રાંતિ લાવવાનો છે. આ પ્રોજેક્ટમાં પ્રાયોગિક ધોરણે સાત કોલસાની ખાણોમાં અદ્યતન ડિજિટલ સોલ્યુશન્સના અમલીકરણનો સમાવેશ થાય છે. પ્રોજેક્ટ ડિજિકોલમાં સચોટ સર્વેક્ષણ અને આયોજન માટે ડ્રોનનો ઉપયોગ, કોલસાના વિભાજનમાં સુધારો કરવા માટે એઆઇ/એમએલ આધારિત ડ્રિલ અને બ્લાસ્ટ ડિઝાઇન, શ્રેષ્ઠતમ ઉપકરણોના ઉપયોગ માટે આઇઓટી આધારિત કાફલાની દેખરેખ પ્રણાલીનો સમાવેશ થાય છે, પ્રોજેક્ટ ડિજિકોલ પણ મહત્વપૂર્ણ ખાણકામ ઉપકરણો પર સક્રિયપણે દેખરેખ રાખવા અને પ્રક્રિયા ડાઉનટાઇમ ઘટાડવા માટે ડિજિટલ સોલ્યુશન્સનો ઉપયોગ કરીને નિવારક સંપત્તિ જાળવણી પર ભાર મૂકે છે.

ડબલ્યુસીએલ મુખ્યાલય નાગપુર ખાતે ઈ-સર્વેલન્સ માટે અત્યાધુનિક ઇન્ટિગ્રેટેડ કમાન્ડ એન્ડ કન્ટ્રોલ સેન્ટર (આઇસીસીસી)ની સ્થાપના કરવામાં આવી છે, જેનો ઉદ્દેશ વેઇટબ્રીજ, ચેક પોસ્ટ, માઇન વ્યૂ પોઇન્ટ્સ, કોલસાનો જથ્થો અને રેલવે સાઇડિંગ્સ અને રેલવે સાઇડિંગ્સ વગેરે પર સ્થાપિત અને કાર્યરત વિવિધ સીસીટીવી કેમેરાનાં વીડિયો ફૂટેજનું જીવંત નિરીક્ષણ અને રેકોર્ડિંગ કરવા માટે 24x7 કામગીરી હાથ ધરવામાં આવી છે. આર્ટિફિશિયલ ઇન્ટેલિજન્સ (એઆઈ) આધારિત તેના કમાન્ડ એરિયામાં વિડિયો એનાલિટિક્સ સાથે.

અન્ય કોલસા કંપનીઓ નજીકના ભવિષ્યમાં કૃત્રિમ બુદ્ધિનો ઉપયોગ કરવાની સંભાવનાઓ શોધી રહી છે.

કેન્દ્રીય કોલસા, ખાણ અને સંસદીય બાબતોના મંત્રી શ્રી પ્રહલાદ જોશીએ આજે લોકસભામાં એક લેખિત ઉત્તરમાં આ માહિતી આપી હતી.

YP/GP/JD

સોશિયલ મીડિયા પર અમને ફોલો કરો :  @PIBAhmedabad    /pibahmedabad1964    /pibahmedabad  pibahmedabad1964[at]gmail[dot]com

(Release ID: 1944973) Visitor Counter : 205