షాంఘై సహకార సంస్థ (ఎస్ సి ఒ) సభ్య దేశాల ఆరోగ్య మంత్రుల సమావేశం లో నేడు ఇక్కడ వర్చువల్ గా జరిగిన ఆరో సెషన్ కు కేంద్ర ఆరోగ్య, కుటుంబ సంక్షేమ శాఖ సహాయ మంత్రి డాక్టర్ భారతి ప్రవీణ్ పవార్ అధ్యక్షత వహించారు. కేంద్ర ఆయుష్ మంత్రి శ్రీ సర్బానంద సోనోవాల్ కీలకోపన్యాసం చేశారు. ఈ సమావేశంలో ప్రపంచ ఆరోగ్య సంస్థ (డబ్ల్యూహెచ్ఓ) డైరెక్టర్ జనరల్ డాక్టర్ టెడ్రోస్ ఘెబ్రెయేసస్, షాంఘై సహకార సంస్థ సెక్రటరీ జనరల్ ఝాంగ్ మింగ్.

షాంఘై సహకార సంస్థ సభ్య దేశాల ఆరోగ్య మంత్రులు సహా ఉన్నత స్థాయి వాటాదారులు, భాగస్వాములు పాల్గొన్నారు.

షాంఘై సహకార సంస్థ అధ్యక్ష పదవి కింద ఆరోగ్య నిపుణుల వర్కింగ్ గ్రూప్ సమావేశం, నాలుగు వైపుల కార్యక్రమాలతో సహా ఏడాది పొడవునా భారతదేశం వివిధ సంప్రదింపులు , చర్చల సమావేశాలను నిర్వహించింది.

షాంఘై సహకార సంస్థ సభ్యదేశాల ప్రయత్నాలను వివరిస్తూ, డాక్టర్ భారతి ప్రవీణ్ పవార్ తన స్వాగతోపన్యాసంలో, సార్వత్రిక ఆరోగ్య కవరేజీని సాధించే దిశలో ప్రపంచాన్ని ఒక అడుగు ముందుకు తీసుకెళ్లడానికి ఈ చర్చలు సహాయపడతాయని పేర్కొన్నారు.

'వసుధైక కుటుంబం' అంటే 'ప్రపంచమంతా ఒకే కుటుంబం' అనే భారతీయ తత్వాన్ని ఈ సమావేశం ప్రతిబింబిస్తుందని ఆమె ప్రతినిధులందరికీ స్వాగతం పలికారు.

మానవాళి అభ్యున్నతి కోసం దీర్ఘకాలిక సానుకూల ప్రభావాన్ని సృష్టించడానికి షాంఘై సహకార సంస్థ సమిష్టి ప్రయత్నాలు పౌరులకు ఆరోగ్య భద్రతకు హామీ ఇస్తాయని, ఆర్థిక అభివృద్ధికి ప్రపంచ ఆరోగ్యాన్ని అధిక ప్రాధాన్యతగా పెంచుతాయని, సవాళ్లను అధిగమించడానికి ఐక్య ఫ్రంట్ ను పెంపొందిస్తాయని డాక్టర్ భారతి పవార్ పేర్కొన్నారు.

కోవిడ్-19 కారణంగా ప్రపంచ ఆరోగ్య సంరక్షణకు ఎదురైన అసాధారణ సవాళ్లను ప్రస్తావించిన డాక్టర్ పవార్, దాని ప్రభావాన్ని తగ్గించడానికి ఏకీకృత విధానం , ప్రపంచ సహకారం అవసరాన్ని నొక్కి చెప్పారు. "సవాళ్లతో కూడిన సమయాలలో కూడా మనం ఈ రోజు ఇక్కడ ఉన్నాము, ఐక్యంగా ,ఒకరికొకరు కట్టుబడి ఉన్నాము అనేది మన అంకితభావం ,స్థితిస్థాపకతకు నిదర్శనం" అని ఆమె పేర్కొన్నారు. ఆరోగ్య అత్యవసర పరిస్థితులను ముందుగానే గుర్తించడానికి బలమైన నిఘా వ్యవస్థలను ఏర్పాటు చేయడం, సహకార పరిశోధన -అభివృద్ధిని ప్రోత్సహించడం, అలాగే

ఎస్ సిఒ దేశాల మధ్య వైద్య ప్రతిచర్య ఉత్పత్తిని ప్రోత్సహించడం ఈ లక్ష్యాలను సాధించడానికి కీలకమైన చర్యలుఅని ఆమె పేర్కొన్నారు.

ఆరోగ్య సంరక్షణ సేవల చివరి మైలు డెలివరీని మెరుగుపరచడంలో సాంకేతికత పాత్రను నొక్కిచెప్పిన కేంద్ర మంత్రి, "డిజిటల్ ఆరోగ్య జోక్యాలు ఆరోగ్య సంరక్షణ పర్యావరణ వ్యవస్థలోని వివిధ భాగస్వాముల మధ్య ఇప్పటికే ఉన్న అంతరాన్ని పూడ్చగలవు. ఎస్ సిఒ దేశాల మధ్య డిజిటల్ పబ్లిక్ వస్తువులను పంచుకోవడం ఆరోగ్య సంరక్షణ పంపిణీ రంగంలో సాంకేతిక పురోగతిని ఉపయోగించడం ద్వారా సార్వత్రిక ఆరోగ్య కవరేజీ లక్ష్యాన్ని సాధించడంలో సహాయపడుతుంది " అన్నారు.

నాన్ కమ్యూనికబుల్ డిసీజెస్ భారాన్ని పరిష్కరించాల్సిన ఆవశ్యకతపై డాక్టర్ పవార్ "జీవనశైలి మార్పు, ప్రవర్తన మార్పు, ఎన్సిడిలను ఎదుర్కోవటానికి నివారణ, ప్రోత్సాహక నివారణ విధానంగా ఎస్సిఓ సభ్య దేశాల మధ్య ఆరోగ్య సంరక్షణ అన్ని స్థాయిలలో ఎన్సిడి సేవలను ఏకీకృతం చేయడం ద్వారా అంటువ్యాధులు కాని వ్యాధుల సమగ్ర నిర్వహణపై సహకారం అవసరాన్ని‘‘ నొక్కి చెప్పారు.

ఈ ప్రాంతంలో ఉత్తమ పద్ధతులను ప్రోత్సహించడానికి ,మార్పిడి చేయడానికి మార్గాలను ప్రోత్సహించడంలో ,అన్వేషించడంలో వైద్య విలువ ప్రయాణం సామర్థ్యాన్ని గుర్తించాలని డాక్టర్ పవార్ ఎస్ సి ఒ సభ్య దేశాలను కోరారు. ప్రపంచ ఆరోగ్య సంస్థకు చెందిన గ్లోబల్ సెంటర్ ఫర్ ట్రెడిషనల్ మెడిసిన్ (జిసిటిఎం) ను భారతదేశంలో ఏర్పాటు చేయడం ఆధునిక ,సాంప్రదాయ వైద్య విధానాలను ప్రోత్సహించడంలో ఎస్ సి ఒ సభ్య దేశాల మధ్య ఉమ్మడి ప్రయత్నాలను సులభతరం చేయడమేనని ఆమె తెలియజేశారు.

కేంద్ర ఆయుష్ మంత్రి శ్రీ సర్బానంద సోనోవాల్, ఈ ప్రాంతంలో ఉత్తమ పద్ధతులను పరస్పరం సహకరించడానికి, మార్పిడి చేసుకోవడానికి మార్గాలను ప్రోత్సహించడంలో ,అన్వేషించడంలో వైద్య విలువ ప్రయాణం సామర్థ్యాన్ని గుర్తించడానికి కలిసి పనిచేయాలని

ఎస్ సి ఒ సభ్యులను కోరారు. సంప్రదాయ వ్యవస్థలను పరిరక్షిస్తూనే ఆధునిక సాంకేతిక పరిజ్ఞానాన్ని అందిపుచ్చుకోవడం ద్వారా ఈ ప్రాంతంలోని రోగులకు సంపూర్ణ వైద్య అనుభవాన్ని అందించవచ్చని ఆయన అన్నారు.

గత 3-4 సంవత్సరాల్లో 'వన్ హెల్త్' కాన్సెప్ట్ గణనీయమైన దృష్టిని ఆకర్షించిందని ఆయన పేర్కొన్నారు. జంతువులు, మొక్కలు, నేల, గాలి, నీరు, వాతావరణం మొదలైన వాటితో సహా మొత్తం పర్యావరణాన్ని పరిగణనలోకి తీసుకొని, పురాతన తత్వశాస్త్రంలో వివరించి, వివిధ పురాతన వైద్య విధానాలలో అవలంబించిన ఆరోగ్యం , శ్రేయస్సు ల సమగ్ర విధానం 'ఒకే ఆరోగ్యం' గురించి ప్రస్తావించేటప్పుడు అధిక ప్రాముఖ్యతను కలిగి ఉందని ఆయన పేర్కొన్నారు.

సాంప్రదాయ వైద్య విధానాల భారతదేశ గొప్ప వారసత్వాన్ని ప్రస్తావిస్తూ శ్రీ సర్బానంద సోనోవాల్ , "ఆయుర్వేదం వంటి సాంప్రదాయ వైద్య విధానాలు ఆరోగ్య సంరక్షణ వ్యవస్థ కు ఒక ముఖ్యమైన రూపం, ఇది సంపూర్ణమైనది ప్రజా కేంద్రీకృతమైనది" అన్నారు.

సంప్రదాయ వైద్య విధానాలను ప్రోత్సహించడానికి, నియంత్రించడానికి, వాటి భద్రత ,నాణ్యతను నిర్ధారించడానికి అనువైన విధానాలు ,నిబంధనలను అభివృద్ధి చేయడానికి ప్రపంచ ఆరోగ్య సంస్థ సభ్య దేశాలను ప్రోత్సహిస్తోందని ఆయన తెలియజేశారు. "ఆయుర్వేదం, యోగా ,”భారతీయ సాంప్రదాయ వైద్య , ఆరోగ్య విధానాలు, ఇవి ప్రపంచవ్యాప్తంగా ప్రాచుర్యం పొందాయి. ప్రజలు తమ ఆరోగ్యాన్ని మెరుగుపరచడానికి ఉపయోగిస్తారు", అని ఆయన అన్నారు.

అంతర్జాతీయ ఆరోగ్య నిబంధనల్లో కీలకమైన అంతరాలను పరిష్కరించడానికి సమాంతర ప్రక్రియలు జరుగుతున్నాయని డాక్టర్ టెడ్రోస్ ఘెబ్రెయేసస్ పేర్కొన్నారు. ఆరోగ్యాన్ని ఖర్చుగా కాకుండా పెట్టుబడిగా పరిగణించాలని సభ్య దేశాలను కోరిన ఆయన, భవిష్యత్తులో ఆరోగ్య అత్యవసర పరిస్థితులకు సిద్ధం కావడానికి ప్రపంచ ఆరోగ్య మౌలిక సదుపాయాలను పునరుద్ధరించాలని నొక్కి చెప్పారు.

ఆరోగ్య మంత్రిత్వ శాఖ ప్రత్యేక కార్యదర్శి శ్రీ ఎస్ గోపాలకృష్ణన్ భారత ప్రెసిడెన్సీలో నిర్వహించిన పలు సైడ్ ఈవెంట్ లలో lబహుళ దుష్ప్రభావాల వివరణాత్మక అవలోకనాన్ని ఇచ్చారు, ఇందులో విషయ నిపుణులు భారతదేశ ఎస్ సిఒ ప్రెసిడెన్సీ కింద గుర్తించిన కీలక ఆరోగ్య ప్రాధాన్యతలపై చర్చించారు. షాంఘై సహకార సంస్థ సభ్యదేశాల మధ్య సమన్వయం, సహకారం కోసం విస్తృత కార్యాచరణపై నిపుణులు ఏకాభిప్రాయంతో ఉన్నారని ఆయన పేర్కొన్నారు.

ప్రపంచ జనాభాలో 42%, దాని భూభాగంలో 22% ,ప్రపంచ జిడిపికి 20% ప్రాతినిధ్యం వహిస్తున్న ఒక ప్రాంతీయ అంతర్ ప్రభుత్వ సంస్థ అయిన షాంఘై కోపరేషన్ (ఎస్సిఓ) రొటేటింగ్ అధ్యక్ష పదవిని భారతదేశం కలిగి ఉంది ఎనిమిది సభ్య దేశాలను (చైనా, భారతదేశం, కజకిస్తాన్, కిర్గిజిస్తాన్, రష్యా, పాకిస్తాన్, తజికిస్తాన్ ఉజ్బెకిస్తాన్) కలిగి ఉంది.

మానవాళి అభ్యున్నతి కోసం దీర్ఘకాలిక సానుకూల ప్రభావాన్ని సృష్టించడం, ‘సురక్షిత ఎస్ సిఒ" కోసం కలిసి పనిచేయడం భారత ఎస్ సిఒ అధ్యక్ష పదవి ఇతివృత్తం. ఈ మేరకు హెల్త్ ఎమర్జెన్సీ ప్రివెన్షన్, ప్రిపేర్డ్నెస్ అండ్ రెస్పాన్స్, డిజిటల్ హెల్త్, నాన్ కమ్యూనికబుల్ డిసీజెస్, మెడికల్ వాల్యూ ట్రావెల్ వంటి ఆరోగ్య ప్రాధాన్యాలను ఎస్ సీవోలో భారత్ గుర్తించింది. ఆరోగ్య సహకారంలో నిమగ్నమైనందుకు వివిధ బహుళపక్ష చర్చలలో సమన్వయాన్ని సాధించాలని భారతదేశం లక్ష్యంగా పెట్టుకుంది, అందువల్ల ఈ ప్రాధాన్యతలు భారతదేశ జి 20 ప్రెసిడెన్సీకి కూడా అనుగుణంగా ఉన్నాయి.

డిజిటల్ ఆరోగ్యం; నేషనల్ మానిటరింగ్ అండ్ సర్వైలెన్స్ వ్యవస్థలను బలోపేతం చేయడం; నాన్ కమ్యూనికబుల్ వ్యాధుల భారాన్ని తగ్గించడానికి బహుళ-వాటాదారుల సహకారం; ఎస్ సిఒ సభ్య దేశాల మధ్య మెడికల్ వాల్యూ ట్రావెల్ ద్వారా సరసమైన ,నాణ్యమైన ఆరోగ్య సంరక్షణకు ప్రాప్యతను పెంపొందించడం మొదలైన భారత్ తన ప్రెసిడెన్సీ దృష్టి కింద గుర్తించిన గ్లోబల్ హెల్త్ ఆర్కిటెక్చర్ ఫర్ హెల్త్ ఎమర్జెన్సీ ప్రివెన్షన్, ప్రిపేర్డ్నెస్ అండ్ రెస్పాన్స్ వంటి అంశాలపై ఈ సమావేశంలో అధికారులు ఫలవంతమైన చర్చల్లో నిమగ్నమయ్యారు.

దీని తరువాత అన్ని ఎస్సిఒ సభ్య దేశాల ఆరోగ్య మంత్రులు జోక్యం చేసుకున్నారు, వారు భారతదేశ ప్రతిష్టాత్మక ,కార్యాచరణ ఆధారిత ఎజెండాకు మద్దతు ఇచ్చారు, అదే సమయంలో ఎస్సిఓ డిక్లరేషన్ ఆమోదానికి ఆశాభావం వ్యక్తం చేశారు.

సమావేశం ముగిశాక సభ్యదేశాలు ఎస్ సీవో ఆరోగ్య మంత్రుల ఆరో సమావేశం తుది ప్రకటనను ఆమోదించాయి. షాంఘై సహకార సంస్థ సభ్య దేశాల మధ్య మంచి ఆరోగ్యం ,శ్రేయస్సును ప్రోత్సహించే సుస్థిర అభివృద్ధి లక్ష్యాన్ని సాధించడానికి ఆరోగ్య సంరక్షణ సహకారం ,భాగస్వామ్యాలకు ఈ ప్రకటన పునాది వేస్తుంది.

'ఐక్యతే మన అతిపెద్ద బలం, ఉమ్మడి లక్ష్యాలను సాధించడంలో ,ప్రతి ఒక్కరూ సమానత్వం, గౌరవంతో, ఆరోగ్యంతో జీవించగల ప్రపంచాన్ని సృష్టించడంలో ప్రాంతీయ సహకారం పట్ల భాగస్వామ్య నిబద్ధతకు ఎస్ సిఒ దేశాలు ఒక బోధనా సాధనంగా పనిచేస్తాయని‘‘ ఆశాభావం వ్యక్తం చేస్తూ ప్రధాన మంత్రి చేసిన ప్రకటనను ఉటంకిస్తూ కేంద్ర ఆరోగ్య, కుటుంబ సంక్షేమ శాఖ సహాయ మంత్రి డాక్టర్ భారతి ప్రవీణ్ పవార్ సమావేశాన్ని ముగించారు,

****