ਡਾ. ਜਿਤੇਂਦਰ ਸਿੰਘ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਜੰਮੂ-ਕਸ਼ਮੀਰ ਵਿੱਚ ਬੈਂਗਨੀ ਕ੍ਰਾਂਤੀ (ਪਰਪਲ ਰਿਵੋਲਯੂਸ਼ਨ) ਦੀ ਸਫਲਤਾ ਨੂੰ ਹੁਣ ਉੱਤਰਾਖੰਡ, ਹਿਮਾਚਲ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਅਤੇ ਉੱਤਰ-ਪੂਰਬੀ ਰਾਜਾਂ ਜਿਵੇਂ ਸਮਾਨ ਜਲਵਾਯੂ ਪਰਿਸਥਿਤੀਆਂ ਵਾਲੇ ਹੋਰ ਪਹਾੜੀ ਰਾਜਾਂ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਪਾਇਲਟ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਦੋਹਰਾਇਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। 

ਗੁਜਰਾਤ ਦੇ ਰਾਜਪਾਲ ਆਚਾਰੀਆਂ ਦੇਵਵ੍ਰਤ, ਜੋ ਗਹਨ ਸ਼ੋਧਕਰਤਾ ਵੀ ਹਨ ਨੇ ਕੇਂਦਰੀ ਵਿਗਿਆਨ ਅਤੇ ਟੈਕਨੋਲੋਜੀ ਰਾਜ ਮੰਤਰੀ ਅਤੇ ਪ੍ਰਿਥਵੀ ਵਿਗਿਆਨ ਰਾਜ ਮੰਤਰੀ (ਸੁਤੰਤਰ ਚਾਰਜ), ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਦਫਤਰ, ਪਰਸੋਨਲ, ਲੋਕ ਸ਼ਿਕਾਇਤਾਂ, ਪੈਨਸ਼ਨ, ਪਰਮਾਣੂ ਊਰਜਾ ਅਤੇ ਪੁਲਾੜ ਰਾਜ ਮੰਤਰੀ ਡਾ. ਜਿਤੇਂਦਰ ਸਿੰਘ ਨਾਲ ਰਾਜਭਵਨ ਵਿੱਚ ਭੇਂਟ ਦੇ ਦੌਰਾਨ ਆਪਣੇ ਦੁਆਰਾ ਵਿਕਸਿਤ ਕੁਝ ਐਗਰੀਕਲਚਰ(ਐਗ੍ਰੀ-ਟੇਕ) ਇਨੋਵੇਸ਼ਨਾਂ ਨੂੰ ਸਾਂਝਾ ਕੀਤਾ।

ਡਾ. ਜਿਦੇਂਦਰ ਸਿੰਘ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਆਚਾਰੀਆਂ ਦੇਵਵ੍ਰਤ ਨੂੰ ਇੱਕ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਰਾਜ ਦੇ ਰਾਜਪਾਲ ਹੋਣ ਦੇ ਇਲਾਵਾ ਉੱਚਿਤ ਰੂਪ ਤੋਂ ਇੱਕ ਅਜਿਹੇ ਐਗ੍ਰੀਟੇਕ ਸਟਾਰਟਅਪ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਵੀ ਵਰਣਨ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕੁਦਰਤੀ ਖੇਤੀ ਵਿੱਚ ਅਜਿਹੇ ਨਵੀਨ ਤਰੀਕੇ ਵਿਕਸਿਤ ਕੀਤੇ ਹਨ ਜੋ ਜੈਵਿਕ ਖੇਤੀ ਵਿੱਚ ਕਾਫੀ ਅਲਗ ਹੋਣ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਆਜੀਵਿਕਾ ਦੇ ਕਈ ਹੋਰ ਵਿਕਲਪਾਂ ਦੀ ਤੁਲਨਾ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਅਧਿਕ ਆਕਰਸ਼ਕ ਹਨ।

ਆਚਾਰੀਆਂ ਦੇਵਵ੍ਰਤ ਪਰੰਪਰਾਗਤ ਖੇਤੀ ਵਿੱਚ ਇਸਤੇਮਾਲ ਹੋਣ ਵਾਲੇ ਰਸਾਇਣਾਂ ਦੇ ਦੁਰਪ੍ਰਯੋਗ ਨਾਲ ਬਚਣ ਦੇ ਤਰੀਕੇ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਕੁਦਰਤੀ ਖੇਤੀ ਕੀਤੇ ਜਾਣ ਦੇ ਇੱਕ ਮਹਾਨ ਸਮਰਥਕ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਡਾ. ਜਿਤੇਂਦਰ ਸਿੰਘ ਨੂੰ ਸੂਚਿਤ ਕੀਤਾ ਕਿ ਪਿਛਲੇ ਹਫਤੇ ਹੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਇੰਡੀਅਨ ਇੰਸਟੀਟਿਊਟ ਆਵ੍ ਸਸਟੇਨੇਬਿਲਟੀ-ਆਈਆਈਐੱਸ ਵਿੱਚ ਗੁਜਰਾਤ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਦੁਆਰਾ ਕੁਦਰਤੀ ਐਗਰੀਕਲਚਰ ਵਿੱਚ ਸ਼ੋਧ (ਪੀਐੱਚਡੀ) ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਇਹ ਯਤਨ ਗ੍ਰਾਮੀਣ ਪ੍ਰਬੰਧਨ, ਵਾਤਾਵਰਣ ਪ੍ਰਬੰਧਨ, ਇਨੋਵੇਸ਼ਨ, ਐਗਰੀਕਲਚਰ ਉੱਦਮਤਾ, ਐਗਰੀਕਲਚਰ ਕਾਰੋਬਾਰ ਅਤੇ ਮੁੱਲ ਲੜੀ ਪ੍ਰਬੰਧਨ ਜਿਹੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਪਹਿਲੂਆਂ ਨੂੰ ਵੀ ਸ਼ਾਮਲ ਕਰੇਗਾ। 

ਆਚਾਰੀਆਂ ਦੇਵਵ੍ਰਤ ਨੇ ਭਾਰਤੀ ਐਗਰੀਕਲਚਰ ਖੋਜ ਪਰਿਸ਼ਦ(ਆਈਸੀਏਆਰ) ਅਤੇ ਵਿਗਿਆਨਿਕ ਅਤੇ ਉਦਯੋਗਿਕ ਖੋਜ ਪਰਿਸ਼ਦ (ਸੀਐੱਸਆਈਆਰ) ਅਤੇ ਕੇਂਦਰ ਵਿੱਚ ਵਿਗਿਆਨ ਅਤੇ ਟੈਕਨੋਲੋਜੀ ਵਿਭਾਗ ਅਤੇ ਐਗਰੀਕਲਚਰ ਕਾਲਜ ਅਤੇ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਵਿੱਚ ਹੋਰ ਸਮਾਨ ਖੋਜ ਸੰਸਥਾਨਾਂ ਦੇ ਸੰਸਾਧਨਾਂ ਅਤੇ ਅਨੁਭਵਾਂ ਨੂੰ ਮਿਲਕੇ ਐਗਰੀਕਲਚਰ ਨੂੰ ਆਸਾਨ ਅਤੇ ਅਧਿਕ ਲਾਭਦਾਇਕ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਐਗਰੀਕਲਚਰ ਟੈਕਨੋਲੋਜੀ (ਐਗ੍ਰੀਟੇਕ) ਸਟਾਰਟ-ਅਪਸ ਨੂੰ ਹੁਲਾਰਾ ਦੇਣ ਲਈ ਇੱਕ ਏਕੀਕ੍ਰਿਤ ਦ੍ਰਿਸ਼ਟੀਕੋਣ ਲਈ ਡਾ. ਜਿਤੇਂਦਰ ਸਿੰਘ ਦੇ ਪ੍ਰਸਤਾਵ ਦਾ ਸਮਰਥਨ ਕੀਤਾ।

ਡਾ. ਜਿਤੇਂਦਰ ਸਿੰਘ ਨੇ ਗੁਜਰਾਤ ਦੇ ਰਾਜਪਾਲ ਨੂੰ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦਿੱਤੀ ਕਿ ਪਿਛਲੇ ਕੁਝ ਸਾਲਾ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਐਗਰੀਕਲਚਰ-ਟੈਕਨੋਲੋਜੀ ਸਟਾਰਟ-ਅਪਸ ਦਾ ਚਲਨ ਮੋਦੀ ਸਰਕਾਰ ਦੁਆਰਾ ਸਪਲਾਈ ਲੜੀ ਪ੍ਰਬੰਧਨ ਅਤੇ ਉਦਯੋਗ ਜਿਹੇ ਬਾਰਤੀ ਐਗਰੀਕਲਚਰ ਦੇ ਪੁਰਾਣੇ ਉਪਕਰਣ, ਅਨੁਚਿਤ ਬੁਨਿਆਦੀ ਢਾਂਚੇ, ਅਤੇ ਆਸਾਨੀ ਨਾਲ ਬਜਾਰਾਂ ਦੀ ਇੱਕ ਵਿਸਤ੍ਰਿਤ ਲੜੀ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚਣ ਵਿੱਚ ਕਿਸਾਨਾਂ ਦੀ ਅਸਮਰੱਥਾ ਜਿਹੀਆਂ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਨੂੰ ਦੂਰ ਕਰਨ ਲਈ ਦਿੱਤੇ ਜਾ ਰਹੇ ਸਰਗਰਮ ਪ੍ਰੋਤਸਾਹਨ ਦੇ ਕਾਰਨ ਆਇਆ ਹੈ।

ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਇਹ ਵੀ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਨਰੇਂਦਰ ਮੋਦੀ ਜੀ ਨੇ ਇਸ ਸਾਲ ਫਰਵਰੀ ਵਿੱਚ ਦੇਸ਼ ਭਰ ਵਿੱਚ 100 ਸਵਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਨਿਰਮਿਤ (ਮੇਡ ਇਨ ਇੰਡੀਆ) ਐਗਰੀਕਲਚਰ ਡ੍ਰੋਨ ਲਾਂਚ ਕੀਤੇ ਸਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਇੱਕ ਵਿਲੱਖਣ ਉਡਾਨਾਂ ਵਿੱਚ ਐਗਰੀਕਲਚਰ ਸੰਚਾਲਨ ਦਾ ਕਾਰਜ ਕੀਤਾ। ਮੰਤਰੀ ਮਹੋਦਯ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਕਈ ਯੁਵਾ ਉੱਦਮੀ ਸੂਚਨਾ ਟੈਕਨੋਲੋਜੀ (ਆਈਟੀ) ਖੇਤਰਾਂ ਅਤੇ ਬਹੁ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਕੰਪਨੀਆਂ ਵਿੱਚ ਆਪਣੀ ਨੌਕਰੀਆਂ ਛੱਡਕੇ ਹੁਣ ਐਗਰੀਕਲਚਰ, ਡੇਅਰੀ ਅਤੇ ਹੋਰ ਸੰਬੰਧ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਭਾਰੀ ਲਾਭ ਮਾਰਜਿਨ ਦੇ ਨਾਲ ਆਪਣੇ ਸਵੈ ਦੇ ਸਟਾਰਟਅਪਸ ਸਥਾਪਿਤ ਕਰਨ ਲਈ ਕਾਰਜ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ।

ਡਾ. ਜਿਤੇਂਦਰ ਸਿੰਘ ਨੇ ਆਚਾਰੀਆ ਦੇਵਵ੍ਰਤ ਨੂੰ ਇਹ ਵੀ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਵਿਗਿਆਨਿਕ ਅਤੇ ਉਦਯੋਗਿਕ ਖੋਜ ਪਰਿਸ਼ਦ (ਸੀਐੱਸਆਈਆਰ) ਆਪਣੀ ਜੰਮੂ ਸਥਿਤ ਪ੍ਰਯੋਗਸ਼ਾਲਾ, ਭਾਰਤੀ ਸਮਵੇਤ ਔਸ਼ਧੀ ਖੋਜ ਸੰਸਥਾਨ ਦੇ ਰਾਹੀਂ ਡੋਡਾ, ਕਿਸ਼ਤਵਾੜ, ਰਾਜੌਰੀ, ਰਾਮਬਨ, ਪੁਲਵਾਮਾ ਆਦਿ।

ਜ਼ਿਲ੍ਹਿਆਂ ਵਿੱਚ ਖੇਤੀ ਦੇ ਲਈ ਉੱਚ ਮੁੱਲ ਵਾਲੇ ਜ਼ਰੂਰ ਤੇਲ ਯੁਕਤ ਲੈਵੇਂਡਰ ਫਸਲ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਕਰਕੇ ਭਾਰਤੀ ਵਿੱਚ “ਬੈਂਗਨੀ ਕ੍ਰਾਂਤੀ” ਦਾ ਵਾਸਤੁਕਾਰ ਬਣ ਗਿਆ ਹੈ। ਕੁਝ ਹੀ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਐਗਰੀਕਲਚਰ ਸਟਾਰਟ-ਅਪਸ ਲਈ ਖੇਤੀ ਵਿੱਚ ਸੁਗੰਧ/ਲੈਵੇਡਰ ਦੀ ਉਪਜ ਇੱਕ ਲੋਕਪ੍ਰਿਯ ਵਿਕਲਪ ਬਣ ਗਈ ਹੈ ਅਤ ਹੁਣ ਉਸੇ ਉੱਤਰਾਖੰਡ, ਹਿਮਾਚਲ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਅਤੇ ਉੱਤਰ ਪੂਰਬ ਰਾਜਾਂ ਜਿਹੇ ਸਮਾਨ ਜਲਵੂ ਪਰਿਸਥਿਤੀਆਂ ਵਾਲੇ ਹੋਰ ਪਹਾੜੀ ਖੇਤਰ ਵਾਲੇ ਰਾਜਾਂ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਪਾਇਲਟ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟਾ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਵੀ ਦੋਹਰਾਇਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ।

ਡਾ. ਜਿਤੇਂਦਰ ਸਿੰਘ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਐਗ੍ਰੀਟੇਕ ਸਟਾਰਟਅਪ ਐਗਰੀਕਲਚਰ ਮੁੱਲ ਲੜੀ ਵਿੱਚ ਕਈ ਚੁਣੌਤੀਆਂ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨ ਲਈ ਨਵੀਨ ਵਿਚਾਰ ਅਤੇ ਮੁੱਲ ਸਹਿ ਸਮਾਧਾਨ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ ਅਤੇ ਇਸ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤੀ ਐਗਰੀਕਲਚਰ ਖੇਤਰ ਦਾ ਚੇਹਰਾ ਬਦਲਣ ਅਤੇ ਅੰਤਤੋਗਤਵਾ ਕਿਸਾਨਾਂ ਦੀ ਆਮਦਨ ਵਧਾਉਣ ਦੀ ਸਮਰੱਥਾ ਵੀ ਹੈ।

ਡਾ. ਜਿਤੇਂਦਰ ਸਿੰਘ ਨੇ ਐਗਰੀਕਲਚਰ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਆਧੁਨਿਕ ਅਤੇ ਨਵੀ ਟੈਕਨੋਲੋਜੀ ਦੇ ਉਪਯੋਗ ਦੀ ਪੁਰਜੋਰ ਵਕਾਲਤ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਜਰਾਇਲ, ਚੀਨ ਅਤੇ ਅਮਰੀਕਾ ਜਿਹੇ ਦੇਸ਼ਾਂ ਨੇ ਟੈਕਨੋਲੋਜੀ ਦੇ ਉਪਯੋਗ ਨਾਲ ਆਪਣੇ-ਆਪਣੇ ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਐਗਰੀਕਲਚਰ ਪੱਧਤੀਆਂ ਨੂੰ ਬਦਲ ਦਿੱਤਾ ਹੈ।

 ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਸਟਾਰਟ-ਅਪ ਹੁਣ ਬਾਇਓਗੇਸ ਪਲਾਂਟ, ਸੌਰ ਊਰਜਾ ਨਾਲ ਚਲਣ ਵਾਲੇ ਸ਼ੀਤਗ੍ਰਹਿ(ਕੋਲਡ ਸਟੋਰੇਜ),ਫੈਂਸਿੰਗ ਅਤੇ ਪਾਣੀ ਪੰਪ ਕਰਨ, ਮੌਸਮ ਦੀ ਭਵਿੱਖਵਾਣੀ ਕਰਨ, ਛਿੜਕਾਵ ਕਰਨ ਵਾਲੀਆਂ ਮਸ਼ੀਨਾਂ, ਸੀਡ ਡ੍ਰਿਲ ਅਤੇ ਵਰਟਿਕਲ ਫਾਰਮਿੰਗ ਜਿਹੇ ਸਮਾਧਾਨ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ ਅਤੇ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਕਿਸਾਨਾਂ ਦੀ ਆਮਦਨ ਵਿੱਚ ਵਾਧਾ ਹੋਣਾ ਨਿਸ਼ਚਿਤ ਹੈ। 

<><><><><>

SNC/RR