આધાર સમર્થિત ઇ-કેવાયસીને અપનાવવામાં સતત પ્રગતિ જોવા મળી રહી છે અને નાણાકીય વર્ષ 2022-23 ના ઓક્ટોબર-ડિસેમ્બર ક્વાર્ટર (Q3) માં આધારનો ઉપયોગ કરીને 84.8 કરોડથી વધુ ઇ-કેવાયસી વ્યવહારો કરવામાં આવ્યા હતા જે ચાલુ નાણાકીય વર્ષના બીજા ત્રિમાસિક ગાળા (જુલાઈ-સપ્ટેમ્બર)માં 18.53 ટકાથી વધુ છે.

એકલા ડિસેમ્બરમાં, આધારનો ઉપયોગ કરીને 32.49 કરોડ ઇ-કેવાયસી વ્યવહારો કરવામાં આવ્યા હતા, જે અગાઉના મહિના કરતાં 13 ટકા વધુ છે.

આધાર સમર્થિત ઇ-કેવાયસી સેવા બેંકિંગ અને નોન-બેંકિંગ નાણાકીય સેવાઓ માટે પારદર્શક અને ઉન્નત ગ્રાહક અનુભવ પ્રદાન કરવા સાથે વ્યવસાય કરવાની સરળતામાં વધુને વધુ મહત્વપૂર્ણ ભૂમિકા ભજવી રહી છે.

ઓક્ટોબરમાં, આધાર ઈ-કેવાયસી વ્યવહારોની સંખ્યા 23.56 કરોડ હતી અને નવેમ્બરમાં આવા વ્યવહારો વધીને 28.75 કરોડ થઈ ગયા હતા, જેમાં ડિસેમ્બરમાં વધુ વધારો નોંધાયો હતો, જે અર્થતંત્રમાં તેનો વધતો ઉપયોગ અને ઉપયોગિતા દર્શાવે છે.

105 બેંકો સહિત 169 સંસ્થાઓ ઇ-કેવાયસી પર લાઇવ છે. ઇ-કેવાયસી અપનાવવાથી નાણાકીય સંસ્થાઓ, ટેલિકોમ સેવા પ્રદાતાઓ અને અન્ય સંસ્થાઓ માટે ગ્રાહક સંપાદન ખર્ચમાં પણ નોંધપાત્ર ઘટાડો થયો છે.

ડિસેમ્બર 2022ના અંત સુધીમાં, આધાર ઈ-કેવાયસી વ્યવહારોની કુલ સંખ્યા અત્યાર સુધીમાં 1382.73 કરોડ થઈ ગઈ છે. E-KYC વ્યવહારો આધાર ધારકની સ્પષ્ટ સંમતિ પછી જ કરવામાં આવે છે અને KYC માટે ભૌતિક કાગળ અને વ્યક્તિગત રીતે ચકાસણીની જરૂરિયાતને દૂર કરે છે.

તેવી જ રીતે, આધાર સક્ષમ વ્યવહારો પણ અપનાવવામાં આવી રહ્યા છે અને લોકો દ્વારા વધુને વધુ ઉપયોગમાં લેવાય છે. માત્ર ડિસેમ્બર મહિનામાં જ 208.47 કરોડ આધાર સક્ષમ વ્યવહારો થયા હતા, જે પાછલા મહિના કરતાં લગભગ 6.7 ટકા વધુ છે.

આમાંના મોટાભાગના માસિક પ્રમાણીકરણ બાયોમેટ્રિક ફિંગરપ્રિન્ટનો ઉપયોગ કરીને કરવામાં આવ્યા હતા, ત્યારબાદ વસ્તી વિષયક અને OTP પ્રમાણીકરણ દ્વારા કરવામાં આવ્યું હતું.

અત્યાર સુધીમાં, ડિસેમ્બર 2022ના અંત સુધી કુલ આશરે 8829.66 કરોડ આધાર સમર્થિત વ્યવહારો કરવામાં આવ્યા છે. આ દર્શાવે છે કે આધાર નાણાકીય સમાવેશ, કલ્યાણ વિતરણ અને અન્ય ઘણી સેવાઓનો લાભ મેળવવામાં કેવી ભૂમિકા ભજવી શકે છે.

આધાર એ સુશાસનનું ડિજિટલ ઈન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર છે. તે વડાપ્રધાન શ્રી નરેન્દ્ર મોદીના ડિજિટલ ઈન્ડિયાના વિઝનને સાકાર કરવામાં તેમજ દેશવાસીઓ માટે જીવન સરળ બનાવવામાં મહત્ત્વની ભૂમિકા ભજવે છે, પછી તે ઓળખની ચકાસણી માટે ઈ-કેવાયસી હોય, સીધા નાણાં ટ્રાન્સફર માટે આધાર સમર્થિત DBT હોય, પછી તે AEPSનો મુદ્દો હોય કે પછી. છેલ્લા માઇલ બેંકિંગ માટે પ્રમાણીકરણ.

કેન્દ્ર અને રાજ્યો બંને દ્વારા દેશમાં ચલાવવામાં આવતી 1100 થી વધુ સરકારી યોજનાઓ અને કાર્યક્રમો માટે આધારનો ઉપયોગ સૂચિત કરવામાં આવ્યો છે. ડિજિટલ ID કેન્દ્ર અને રાજ્યોના વિવિધ મંત્રાલયો અને વિભાગોને કાર્યક્ષમતા, પારદર્શિતા અને લક્ષિત લાભાર્થીઓને કલ્યાણ સેવાઓની ડિલિવરી સુધારવામાં મદદ કરે છે.

આધાર સક્ષમ પેમેન્ટ સિસ્ટમ (AEPS) એ લોકો માટે નાણાકીય સમાવેશને સક્ષમ કરે છે જેઓ આવકના પિરામિડના તળિયે છે. ડિસેમ્બર 2022ના અંત સુધીમાં, AEPS અને માઇક્રો-ATMના નેટવર્ક દ્વારા સંચિત રીતે 1610.44 કરોડ રિમોટ બેંકિંગ વ્યવહારો શક્ય બન્યા છે.

YP/GP/JD