ਭਾਰਤ ਦੀ ਜੀ20 ਪ੍ਰਧਾਨਗੀ  ਦੇ ਤਹਿਤ ਕਲਚਰ ਵਰਕਿੰਗ ਗਰੁੱਪ (ਸੀਡਬਲਿਊਜੀ)  ਨੇ ਨਾਲੇਜ ਪਾਰਟਨਰ  ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਵਿੱਦਿਅਕ, ਵਿਗਿਆਨੀ ਅਤੇ ਸੰਸਕ੍ਰਿਤੀਕ ਸੰਗਠਨ -  ਯੂਨੇਸਕੋ  ਦੇ ਸਹਿਯੋਗ ਨਾਲ ਸੰਸਕ੍ਰਿਤੀਕ ਅਤੇ ਰਚਨਾਤਮਕ ਉਦਯੋਗਾਂ ਅਤੇ ਸਿਰਜਨਾਤਮਕ ਨਿਰਮਾਣ ਕਰਨ ਦੀ ਸਮਰੱਥਾ ਵਾਲੀ ਅਰਥਵਿਵਸਥਾ ਦੀ ਸਮ੍ਰਿੱਧੀ ‘ਤੇ ਇੱਕ ਆਲਮੀ ਵਿਸ਼ਾਗਤ ਵੈਬੀਨਾਰ ਦਾ ਆਯੋਜਨ ਕੀਤਾ। ਇਹ ਵੈਬੀਨਾਰ ਆਪਣੀ ਤਰ੍ਹਾਂ  ਦੇ ਚਾਰ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮਾਂ ਦੀ ਲੜੀ  ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ ਆਯੋਜਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਤੀਜਾ ਸੰਮੇਲਨ ਸੀ  ਜੋ ਕਿ ਕਲਚਰ ਵਰਕਿੰਗ ਗਰੁੱਪ ਦੁਆਰਾ ਸਪਸ਼ਟ ਕੀਤੀ ਗਈ ਪ੍ਰਾਥਮਿਕਤਾ ਵਾਲੇ ਖੇਤਰਾਂ ‘ਤੇ ਕੇਂਦ੍ਰਿਤ ਸੀ।  ਇਸ ਵੈਬੀਨਾਰ ਦਾ ਉਦੇਸ਼ ਇੱਕ ਸੰਯੁਕਤ ਸਾਂਝਾ ਸੰਵਾਦ ਨੂੰ ਹੁਲਾਰਾ ਦੇਣਾ ਅਤੇ ਮਾਹਿਰ ਸੰਚਾਲਿਤ ਦ੍ਰਿਸ਼ਟੀਕੋਣ  ਦੇ ਮਾਧਿਅਮ ਨਾਲ ਵਿਸਤ੍ਰਿਤ ਚਰਚਾ ਕਰਨ ਲਈ ਇੱਕ ਮੰਚ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਨਾ ਸੀ।

ਇਸ ਵੈਬੀਨਾਰ ਦਾ ਆਯੋਜਨ 19 ਅਪ੍ਰੈਲ ਨੂੰ ਦੁਪਹਿਰ 12.30 ਵਜੇ ਤੋਂ ਰਾਤ 8:30 ਵਜੇ  (ਆਈਐੱਸਟੀ)  ਤੱਕ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਇਸ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਦੇ ਦੌਰਾਨ ਸੱਭਿਆਚਾਰਕ ਅਤੇ ਰਚਨਾਤਮਕ ਉਦਯੋਗਾਂ ਅਤੇ ਸਿਰਜਨਾਤਮਕ ਨਿਰਮਾਣ ਕਰਨ ਦੀ ਸਮਰੱਥਾ ਵਾਲੀ ਅਰਥਵਿਵਸਥਾ ਨੂੰ ਹੁਲਾਰਾ ਦੇਣ ਲਈ ਸਰਵਉਤਮ  ਕਾਰਜ ਪ੍ਰਣਾਲੀਆਂ ਨੂੰ ਸਾਂਝਾ ਕਰਨ ਅਤੇ ਜੀ20 ਮੈਂਬਰ ਦੇਸ਼ਾਂ ਅਤੇ ਮਹਿਮਾਨ ਰਾਸ਼ਟਰਾਂ  ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ 13 ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਸੰਗਠਨਾਂ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਜੁੜੇ ਹੋਏ ਸੰਸਥਾਨਾਂ ਸਹਿਤ 28 ਦੇਸ਼ਾਂ  ਦੇ 43 ਮਾਹਰਾਂ ਨੂੰ ਇਕੱਠੇ ਲਿਆਉਣ ਲਈ ਮਹੱਤਵਪੂਰਣ ਚਰਚਾ ਕੀਤੀ ਗਈ।

ਅੱਜ ਦੇ ਵਿਸ਼ਵ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਆਰਥਿਕ ਸੰਦਰਭ ਲਈ ਸੱਭਿਆਚਾਰਕ ਅਤੇ ਰਚਨਾਤਮਕ ਉਦਯੋਗਾਂ ਅਤੇ ਸਿਰਜਨਾਤਮਕ ਨਿਰਮਾਣ ਕਰਨ ਦੀ ਸਮਰੱਥਾ ਵਾਲੀ ਅਰਥਵਿਵਸਥਾ ਦੀ ਮਹੱਤਵਪੂਰਣ ਭੂਮਿਕਾ ਨੂੰ ਘੱਟ ਕਰਕੇ ਨਹੀਂ ਆਂਕਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।  ਵਪਾਰ ਅਤੇ ਵਿਕਾਸ ਦੇ ਮੁੱਦੇ ‘ਤੇ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਸੰਮੇਲਨ ਦੁਆਰਾ ਜਾਰੀ ਕ੍ਰੀਐਟਿਵ ਇਕੋਨੌਮੀ ਆਊਟਲੁਕ 2022  ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ,  ਇਹ ਉਦਯੋਗ ਵਿਕਾਸ  ਦੇ ਸੰਵਾਹਕ ਬਣ ਗਏ ਹਨ ,  ਜਿਵੇਂ ਕ‌ਿ ਰਚਨਾਤਮਕ ਵਸਤੂਆਂ ਅਤੇ ਸੇਵਾਵਾਂ  ਦੇ ਗਲੋਬਲ ਨਿਰਯਾਤ ਵਿੱਚ ਦੇਖਿਆ ਗਿਆ ਹੈ ,  

ਜੋ 2020 ਵਿੱਚ ਕ੍ਰਮਵਾਰ 524 ਮਿਲੀਅਨ ਅਮਰੀਕੀ ਡਾਲਰ ਅਤੇ 1.1 ਟ੍ਰਿਲੀਅਨ ਅਮਰੀਕੀ ਡਾਲਰ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚ ਗਿਆ ਹੈ।  ਇਸ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਅਜਿਹੀ ਹੀ ਪ੍ਰਵਿਰਤੀ ਆਉਣ ਵਾਲੇ ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਵੀ ਜਾਰੀ ਰਹਿਣ ਦੀ ਉਮੀਦ ਹੈ। ਸੱਭਿਆਚਾਰਕ ਅਤੇ ਰਚਨਾਤਮਕ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ ਵਿੱਚ ਨੌਜਾਵਨਾਂ ਦਾ ਜੁੜਾਵ ਜ਼ਿਕਰਯੋਗ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਇਹ ਖੇਤਰ 15 ਤੋਂ 29 ਸਾਲ ਉਮਰ ਵਰਗ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਇੱਕ ਵੱਡੀ  ਸੰਖਿਆ ਨੂੰ ਰੋਜ਼ਗਾਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ।

ਦੱਖਣ-ਦੱਖਣ ਸਹਿਯੋਗ ਦੇ ਸੰਦਰਭ ਵਿੱਚ ਵਪਾਰਕ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ ਲਈ ਲਗਾਤਾਰ ਆਰਥਿਕ ਤਰੱਕੀ ਅਤੇ ਵਿਕਾਸ  ਦੇ ਸਰੋਤ  ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਸੱਭਿਆਚਾਰਕ ਅਤੇ ਰਚਨਾਤਮਕ ਕਾਰਜ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਮਹੱਤਵਪੂਰਣ ਬਣੇ ਰਹੇ ਹਨ।  ਪਿਛਲੇ ਦੋ ਦਹਾਕਿਆ ਵਿੱਚ,  ਰਚਨਾਤਮਕ ਸਮੱਗਰੀ ਵਿੱਚ ਦੱਖਣ - ਦੱਖਣ ਸਹਿਯੋਗ ਦੋਗੁਣਾ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ  ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਸਾਲ 2020 ਵਿੱਚ ਵਿਕਾਸਸ਼ੀਲ ਅਰਥਵਿਵਸਥਾਵਾਂ ਦੇ ਸਿਰਜਨਸ਼ੀਲ ਨਿਰਯਾਤ ਦਾ 40.5%  ਹਿੱਸਾ ਵੀ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ।  ਇਸ ਦੇ ਇਲਾਵਾ  ਸਾਲ 2011  ਦੇ ਬਾਅਦ ਤੋਂ ਵਿਕਾਸਸ਼ੀਲ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੀਆਂ ਅਰਥਵਿਵਸਥਾਵਾਂ ਨੇ ਵਿਕਸਿਤ ਰਾਸ਼ਟਰਾਂ ਦੀਆਂ ਅਰਥਵਿਵਸਥਾਵਾਂ ਦੀ ਤੁਲਨਾ ਵਿੱਚ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਵਸਤੂਆਂ ਦਾ ਨਿਰਯਾਤ ਕੀਤਾ ਹੈ।

ਕੋਈ ਸੰਦੇਹ ਨਹੀਂ ਹੈ ਕਿ ਕਲਾਤਮਕ ਉਦਯੋਗ ਆਪਣਾ ਬਹੁਤ ਅਧਿਕ ਮਹੱਤਵ ਰੱਖਦਾ ਹੈ  ਲੇਕਿਨ ਇਸ ਦੀ   ਹਮੇਸ਼ਾ ਅਵਿਧਿਵਤ ਸੰਰਚਨਾ ਸਥਾਈ ਵਿਕਾਸ  ਦੇ ਟੀਚੇ ਨੂੰ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਲਈ ਇੱਕ ਮਹੱਤਵਪੂਰਣ ਰੁਕਾਵਟ ਪੈਦਾ ਕਰਦੀ ਹੈ।  ਵਰਤਮਾਨ ਵਿੱਚ, ਅਨਿਯਮਿਤ ਅਰਥਵਿਵਸਥਾ ਗਲੋਬਲ ਰਚਨਾਤਮਕ ਉਦਯੋਗ ਦਾ ਅਨੁਮਾਨਿਤ 60 % ਹਿੱਸਾ ਹੈ,  ਜੋ ਸੱਭਿਆਚਾਰਕ ਪੇਸ਼ੇਵਰਾਂ ਦੀ ਸਥਿਤੀ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਵਿਆਪਕ ਅਰਥਵਿਵਸਥਾ ਲਈ ਦੂਰਗਾਮੀ ਨਤੀਜਾ ਰੱਖਦੀ ਹੈ।  

ਇਸ ਖੇਤਰ ਦੇ ਯੋਗਦਾਨ ਦਾ ਮੁਲਾਂਕਣ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ ਜਿਸ ਦੇ ਨਾਲ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਕਈ ਚੁਣੌਤੀਆਂ ਦਾ ਸਮਾਧਾਨ ਕਰਨ ਲਈ ਇੱਕ ਜੁੜਾਵ ਵਾਲੇ ਨੈੱਟਵਰਕ ਨੂੰ ਸਥਾਪਤ ਕਰਨਾ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ।  ਅਜਿਹਾ ਕਰਨ  ਦੇ ਲਈ ,  ਰਸਮੀ ਦੀ ਦਿਸ਼ਾ ਵਿੱਚ ਜ਼ਰੂਰੀ ਉਪਾਵਾਂ ‘ਤੇ ਮਹੱਤਵਪੂਰਣ ਸਲਾਹ-ਮਸ਼ਵਰੇ ਨੂੰ ਪੂਰਾ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਸਹਿਯੋਗ ਨੂੰ ਹੁਲਾਰਾ ਦੇਣਾ ਮਹੱਤਵਪੂਰਣ ਹੈ।

ਸੱਭਿਆਚਾਰ ਮੰਤਰਾਲੇ ਦੇ ਸਕੱਤਰ ਅਤੇ ਕਲਚਰ ਵਰਕਿੰਗ ਗਰੁੱਪ ਪ੍ਰਧਾਨ ਗੋਵਿੰਦ ਮੋਹਨ ਨੇ ਵੈਬੀਨਾਰ ਨੂੰ ਸੰਬੋਧਨ ਕੀਤਾ।  ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਆਪਣੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ  ਟਿੱਪਣੀ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਜੀਵੰਤ ਅਤੇ ਸ਼ਾਮਲ ਸੱਭਿਆਚਾਰਕ ਈਕੋਸਿਸਟਮ ਨੂੰ ਹੁਲਾਰਾ ਦੇਣ ‘ਤੇ ਜ਼ੋਰ ਦਿੱਤਾ ਜੋ ਰਚਨਾਤਮਕਤਾ ਨੂੰ ਮਹੱਤਵ ਦਿੰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਦਾ ਸਹਿਯੋਗ ਕਰਦਾ ਹੈ  ਨਾਲ ਹੀ ਜੋ ਵਿਅਕਤੀਆਂ,  ਸਮੁਦਾਇ ਅਤੇ ਸਮਾਜ ‘ਤੇ ਸਕਾਰਾਤਮਕ ਪ੍ਰਭਾਵ ਪਾ ਸਕਦਾ ਹੈ । ਸੱਭਿਆਚਾਰਕ ਅਤੇ ਰਚਨਾਤਮਕ ਖੇਤਰ ਵੀ ਤਬਦੀਲੀ ਲਿਆਉਣ, ਵਿਅਕਤੀਆਂ ਅਤੇ ਸਮੁਦਾਇ ਨੂੰ ਸਸ਼ਕਤ ਬਣਾਉਣਾ , ਅਭਿਵਿਅਕਤ ਦੀ ਸੁਤੰਤਰਤਾ ਅਤੇ ਅੰਤਰ-ਸੱਭਿਆਚਾਰਕ ਸੰਵਾਦ ਨੂੰ ਹੁਲਾਰਾ ਦੇਣ ਲਈ ਇੱਕ ਉਤਪ੍ਰੇਰਕ ਦੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਕਾਰਜ ਕਰਦੇ ਹਨ ।  ਇਸ ਲਈ ਇਸ ਖੇਤਰ ਨੂੰ ਹੁਲਾਰਾ ਦਿੱਤਾ ਜਾਣਾ ਅਤੇ ਇੱਕ ਅਜਿਹੇ ਤੰਤਰ ਨੂੰ ਸਥਾਪਿਤ ਕਰਨਾ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ ਜਿੱਥੇ ਰਚਨਾਤਮਕਤਾ ਅਤੇ ਨਵਾਚਾਰ ਫਲ - ਫੁਲ  ਦੇ ਉੱਨਤੀ ਕਰ ਸਕਣ।

ਵੈਬੀਨਾਰ ਵਿੱਚ ਗੱਲਬਾਤ  ਦੇ ਤਿੰਨ ਸੈਸ਼ਨ ਆਯੋਜਿਤ ਹੋਏ ਸਨ ਅਤੇ ਮਾਹਿਰਾਂ ਦੁਆਰਾ ਸੁਗਮਤਾ  ਦੇ ਨਾਲ ਆਪਣੀ ਗੱਲ ਰੱਖਣ ਅਤੇ ਚਰਚਾ ਕਰਨ ਲਈ ਇਨ੍ਹਾਂ ਸੈਸ਼ਨਾਂ ਨੂੰ ਉਨ੍ਹਾਂ  ਦੇ  ਸਬੰਧਤ ਸਮਾਂ ਖੇਤਰਾਂ  ਦੇ ਅਧਾਰ ‘ਤੇ ਵੰਡਿਆ ਗਿਆ ਸੀ ਜਿਸ ਦੇ ਨਾਲ ਕਿਸੇ ਵੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀ ਅਸੁਵਿਧਾ ਤੋਂ ਬਚਿਆ ਜਾ ਸਕੇ।  ਇਸ ਵੈਬੀਨਾਰ ਨੂੰ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਵਰਕਰ ਸੰਗਠਨ,  ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਵਪਾਰ ਅਤੇ ਵਿਕਾਸ ਸਮੇਲਨ ਅਤੇ ਵਿਸ਼ਵ ਬੌਧਿਕ ਜਾਇਦਾਦ ਸੰਗਠਨ  ਦੇ ਪ੍ਰਤੀਨਿਧੀਆਂ ਦੁਆਰਾ ਕਾਰਜ ਖੇਤਰ ਸਬੰਧੀ ਵਿਸ਼ਿਆ ‘ਤੇ ਦਕਸ਼ਤਾ  ਦੇ ਨਾਲ ਕ੍ਰਮਿਕ ਰੂਪ ਨਾਲ ਸੰਚਾਲਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।  ਇਸ ਨੂੰ ਯੂਨੇਸਕੋ  ਦੇ ਯੂਟਿਊਬ ਚੈਨਲ ‘ਤੇ ਲਾਈਵ ਸਟ੍ਰੀਮ ਵੀ ਕੀਤਾ ਗਿਆ।

ਚਰਚਾ ਵਿੱਚ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਰੂਪ ਨਾਲ ਉਭਰਦੇ ਵਪਾਰ ਮਾਡਲ ਅਤੇ ਅਤਿਆਧੁਨਿਕ ਤਕਨੀਕਾਂ  ਦੇ ਸਬੰਧ ਵਿੱਚ ਕੋਵਿਡ - 19 ਮਹਾਮਾਰੀ  ਦੇ ਪ੍ਰਭਾਵਾਂ ‘ਤੇ ਚਾਨਣਾ ਪਾਇਆ ਗਿਆ । 

ਵੈਬੀਨਾਰ ਵਿੱਚ   ਜੀ20 ਮੈਂਬਰ ਦੇਸ਼ਾਂ ਅਤੇ ਮਹਿਮਾਨ ਰਾਸ਼ਟਰਾਂ  ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਸੰਗਠਨਾਂ  ਦੇ ਪ੍ਰਤੀਨਿਧੀਆਂ ਨੇ ਆਪਣੇ - ਆਪਣੇ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਸਕਲ ਘਰੇਲੂ ਉਤਪਾਦ ਵਿੱਚ ਰਚਨਾਤਮਕ ਅਰਥਵਿਵਸਥਾ  ਦੇ ਸਮਰੱਥ ਯੋਗਦਾਨ ਦਾ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਅੰਕੜੇ ਸਾਂਝੇ ਕੀਤੇ ।  ਕੁੱਝ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ  ਦੇ ਮੁੱਦਿਆਂ ‘ਤੇ ਵੀ ਜ਼ੋਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਕਿ ਰਚਨਾਤਮਕ ਅਰਥਵਿਵਸਥਾ ਇੱਕ ਏਕੀਕ੍ਰਿਤ ਅਤੇ ਮਾਨਵ- ਕੇਂਦ੍ਰਿਤ ਸਮਾਜ ਦੇ ਆਧਾਰ  ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਵੀ ਕਾਰਜ ਕਰਦੀ ਹੈ,  

ਜੋ ਸੱਭਿਆਚਾਰਕ ਵਿਵਿਧਤਾ ਨੂੰ ਇੱਕ ਮੌਲਿਕ ਸਿਧਾਂਤ  ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਸਥਾਪਤ ਕਰਕੇ ਰੱਖਦੀ ਹੈ।  ਚਰਚਾ ਵਿੱਚ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਰੂਪ ਨਾਲ ਡਿਜੀਟਲ ਕ੍ਰਾਂਤੀ ਦੁਆਰਾ ਲਿਆਏ ਗਏ ਪਰਿਵਰਤਨਕਾਰੀ ਪਰਿਵਰਤਨਾਂ ਦਾ ਜ਼ਿਕਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਅਤੇ ਹਾਲ ਹੀ ਵਿੱਚ ਕੋਵਿਡ-19 ਮਹਾਮਾਰੀ  ਦੇ ਪ੍ਰਭਾਵਾਂ ਨਾਲ ਨਿਪਟਨ ਅਤੇ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਰੂਪ ਨਾਲ ਉਭਰਦੇ ਵਪਾਰ ਮਾਡਲ ਅਤੇ ਅਤਿਆਧੁਨਿਕ ਤਕਨੀਕਾਂ  ਦੇ ਸਬੰਧ ਵਿੱਚ ਚਾਨਣਾ ਪਾਇਆ ਗਿਆ ।

ਕਈ ਦੇਸ਼ਾਂ ਨੇ ਸੂਚਿਤ ਕੀਤਾ ਕਿ ਸੱਭਿਆਚਾਰਕ ਅਤੇ ਰਚਨਾਤਮਕ ਉਦਯੋਗ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਇੱਕ ਮੁੱਖ ਪ੍ਰਾਥਮਿਕਤਾ ਵਾਲੇ ਖੇਤਰ ਬਣ ਗਏ ਹਨ,  ਜਿਵੇਂ ਕ‌ਿ ਕੁਝ ਮਾਮਲਿਆਂ  ਦੇ ਸੰਦਰਭ ਵਿੱਚ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਮੰਤਰਾਲਿਆ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਤੋਂ ਪਤਾ ਚੱਲਦਾ ਹੈ।  ਇਹ ਵੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੋਈ ਕਿ ਕੁੱਝ ਦੇਸ਼ਾਂ ਨੇ ਸੱਭਿਆਚਾਰਕ ਕਾਰੋਬਾਰੀਆਂ ਦੀ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ ਸੁਧਾਰ ਲਿਆਉਣ ਮੁਆਵਜੇ ਵਿੱਚ ਨਿਰਪੱਖਤਾ ਨੂੰ ਹੁਲਾਰਾ ਦੇਣ ਅਤੇ ਸੱਭਿਆਚਾਰਕ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਸਮਾਵੇਸ਼ ਅਤੇ ਸਮਾਨ ਹਿੱਸੇਦਾਰੀ ਨੂੰ ਵਧਾਉਣ  ਦੇ ਉਦੇਸ਼ ਨਾਲ ਨੀਤੀਆਂ ਨੂੰ ਲਾਗੂ ਕੀਤਾ ਹੈ।  ਇਸ ਦੇ ਇਲਾਵਾ  ਇਹ ਦੇਸ਼ ਸੱਭਿਆਚਰਕ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਰੋਜ਼ਗਾਰ  ਦੇ ਅਧਿਕ ਮੌਕੇ ਸਰਜਿਤ ਕਰਨ ਲਈ ਰਸਮੀ ਸਿੱਖਿਆ  ਕਾਰੋਬਾਰ ਕਰਨ ਅਤੇ ਪ੍ਰਤਿਭਾ ਵਿਕਾਸ ਵਿੱਚ ਨਿਵੇਸ਼ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ ਅਤੇ ਸੰਸਕ੍ਰਿਤੀ ਅਨੁਗਾਮੀ ਜਮ੍ਹਾ ਸਹਿਤ ਰਚਨਾਤਮਕ ਖੇਤਰ ਲਈ ਡਾਟਾ ਸੰਗ੍ਰਿਹ ਵਿੱਚ ਸੁਧਾਰ  ਦੇ ਉਦੇਸ਼ ਨਾਲ ਕਾਰਜ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ।

ਇਸ ਦੌਰਾਨ  ਰਚਨਾਤਮਕ ਖੇਤਰ ਨੂੰ ਵਰਗੀਕ੍ਰਿਤ ਕਰਨ ਲਈ ਉਪਯੋਗ  ਕੀਤੀਆਂ ਜਾਣ ਵਾਲੀਆਂ ਪ੍ਰਣਾਲੀਆਂ  ਦੇ ਸਬੰਧ ਵਿੱਚ ਸਿਫਾਰਿਸ਼ਾਂ ਦਾ ਇੱਕ ਸਮੂਹ ਤਿਆਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ।  ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿਚੋਂ ਕੁੱਝ ਨੇ ਸਿਰਜਨਾਤਮਕ ਨਿਰਮਾਣ ਕਰਨ ਦੀ ਸਮਰੱਥਾ ਵਾਲੀ ਅਰਥਵਿਵਸਥਾ ਦੇ ਵਿਸਤਾਰ ਦੀ ਇੱਕ ਸਪਸ਼ਟ ਅਤੇ ਏਕੀਕ੍ਰਿਤ ਪਰਿਭਾਸ਼ਾ ਤੈਅ ਕਰਨ ਦੀ ਜ਼ਰੂਰਤ ‘ਤੇ ਜ਼ੋਰ ਦਿੱਤਾ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਪੱਧਰ ‘ਤੇ ਮਨਜ਼ੂਰ ਵਿਆਖਿਆਵਾਂ  ਅਤੇ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਸੱਭਿਆਚਾਰਕ ਨੀਤੀਆਂ  ਦੀਆਂ ਉਦਾਹਰਣਾਂ ਦਾ ਜ਼ਿਕਰ ਵੀ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ।  

ਹੋਰ ਸਿਫ਼ਾਰਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਸਕਲ ਘਰੇਲੂ ਉਤਪਾਦ ਵਿੱਚ ਰਚਨਾਤਮਕ ਖੇਤਰ  ਦੇ ਯੋਗਦਾਨ ਅਤੇ ਜੀ20 ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਹਮੇਸ਼ਾ ਵਿਕਾਸ ‘ਤੇ ਇਸ ਦੇ ਪ੍ਰਭਾਵ ਨੂੰ ਮਾਪਨੇ ‘ਤੇ ਧਿਆਨ ਕੇਂਦ੍ਰਿਤ ਕਰਨ ਦਾ ਐਲਾਨ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ।  ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਸੰਗਠਨਾਂ  ਦੇ ਸਹਿਯੋਗ ਨਾਲ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਮੌਜੂਦਾ ਅੰਕੜਾਤਮਕ ਅਤੇ ਪੱਧਤੀਗਤ ਢਾਂਚੇ ‘ਤੇ ਨਿਰਮਾਣ ਦੀ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਨੂੰ ਵੀ ਸ਼ਾਮਲ ਕਰਨ ਦੀ ਗੱਲ ਕਹੀ ਗਈ ਹੈ।

ਕਰਨਾਟਕ  ਦੇ ਹੰਪੀ ਵਿੱਚ 15 ਜੁਲਾਈ ਤੋਂ 18 ਜੁਲਾਈ 2023 ਤੱਕ ਹੋਣ ਵਾਲੀ ਕਲਚਰ ਵਰਕਿੰਗ ਗਰੁੱਪ ਦੀ ਤੀਜੀ ਬੈਠਕ ਵਿੱਚ ਚਾਰ ਸੰਸਾਰਿਕ ਵਿਸ਼ਾ-ਵਸਤੂ ਵੈਬੀਨਾਰ ਦੀ ਇੱਕ ਏਕੀਕ੍ਰਿਤ ਰਿਪੋਰਟ ਤਿਆਰ ਕੀਤੀ ਜਾਵੇਗੀ ਅਤੇ ਇਸ ਨੂੰ ਜੀ20 ਮੈਂਬਰ ਦੇਸ਼ਾਂ  ਮਹਿਮਾਨ ਰਾਸ਼ਟਰਾਂ ਅਤੇ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਸੰਗਠਨਾਂ  ਦੇ ਨਾਲ ਸਾਂਝਾ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇਗਾ ।  ਇਸ ਰਿਪੋਰਟ ਨੂੰ ਤਿਆਰ ਕਰਨ ਦਾ ਉਦੇਸ਼ ਸਮਾਂ  ਦੇ ਨਾਲ ਸੂਚਨਾ ਤਿਆਰ ਕਰਨਾ ਸੁਨਿਸ਼ਚਿਤ ਕਰਨ ਦੀ ਦ੍ਰਿਸ਼ਟੀ ਨਾਲ ਸੰਯੁਕਤ ਕਾਰਜ,  ਸਲਾਹ-ਮਸ਼ਵਰੇ ਅਤੇ ਕਲਚਰ ਵਰਕਿੰਗ ਗਰੁੱਪ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਦੀਆਂ ਚਰਚਾਵਾਂ ਦੀ ਵਿਰਾਸਤ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਯੋਗ ਕਰਨਾ ਹੈ।  ਚੌਥਾ ਗਲੋਬਲ ਵਿਸ਼ਾ-ਵਸਤੂ ਵੈਬੀਨਾਰ,  ਸੰਸਕ੍ਰਿਤੀ  ਦੇ ਸੁਰੱਖਿਆ ਅਤੇ ਸਮ੍ਰਿੱਧ ਲਈ ਡਿਜੀਟਲ ਤਕਨੀਕਾਂ ਦਾ ਲਾਭ ਚੁੱਕਣ ‘ਤੇ 20 ਅਪ੍ਰੈਲ 2023 ਲਈ ਨਿਰਧਾਰਤ ਹੈ।

*****

NB/SK