భారత ప్రధాన న్యాయమూర్తి జస్టిస్ డీ.వై చంద్రచూడ్ గారు; కేంద్ర న్యాయ మంత్రి శ్రీ కిరణ్ జీ; జస్టిస్ శ్రీ సంజయ్ కిషన్ కౌల్ జీ, జస్టిస్ శ్రీ ఎస్. అబ్దుల్ నజీర్ జీ, న్యాయ శాఖ సహాయ మంత్రి శ్రీ ఎస్పీ సింగ్ బాఘేల్ జీ, అటార్నీ జనరల్ ఆర్. వెంకటరమణి జీ, సుప్రీంకోర్టు బార్ అసోసియేషన్ అధ్యక్షుడు శ్రీ వికాస్ సింగ్ జీ, ఈరోజు ఇక్కడ ఉన్న ప్రముఖ న్యాయమూర్తులందరూ, అతిథులు, మహిళలు మరియు పెద్దమనుషులు నమస్కారం!

మీ అందరికీ మరియు దేశప్రజలందరికీ రాజ్యాంగ దినోత్సవ శుభాకాంక్షలు! 1949లో ఇదే రోజున మన స్వతంత్ర భారతదేశం తన కొత్త భవిష్యత్తుకు పునాది వేసింది. భారతదేశం స్వాతంత్ర్యం పొంది 75 సంవత్సరాలు పూర్తి చేసుకున్నందున, మనమందరం అమృత మహోత్సవాన్ని జరుపుకుంటున్నందున ఈ సంవత్సరం రాజ్యాంగ దినోత్సవం ప్రత్యేకమైనది.

ఆధునిక భారతదేశం గురించి కలలు కన్న బాబాసాహెబ్ అంబేద్కర్ మరియు రాజ్యాంగ పరిషత్ సభ్యులందరికీ అలాగే రాజ్యాంగ నిర్మాతలకు నేను గౌరవపూర్వకంగా నమస్కరిస్తున్నాను. శాసనసభ, న్యాయవ్యవస్థ మరియు కార్యనిర్వాహక వర్గాలకు చెందిన అసంఖ్యాకమైన వ్యక్తులు కూడా గత ఏడు దశాబ్దాలలో రాజ్యాంగం యొక్క అభివృద్ధి మరియు విస్తరణకు కృషి చేశారు. దేశం తరపున వారందరికీ నా కృతజ్ఞతలు తెలియజేయడానికి నేను ఈ అవకాశాన్ని కోరుకుంటున్నాను.

మిత్రులారా,

ఈరోజు 26/11. ఇదే రోజున ముంబైలో ఉగ్రదాడి కూడా జరిగింది. పద్నాలుగు సంవత్సరాల క్రితం, భారతదేశం తన రాజ్యాంగాన్ని మరియు దాని పౌరుల హక్కులను జరుపుకుంటున్నప్పుడు, భారతదేశంపై అతిపెద్ద ఉగ్రవాద దాడిని మానవత్వపు శత్రువులు చేశారు. ముంబై ఉగ్రదాడిలో మరణించిన వారికి నివాళులు అర్పిస్తున్నాను.

మిత్రులారా,

నేటి ప్రపంచ దృష్టాంతంలో, ప్రపంచం మొత్తం భారతదేశం వైపు చూస్తోంది. భారతదేశం యొక్క వేగవంతమైన అభివృద్ధి, వేగంగా అభివృద్ధి చెందుతున్న ఆర్థిక వ్యవస్థ మరియు మెరుగైన అంతర్జాతీయ ఇమేజ్ మధ్య, ప్రపంచం యొక్క ఆశలు మనపైనే ఉన్నాయి. ఒక దేశం దాని స్వాతంత్ర్యాన్ని నిలబెట్టుకోలేక విచ్ఛిన్నం కావచ్చనే భయాందోళనలను కలిగి ఉంది; నేడు అదే దేశం, తన వైవిధ్యంలో గర్వించదగినది, తన శక్తితో ముందుకు సాగుతోంది. మన రాజ్యాంగంలో ఉన్న అపారమైన బలం వల్ల ఇది సాధ్యమైంది.

మన రాజ్యాంగ పీఠిక ప్రారంభంలో వ్రాసిన 'మేము ప్రజలు' అనే పదాలు కేవలం మూడు పదాలు కాదు. 'మనం ప్రజలం' అనేది ఒక పిలుపు, ఒక ప్రతిజ్ఞ, ఒక నమ్మకం! రాజ్యాంగంలో వ్రాయబడిన ఈ పదాలు ప్రపంచంలో ప్రజాస్వామ్యానికి తల్లిగా ఉన్న భారతదేశం యొక్క ప్రాథమిక స్ఫూర్తిని కలిగి ఉన్నాయి. ప్రాచీన వైశాలి రిపబ్లిక్‌లో అలాగే వేదాల శ్లోకాలలో కూడా అదే స్ఫూర్తిని మనం చూస్తాము.

మహాభారతంలో ఈ విధంగా చెప్పబడింది-

लोक-रंजनम् एव अत्र, राज्ञां धर्मः सनातनः।

सत्यस्य रक्षणं चैव, व्यवहारस्य चार्जवम्॥

అంటే, ప్రజలను లేదా పౌరులను సంతోషంగా ఉంచడం; సత్యాన్ని మరియు సరళతను సమర్థించడం రాష్ట్ర నినాదంగా ఉండాలి. ఆధునిక సందర్భంలో, భారత రాజ్యాంగం దేశంలోని ఈ సాంస్కృతిక మరియు నైతిక భావాలన్నింటినీ పొందుపరిచింది.

ప్రజాస్వామ్యానికి తల్లిగా దేశం ఈ ప్రాచీన ఆదర్శాలను, రాజ్యాంగ స్ఫూర్తిని నిరంతరం బలోపేతం చేస్తున్నందుకు నేను సంతోషిస్తున్నాను. నేడు ప్రజానుకూల విధానాల శక్తితో దేశంలోని పేదలతో పాటు తల్లులు, సోదరీమణులు సాధికారత పొందుతున్నారు. నేడు సామాన్యుల కోసం చట్టాలు సరళీకృతం అవుతున్నాయి. మన న్యాయవ్యవస్థ కూడా సకాలంలో న్యాయం కోసం అనేక అర్థవంతమైన చర్యలు తీసుకుంటూనే ఉంది. ఈ రోజు కూడా, సుప్రీంకోర్టు ప్రారంభించిన ఇ-ఇనిషియేటివ్‌లను ప్రారంభించే అవకాశం నాకు లభించింది. ఈ ప్రారంభానికి మరియు 'ఈజ్ ఆఫ్ జస్టిస్' దిశగా చేస్తున్న కృషికి నేను మీ అందరినీ అభినందిస్తున్నాను.

మిత్రులారా,

ఈసారి, ఆగస్టు 15న, ఎర్రకోట ప్రాకారాల నుండి నేను విధులను నొక్కి చెప్పాను. ఇది మన రాజ్యాంగ స్ఫూర్తికి ప్రతిరూపం. మహాత్మా గాంధీ ఇలా చెప్పేవారు- 'మన హక్కులు ఆ బాధ్యతలు, మనం నిజమైన చిత్తశుద్ధితో మరియు అంకితభావంతో నెరవేరుస్తాము'. స్వాతంత్య్రం వచ్చి 75 ఏళ్లు పూర్తి చేసుకున్న తర్వాత మరో 25 ఏళ్ల ప్రయాణాన్ని ప్రారంభిస్తున్న ‘అమృతకాల’లో ఈ రాజ్యాంగ మంత్రం దేశానికి ఒక తీర్మానంగా మారుతోంది.

ఈ 'ఆజాదీ కా అమృతకాల్' కాలం దేశానికి 'కర్తవ్యకాల్'. వ్యక్తులు లేదా సంస్థలు కావచ్చు, ఈ రోజు మన బాధ్యతలే మన ప్రధాన ప్రాధాన్యత. మన కర్తవ్యాల బాటలో నడవడం ద్వారానే దేశాన్ని అభివృద్ధిలో కొత్త శిఖరాలకు తీసుకెళ్లగలం. నేడు, భారతదేశం ముందు కొత్త అవకాశాలు ఉన్నాయి మరియు భారతదేశం ప్రతి సవాలును అధిగమిస్తూ ముందుకు సాగుతోంది.

ఒక వారం తర్వాత, భారతదేశం కూడా G-20 అధ్యక్ష పదవిని పొందబోతోంది. ఇదొక భారీ అవకాశం. టీమ్ ఇండియాగా, ప్రపంచంలో భారతదేశ ప్రతిష్టను పెంచుదాం మరియు భారతదేశం యొక్క సహకారాన్ని ప్రపంచానికి తీసుకువెళదాం. ఇది మనందరి సమిష్టి బాధ్యత కూడా. ప్రజాస్వామ్యానికి తల్లిగా భారతదేశం యొక్క గుర్తింపును మనం బలోపేతం చేయాలి.

మిత్రులారా,

మన రాజ్యాంగంలోని మరో ప్రత్యేకత కూడా ఉంది, ఇది నేటి యువ భారతదేశంలో మరింత సందర్భోచితంగా మారింది. మన రాజ్యాంగ నిర్మాతలు మనకు బహిరంగ, భవిష్యత్తు మరియు ఆధునిక దృష్టికి ప్రసిద్ధి చెందిన రాజ్యాంగాన్ని అందించారు. కాబట్టి, సహజంగానే, మన రాజ్యాంగ స్ఫూర్తి యువత కేంద్రంగా ఉంటుంది.

నేడు, అది క్రీడలు లేదా స్టార్టప్‌లు, ఇన్ఫర్మేషన్ టెక్నాలజీ లేదా డిజిటల్ చెల్లింపులు కావచ్చు, భారతదేశ అభివృద్ధిలో ప్రతి అంశంలోనూ యువశక్తి తనదైన ముద్ర వేస్తోంది. మన రాజ్యాంగం మరియు సంస్థల భవిష్యత్తు బాధ్యత కూడా ఈ యువకుల భుజాలపైనే ఉంది.

అందువల్ల, ఈ రోజు, రాజ్యాంగ దినోత్సవం సందర్భంగా, నేను దేశంలోని వివిధ ప్రభుత్వ సంస్థలకు మరియు న్యాయవ్యవస్థకు కూడా ఒక అభ్యర్థన చేయాలనుకుంటున్నాను. నేటి యువతలో రాజ్యాంగంపై అవగాహన పెంపొందించేలా, యువకులు రాజ్యాంగ అంశాలపై చర్చలు మరియు చర్చల్లో భాగం కావాలి. ఈ అంశాలన్నింటిపై మన యువత అవగాహన కలిగి ఉండాలి. ఉదాహరణకు, మన రాజ్యాంగాన్ని రూపొందించే సమయంలో రాజ్యాంగ అసెంబ్లీలో జరిగిన చర్చలు మరియు చర్చలు మరియు ఆ సమయంలో దేశం ముందు ఉన్న పరిస్థితులు. ఇది రాజ్యాంగంపై వారి ఆసక్తిని మరింత పెంచుతుంది. ఇది సమానత్వం మరియు సాధికారత వంటి అంశాలను అర్థం చేసుకోవడానికి యువతలో దృష్టిని సృష్టిస్తుంది.

ఉదాహరణకు, మన రాజ్యాంగ సభలో 15 మంది మహిళా సభ్యులు ఉన్నారు. మరియు వారిలో ఒకరు 'దాక్షాయణి వేలాయుధన్', సమాజంలోని అణగారిన మరియు అణగారిన వర్గానికి చెందిన మరియు అక్కడికి చేరుకున్న మహిళ. దళితులు మరియు కార్మికులకు సంబంధించిన వివిధ అంశాలపై ఆమె ముఖ్యమైన జోక్యాలు చేసింది. దుర్గాబాయి దేశ్‌ముఖ్, హంసా మెహతా, రాజ్‌కుమారి అమృత్ కౌర్ మరియు అనేక ఇతర మహిళా సభ్యులు కూడా మహిళలకు సంబంధించిన అంశాలపై గణనీయమైన సహకారం అందించారు. వారి సహకారం చాలా అరుదుగా చర్చించబడుతుంది.

మన యువకులు వారి గురించి తెలుసుకున్నప్పుడు, వారు వారి ప్రశ్నలకు సమాధానాలు పొందుతారు. రాజ్యాంగం పట్ల దీని ఫలితంగా ఏర్పడే అభిమానం మన ప్రజాస్వామ్యాన్ని, మన రాజ్యాంగంతో పాటు మన దేశ భవిష్యత్తును బలోపేతం చేస్తుంది. ఈ 'ఆజాదీ కా అమృతకాల్'లో ఇది కూడా దేశానికి కీలకమైన అవసరం. రాజ్యాంగ దినోత్సవం ఈ దిశగా మన తీర్మానాలను మరింతగా పెంచుతుందని ఆశిస్తున్నాను.

ఈ నమ్మకంతో, మీ అందరికీ హృదయపూర్వక ధన్యవాదాలు!