U Myntri Rangbah Duh, u Narendra Modi u la ai jingkren ha ka jingialang jong ki Myntri G20 kiba dei khmih ia ki tnat Pule Puthi ha Pune mynta ka sngi lyngba ka video.

Ha kane ka jingkren, u Myntri Rangbah Duh u la ong ba ka pule puthi kam dei tang ka nongrim ha kaba la tei ia ka imlang sahlang jong ngi, ka dei ruh ka nongthaw ia ka lawei jong ki briew. U Myntri Rangbah Duh u la ong ba ki Myntri ki tnat Pule Puthi ki dei ki Sherpa bad u la ong ba ki dang ialam lynti ia ki briew ha ka jingpyrshang ban wanrah ia ka roi ka par, ka shongsuk shongsain bad ka jingriewspah ia baroh. U Modi u la ong ba ki jingthoh ba kyntang jong ka India ki ong ba ka pule puthi ka long kaba kongsan ban wanrah ia ka jingkmen. Haba u la pule ia ka Sanskrit Shlok kaba mut ‘Ka jingshemphang ka wanrah ia ka jingsngewrit, kaba wanrah ia ka jingniewkor, na ka jingniewkor ngi ioh ia ka jingriewspah, ka spah ka plié lad ia ki briew ba kin leh ia ki kam kiba bha, bad kane ka wanrah ia ka jingkmen’ u Myntri Rangbah Duh u la ong ba ka India ka la sdang iaid ia ka lynti kaba pura bad kaba pdiang ia baroh. U Modi u la ong ba ka jingsdang jong ka thoh ka tar ka buh ia ka nongrim ba skhem ia ki samla bad ba ka India ka pyniasoh ia kane bad ka teknoloji. U la kren shaphang ka sienjam ‘National Initiative for Proficiency in reading with Understanding and Numeracy'', lane ka ‘Nipun Bharat’ jong ka Sorkar bad u la ong ba u dap da ka jingkmen ba ka ‘Jingsdang ia ka Thoh ka Tar bad ka Khein Jingkhein’ ka long kawei na ki kam ba kongsan jong ka G20 ruh. U la ong ruh ba ka long kaba donkam ban trei da kaba bat ia ka por shuwa u snem 2030.

U Myntri Rangbah Duh u la ban jur halor ka jingdonkam ban wanrah jingkylla bad ban pyndonkam ia ka e-learning bad ba ka thong ka dei ban long ban pynbiang ia ka pule puthi kaba bha bad ka jingshakri Sorkar kaba kham bha. U la kren shaphang ki sienjam jong ka Sorkar ha kane bad u la kdew sha ka ‘Study Webs of Active-learning for Young Aspiring Minds’, lane ‘Swayam’, ka rynsan online kaba don baroh ki jingpule naduh ka Klas 9 haduh ki kyrdan post-graduate bad kaba plié lad ia ki shah hikai ba kin ioh jinghikai na kano kano ka jaka. “Lyngba ka jingkyntiew kyrteng haduh 34 million bad palat 9000 ki jingai jinghikai, ka la kylla sha ka atiar na ka bynta ka pule puthi,” la ong u Myntri Rangbah Duh. U la kren ruh shaphang ka ‘Digital Infrastructure for Knowledge Sharing’ lane ka ‘Diksha Portal’ kaba thmu ban ai ia ki jinghikai ba ioh ha ki skul sha kano kano ka jaka ha kaba u la ong ba kane ka ai jinghikai ha 29 tylli ki ktien ka India bad 7 tylli ki ktien na kiwei kiwei ki ri bad ba 137 million ngut ki shah hikai ki la pyndep ia ki jingpule ha kane ka rynsan haduh mynta. U Modi u la ong ruh ba ka India ka kloi ban iasam ia ki jingshem jong ka bad kiwei kiwei ki ri, khamtam ki ri kiba don ha ka thain shathie jong ka pyrthei.

U la ban jur halor ka jingpynkhreh ia ki samla na ka bynta ka lawei da kaba bteng ia ka jingpyntbit, ka jingpyntbit biang ia ki bad ka jingkham pyntbit ia ki ha kaba u la ong ba dei ban pyniahap ia ki jingtbit jong ki bad ki jingkylla ha ki jaka trei bad ki rukom trei. U Myntri Rangbah Duh u la ong ba ha India, ngi dang peit ia ka jingtbit ha kaba ki tnat Pule Puthi, Jingpyntbit bad Labour ki iatrei lang ha kane ka sienjam. U Modi u la ai jingmut ruh ba ki ri G20 ki lah ban peit ia ka jingtbit ki briew ha kylleng ka pyrthei ban lap ia ki jingduna bad pynbeit ia kine.

U Myntri Rangbah Duh u la ong ba ka digital teknoloji ka wanrah ia ka jingryntih bad ka kyntiew ia ka jingioh bynta baroh. U la ong ba ka dei ka atiar ban kyntiew ia ka jingioh ia ka pule puthi bad ka jingpynkhreh na ka bynta ki jingdonkam ki ban dang wan. U la kren ruh shaphang ki lad kiba don ha ka Artificial Intelligence ha ka jingnang jingstad, ka jingkyntiew sap bad ka pule puthi. U la kren ruh shaphang ka bynta jong ka G20 ban wanrah ia ka jingryntih hapdeng ki lad bad ki jingeh kiba wan na ka teknoloji.

Ha ka jingkren shaphang ka jingpeit bniah ia ka jingwad bniah bad ka jingsaindur thymmai, u Myntri Rangbah Duh u la ong ba ka India ka la seng ia shiphew hajar tylli ki ‘Atal Tinkering Lab’ ha kylleng ka ri kiba long kum ki jaka sdang ia ka jingwad bniah bad ka jingsaindur thymmai ia ki khynnah skul. U la ong ba palat 7.5 million ngut ki shah hikai ki dang peit ia palat 1.2 million tylli ki projek saindur thymmai ha kine ki lab. U Myntri Rangbah Duh u la ong ba ki ri G20 lyngba ki bor bapher bapher jong ki, ki lah ban don ka bynta kaba khraw ha ka jingkyntiew ia ka jingwad bniah bad ka jingsaindur thymmai, khamtam ha ka thain shathie jong ka pyrthei. U la kyntu ia ki heh ki hain kiba la don lang ha kane ka jingialang ba kin plié ia ki lad na ka bynta ka jingwad bniah bad ki jingiatreilang.

U la kdew sha ka jingdonkam jong ka jingialang ki Myntri G20 kiba dei khmih ia ki tnat Pule Puthi na ka bynta ka lawei jong ki khynnah bad ki samla bad u la ong ba u dap da ka jingkmen ba kane ka kynhun ka la ithuh ia ka green transition, digital transformation bad ka jingpynkupbor ia ki longkmie kum ki jingpynstet ia ka jingpynurlong ia ki thong Sustainable Development Goal. “Ka pule puthi ka long kaba kongsan na ka bynta baroh kine ki jingpyrshang,” la ong u Myntri Rangbah Duh da kaba bynrap ba u ngeit skhem ba ki rai na kane ka jingialang kin long kiba pdiang lang ia baroh, kiba peit ia ki kam kiba hap pyndep bad kiba pynkhreh ia ka lawei. “Kane kan ai jingmyntoi ia baroh kawei ka pyrthei bad ka iahap bha bad ka Vasudhaiva Kutumbakam – Kawei ka Pyrthei, Kawei ka Longiing, Kawei ka Lawei,” la ong u Myntri Rangbah Duh.